ཡ་ཐོག་ཞང་ཞུང་གི་ཡི་གེ་བྱུང་ཚུལ།

ཀྴ་ཀ་ཁ་ག་ང་ཧ་ཨ་ཨཾ་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཨཱོྃ་ལས་བྱུང་། ཨེ་ཅ་ཆ་ཇ་ཉ་ར་བྷེ་ཥྚ་མེ་ཁམས་རཾ་ལས་བྱུང་། ཨོ་ཏ་ཐ་ད་ན་ལ་མྷིང་ས་ཁམས་སྲུཾ་ལས་བྱུང་། ཨུ་པ་ཕ་བ་མ་ཟ་འ་ཨཿཆུ་ཁམས་ཁཾ་ལས་བྱུང་། ཨི་ཙ་ཚ་ཛ་ཝ་ཡ་ཤ་ཞ་རླུང་ཁམས་ཡཾ་ལས་བྱུང་། འབྱུང་ཆུང་སྡེ་ལྔ་ལ་ཀྴ་ཨི་ཨུ་ཨེ་ཨོ་ཨཾ་ཨཿཥྚ་རླུང་སྡེ་ཆེན་པོ་སྟེ། གསལ་བྱེད་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པའོ། ཀ་ཅ་ཏ་པ་ཙ་ཞ་ར་ཧ་དྲག་པོ་ས་སྡེའོ། ཁ་ཆ་ཐ་ཕ་ཙ་ཟ་ལ་ཨ་འབྲིང་བོ་ཆུ་སྡེའོ། ག་ཇ་ད་བ་ཛ་འ་ཤ་བྷི་ཞན་པ་མེ་སྡེའོ། ང་ཉ་ན་མ་ཝ་ཡ་ས་མྷིང་རྔུབ་པ་ནམ་མཁའི་སྡེའོ། སྒྲའི་སྐྱེ་གནས་བརྒྱད་ནི་ཀྴ་ཀ་ཁ་ག་ང་མགྲིན་སྐྱེས་ཤིང་ཁམས་སོ། ཨེ་ཅ་ཆ་ཇ་ཉ་མེ་ཁམས་རྐན་ནས་སྐྱེས། ཨོ་ཏ་ཐ་ད་ན་ས་ཁམས་ལྕེ་ལས་སྐྱེས། ཨུ་པ་ཕ་བ་མ་ཆུ་ཁམས་མཆུ་ལས་སྐྱེས། ཨི་ཙ་ཚ་ཛ་ཝ་རླུང་ཁམས་སྣ་ལས་སྐྱེས། ཨཾ་ཞ་ཟ་འ་ཡ་ལྕགས་ཁམས་སོ་ནས་སྐྱེས། ཨཿར་ལ་ཤ་ས་མེ་ཁམས་སྤྱི་བོ་ལས་སྐྱེ། ཥྚ་ཧ་ཨ་བྷི་མྷིང་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་ཁོག་པ་ནས་སྐྱེས་སོ། ། ཐང་བབ་ཀྱི་གོ་རིམ་ནི། ཀ་ཁ་ག་ང་། ཅ་ཆ་ཇ་ཉ། ཏ་ཐ་ད་ན། པ་ཕ་བ་མ། ཙ་ཚ་ཛ་ཝ། ཞ་ཟ་འ་ཡ། ར་ལ་ཤ་ས། ཧ་ཨ་བྷི་མྷིང་། ཀྴ་ཨི་ཨེ་ཨུ་ཨོ་ཨཾ་ཨཿཥྚ། ཞེས་ཤེས་ཐུབ་པ་འདུག གཞུང་འདིའི་རྩ་འགྲེལ་གཉིས་ཀར༼ཞ༽དྲག་པོ་ས་སྡེར་བཞག་པ་དང༼ཤ༽ཞན་པ་མེ་སྡེར་བཞག་འདུག་མོད། སྒྲའི་འགྲེལ་ལ་དཔྱད་ན ༼ཤ༽དྲག་པོ་ས་སྡེ་དང༼ཞ༽ཞན་པ་མེ་སྡེར་གཏོགས་པ་ཞིག་ཡིན་དགོས་པ་འདྲ་འདུག ལེགས་བཤད་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་དུ་མདོ་ལུང་དྲངས་པ་དེའི་ཁུངས་ནི་གཤེན་རབ་མི་ཆེའི་མཛད་མདོ་འབྲིང་བོ་གཟེར་མིག〔ཐོབ་ཁ787ཤ113བ2〕ལས་ཡིག་འབྲུ་སུམ་ཅུས་བོན་ གྱི་ཁོག་པ་ཕུབ། །མགོ་ཡིས་ལམ་དྲངས་ཤད་ཀྱི་མདོ་ཡང་བཅད། །ཚིག་གིས་བར་ཕྱེ་མི་འཁྲུགས་གསལ་བར་བསྙམས། །གུག་འགྲེང་ན་རོ་ཞབས་ཀྱུ་ཡ་སྟ་ཡིས། །སྐབས་སྦྱར་དོན་དུ་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཏགས། །ཞེས་གསལ་བ་དེ་ཡིན་ལ་མདོ་ལུང་དེའི་དགོངས་དོན་ངེས་པ་ནི༼ཡི་གེ་སུམ་ཅུས་བོན་ཁོག་ཀྱང་ཕུབ༽ཅེས་གསུངས་པ་དེ་ནི་མིང་གཞིའི་ཡི་གེ་ཀ་ཁ་ག་ང་སོགས་ནས་ཧ་དང་ཨའི་ བར་གྱི་གསལ་བྱེད་སུམ་ཅུ་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་དགོངས་ནས་གསུངས་ཡོད་པར་ངེས་ཤིང་། སྤྱིར་བཏང་སྒྲའི་འདུ་བྱེད་ཅུང་དྲག་པ་ཨ་ཡིག་དང་། དེ་ལས་ཅུང་ཟད་དམན་པ་འ་ཡིག་དག་ལ་དབྱངས་ཀྱི་ནུས་པ་ཡོད་སྟབས་དབྱངས་ཡིག་གི་ ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་ལས་གསལ་བྱེད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་བརྩི་མི་རུང་བ་འདྲ་ཞིག་ཏུ་སྣང་མོད། ཞང་བོད་ཀྱི་ཡིག་གཟུགས་སུ་ཡི་གེའི་ལུས་དངོས་ཡོད་པ་ལ་གསལ་བྱེད་དང་གི་གུ་དང་ ཞབས་ཀྱུ། འགྲེང་བུ། ན་རོ་ལྟ་བུ་ཡི་གེའི་ལུས་རྒྱུན་དུ་གྱུར་བ་ཙམ་ལས་ཡི་གེའི་ལུས་དངོས་མེད་པ་དེ་རིགས་ལ་དབྱངས་ཡིག་གི་ཐ་སྙད་བྱེད་སྲོལ་ཡོད་སྟབས་དོན་ལ་འགལ་བ་གང་ཡང་མེད་པ་ཡིན། གཟེར་མིག〔ཐོབ་ཁ696ཤ68ན5〕ལས་ཡི་གེའི་ས་བོན་དཔའ་བོ་འབྲུ་ལྔ་ལས། འཕྲུལ་གྱི་ཡི་གེ་སུམ་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་གྱེས། སྟོན་པའི་ཐུགས་རྗེས་བོན་གྱི་བསྟན་པ་དར་ཞིང་རྒྱས་པར་གྱུར། ཅེས་གསལ་བྱེད་ཀྱི་ཡི་གེ་སུམ་ཅུ་དང་དབྱངས་ཡིག་ལྷག་མ་བརྒྱད་དུ་གྲགས་པ་དེ་རྣམས་གཅིག་ཏུ་བསྡོམས་པས་འཕྲུལ་གྱི་ཡི་གེ་སུམ་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་དུ་གསུངས་ཡོད་པར་བརྟེན། ཡི་གེ་སུམ་ཅུས་བོན་གྱི་ཁོག་ཕུབ་པར་བཤད་པ་དེའི་དོན་ནི་གསལ་བྱེད་སུམ་ཅུ་ལ་ དགོངས་ཡོད་པ་གསལ་བར་མངོན་ཐུབ་པ་ཡིན། 
          རིན་ཆེན་གཏེར་ཁྱིམ་དང་བརྡ་སྤྲོད་ཉི་ཤུ་བདུན་པའི་རྩ་འགྲེལ་དང་བཅས་པ་རྣམས་སུ་དཔའ་བོ་འབྲུ་ལྔ་ལས་བྱུང་བའི་འཕྲུལ་ཡིག་བཞི་བཅུའི་གྲངས་སུ་བཤད་པ་དེ་དང་གཟེར་མིག་ལས་འཕྲུལ་ཡིག་སུམ་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་ཀྱི་གྲངས་སུ་བཤད་པ་འདི་གཉིས་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་འདྲ་ཞིག་ཏུ་སྣང་མོད། དངོས་དོན་དུ་འགལ་བ་གང་ཡང་མེད་པ་ནི་ཀ་ཁ་སོགས་ནས་ཨའི་བར་གསལ་བྱེད་སུམ་ཅུ་ཐམ་པ་དང་། ཀྵ་མགོ་དང་ཥྚ་ཤད་གཉིས་མ་གཏོགས་བྷི་མྷང་ཨི་ཨུ་ཨེ་ཨོ་ཨཿབཅས་དབྱངས་ཡིག་ལྷག་མ་བརྒྱད་དུ་གྲགས་པ་དང་། དེ་ཀུན་གྱི་ཐོག་ཏུ་ཀྵི་ཥྚི་གཉིས་བསྣན་པས་འཕྲུལ་ཡིག་བཞི་བཅུར་འགྱུར་བ་སྟེ་དངོས་དོན་དུ་མགོ་ཤད་གཉིས་འཕྲུལ་ཡིག་གི་གྲངས་སུ་བརྩིས་མ་བརྩིས་ཀྱི་ཁྱད་ཙམ་ལས་གཞན་མེད། ཡང་མདོ་ལུང་ལས༼མགོ་ཡིས་ལམ་དྲངས༽ཞེས་གསུངས་པ་དེའི་དགོངས་དོན་ནི་བརྡ་སྤྲོད་ཉི་ཤུ་བདུན་པ〔ཐོབ་367ཤ4ན4〕ལས་ཀྵ་ནི་མགོ་ཡི་ལམ་འདྲེན་ཡིན་ཞེས་པ་དང་། རང་འགྲེལ〔445ཤ32ན2〕ལས་དེ་ཡང་ཞང་ཞུང་སྐད་དུ་ཀྵ་དང་བོད་སྐད་དུ་མགོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཡི་གེའི་མགོ་ཡི་ལམ་སྣ་འདྲེན་པའི་དང་མའམ་ཐོག་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པས་གསལ་བ་སྟེ། ༼ཤད་ཀྱིས་མདོར་ཡང་བཅད༽ཅེས་པའི་དགོངས་དོན་ནི་བརྡ་སྤྲོད་ཉི་ཤུ་བདུན་པའི〔367ཤ4ན5〕ལས༼ཥྚ་ནི་ཤད་དེ་མདོ་ཡང་གཅོད།༽ཅེས་པ་དང་རང་འགྲེལ་གྱི〔445ཤ32ན4〕ལས་ཞང་ཞུང་སྐད་དུ་ཥྚ་དང་བོད་སྐད་དུ་ཤད་ཅེས་བྱ་སྟེ། ཚིག་གི་མདོ་ཡང་གཅོད་པའི་ནུས་པ་ཅན་ཞེས་པས་བསྟན་པ་སྟེ། ཡིག་གཟུགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན། འདི་ལྟར་དུ་སྣང་བ་དེ་ནི་བོད་ཡིག་དབུ་ཅན་གྱི་ཤད༼།༽འདི་དང་མཚུངས་པ་ཡིན། ༼ ཚེག་གིས་བར་ཕྱེ ༽ཞེས་པའི་དགོངས་དོན་ནི་བརྡ་སྤྲོད་ཉི་ཤུ་བདུན་པའི〔445ཤ32ན3〕ལས་ཞང་ཞུང་སྐད་ དུ་ཨཿདང་བོད་སྐད་དུ་ཚེག་དྲག་ཅེས་བྱ་སྟེ་ཡས་མར་གྱི་བར་འབྱེད་པར་བྱེད་དོ། །ཞེས་པས་གསལ་བ་སྟེ། ཡིག་གཟུགས་དངོས་ལ༼吕༽འདི་ལྟ་བུ་ཐིག་གྲུ་བཞི་ཉིས་རྩེགས་སུ་ཡོད་པ་འདི་ནི་བོད་ཡིག་དབུ་ཆེན་དུ་ཡིག་འབྲུ་ཕན་ཚུན་བར་ཚེག་ཐིག༼▼༽ འདི་འབྲི་སྲོལ་ཡོད་པ་དེ་དང་དོན་གཅིག་ཅིང་། བོད་ཀྱི་གནའ་བོའི་ཡིག་རྙིང་ཏུན་ཧོང་གི་དཔེ་ལས་བྱུང་བ་མང་པོ་ཞིག་ཏུ་ཡིག་ འབྲུ་ཕན་ཚུན་བར་གཅོད་པའི་ཚེག་ལ་རྟགས༼ ：༽འདི་བཞིན་ནག་ཐིག་ཉིས་རྩེགས་སུ་བྲིས་པ་དང་སྐབས་འགར་འབྲུ་ཕན་ཚུན་བར་གཅོད་པ་ལ་ནག་ཐིག་རེ་ལས་མེད་ནའང་ཚིག་དོན་གྱི་མཚམས་འབྱེད་པའི་ཆེད་དུ་ནག་ཐིག་ཉིས་རྩེགས་སུ་འབྲི་སྲོལ་བྱུང་ཡོད་པ་དཔེར་ན་ཏུན་ཧོང་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་རྙིང་གི〔p1 580ཕ51〕ལས་བཙན་པོ：དབྱརད：ལྟམ：གྱྀ་ར་སྔོན་ན་བཞུག་སྟེ། དགུན་ཉ་མངས་ཚལ：དུ་གཤེགས་ཞེས་པས་ཤེས་ཐུབ་པ་ཡིན། ༼སྐབས་སྦྱོར་དོན་དུ་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་ཤེས་བཏགས།༽ཞེས་པའི་དགོངས་དོན་ནི་སྐབས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་གོང་གསལ་གྱི་མགོ་འདྲེན་དང་། མདོ་གཅོད། ཚེག་དྲེག་འདི་གསུམ་ཙམ་དུ་མ་ཟད། གཞན་ཡང་བརྡ་སྤྲོད་ཉི་ཤུ་བདུན་པའི〔367ཤ4ན5〕ལས་བྷི་ནི་ར་སྟ་མྷང་ཡ་སྟ། ཨི་ནི་གུ༼ གི ༽གུ་ཨུ་ཞབས་སྐྱུ༼ཀྱུ༽། ཨེ་ནི་འགྲེང་བུ་ཨོ་ན་རོ། ཨཾ་ནི་མ་བཞག་ཐིག་ལེ་ཡིན། ཞེས་པ་དང་དེའི་རང་འགྲེལ〔446ཤ32ན4〕ལས་དེ་ཡང་ཞང་ཞུང་སྐད་དུ་བྷི། རྟག་གཟིགས་སྐད་དུ་རི། བོད་སྐད་དུ་ར་སྟ། ཞང་ཞུང་སྐད་དུ་མྷང་། རྟག་གཟིགས་སྐད་དུ་ལི། བོད་སྐད་དུ་ཡ་སྟ་ཞེས་སོ། །ཞེས་པ་དང་ཡང〔447ཤ33ན3〕ན་གསལ་བྱེད་ཀྱི་ཡི་གེ་རྣམས་ལ་ཀམ་སོགས་སྦྱོར་བའི་དོན་དུ་ཨམ་ཞེས་ཏེ། མ་བཞག་པ་ཐིག་ལེར་བསྒྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་འདི་རྣམས་ཀྱིས་སྐབས་སྦྱོར་གྱི་དོན་གང་ཡིན་པ་དང་། བྷི་དང་མྷང་དུ་གྲགས་པ་དེ་རྣམས་ར་སྟ་དང་ཡ་སྟའི་མིང་ཡིན་པའང་ཤེས་ཐུབ་པ་ཡིན། ལེགས་བཤད་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད〔པེ159ཕ16〕ལས་དང་པོ་དག་པ་ལྷའི་ཡི་གེ་སྟག་གཟིག་སྤུངས་ཡིག་ཏུ་བསྒྱུར། དེ་ཞང་ཞུང་གི་ཡིག་རྒན་དུ་བསྒྱུར། དེ་སྨར་སྦྲག་ཏུ་བསྒྱུར། ཞེས་པ་སོགས་ཀྱིས་གཤེན་རབ་མི་བོ་ཆེས་མཛད་པའི་འཕྲུལ་གྱི་ཡི་གེ་དེ་ནི་སྟག་ གཟིག་གི་སྤུངས་ཡིག་ཅེས་པར་ངོས་འཛིན་གནང་ཡོད།

 སྟག་གཟིག་སྤུངས་ཡིག་གི་སྐོར།

          སྟག་གཟིག་གི་སྤུངས་ཡིག་དེ་ལས་ཞང་ཞུང་གི་ཐོག་མའི་ཡིག་གཟུགས་བྱུང་བའི་ཚུལ་གསུངས་ཡོད་འདུག་པ་འདི་ནི་དུས་ཕྱིས་ཀྱི་བོན་པོ་ཚོས་གཤེན་རབ་མི་བོ་ཆེ་གང་དུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཤིང་། ཁོང་གིས་བོན་བསྟན་པའི་གནས་ཀྱི་གཙོ་བོ་འོལ་མོ་ལུང་རིང་དུ་གྲགས་པ་དེ་སྟག་གཟིག་གི་ཡུལ་དུ་ཡོད་པར་བཤད་སྲོལ་ཡོད་པ་དེའི་ལུགས་སུ་བྱས་ཏེ་སྐབས་འདིར་ཡང་སྟག་གཟིག་གི་སྤུངས་ཡིག་དེ་ཞང་ཞུང་ཡིག་རྒན་གྱི་ཁུངས་སུ་བཤད་པ་ཙམ་ཞིག་ཡིན་པ་ལས། གཞན་པའི་རྒྱུ་མཚན་འགའ་ཡང་མེད། ཆོས་ཀྱི་ལུགས་སུ་ལེགས་སྦྱར་ལ༼ལྷའི་སྐད༽ཅེས་ཟེར་སྲོལ་ཡོད་པ་དེའི་ཤན་ཞུགས་ནས། འདིར་དག་པ་ལྷའི་ཡི་གེ་ཞེས་ཆེ་བརྗོད་པ་བཅས་ཏེ་བཤད་ཡོད་པའང་གསལ་པོར་མཐོང་ཐུབ། གང་ལྟར་ཡང་བཤད་ཚུལ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་རིག་པ་དང་འགའ་བ་ཞིག་ཏེ། སྟག་གཟིག་གི་སྤུངས་ཡིག་ཏུ་གྲགས་པའི་ཡིག་གཟུགས་འདི་ནི་དེང་དུས་རྒྱ་གར་དུ༼ ཨུདྡྷུ༽ཞེས་བྱ་བར་ཨ་རབ་དང་པར་སིག་གི་ཡུལ་སོགས་ཁ་ཆེའི་མི་རིགས་དང་ཆོས་ལུགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བེད་སྤྱོད་བྱེད་བཞིན་པའི་ཡིག་གཟུགས་འདི་ལ་ཟེར་བ་ཡིན། སྟག་གཟིག་གི་སྤུངས་ཡིག་ལ་དབྱངས་གསལ་གྱི་རྩ་བ་ཤིན་ཏུ་ཉུང་ངུ་ཞིག་ལས་སུམ་ཅུའི་གྲངས་མེད་ཅིང་།