༄༅། །མཁས་དབང་དཔལ་ལྡན་ཉི་མས་མཚོ་ལྷོ་ཁུལ་མི་རིགས་མཐོ་རིམ་སློབ་འབྲིང་གཉིས་པར་འཆད་ཁྲིད་གནང་བ།

        ༢༠༢༡ལོའི་ཟླ༡༢པའི་ཚེས༣༠ཉིན་མཁས་དབང་དཔལ་ལྡན་ཉི་མས་མཚོ་ལྷོ་ཁུལ་མི་རིགས་མཐོ་རིམ་སློབ་འབྲིང་དུ། «སློབ་ཁང་ཆུང་ཆུང་། འཇིག་རྟེན་ཆེ་ཆེ། —གོ་བ་ལོན་པའི་སློབ་ཁྲིད་ཀྱི་བསམ་གཞིགས་ལ་དམིགས་པ་གཏོད་པ»ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་སྟེང་དགེ་རྒན་རྣམས་ལ་འཆད་ཁྲིད་གནང་།

        མཁས་དབང་དཔལ་ལྡན་ཉི་མ་མཆོག་ནི། སྤྱི་ལོ༡༩༥༨ལོར་ཁམས་དཀར་མཛེས་ཁུལ་རོང་བྲག་རྫོང་དུ་འཁྲུངས་ཤིང་། ཁོང་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སློབ་གསོ་རིག་པའི་མཛུབ་སྟོན་ཨུ་ཡོན་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དམིགས་བསལ་གྲོན་དངུལ་ལོངས་སྤྱོད་མཁན། རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པའི་དགེ་རྒན་གྲགས་ཅན་དང་ཕུལ་བྱུང་དགེ་རྒན། ཨ་རིའི་Fulbrightདུས་རབས་གསར་བའི་ཤེས་ཡོན་པའི་མཚན་སྙན་ཐོབ་མཁན། སི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་གྱི་རིག་གཞུང་དང་ཚན་རྩལ་གྱི་སྣེ་ཁྲིད་པ། སི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་གྱི་སྲིད་གཞུང་གི་བློ་འདྲི་ཡུལ་སོགས་སློབ་གསོ་རིག་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆེད་མཁས་པ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། ༢༠༡༤ལོར་ཀྲུང་དབྱང་རྩ་འཛུགས་པུའུ་ཡི“རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་ཕུལ་བྱུང་མི་སྣའི་དམིགས་བསལ་རྒྱབ་སྐྱོར་འཆར་གཞིའི”སློབ་ཁྲིད་དགེ་རྒན་གྲགས་ཅན་གྱི་གྲས་སུ་ཚུད་ཅིང་། ད་ལྟ་སི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་དགེ་འོས་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་འབུམ་རམས་པ་དང་སློབ་དཔོན་ཆེན་མོ། འབུམ་རམས་པའི་མཛུབ་སྟོན་དགེ་རྒན། སློབ་གསོ་རིག་པའི་འབུམ་རམས་པའི་རིམ་པ་དང་བོའི་འབུམ་རམས་རིག་ཚན་གྱི་འགན་འཁུར་བ། སི་ཁྲོན་དགེ་འོས་སློབ་ཆེན་སློབ་གསོ་ཚན་རིག་གླིང་གི་གླིང་གཙོ་སོགས་ཀྱི་འགན་མང་པོ་གཅིག་ལྕོགས་སུ་བཞེས་བཞིན་ཡོད་ལ། «རིག་པའི་དཔལ་ཡོན་གྱི་དོགས་སེལ»ཀྱིས་མཚོན་པའི་ཆེད་དེབ་མང་དུ་མཛད་ཡོད།

        ཕྱི་དྲོའི་དུས་ཚོད་གཅིག་གི་སྟེང་དགེ་རྒན་རྣམ་པའི་སྤྲོ་སེམས་འཁོལ་བའི་ཕེབས་བསུའི་ཁྲོད་སློབ་གཙོ་གཞོན་པ་སྟོབས་ལྡན་གྱིས་ཁོང་གི་མཚམས་སྦྱོར་མདོར་བསྡུས་ཀྱིས་སྣེ་དྲངས་ཏེ་འཆད་ཁྲིད་ལ་དབུ་འཛུགས་གནང་ཞིང་། ཁོང་གིས་གཞུང་ལུགས་དང་ལག་ལེན་གཉིས་ཟུང་དུ་སྦྲེལ་ཅིང་ལུང་རིགས་དཔེ་གསུམ་གྱི་ཟུར་རྒྱན་སྤྲས་ཏེ། ཅི་ཞིག་ལ་གོ་བ་ལོན་པ་ཟེར་བ་དང་ཇི་ལྟར་གོ་བ་ལེན་དགོས་པ། སློབ་ཁྲིད་ཀྱི་ངོས་འཛིན་དང་དགེ་སློབ་ཀྱི་འབྲེལ་བ། དགེ་རྒན་ལ་བཏོན་པའི་རེ་བ་སོགས་དོན་ཚན་དྲུག་གི་སྟེང་ནས་བློ་སྒོ་འབྱེད་པའི་ལེགས་བཤད་ཀྱི་བདུད་རྩི་མང་དུ་བསྩལ་ཅིང་། ཁོང་གི་ལྷད་མེད་ཀྱི་འཛུམ་མདངས་དང་དྭངས་གཙང་གི་དགོད་སྒྲ། སློབ་གསོ་ལ་བཅངས་པའི་ཚོར་འདུ་དྲག་པོ་དང་ཉམས་མྱོང་བྱུང་བའི་དཔེ་བརྗོད་རེ་རེས་འཆད་ཁྲིད་ཀྱི་ནང་དོན་གསོན་ཉམས་ལྡན་དུ་བཅུག་ཅིང་གསན་མཁན་ཀུན་གྱི་ཡིད་ཀྱི་བརྟན་པ་ཅིག་ཅར་དུ་ཕྲོགས་པར་བྱས།

        “མཁས་དབང་ཁོང་གི་མཚན་སྙན་སྔ་མོ་ནས་ཐོས་མྱོང་ཡོད་ཀྱང་སྐུ་དངོས་སུ་མཇལ་བ་ད་ཐེངས་ཡིན། ཁོང་གི་བབ་ཆགས་ཀྱི་ཉམས་འགྱུར་དང་ཞི་དུལ་གྱི་སྤྱོད་པ། མཁྱེན་བརྩེ་ཡི་ཡོན་ཏན་སོགས་ཀྱིས་ང་ལ་བག་ཆགས་ཟབ་མོ་ཞིག་བཞག་སོང་”ཞེས་འཆད་ཁྲིད་ལ་གསན་མཁན་གྱི་དགེ་རྒན་ཚེ་ལོ་རྒྱ་ཐར་གྱིས་གསུངས། མཇུག་གི་དྲི་བ་འདོན་པའི་མཛད་རིམ་ནང་ཁོང་གིས་དགེ་རྒན་རྣམས་ཀྱིས་བཏོན་པའི་སློབ་ཁྲིད་སློབ་གསོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དྲི་བ་རེ་རེར་ཤ་ཚ་ཚ་དང་སྙིང་ཉེ་ཉེའི་སྒོ་ནས་གསུང་ལན་བསྩལ་ཅིང་། མཐར་སློབ་གཙོ་གཞོན་པ་སྟོབས་ལྡན་གྱིས་དགེ་རྒན་ཁོང་གིས་བྲེལ་ཟིང་ཆེ་བའི་ཕྱག་ལས་ཁྲོད་གསེར་ལས་དཀོན་པའི་དུས་ཚོད་སྤྱད་དེ་འཆད་ཁྲིད་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་བ་སོགས་སྤྱི་སྡོམ་རང་བཞིན་གྱི་གསུང་བཤད་གནང་ནས་འཆད་ཁྲིད་ཀྱི་མཇུག་ཡོངས་སུ་བསྡུས།

        ཐེངས་འདིའི་འཆད་ཁྲིད་ལ་བརྟེན་ནས་དགེ་རྒན་རྣམས་ཀྱིས་སློབ་གསོའི་གྲུབ་ཆ་གཙོ་བོ་གསུམ་སྟེ། དགེ་རྒན་དང་སློབ་མ། སློབ་དེབ་བཅས་ཀྱི་གོ་བ་སྔར་ལས་གཏིང་ཟབ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། སློབ་ཁྲིད་སློབ་གསོའི་ཁྲོད་དུ་འཕྲད་པའི་དཀའ་ཁག་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟར་གདོང་ལེན་བྱེད་དགོས་པའི་བློ་བསྐྱེད་མི་དམན་པ་ཐོབ་པ་མ་ཟད། སྔར་ལས་ལྷག་པའི་སྒོ་ནས་སློབ་གསོའི་བྱ་གཞག་ལ་ཧུར་བརྩོན་ལྷོད་མེད་བྱེད་པའི་ཆོད་སེམས་བརྟན་པར་བྱས་སོ། །