བོད་མིའི་སྡོད་ཁང་འཛུགས་སྐྲུན་བཟོ་རྩལ།
བོད་ཀྱི་འཛུགས་སྐྲུན་བཟོ་རྩལ་ལ་དགོན་པ་དང་། ཕོ་བྲང་། སྤྱིར་བཏང་གི་ཁང་པ་བཅས་བཟོ་དབྱིབས་ཁག་གསུམ་དུ་དབྱེ་ན་འགྲིག་ཅིང་། དགོན་པའི་བཟོ་ཁྱད་ནི་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་འདུལ་བའི་གཞུང་ལས་གསུངས་པ་ལྟར་དབུས་སུ་འདུ་ཁང（རྟེན་གཙོའི་བཞུགས་ཁང）དང་འདུ་ཁང་གི་གཞུང་སྒོའི་མདུན་སྒོ་འཕྱོར། སྟེང་དུ་མཆོད་ཁང་ངམ་ལས་ཤག་སོགས་ཀྱི་ཁང་པ་སྣ་ཚོགས། མཐའ་སྐོར་དུ་གྲྭ་པའི་སྡོད་ཤག སྒོ་འགྲམ་ཁོར་ཡུག་ཏུ་བར་ཁྱམས་འགྲོ་ལམ། སྒོ་འཕྱོར་གྱི་སྟེང་རབ་གསལ་དང་གཞན་རྣམས་ལ་སྒེའུ་ཁུང་ཆེ་ཆུང་སྣ་ཚོགས། འདུ་ཁང་དུ་དཀར་གསལ་སེང་གཡབ་ལ་ཀ་རིང（གཉིས་ལས་མི་ཉུང་བ）དང་དེའི་མཐར་ཀ་ཐུང་། རྩིག་ལྡེབས་སུ་སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྐུ་བརྙན་དང་། གཏམ་རྒྱུད་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རི་མོ། སྒོ་འཕྱོར་འོག་རྒྱལ་ཆེན་སྡེ་བཞི་དང་། སྲིད་པ་འཁོར་ལོ། འདུལ་བའི་དཔེ་རིས་སོགས་ཀྱི་ལྡེབས་བྲིས། ཀ་སྟེང་དུ་ཤིང་བརྩེགས་རིམ་པ་བཅུ་གསུམ་ཡོད་པའི་མཛེས་རྒྱན་ལ་བྱ་འབྲུག་དང་། པད་མ། ནོར་བུ་སོགས་ཀྱི་མཛེས་རིས་འབྲི་སྲོལ། གྱང་སྟེང་དུ་སྤེན་བད་ལ་གསེར་ཟངས་ཀྱི་སྤེན་རྒྱན། ཡང་ཐོག་རྩེར་རྒྱ་ཕིབས་སམ་གྷན་ཇི་ར། རྩིག་ཟུར་དུ་སྲུང་མ་ཁག་གི་རྟེན་ཐུག་དང་། གསེར་ཟངས་སམ་རས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན། མདུན་ངོས་ཀྱི་སྟེང་དུ་འཁོར་ལོ་དང་རི་དྭགས། རྩིག་ཟུར་དུ་དྲིལ་བུ་བཅས་ཀྱི་མཛེས་རྒྱན་ཡོད། ལྷ་ཁང་གི་བཟོ་ཁྱད་ནི་དགོན་པ་དང་འདྲ། ཕ་བྲང་གི་བཟོ་ཁྱད་ནི། འོག་ཁང་དུ་མཛོད་ཁང་དང་། བར་ཁང་དུ་ལས་ཁུངས་དང་ལས་བྱེད་མི་སྣའི་སྡོད་ཤག སྟེང་ཐོག་ཏུ་གཙོ་བོའི་བཞུགས་གནས་དང་མཆོད་ཁང་སོགས་ཡོད། འོག་ཁང་ལ་རླུང་འགྲོ་ཕྱི་དོག་ལ་ནང་ཡངས་པ་ཞིག་གམ་རྒྱུག་ཕྲ་ཡོད་པའི་སྒེ་ཁུང་ཆུང་ཆུང་རེ་ཟུང་། སྟེང་ཁང་རྣམས་ལ་སྒེ་ཁུང་རིམ་བཞིན་ཆེ་རུ་བཏང་ནས་དཀར་གསལ་ཇེ་ཆེར་ཡོད་པ་ཐོག་རྩེག་མང་པོ་ཡོད་པ་རྣམས་ཕལ་ཆེར་འོག་ཁང་བྲག་ཤུར་ཡིན། སྟེང་ཁང་རྣམས་ལ་ཤིང་བཟོ་རིམ་བཞིན་ཇེ་ལེགས་དང་། ལྷག་པར་ཚོམས་ཆེན་ནམ་གཟིམ་ཆུང་ལྟ་བུར་ཀ་གདུང་དང་སྒོ་སྒེ་ཁུང་སོགས་པད་ཆོས་དང་རྒྱན་རིས་བརྐོས་དཀྲོལ་བྱེད་སྲོལ་ཡོད།
གོང་ལ་སྤེན་རྩེག་དང་སྟེང་དུ་གྷན་ཇི་ར་དང་ཐུག་རྒྱན་སོགས་དགོན་པ་དང་འདྲ་རུང་ཕོ་བྲང་ལ་དར་ལྕོག་ཀྱང་འཛུགས་ཀྱི་ཡོད། གཞིས་ཁང་དང་སྒེར་པ་ཁག་གི་ཁང་པ་སོགས་ཀྱི་ཁང་བཟོ་ནི་ཕོ་བྲང་གི་བཟོ་ཁོངས་སུ་གཏོགས། མང་ཚོགས་ཀྱི་སྡོད་ཁང་ལ་ཡང་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་འཚོ་བའི་གནས་སྟངས་ཀྱི་རྐྱེན་པས་ཁང་པའི་བཟོ་དབྱིབས་ཀྱང་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་སྟེ། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཁང་བཟོའི་ཐད་རྒྱ་ལམ་འགྲམ་གྱི་འོག་ཁང་ལ་ཚོང་ཁང་དང་རྒྱབ་ངོས་སུ་སྡོད་ཁང་ངམ་ཁང་གླ་གཏོང་ཡུལ་ཡང་ཡོད། བར་ཐོག་དང་སྟེང་ཐོག་རྣམས་བཟོ་བཀོད་མཛེས་ལ་དཀར་ཆ་གང་དོད་ཐོག་ཤིང་ཆར་ཡང་རྒྱན་རིས་ཅུང་ཟད་རྒྱག་སྲོལ་ཡོད། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཁང་པ་སྟེ་སྤྱི་ཁང་དང་སྒེར་ཁང་ལ་བཟོ་ཁྱད་ནི་སྤྱི་ཁང་ཕལ་ཆེར་སྒོ་ར་ཆེ་བ་གཅིག་གི་ནང་ཁང་མིག་མང་པོ་ཡོད་ལ་སྒོ་ར་སོ་སོའི་ནང་ཐེམ་དུད་མང་པོ་ཡོད། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཁང་པར་མ་ཁང་གི་རྒྱབ་དང་གཡས་གཡོན་དུ་ཕྱུགས་ར་དང་གཟན་ཁང་སོགས་ཡོད། གཞིས་ཁང་ལས་དེ་བྱིངས་ཁང་པ་ཕལ་ཆེར་ཐོག་གཅིག་མ་ཡིན། གྲོང་ཁྱེར་ནང་གཞུང་ལམ་གྱི་འགྲམ་དུ་འཁེལ་ཞིང་ཕྱོགས་གཞན་དུ་སྒོ་འདོན་ཡུལ་མེད་པ་རྣམས་ཕུད། དེ་མིན་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཚང་མར་གཞུང་སྒོ་བྱང་དུ་བཏོན་སྲོལ་མེད་ལ། གཞུང་སྒོ་དང་སྐས་འཛེག་ཐད་ཀ་དང་། ཁང་རྒྱབ་ཏུ་ཤིང་སྡོང་རྐང་གཅིག་དང་ཆུ་མིག་འཁེལ་བར་འཛེམ་ཞིང་། གལ་སྲིད་གཞུང་སྒོ་དང་སྐས་འཛེག་ཐད་ཀར་འཁེལ་ན་སྒོ་ནང་དུ་རྩིག་པ་ཞིག་བསླངས་ཏེ་སྒྲིབ་ཀྱི་ཡོད། བོད་ཁང་ཕལ་ཆེར་ཁ་ལྷོ་ལྟ་བྱེད་པ་ནི་དབྱར་དུས་སུ་རླུང་འགྲོ་དང་དགུན་དུས་ཉི་འོད་ཁང་པའི་ནང་ཕོག་ཆེ་བའི་ཁྱད་ཡིན་པ་དང་། ཐོག་ཀ（རོང་མཚམས་ཕུད）དཚང་མ་ལེབ་མོ་ཡིན་སྟབས་ཐོག་སྟེང་དུ་ཟས་རིགས་བསྐམ་ས་དང་ཉི་མ་སྲོ་ས་སོགས་བྱས་ཆོག སྒེར་ཁང་རང་བདག་བྱེད་པ་ཕལ་ཆེར་གྱི་ཁང་བཀོད་ནི་མཛོད་ཁང་གཙོ་བོ་དང་ཚོམས་ཆེན་རྣམས་བྱང་ངོས་དང་། ཤར་ལྷོའི་ངོས་སུ་ཐབ་ཚང་། ལྷོ་ནུབ་ངོས་སུ་གསང་གཅོད་བཟོ་སྲོལ་ཡང《བཻ་དཀར》ནང་གསལ་ས་དཔྱད་བརྟག་པ་ནས་བཤད་པ་དང་བསྟུན་པ་ཡིན། གྲོང་མིའི་སྡོད་ཁང་ཕལ་ཆེར་གྱི་ཡང་སྟེང་དུ་རྩིག་ཟུང་ཁག་ལ་དར་ལྕོག་འཛུགས་ཡ
