བོད་ཐང་དབར་གྱི་གོང་གུ་རྨེ་རུའི་སྐོར་གྱི་བརྗེད་ཐོ།

        མེས་པོ་ཚོས་སྐུ་སྲོག་ལ་བརྗེས་པའི་གོང་གུ་རྨེ་རུ།
        ལོ་རྒྱུས་པའི་མིག་འོག་ནས་བོར་བའི་གོང་གུ་རྨེ་རུ།  
        ཕྱི་རབས་པའི་ནང་སེམས་ཀྱིས་བོར་བའི་གོང་གུ་རྨེ་རུ།
        གོང་གུ་རྨེ་རུ་ཞེས་པ་གླེང་བའི་ཐོག་མར། བོད་ཀྱི་ཁྲི་བཙན་པོ་རལ་བ་ཅན་གྱི་སྐུ་ཚེའི་ནང་གི་མཛད་རྗེས་གལ་ཆེན་གླེང་དགོས་པས། ཆོས་འབྱུང་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན་གྱི་ཁྲི་བཙན་པོ་རལ་བ་ཅན་གྱི་སྐབས་སུ། རྒྱ་ཡུལ་ཆམ་ལ་ཕབ་ནས་གཙིགས་བཟུང་སྟེ། །བོད་རྒྱའི་མཚམས་སུ་དབོན་ཞང་ལྷ་ཁང་བརྩིགས། །གནམ་ལ་ཆེ་བ་ཉི་ཟླ་ཟུང་གཅིག་སྟེ། །ས་ལ་ཆེ་བ་བཙན་པོ་དབོན་ཞང་གྲགས། །བཀའ་གཙིགས་ཡི་གེ་རྡོ་རིང་གསུམ་ལ་བརྐོས། །ཕྱིན་ཆད་བོད་རྒྱ་རང་རང་ཡུལ་ན་བདེ། །དམག་མི་བྱ་བར་གཙིགས་བཟུང་བྲོ་ཡིས་བསྩལ། །ཞེས་པ་ལྟར། བོད་ཆེན་པོའི་བཙན་པོ་ཁྲི་རལ་བ་ཅན་དང་། ཐང་གི་གོང་མ་མུའུ་ཙུང་ལིས་ཧྲན་གཉིས་ཀྱི་དུས་སུ་བོད་དང་ཐང་གི་དབར་གྱི་དམག་འཁྲུག་ལ། བོད་ཀྱི་ལོ་པན་དང་རྒྱའི་ཧ་ཤང་རྣམས་ཀྱིས་བར་འདུམ་མཛད་ནས། ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་གཅིག་ཏུ་མོལ། དཔང་དུ་གནམ་གྱི་ཉི་ཟླ་དང་། ལྷ་ཀླུ་གཉན་པོ་དག་བཞག་ནས་བཀའ་གཙིགས་ཡི་གེ་རྡོ་རིང་གསུམ་ལ་བརྐོས་ནས། གཅིག་བོད་ཆེན་པོའི་ལྷ་སའི་གཙུག་ལག་ཁང་གི་མདུན་དུ་བཙུགས། ད་ལྟའང་མ་ཉམས་པར་རྔམ་ཟིལ་དང་བཅས་ཀྲོང་ངེར་འགྱིང་བའི་ཡོངས་གྲགས་སུ་དབོན་ཞང་རྡོ་རིང་ཞེས་པ་དེ་ཡིན། གཅིག་ནི། ཐང་གི་རྒྱལ་ས་ཁྲང་ཨན་(དེང་དུས་ཀྱི་ཤིས་ཨན)དུ་འབོད་པ་དེར་བཙུགས། རྡོ་རིང་དེ་ད་ལྟའང་ཡོད་པར་ཕུན་ཚོགས་ཚེ་རིང་སོགས་ཀྱིས་བཤད། གཞན་གཅིག་ནི། བོད་དང་ཐང་གི་ས་མཚམས་གསལ་འབྱེད་ཀྱི་རྟགས་སུ། གོང་གུ་རྨེ་རུ་ཞེས་པའི་ཡུལ་དུ་བཙུགས། རྡོ་རིང་དེ་ཧྥ་རན་སེའི་མི་ཞིག་གིས་རྐུ་འཁྱེར་བྱས། ཞེས་ཀྱང་ཕུན་ཚོགས་ཚེ་རིང་གིས་དེབ་ཐེར་ཀུན་གསལ་མེ་ལོང་དུ་བཤད་མོད་བདེན་པའི་གཏམ་དུ་གོ་དཀའ། གང་ལྟར་ཡང་ད་ལྟའི་ཆར། ང་ཚོས་གོང་གུ་རྨེ་རུའི་རྡོ་རིང་བོར་སོང་ལ། རྡོ་རིང་བཙུགས་སའི་གོང་གུ་རྨེ་རུ་ཞེས་པའི་ས་གནད་གལ་ཆེན་དེ་ཡང་བོར་སོང་། དེའང་མ་རེད། ང་ཚོས་བོར་སོང་བ་ནི་དེ་གཉིས་ཀ་མ་རེད། ང་ཚོས་བོར་སོང་བ་ནི་བོད་ཐང་གཉིས་ཀྱི་ས་མཚམས་རེད། མེས་པོ་གོང་མའི་སྐུ་སྲོག་ལ་བརྗེས་པའི་མངའ་ཁོངས་རེད། ཆོས་འབྱུང་དང་དེབ་ཐེར་ཁྲོད་ཀྱི་གོང་གུ་རྨེ་རུ་བྱ་བའི་མིང་བརྡའི་སྐོར།
        གོང་གུ་རྨེ་རུ་ཞེས་པའི་མིང་འདི་ལ། འབྲི་ཚུལ་མི་མཐུན་པ་ཁ་ཤས་ཡོད་ལ། དཔེར་ན། བདེ་སྐྱིད་ཀྱིས་རྩོམ་སྒྲིག་བྱས་པའི་རྦ་བཞེད་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་ཚན་པ་དང་པོ། སྦ་བཞེད་ཞབས་བཏགས་མ་ཞེས་པར། རྒྱའི་གོང་བུ་དམེ་རུར་རྒྱ་རྗེའི་གཙུག་ལག་ཁང་དང་། བཙན་པོའི་གཙུག་ལག་ཁང་རེ་བཞེངས་སུ་གསོལ། ཞེས་པ་དང་། གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས། རྒྱའི་གོང་བུ་དམེ་རྡུར་རྒྱ་རྗེའི་གཙུག་ལག་ཁང་དང་། གོང་དུ་བུས་མེ་རུའི་རྡོ་རིང་ལ་བྲིས་པོ། ཞེས་གཞུང་གཅིག་ཏུའང་འབྲི་ཚུལ་ཐ་དད་པ་གསུམ་བྱུང་ཡོད། ཉང་ཉི་མ་འོད་ཟེར་(༡༡༣༦-༡༢༠༤)གྱི་ཆོས་འབྱུང་མེ་ཏོག་སྙིང་པོའི་སྦྲང་རྩིའི་བཅུད། ཤཱཀྱ་རིན་ཆེན་སྡེའི་ཡར་ལུང་ཇོ་བོའི་ཆོས་འབྱུང་། ས་སྐྱ་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་(༡༣༡༢-༡༣༧༥)གྱི་རྒྱལ་རབས་གསལ་བའི་མེ་ལོང་། དཔའ་བོ་གཙུག་ལག་ཕྲེང་བའི་(༡༥༠༤-༡༥༦༦)ཆོས་འབྱུང་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན། སོགས་ཀྱི་འབྲི་ཚུལ་ལ་མི་མཐུན་པ་ཆེར་མི་འདུག་སྟེ། ཐམས་ཅད་དུ། གོང་གུ་རྨེ་རུ་དང་། གུང་གུ་རྨེ་རུ་ཞེས་པའི་མིང་འདི་གཉིས་གང་རུང་གིས་སྤྱད་འདུག འོན་ཀྱང་། ཅུང་དམིགས་བསལ་བ་ཞིག་འདུག་པ་ནི། རྒྱལ་དབང་ཀློང་ཆེན་པས་མཛད་པར་གྲགས་པའི་ཀློང་ཆེན་ཆོས་འབྱུང་ཞེས་པ་འདི་ཡིན་ལ། འདིའི་ནང་དུ་། རྒྱའི་གོང་བུ་མདའ་རུ་ཞེས་པའི་འབྲི་ཚུལ་གཞན་ཞིག་ཀྱང་བྱུང་ཡོད་པས་དཔྱད་དགོས་སྙམ། དེ་ལྟར་རབ་བྱུང་གཉིས་པའི་ཚུན་ཆད་ཀྱི་དེབ་ཐེར་དང་། ཆོས་འབྱུང་ཁག་ཏུ་གོང་བུ་དམེ་རུ། གོང་བུ་དམེ་རྡུར། གོང་དུ་བུས་མེ་རུ། གོང་བུ་མདའ་རུ། གོང་གུ་རྨེ་རུ། གུང་གུ་རྨེ་རུ་སོགས་འབྲི་ཚུལ་ཐ་དད་པ་དུ་མ་བྱུང་ཡང་།  ད་ལྟའི་ཆར་གཅིག་གྱུར་གྱིས་ཕྱི་མ་གཉིས་ཁོ་ན་ལྟར་སྤྱོད་ཀྱིན་འདུག་པ་ལྟར་ལགས། དེ་དག་ནི་དེ་ཙམ་གཙོ་བོ་མིན་ལ། ཤེས་དགོས་པ་ནི། གནའ་བོའི་གོང་གུ་རྨེ་རུ་ཞེས་པ་ད་ལྟའི་ས་ཁུལ་གྱི་དབང་དུ་བཏང་ན། ཡུལ་ཁམས་གང་ལ་ངོས་འཛིན་དགོས་པ་དེ་ཡིན་པས། གཤམ་ནས་དེའི་སྐོར་གླེང་བར་བྱ། གོང་གུ་རྨེ་རུའི་ཡུལ་ཁམས་ངོས་འཛིན་ཐད་ཀྱི་བཞེད་པ་འདྲ་མིན།
        གོང་གུ་རྨེ་རུ་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་བྱུང་བའི་དུས་ཚོད་ཅུང་སྔ་ནའང་། གནའ་བོའི་གཞུང་དེ་དག་ཏུ། གོང་གུ་རྨེ་རུའི་ཡུལ་དུ། བོད་དང་ཐང་གིས་གཙུག་ལག་ཁང་བཞེངས་ཚུལ་དང་། བོད་ཐང་ས་མཚམས་ཀྱི་རྡོ་རིང་བསླངས་ཚུལ་གྱི་སྐོར་ཙམ་ལས་གཞན་མི་གསལ། དུས་རབས་ཉི་ཤུ་པའི་རྗེས་ནས་བཟུང་། བོད་ནང་དུ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་སྐོར་ལ་དཔྱད་འཇོག་བྱེད་མཁན་དང་། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་སྐོར་དཔྱད་རྩོམ་འབྲི་བའི་ཚ་རླབས་ཆེ་ནས་ཆེ་རུ་ཕྱིན། འོན་ཀྱང་ཁོང་ཚོས་ནམ་རྒྱུན་ཁྲི་དར་མ་འུ་དམ་བཙན་དང་། ལྷ་ལུང་དཔལ་རྡོར་བར་གྱི་གཤོབ་སྒྲུང་དེ་དང་དེ་འདྲ་བ་ལས། འདས་མ་ད་གསུམ་དུ་གལ་ཆེ་བའི་གོང་གུ་རྨེ་རུ་ལྟ་བུའི་སྐོར་ནི། སུས་ཀྱང་ཞིབ་རྒྱས་སུ་གླེང་ཐུབ་མེད། དེ་ནི་ངེས་པར་གླེང་འོས་ལ། གླེང་དགོས་པ་ཞིག་ཅིས་ཀྱང་ཡིན་ངེས། སྤྱིར་གོང་གུ་རྨེ་རུའི་ཡུལ་ཁམས་ངོས་འཛིན་ཐད་ནས། བོད་དུ་དེ་སྔོན་རྩ་བའི་གྲུབ་མཐའ་ལྔ་དྲུག་ཙམ་ཞིག་བྱུང་ཡོད་ཚོད་འདུག
        ༡ མཚོ་སྔོན་མཚོ་ལྷོའི་ཁྲི་ཀ་ལ་ངོས་འཛིན་མཁན་གཅིག ༢ ཀན་སུའུ་ཐེན་ཧྲེའུ་གྲོང་ཁྱེར་ཆིན་ཧྲུའེ་རྫོང་ལ་ངོས་འཛིན་མཁན་གཅིག ༣ ཀན་སུའུ་ཉིན་ཞ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་刘家峡ལ་ངོས་འཛིན་མཁན་གཅིག ༤ ཧྲན་ཞི་ཞིང་ཆེན་གྱི་汧阳ཉེ་འཁོར་ལ་ངོས་འཛིན་མཁན་གཅིག ༥ སི་ཁྲོན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཁྲིན་ཏུའུ་ཡི་ཕྱོགས་སུ་ངོས་འཛིན་མཁན་གཅིག ༦ གཞན་ཡང་མཚོ་སྔོན་གྱི་རི་བོ་ཉི་ཟླ་དང་ཏཱ་ཐུང་རྫོང་སོགས་ལ་ངོས་འཛིན་པའི་བཤད་སྒྲོས་དང་ངག་རྒྱུན་ཙམ་རེ་ཡོད་མོད་བདེན་ཁ་སྟེར་ཐབས་ཟད།
        དེ་དག་ལས། དང་པོ་མཚོ་སྔོན་མཚོ་ལྷོའི་ཁྲི་ཀར་ངོས་འཛིན་མཁན་ནི། བྲག་སྒོམ་པ་བསྟན་པ་རབ་རྒྱས་(༡༨༠༡–༡༨༦༦)ཡིན་ཏེ། ཁོང་གི་«མདོ་སྨད་ཆོས་འབྱུང»དུ། མངའ་བདག་ཁྲི་རལ་གྱི་དུས། རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་པོ་དང་། དབོན་ཞང་འདུམ་བྱ་བར་མ་མཐུན་ནས། བོད་རུ་རེ་དམག་སྟོང་སྡེ་བཅོ་བརྒྱད་རེ་དར་ཚན་ཁྲིག་གེ་པ་ཁྲིད་དེ་རྒྱའི་གེན་པོ་རྣམས་བཀུམས། རྒྱ་ཆམ་ལ་ཕབ། དཔོན་པོ་མཉེས་པའི་སྐྱེས་ཕུལ། བོད་ཀྱི་མཆོད་གནས་ལོ་པན་རྣམས་དང་། རྒྱའི་ཧྭ་ཤང་རྣམས་ཀྱིས་དཔང་པོ་མཛད། རྒྱའི་གོང་གུ་བྱ་བར་རྒྱ་བོད་ཀྱི་ས་མཚམས་བྱས་ཏེ་དེར་བོད་བཙན་པོའི་གཙུག་ལག་ཁང་དང་། རྒྱ་རྗེའི་གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིགས་པར་བཤད་པ་མཆོད་རྟེན་དཀར་པོར་ངོས་འཛིན་པ་དང་། མངའ་བདག་ཁྲི་རལ་ཉིད་དངོས་སུ་ཕེབས་ཤིང་རལ་བ་ནང་བཞུགས་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་ཁྲི་ཀར་ཡོད་པ་གྲགས་ཆེ། ཞེས་གསུངས་ནས་གོང་གུ་རྨེ་རུ་དང་། ཡོངས་གྲགས་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་དཀར་ཆུང་གཉིས་ས་གནས་གཅིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་མཛད། འོན་ཀྱང་«མདོ་སྨད་ཆོས་འབྱུང»འདིར་རྒྱ་བོད་ས་མཚམས་ཆུ་མ་མཁར། ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་ཅིག་ཀྱང་བྱུང་ཡོད་པས་དཔྱད་རིགས།(འདོད་ཚུལ་འདི་ཅུང་མི་འཐད་པའི་སྐྱོན་ཞིག་འདུག་སྙམ། གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཉང་ཉི་མ་འོད་ཟེར་གྱི་ཆོས་འབྱུང་མེ་ཏོག་སྙིང་པོའི་སྦྲང་རྩིའི་བཅུད་དུ། བོད་ཐང་གི་ས་མཚམས་ནི་ཙོང་ཀ་མཚོ་སྔོན་གྱི་ལྷོ་ཤར་དུ་ཡོད། ཅེས་པའི་ཚིག་སྣེ་གལ་ཆེན་ཐོན་ཡོད་པས། ཁྲི་ཀ་ཙོང་ཀ་མཚོ་སྔོན་གྱི་ལྷོ་ཤར་དུ་འགྱུར་ཐབས་གཏན་ནས་མི་འདུག་པས་གོང་གུ་རྨེ་རུ་མཚོ་སྔོན་ཁྲི་ཀར་ངོས་འཛིན་པ་ནི་མ་དག་པ་ཞིག་ཏུ་སྣང་།         ཀན་སུའུ་ཐེན་ཧྲོས་གྲོང་ཁྱེར་ཆིན་ཧྲུའེ་རྫོང་ལ་ངོས་འཛིན་མཁན་ནི། ཉེ་དུས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་རིག་པའི་མཁས་དབང་རྒྱལ་མོ་འབྲུག་པ་(༡༩༥༧—)ལགས་ཡིན་ཏེ། ཁོང་གི་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་གླེང་བའི་གཏམ་གྱི་ནང་དུ། དེ་ལ་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་རྣམས་སུ་རྒྱའི་གོང་གུ་རྨེ་རུ་ཞེས་དང་། རྒྱའི་ཡིག་ཚང་དུ་ཆིན་ཧྲུའེ་(清水)བྱ་བ་ཙམ་ལས་མེད་པས། དེར་ཡུལ་ངོས་འཛིན་ཐད་ལ། བོད་རྒྱའི་ལོ་རྒྱུས་སྨྲ་བ་རྣམས་བཞེད་པ་མི་མཐུན་པ་བྱུང་བས། ལ་ལས་ཐའོ་མེན་ཏེ་ཀན་སུའུ་ཞིང་ཆེན་གྱི་མེན་ཇུ་ཕྱོགས་དང་། ཁ་ཅིག་ཆིན་ཧྲུའེ་སྟེ་ཀན་སུའུ་ཞིང་ཆེན་གྱི་ཆིན་ཧྲུའེ་རྫོང་སོགས་སུ་འདོད་ཀྱང་། དེ་དག་ལས་དོན་དངོས་ལོ་རྒྱུས་དང་མཐུན་པ་ནི། ཕྱི་མ་ཆིན་ཧྲུའེ་རྫོང་ཡིན་ན་འགྲིག་སྟེ། སྐབས་དེའི་བོད་ཀྱི་མངའ་ཐང་མཐའ་བཞིར་བསྐྱེད་པ་ལས། ཤར་ཕྱོགས་རྒྱ་དང་ནི་ལུང་ཤན་རྒྱུན་བར་དུ་གཏུགས་པ་གཏེར་ཡིག་དང་ལོ་རྒྱུས་གཞན་དག་རྣམས་ལས་ཤེས་ཐུབ་ལ། བོད་ཆེན་པོའི་ཡུལ་གྲུ་གསལ་བོར་ས་ཁྲར་ཕབ་ཡོད་པའི་ནང་དུའང་། རྒྱའི་མཐའ་མཚམས་ཆིན་ཧྲུའེ་(清水县)བྱས་ཡོད་དོ། །ཞེས་ཀན་སུའུ་ཐེན་ཧྲོས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཆིན་ཧྲུའེ་ལ་ངོས་འཛིན་གནང་ཡོད། འོན་ཀྱང་། འདིའི་སྐོར་ལ་སྐུ་ཞབས་གངས་འཚོ་ལགས་ཀྱིས་འདི་ལྟར་ལྟ་ཚུལ་བཏོན་འདུག ས་ཁྲའི་སྟེང་དུ་བཀོད་པ་ནི། ཕྱི་ལོ་༧༨༣ལོའི་ཆིན་ཧྲོས་མཇལ་དུམ་ལྟར་བཀོད་པ་ལས། ཆིན་ཧྲོས་བོད་ཐང་གི་ས་མཚམས་མ་ཡིན་པར་མ་ཟད། ཕྱི་ལོ་༨༢༢ལོའི་བོད་ཐང་མཇལ་དུམ་སྐབས་སུ། ཆིན་ཧྲོས་རྫོང་(清水县)བོད་ཀྱི་མངའ་ཁོངས་ཡིན་པ་རྒྱུ་མཚན་ཁ་ཤས་དྲངས་ནས་བཤད་འདུག  རྒྱུ་མཚན་དང་པོ་ནི། ལྷ་སའི་རྡོ་རིང་གི་ཡི་གེ་ལས། ཙེང་ཤུ་ཧྱན་དུ་བོད་དང་ཕྲད་པ་ཡན་ཅད་ཎི་བོད་ཀྱིས་ཕུ་དུད་བྱ་སྟེ། ཞེས་བྱུང་ལ། ཙེང་ཤུ་ཧྱན་ནི་清水县གྱི་མིང་སྒྲ་བསྒྱུར་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་རྡོ་རིང་ནུབ་ངོས་སུ་བཀོད་པའི་བཀའ་གཙིགས་རྒྱ་འགྱུར་མའི་ཚིག་ལས་རྟོགས་ཐུབ། དེ་བས། རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་ཕོ་ཉ་ཆིན་ཧྲོས་ལ་ཕེབས་ན། སྤུ་རྒྱལ་གྱི་མིས་སྣེ་ལེན་བྱེད་དགོས་པས། ཆིན་ཧྲོས་བོད་ཀྱི་སྤུ་རྒྱལ་གྱི་མངའ་ཁོངས་ཡིན་པ་ར་སྤྲོད་ཐུབ། རྒྱུ་མཚན་གཉིས་ནི། རྒྱའི་ཐང་ཡིག་ཏུ། ཕྱི་ལོ་༨༤༩ལོར་ཐང་གི་བློན་པོ་ལི་ཕིན་ཟེར་བ་ཞིག་གིས་ཆིན་ཧྲོས་ས་ཆ་སྤུ་རྒྱལ་གྱི་ལག་ནས་ཚུར་འཕྲོག་པའི་སྐོར་བྲིས་ཡོད་པས། ཐ་ན་འུ་དམ་བཙན་པོའི་རྗེས་སུའང་། ཆིན་ཧྲོས་བོད་ཀྱི་མངའ་ཁོངས་ཡིན་པ་གསལ་བོར་རྟོགས་ཐུབ། རྒྱུ་མཚན་གསུམ་པ་ནི། རྒྱའི་ཐང་ཡིག་གསར་མའི་ནང་། ཕྱི་ལོ་༨༤༩ལོར། ཧྥིན་ཞང་དམག་གིས་ལུང་ཀྲིག་陇州ཏུ་སྡོད་པའི་བྷོད་དམག་དང་། འཐབ་སྟེ་བྷོད་དམག་ལྔ་བརྒྱ་བསད་ཅེས་དང་། གཞན་ཡང་། ལོ་དེའི་ཟླ་བདུན་པར། ལུང་ཀྲིག་གི་རྒན་གཞོན་ཆིག་སྟོང་ལྷག་གོང་མའི་མདུན་དུ་ཡོང་ནས། རལ་བ་བཤིག་ནས་རྒྱ་ཆས་སྤྲས་ཚུལ་ཞིག་ཀྱང་བཤད་འདུག་པ་དང་། ལུང་ཀྲིག་ཅེས་པ་དེ་ལ། ཏུན་ཧོང་ཡིག་རྙིང་དུ། འདུན་ས་ལུང་ཅུ་ཞེས་བྱུང་ལ། དེ་དུས། སྤུ་རྒྱལ་གྱིས་བྱང་ཤར་དུ་མཐོང་ཁྱབ་ཁྲི་སྡེ་ལྔ་བཙུགས་པ་གཅིག་གྱུར་ལ་བཀོད་འདོམས་བྱེད་སའང་ལུང་ཅུ་དེ་ཡིན། དེ་བས། ལུང་ཀྲིག་ནི་ཆིན་ཧྲོས་ལས་ཀྱང་བརྒལ་ནས་རྒྱའི་རྒྱལ་ས་ཁྲང་ཨན་དང་། ཧ་ཅང་ཁད་ཉེ་བའི་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་ཁེལ་ཡོད་པས། ཆིན་ཧྲོས་ནི་ཕྱི་ལོ་༨༢༢ལོའི་བོད་ཐང་གི་ས་མཚམས་མིན་པ་གསལ།         ཀན་སུའུ་ཉིན་ཞ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ལིས་ཅ་འགག(刘家峡)ལ་ངོས་འཛིན་མཁན་ནི། དམུ་དགེ་བསམ་གཏན་ (༡༩༡༤—༡༩༩༣)ཁོང་ཡིན་ཏེ། ཁོང་གི་བརྩམས་ཆོས་«བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀུན་དགའི་མེ་ལོང»དུ། གོང་གུ་རྨེ་རུ་ནི་ཀ་ཅུའི་མཆོད་རྟེན་དཀར་པོ་ཡོད་ས་དེ་རེད་ཟེར་ཞིང་། མཆོད་རྟེན་འདི་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུང་དུས་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་ཞིག་ཡིན་ཟེར་བ་དང་། བདག་ཅག་གི་སྟོན་པའི་འཕེལ་གདུང་བཞུགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ཡིན་ཟེར་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཅི་རིགས་སྣང་། ཞེས་གུང་ཐང་བསྟན་པའི་སྒྲོན་མེའི་རྣམ་ཐར་ལས་གསུངས། འོན་ཀྱང་མཆོད་རྟེན་དེ་ལོ་བཅུ་ཕྲག་འགའི་གོང་དུ་བཤིགས་ནས། དེར་ཆུ་མཛོད་ཅིག་བཟོས་ཡོད། ད་ལྟ་སླར་མཆོད་རྟེན་ཞིག་རི་ཁར་བཞེངས་ཡོད་འདུག ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། ང་ཚོས་ཀན་སུའུའི་ས་ཁྲ་ཞིག་ལག་ཏུ་བླངས་ནས་བལྟས་ན་ཆུ་མཛོད་དེ་མཐོང་ཐུབ།   ད་ལྟའི་ས་ཁུལ་གྱི་དབང་དུ་བཏང་ན་甘肃省临夏回族自治州永靖县刘家峡ཟེར་བ་དེ་ཡིན་དགོས་སྙམ། ཁ་ཅིག་ནི་ཀ་ཅུའི་མཆོད་རྟེན་དེ་བསང་ཆུའི་ཆུ་སྔོན་ཡུལ་ཚོར་ངོས་འཛིན་མོད་སྔ་མར་བདེན་ཤས་ཆེ་སྙམ། དེ་ལ་སྐུ་ཞབས་གངས་འཚོས་གོང་ལྟར་ལྟ་ཚུལ་འདི་བཏོན་འདུག རྒྱ་བོད་ཡིག་ཚང་རྙིང་བ་ཁག་དང་རྡོ་རིང་ཡི་གེ་སོགས་སུ། ཀ་ཅུ་གྲོང་ཁྱེར་དང་ལེ་དབར་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མའི་ཕ་རོལ་དུ་ཡོད་པའི་ཆིན་ཧྲོས་དང་། ལུང་ཀྲིག་སོགས་ཀྱང་སྤུ་རྒྱལ་བཙན་པོའི་མངའ་ཁོངས་ཡིན་པ་གསལ་བོར་བསྟན་འདུག་པས། གོང་གུ་རྨེ་རུ་ཀན་སུའུ་ཞིང་ཆེན་གྱི་ཁོངས་སུ་འཚོལ་བ་ངལ་བ་འབྲས་མེད་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུག
        ཧྲན་ཞི་ཞིང་ཆེན་གྱི་汧城གྱི་ཉེ་འཁོར་ལ་ངོས་འཛིན་མཁན་ནི། སྐུ་ཞབས་གངས་འཚོ་ལགས་ཡིན། ཁོང་གིས་དེ་ལྟར་འདོད་པ་ལ། རྒྱུ་མཚན་ཁུངས་བཙུན་འགའ་དྲངས་ནས་བཤད་འདུག གཅིག རྒྱ་ནག་གི་ཡིག་ཚང་སྲིད་སྐྱོང་མེ་ལོང་གི་ནང་དུ། ཐང་གི་དམག་དཔོན་ཆེན་མོ་ལི་བེ་ཅིན་ཟེར་བ་ཞིག་ཧྤུན་ཞང་(风翔)ས་ཆའི་ཅེ་དོག་དཔོན་ལ་བསྐོས་ཤིང་། ཡུལ་དེ་རུ། ཐང་གི་སོ་མཚམས་སྲུང་བའི་ལས་འགན་བསྒྲུབ་པའི་སྐོར་བཀོད་ཡོད་པ་ལ་བལྟས་ན། 风翔ནི་ཐང་གི་མངའ་རིས་ཟད་པའི་མཐའ་རུ་ཁེལ་ཡོད་འདུག ས་ཆ་དེ་ནི་ད་ལྟའི་ཧྲན་ཞི་ཞིང་ཆེན་གྱི་ཧྥུན་ཞང་རྫོང་(风翔县)ཁོངས་སུ་ཡོད། གཞན་ཡང་ཐང་ཡིག་གསར་མ་ལས། གོང་མའི་སྐུ་མཁར་གྱི་ཉེ་འདབས་ཀྱང་བྷོད་ཀྱིས་ཁོངས་སུ་བསྡུས། ཞེས་བྱུང་བས། ཆན་དབྱང་ནས་རྒྱའི་རྒྱལ་ས་ཁྲང་ཨན་བར་སྤྱི་ལེ་བརྒྱ་ལ་མ་སླེབས་ཙམ་ལས་མེད་པས་འཕལ་ཁ་འཕྲོད། གཞན་ཡང་ཀུན་མཁྱེན་འཇིགས་མེད་དབང་པོའི་ཅོ་ནེའི་བསྟན་འགྱུར་དཀར་ཆག་ལས། རལ་བ་ཅན་གྱིས་ཤན་ཟིའི（陕西）མཆོད་རྟེན་དཀར་པོ་ཡན་ཆད་དབང་དུ་བསྡུས་ཞེས་གསུངས་པ་དང་ཡང་འགྲིག དེ་བས་སྐུ་ཞབས་གངས་འཚོས། སྤུ་རྒྱལ་གྱིས་ལུང་ཀྲིག(陇州)བདག་ཏུ་བཟུང་ཞིང་ཐང་གི་སོ་དམག་གིས་ཧྥུན་ཞང་风翔བདག་ཏུ་བཟུང་བར་གཞིགས་ན། ཡུལ་དེ་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་ཁེལ་བའི་ཆན་དབྱང་གི་ས་ཆ་ནི། ས་མཚམས་ཡིན་པ་ཧ་གོ་ཐུབ་ཅེས་དང་། གོང་གུ་རྨེ་རུ་དང་རྒྱའི་མཆོད་རྟེན་དཀར་པོ་སོགས་ནི། ཧྲན་ཞི་ཞིང་ཆེན་གྱི་ལྟེ་བའི་གྲོང་ཁྱེར་ཞི་ཨན་ནུབ་རྒྱུད་ཀྱི་རྫོང་ཁག་ཅིག་ཏུ་ཡོད་པ་གོར་མ་ཆག ཅེས་སོགས་བྱུང་བས། ང་ཚོས་གོང་གུ་རྨེ་རུ་འཚོལ་ན་ཧྲན་ཞི་ཞིང་ཆེན་གྱི་ནང་དུ་འཚོལ་བ་ལས། མཚོ་སྔོན་དང་། ཀན་སུའུ་སོགས་སུ་བཙལ་བ་ལ་འབྲས་བུ་མེད་ལས་ཆེ་སྙམ།         སི་ཁྲོན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཁྲིན་ཏུའུ་ཡི་ཕྱོགས་སུ་ངོས་འཛིན་མཁན་ནི། མན་ལུང་གུ་རུ་སོགས་ཡིན་ལ། ཁོང་གི་ལམ་ཡིག་ཏུ། ཁྲིན་ཏུ་གྲོང་ཁྱེར་ནས་གླིང་ཆེན་འགྱིང་རི་བསྐྱོད་པའི་ལམ་བར་དུ། བོད་ཐང་གི་ས་མཚམས་གསལ་འབྱེད་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་ཡོད་པར་གསུངས་པ་དང་། ལམ་ཡིག་འདིར་གླིང་ཆེན་འགྱིང་རི་དང་། ཁྲིན་ཏུ་གཉིས་ཀྱི་ཤར་ལྷོའི་ངོས་འཛིན་ལ་ཉོག་འཛིང་ཅན་ཞིག་འདུག་ཀྱང་། སྐབས་དོན་མིན་པས་སྐྱུར་ཞོག གཉགས་སྟོན་པའི་གདུང་རབས་སུ། རྒྱའི་མཆོད་རྟེན་དཀར་ཆུང་ནི། དར་མདོ་ནས་མར་ཉིན་བཅུ་གསུམ་ཕྱིན་ན་ཡོད་ཅེས་སོགས་བྱུང་། དེའི་སྐོར་ལ། སྐུ་ཞབས་གངས་འཚོས་ལྟ་ཚུལ་འདི་བཏོན་འདུག ད་ལྟའི་སི་ཁྲོན་གྱི་ཁོངས་སུ་མཆོད་རྟེན་དཀར་ཆུང་ཡོད་པ་དེ་ནི། ཕྱི་ལོ་༨༢༢ལོའི་བོད་ཐང་གི་ས་མཚམས་གོང་གུ་རྨེ་རུ་མ་ཡིན་ལ། དེས་ནི་བཙན་པོ་རལ་བ་ཅན་གྱིས་བོད་ཀྱི་ཤར་ཕྱོགས་ཐང་དང་། ས་མཚམས་གསལ་འབྱེད་ལ་རྟགས་གཉིས་བཏབ་ཡོད་པར་ཚོད་དཔག་བྱས་འདུག དེ་ལ་བདེན་ཁ་སྟེར་དཀའ་ཡང་། ཧ་ཅང་དཔྱད་རིན་ཡོད་པ་ཞིག་ནི་ཅིས་ཀྱང་རེད་སྙམ། མཚམས་འདི་ནས་ཀུ་རེ་ཞིག་བཤད་ན། ད་ལྟའི་རྒྱའི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ། ལན་ཀྲིག ཉིན་ཞ། ཐེན་ཧྲེས། ཏུའུ་ཅང་ཡན། ཐ་ན་ཁྲིན་ཏུའུ་སོགས་ཀྱི་བོད་ཀྱི་མངའ་ཁོངས་ཡིན་ཞེས་གླེང་དུས།  ན་གཞོན་མང་པོས་སྣ་དགོད་ཅིག་བྱས་ནས་དེའི་ཁུངས་གང་ཡོད་ཟེར་ན། ངས་དེ་ཚོར་དེའི་སྐོར་རྣམ་དཔྱོད་ལེགས་པའི་མེས་པོ་གོང་མའི་གསུང་རྩོམ་གྱི་ནང་དུ་མཇལ་ཐུབ་པ་ལས། ད་ལྟའི་དུས་ཀྱི་ཆོ་མེད་པའི་ཐད་གཏོང་དེ་དག་ལས་བསྐལ་བ་བརྒྱ་ལ་བལྟས་ཀྱང་ཤེས་དཀའ་ཞེས་ལབ་ངེས། གང་ལྟར་ང་ཚོས། མན་ལུང་གུ་རུའི་ལམ་ཡིག་དང་གཉགས་སྟོན་པའི་གདུང་རབས་འདི་ལས། ད་ལྟའི་སི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཁྲིན་ཏུའི་ཉེ་འཁོར་དུའང་བོད་ཐང་གི་ས་མཚམས་གསལ་འབྱེད་ཀྱི་རྟགས་སུ་མཆོད་རྟེན་ཞིག་ཡོད་པ་རྟོགས་དགོས། 
        ང་ནི་སྐུ་ཞབས་གངས་འཚོའི་དཀར་ནག་འཐབ་མོས་བྲིད་ཆེས་པས། ད་ནི་ཁོང་གི་ཕྱོགས་འཛིན་པར་འདོད་མོད། འོན་ཀྱང་ངའི་སེམས་སུ་དྲི་བ་ཞིག་ད་དུང་ལྷག་འདུག་པ་ནི། ས་སྐྱ་བའི་གོང་དུ་བོད་ཐང་གི་ས་མཚམས་གསལ་འབྱེད་རྟགས་སུ། རྡོ་རིང་དང་གཙུག་ལག་ཁང་བཞེངས་པ་ལས། མཆོད་རྟེན་དཀར་པོ་ཞིག་བཞེངས་པའི་སྐོར་མི་གསལ་བས་དེའི་རྗེས་སུ་མཆོད་རྟེན་དཀར་ཆུང་བྱ་བའི་ས་མཚམས་གསལ་འབྱེད་ཀྱི་ས་རྟགས་སུ་ངོས་བཟུང་བ་དེ་དང་། གོང་གུ་རྨེ་རུ་གཉིས་ཡུལ་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ངོས་བཟུང་བ་ནི་ནོར་བ་ཡིན་མིན་ལ་དོགས་པ་ཟ་ཆོག རྒྱུ་མཚན་ས་སྐྱ་བའི་སྐབས་སུ་སོག་པོས་བོད་ཡུལ་ཆོལ་ཁ་གསུམ་ཞེས་། འབྱུང་ཁུངས་གསུམ་དུ་བགོས་ནས་དབང་ཡོན་དུ་ཕུལ་ཚུལ་སོགས་སུ་རྨ་ཆུའི་ཁུག་པ་དང་པོ་ནས། རྒྱའི་མཆོད་རྟེན་དཀར་པོ་ཡན་ཆད་མདོ་སྨད་གྱི་ལིང་རྟའི་ཆོལ་ཁའི་མངའ་ཁོངས་སུ་བཤད་དུས། ད་གཟོད་བྱུང་བ་ཞིག་མིན་འགྲོ་སྙམ། ས་སྐྱའི་སྐབས་ཀྱི་ཆོལ་ཁ་གསུམ་གྱི་ནང་དུ། བོད་ཆེན་པོའི་སྣོད་བཅུད་ཡོངས་རྫོགས་མི་འདུ་བའི་སྐོར་ནི། ར་སེ་དཀོན་རྒྱམ་གྱི་དཔྱད་རྩོམ་ཞིག་ཏུ། ཞིབ་མོ་རྣམ་འཐག་གིས་བྲིས་འདུག་པ་དེ་བདེན་ཤས་ཆེ། འདི་ནི་རང་ཉིད་ཀྱི་ད་ལོའི་ལོ་སྟོད་དུ། སྐུ་ཞབས་གངས་འཚོའི་དཀར་ནག་གི་འཐབ་མོ་བཀླགས་པའི་དཔེ་ཀློག་ཟིན་བྲིས་ཤིག་ཡིན་མོད། རྗེས་སོར་དེ་ལ་བཟོས་བཅོས་ཕྲན་ཙམ་བྱས་ནས་བརྗེད་ཐོའི་མིང་བཏགས་ནས་དྲྭ་ཐོག་ཏུ་བཏང་ན་གཞན་ལ་ཕན་པའང་ཆུང་ངུ་རེ་ནི་ཅིས་ཀྱང་འབྱུང་སྙམ་ནས་བྲིས་པ་ཡིན། གང་ལྟར་ང་ཚོས་གོང་གུ་རྨེ་རུ་ཞེས་པའི་ས་གནད་གལ་ཆེན་དེ་འཚོལ་དུས། མ་མཐའ་ཡང་འདི་ཙམ་གྱི་རྨང་གཞིའི་ཤེས་བྱ་ངེས་དགོས་པ་ཡིན། མཇུག་ཏུ་ཞུ་བསམ་པ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི། མ་འོངས་པར་ང་ཚོས་ངེས་པར་དུ་གོང་གུ་རྨེ་རུ་རྙེད་དགོས་ལ། རྙེད་པས་ཀྱང་མི་ཆོག་པར་དེའི་མཐའ་འཁོར་གྱི་རི་རྒྱུད་གལ་ཆེན་དང་། གཙང་བོ་གྲགས་ཅན་དག་ལ་གཞི་བཅོལ་ནས་མི་ལོ་སྟོང་ཕྲག་གཅིག་གིས་རྗེས་ཀྱི་ཕྱི་རབས་པས་བལྟས་ཀྱང་ཤེས་ངེས་པའི་ཟིན་ཐོ་ཞིག་འཇོག་དགོས།