དུས་འཁོར་ལུགས་ཀྱི་སྐར་རྩིས་དར་ཚུལ་མདོ་ཙམ་བརྗོད་པ་དཔྱིད་ཀྱི་དགའ་སྟོན།
རྩོམ་པ་པོ།:སྐྱ་རེངས་དཔལ་ལོ།
ཡོང་ཁུངས།:ཀྲུང་གོའི་བོད་ཀྱི་དྲ་བ།
དུས་ཚོད།:2018-09-25
ཀློག་གྲངས།:
བཞི་བ། བོད་ཀྱི་རིམ་བྱོན་མཁས་པས་སྤེལ་ཚུལ།
དེ་ཡང་མཁན་པོ་ཚེ་རྣམ་མཆོག་གིས། རྩིས་ཀྱི་ཡོལ་གོ་གྲུ་བཞི་ཐང་ཡངས་པོར། ། ངོ་མཚར་རི་མོའི་རྣམ་འགྱུར་ངོམ་ཙམ་གྱིས། ། གནམ་ས་གོ་ལའི་ལྐོག་གྱུར་གནད་རྣམས་ཀུན། ། ཇི་བཞིན་སྟོན་མཛད་གངས་ཅན་རྩིས་སྟོན་ཆེ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་གངས་ཅན་གྱི་རྩིས་རིག་སྨྲ་བ་རིམ་བྱོན་གྱིས་སྤེལ་ཚུལ་ཙམ་བཤད་ན། རབ་བྱུང་གསུམ་པའི་མེ་ཡོས་(སྤྱི་ལོ༡༡༤༧)ལོར་རྗེ་བཙུན་གྲགས་པ་རྒྱལ་མཚན་སྐུ་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་བརྒྱད་ནས་བཅུ་གཉིས་བར་དུ་ཡབ་ས་ཆེན་ཀུན་དགའ་སྙིང་པོའི་དྲུང་དུ་ཐོས་བསམ་མཛད། དགུང་ལོ་བཅུ་གཉིས་པ་ལ་ཡབ་འདས་པས་བཅུ་གསུམ་ནས་ས་སྐྱའི་གདན་ས་མཛད། དགུང་ལོ་ང་བརྒྱད་པ་ཤིང་བྱི་ལོར་དུས་ཚོད་ངེས་པར་བཟུང་བའི་རྩིས་དང་། གཟའ་སྐར་གྱི་འཕྲོད་བརྟག་པ་སོགས་མཛད། མེ་བྱི(སྤྱི་ལོ༡༢༡༦)ལོར་འདས། རབ་བྱུང་བཞི་པའི་ཤིང་ལུག(སྤྱི་ལོ༡༢༣༥)ལོར་འགྲོ་མགོན་ཆོས་རྒྱལ་འཕགས་པ་འཁྲུངས་ནས་དགུང་ལོ་ཉེར་དྲུག་པ་ནས་བོད་ཀྱི་སྲིད་དབང་འཛིན་པའི་སྐབས་དེར་བོད་ལ་གནམ་རིག་སྐར་རྩིས་ཡར་རྒྱས་སྔར་ལས་ཆེ་བ་བྱུང་། འགྲོ་མགོན་འཕགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལྔ་བསྡུས་སྒྲ་གཅན་གཟའ་ལྔ་དང་བཅས་པའི་རྩིས་གཞི་རིན་པོ་ཆེའི་འོད་ཟེར་དྲི་མེད་པ། ཉི་ཁྱིམ་འཕོ་བའི་ངེས་པ། དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་རྩིས་དུས་གསལ་བའི་སྒྲོན་མེ་བསྡུས་དོན་དང་བཅས་པ། གདོད་མའི་དུས་གསལ་བར་བྱེད་པའི་རྩིས། རྩིས་ཀྱི་གཙུག་ལག་དང་མཐུན་པར་ངེས་པའི་རྩིས། དྷྲུ་ཝ་གཉིས་པའི་རྩིས། ལོ་བརྟག་ཉེར་གཉིས་ཀྱི་རྩིས། རྟེན་འབྲེལ་གྱི་རྩིས་རིན་ཆེན་སྒྲོན་མེ། རྒྱལ་བུ་ཇིམ་གྱིས་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བའི་རྩིས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་དུས་ཆེན་བཞིའི་ངོས་འཛིན་སོགས་རྩིས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་མང་དུ་མཛད། གཞན་ཡང་གཡུང་སྟོན་རྡོ་རྗེ་དཔལ་བཟང་དང་། ཀུན་དགའ་དཔལ་བ་སོགས་རྩིས་རིག་སྨྲ་བ་མང་པོ་སྔ་ཕྱིར་ཐོན། རྡོ་རྗེ་དཔལ་གྱིས་བསྟན་རྩིས་སོགས་མཛད། བོད་རང་གི་གནམ་གཤིས་དང་། ས་ཆའི་དུས་བབ་ལ་ཞིབ་ཏུ་དཔྱད། རྒྱ་རྩིས་ཧོང་ལེ་ལ་དཔེར་མཛད་ནས་བོད་ཀྱི་ལོ་ཟླ་ཞག་དུས་ཀྱི་བབ་དང་སྦྱར་བ་ས་སྐྱའི་ལོ་ཐོ་ཞེས་པ་ཐོག་མར་བཏོན་ནས་བོད་ཀྱི་ལོ་ཐོའི་སྲོལ་སྔར་ལས་གོང་འཕེལ་བྱུང་། དེ་ནས་རབ་བྱུང་ལྔ་བའི་ཤིང་སྤྲེལ(སྤྱི་ལོ༡༢༨༤)ལོར་ཀརྨ་པ་རང་བྱུང་རྡོ་རྗེ་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་ལྔར་ཕེབས་དུས་གྲུབ་ཆེན་ཨུ་རྒྱན་པ་རིན་ཆེན་དཔལ་དང་མཇལ། བདུན་པར་མཁན་པོ་ཀུན་ལྡན་ཤེས་རབ་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་མཚན་ལ་རང་བྱུང་རྡོ་རྗེར་གསོལ། བཅོ་བརྒྱད་ལ་མཁན་ཆེན་གཞོན་ནུ་བྱང་ཆུབ་ལས་བསྙེན་པར་རྫོགས། སྙེ་མདོ་ཀུན་དགའ་དོན་གྲུབ་སོགས་ལ་བསྟེན་ནས་རིག་པའི་གནས་ལ་སྦྱངས། ས་སྐྱ་དང་། བཙན་བྲག ཉང་སྟོད། ཀོང་པོ་སོགས་ཡུལ་ཁག་མང་པོར་ཕེབས་ནས་འགྲོ་དོན་མཛད། རབ་བྱུང་ལྔ་བའི་ས་རྟ(སྤྱི་ལོ༡༣༡༨)ལོར་རྩིས་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་བརྩམས། རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་ལྕགས་ལུག(སྤྱི་ལོ༡༣༣༡)ལོར་ཡོན་རྒྱལ་རབས་ཀྱི་གོང་མས་པེ་ཅིན་དུ་གདན་དྲངས་ནས་ཧོར་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལ་དུས་འཁོར་དབང་ཆེན་བསྐུར། བསྔགས་བརྗོད་དུ། ཆོས་ཀུན་དེ་ཉིད་གཟིགས་པའི་ཀརྨ་པ། ཞེས་པའི་མཚན་གྱི་འཇའ་ས་དང་གུ་ཤྲཱིའི་ཐམ་ཀ་སོགས་བསྩལ། ཤིང་ཁྱི(སྤྱི་ལོ༡༣༣༤)ལོར་བོད་དུ་ཕྱིར་ལོག དེ་ནས་ལོ་གཉིས་སོང་མཚམས་སླར་ཡང་གོང་མས་གདན་དྲངས་པ་ལྟར་ཕེབས་ཏེ་ལོ་ངོ་གསུམ་ཙམ་བཞུགས་ནས་དགུང་ལོ་ང་དྲུག་པ(སྤྱི་ལོ༡༣༣༩)ལོར་རྒྱ་ནག་ཏུ་སྐུ་བཤེགས།
བུ་སྟོན་རིན་ཆེན་གྲུབ་ནི། རབ་བྱུང་ལྔ་པའི་ལྕགས་སྟག(སྤྱི་ལོ༡༢༩༠)ལོར་ཤབ་སྨད་སྒོམ་གནས་ཞེས་པར་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་བཅོ་བརྒྱད་པར་མཁན་པོ་སེང་གེ་དཔལ་དང་། སློབ་དཔོན་ཚད་མའི་སྐྱེས་བུ་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་། མཁས་མཆོག་ཚད་མའི་སྐྱེས་བུ་དང་། རིག་པའི་ཐེག་པ། བསོད་ནམས་མགོན་པོ་ཞེས་མཚན་གསུམ་ལྡན་གྱི་དམ་པ་དེའི་དྲུང་ནས་ཕར་ཚད་སོགས་ལ་སྦྱངས། ཉེར་གསུམ་པར་མཁན་ཆེན་དཀའ་བཞི་པ་གྲགས་པ་གཞོན་ནུ་དང་། སློབ་དཔོན་བསོད་ནམས་གྲགས་པ་ལས་བསྙེན་པར་རྫོགས། ཐར་ལོ་ཉི་མ་རྒྱལ་མཚན་ལས་སྒྲ་སྙན་ངག བླ་མ་འཕགས་འོད་ལས་གསང་འདུས། རོང་པ་ཤེར་སེང་གི་དབོན་པོ་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་ལས་དུས་འཁོར་སོགས་གསན། སུམ་ཅུ་པ་ལ་ཕར་ཕྱིན་རྣམ་བཤད་ལུང་གི་སྙེ་མ་མཛད། སོ་གཅིག་པ་ལ་ཞྭ་ལུའི་འཛིན་སྐྱོང་གནང་། ཞྭ་ལུ་རི་ཕུག་བཏབ། སོ་བདུན་པ་མེ་སྟག(སྤྱི་ལོ༡༣༢༦) ལོར་རྩིས་གཞུང་མཁས་པ་དགའ་བྱེད་བརྩམས། གཞན་ཡང་བསྡུས་རྒྱུད་ཀྱི་མཆན། འགྲེལ་ཆེན་དྲི་མེད་འོད་ཀྱི་མཆན། དུས་འཁོར་བསྡུས་དོན་དྲི་མེད་འོད་རྒྱན། ལྔ་བསྡུས་གཟའ་ལྔ། གཟའ་ལྔའི་རྐང་རྩིས། གོ་ལའི་རྣམ་བཞག དུས་སྦྱོར་གྱི་དྲིས་ལན་སོགས་སྐར་རྩིས་ཀྱི་སྐོར་དང་། ལོ་རྒྱུས། འདུལ་བ། མངོན་པ། ཕར་ཕྱིན། དབུ་མ། ཚད་མ། སྒྲ། སྔགས་ཕྱོགས་བཅས་ཁྱོན་བསྡོམས་པོད་ཉེར་དྲུག་བཞུགས། འདི་བ་ཁྱད་པར་དུ་རྩིས་ལ་སྦྱངས་པས་ས་ཐུར་བཅུ་གསུམ་ཟད་ཅེས་ཞལ་རྒྱུན་ལ་གྲགས། སློབ་མ་ཡང་གོང་གསུམ་བདེ་ཆེན་པ་ཆོས་ཀྱི་དཔལ་བ། ཁྱུང་པོ་ལྷས་པ་གཞོན་ནུ་བསོད་ནམས། ཐུགས་སྲས་སྒྲ་ཚད་པ་རིན་ཆེན་རྣམ་རྒྱལ་སོགས་མང་དུ་བྱུང་། དགུང་ལོ་དོན་ལྔ་བ་ཤིང་འབྲུག(སྤྱི་ལོ༡༣༦༤)ལོར་སྐུ་གཤེགས། སྐྱོར་ལུང་བ་དོན་དཔལ་བཟང་གི་རྩིས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་དགའ་བྱེད་མཛེས་རྒྱན། ནམ་མཁའ་མགོན་པོའི་ཁྱིམ་དྲུག་སྤྱི་ནོར་དང་རེའུ་མིག་ངོས་འཛིན། སྤྱི་ནོར་རགས་པའི་མགྱོགས་རྩིས་དག་པ། གྲགས་པ་སེང་གེའི་བསྐལ་ལི་དང་སྤྱི་ནོར་ལོ་འཕྲོ་སྒྲ་གཅན་རྟག་ལོངས་སོགས་ཀྱི་ཚད་ལུགས། ཞག་གསུམ་རྣམ་དབྱེའི་དྲི་མ་འཁྲུད་པ། གཟའ་ལྔའི་འབྲས་བཤད་བློ་ལྡན་འདོད་འཇོ། ངག་དབང་གྲགས་པའི་རྩིས་ལ་སྦྱར་པའི་སྙན་ངག་དྲང་སྲོང་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་གླུ། རྩིས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་དོན་གསལ་སྣང་བ། ལོ་ཆུང་དཀའ་བཞི་བའི་རྩིས་གཞུང་མཁས་པ་དགའ་བྱེད་ཀྱི་ཉེར་མཁོ་སོགས་མང་ངོ་། །
མཁས་གྲུབ་དགེ་ལེགས་དཔལ་བཟང་ནི། རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་ཤིང་གླང(སྤྱི་ལོ༡༣༨༥)ལོར་སྐུ་འཁྲུངས། ཆུང་དུས་ནས་ས་སྐྱ་དགོན་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་གཞུང་ལུགས་ལ་ཐོས་པ་མཛད། དགུང་ལོ་བཅུ་དྲུག་པར་བོ་དོང་པཎ་ཆེན་དང་རྩོད་པ་མཛད་ནས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་གྲགས་པ་འབར། རེད་མདའ་བ་གཞོན་ནུ་བློ་གྲོས། རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་སོགས་བླ་མར་བསྟེན་ནས་གཞུང་ལུགས་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་དུ་སོན། ཞེ་བདུན་པ་ལྕགས་ཕག་ལོར་རྗེ་ཙོང་པའི་རྒྱལ་ཚབ་ཏུ་དགའ་ལྡན་གསེར་ཁྲིར་མངའ་གསོལ་ནས་རྗེ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོའི་མདོ་སྔགས་ཀྱི་བཤད་སྲོལ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལ་རིགས་པའི་ཟུར་ཕྲ་མོ་ཙམ་ཡང་གཞན་དང་མ་འདྲེས་པར་འཆད་རྩོད་རྩོམ་གསུམ་གྱིས་རྗེའི་རིང་ལུགས་འཛིན་པ་རྣམས་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་ཅིང་། ལུང་རིགས་ཁས་མི་ལེན་ཞིང་མདོ་རྒྱུད་ཚད་མར་མི་འཛིན་པའི་ཟོག་པོ་སྨིན་མ་གཟེངས་མཐོ་བའི་ལྟ་སྟངས་ཅན་སྤྱི་བརྟོལ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཞུམ་ཞིང་སྤ་བཀོང་བར་མཛད་དེ་ཁྲིར་ལོ་བརྒྱད་བཞུགས། རབ་བྱུང་བདུན་པའི་ཤིང་སྟག(སྤྱི་ལོ༡༤༣༤)ལོར་དུས་འཁོར་ཊཱིཀ་ཆེན་དེ་ཉིད་སྣང་བ་མཛད་ནས། སྐར་རྩིས་ཀྱི་ས་རིས་ལག་ལེན་དང་བཅས་པ་ཆེས་ཆེར་གསལ་བར་བྱས། དགུང་ལོ་ང་བཞི་བ་རབ་བྱུང་བདུན་པའི་ས་རྟ(སྤྱི་ལོ༡༤༣༨)ལོར་ཞིང་གཞན་དུ་བཤེགས་སོ། །དེ་ནས་བྱང་བ་རྣམ་རྒྱལ་གྲགས་བཟང་གིས་དུས་འཁོར་དཀའ་གནས་ཀྱི་དྲིས་ལན་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ། རྩིས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་བྱིས་པ་བདེ་བླག་ཏུ་འཇུག་པ། མངའ་རིས་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་གོ་ལ་འཁོར་ཚུལ་བསྒྲོད་པའི་རི་མོ། ཀ་ར་མྱང་རྩིས་དང་ལོ་འཕོ་དང་ལོ་བདག་གཟའི་འཕོ་རྩིས། ཇོ་ནང་བ་རྟོག་ལྡན་བློ་གྲོས་བཟང་བོས་གྲུབ་རྩིས་རྣམ་དག་རིན་པོ་ཆེའི་གཏེར། རྩིས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་དྲི་མེད་འོད་རྒྱན། རྩིས་ཀྱི་སྔོན་འགྲོ་ལག་ལེན། ལོའི་རྣམ་བཞག །སྐར་མའི་མིང་གྲངས། རྩིས་ཀྱི་ཉེར་མཁོ། ཕྱི་ནང་གཞན་གསུམ་རྩིས་ཀྱི་འབྲས་རྩིས། སྟག་ཕུ་བ་བློ་གྲོས་དཔལ་ལྡན་པས་མཁས་པ་དགའ་བྱེད་ཀྱི་དཀའ་གནད་ཟིན་བྲིས། དུས་འཁོར་ལས་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཀྱི་ཚད་ལ་སོགས་པ་མཛད་ནས་དར་བར་བྱས། འགོས་ལོ་གཞོན་ནུ་དཔལ་བ་ནི་རབ་བྱུང་བདུན་པའི་ཆུ་སྤྲེལ(སྤྱི་ལོ༡༣༩༢)ལོར་ལྷོ་ཁ་འཕྱོངས་རྒྱས་ཁུལ་དུ་འཁྲུངས། ཆུང་དུས་ནས་བསྟན་པའི་སྒོར་ཞུགས་ཤིང་མཁན་པོ་སངས་རྒྱས་དཔལ་བ་དང་། སློབ་དཔོན་ཤེས་རབ་དར་རྒྱས། མཁན་པོ་བསམ་བཟང་པ། དགེ་བཤེས་བསྟན་འཛིན་དོན་གྲུབ་སོགས་བསྟེན་ནས་གཞུང་ལུགས་རབ་འབྱམས་ལ་སྦྱངས་པ་མཛད། དགུང་ལོ་ཉེར་བརྒྱད་པར་རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་དང་མཇལ་ནས་བཀའ་གདམས་ལམ་རིམ་དང་། དབུ་མ། ནཱ་རོ་ཆོས་དྲུག་བཅས་གསན། གཞན་ཡང་སྤྱན་སྔ་རིན་ཆེན་འཕེལ། ཤངས་པ་ཀུན་མཁྱེན་སོགས་སྐབས་དེར་བོད་དུ་ཡོངས་སུ་གྲགས་པའི་མཁས་པ་མང་པོ་བསྟེན་ནས་མདོ་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་མཐའ་ཡས་པ་གསན། ཁྱད་པར་དུ་ཤངས་པ་ཀུན་མཁྱེན་དང་སྐྱང་ཆེན་པ་ཤཱཀྱ་ཤྲཱིའི་དྲུང་ནས་དུས་འཁོར་རྒྱུད་འགྲེལ་སྐར་རྩིས་དང་བཅས་པ། སྣར་ཐར་པ་སངྒྷ་ཤྲཱི་ལས་སྒྲ་རིག་པའི་སྐོར་གསན་པ་སོགས་མདོར་ན་བླ་མ་དྲུག་ཅུ་ལྷག་ཙམ་བསྟེན་ནས་མདོ་སྔགས་རིག་གནས་དང་བཅས་པ་ལ་སྦྱངས་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་མཛད་ཅིང་། སྐུ་གཞོན་དུས་ནས་སྐུ་ན་མཐོན་པོར་མ་སླེབས་ཀྱི་བར་ཉིན་ལྟར་ཤོག་བུ་མདའ་ཚད་མ་བཅོ་ལྔ་རེ་ཆག་མེད་དུ་བློར་འཛིན་གནང་ཐུབ། ཕྱི་རབས་ཀྱི་གདུལ་བྱ་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་ཆེད་དུ་གསུང་རྩོམ་པོད་བཅུ་ཙམ་མཛད་པ་ལས་སྐར་རྩིས་ཀྱི་སྐོར་དགུང་ལོ་དོན་གསུམ་པ་ཤིང་སྤྲེལ(སྤྱི་ལོ༡༤༦༤)ལོར་རྩིས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་འཁྲུལ་སེལ་དང་། དུས་འཁོར་དཀའ་འགྲེལ་སོགས་ཡོད། དགུང་ལོ་དགུ་བཅུ་པ་རབ་བྱུང་བརྒྱད་པའི་ལྕགས་གླང(སྤྱི་ལོ༡༤༨༡)ལོར་སྐུ་གཤེགས་སོ། །
རབ་བྱུང་པའི་མེ་ཡོས(སྤྱི་ལོ༡༤༤༧)ལོར་མཚུར་ཕུ་འཇམ་དབྱངས་དོན་གྲུབ་འོད་ཟེར་གྱིས་ཀརྨ་རང་བྱུང་རྡོ་རྗེའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཏེ་རྩིས་གཞུང་ཆེན་པོ་མཛད་དེ་མཚུར་ལུགས་ཀྱི་སྲོལ་བཏོད་ནས་མཚུར་ཕུའི་ལོ་ཐོ་ཞེས་པ་བཏོན་པས་དུས་ཕྱིས་བར་དུ་དབུས་གཙང་དུ་དར་ཁྱབ་ཆེ། དེ་མཚུངས་ལྷོ་ཁ་ཁུལ་དུ་དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་ལུགས་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁས་ཤིང་ཁྱད་པར་སྐར་རྩིས་ལ་མཆོག་ཏུ་མཁས་པའི་རྒྱ་མཚོ་རྣམ་གསུམ་ཞེས་མཚན་སྙན་འབྲུག་ལྟར་གྲགས་པ་དེ་དག་ནི་གཙང་ཆུང་གྲགས་རྒྱ་མཚོ་དང་། མཁས་གྲུབ་ནོར་བཟང་རྒྱ་མཚོ། ཕུག་པ་ལྷུན་གྲུབ་རྒྱ་མཚོ་དང་གསུམ་ཡིན་ལ། རབ་བྱུང་བརྒྱད་པའི་མེ་ཡོས(སྤྱི་ལོ༡༤༤༧)ལོར་ཕུག་པ་ལྷུན་གྲུབ་རྒྱ་མཚོས་རྩིས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་པད་མ་དཀར་པོའི་ཞལ་ལུང་། དབྱངས་འཆར་འགྲེལ་བ་མཆོག་དགའ། ཆུ་མིག་ཀླུ་མཚོའི་རེའུ་མིག །དྲག་གཟའ་གསུམ་གྱི་དལ་དག །སྐར་མའི་རྐང་བའི་རེའུ་མིག །ཆུ་ཚོད་ཀྱི་རེའུ་མིག །དཀྱིལ་འཁོར་མཐར་སྤེལ་བར་བྱས་པའི་རེའུ་མིག་རྒྱ་མཚོ་སྟེ་རེའུ་མིག་རྒྱས་འབྲིང་བསྡུས་གསུམ། ཞི་གཟའ་གཉིས་ཀྱི་རྐང་བའི་རེའུ་མིག་སོགས་ཀྱང་རྒྱས་འབྲིང་བསྡུས་གསུམ། གཟའ་ལྔ་ལ་ཐུན་མོང་དུ་མཁོ་བའི་རེའུ་མིག་མན་ངག་གི་ཡིག་ཆུང་དང་བཅས་པ། གཟའ་ལྔའི་མྱུར་དག་ཚེགས་མེད་དུ་བསྒྲུབ་པའི་རེའུ་མིག་དང་བཅས་པ། སྤྱིར་རྩིས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་ངེས་པ་རྙེད་པ་ལ་མེད་དུ་མི་རུང་བའི་ཡན་ལག་སྟོང་འཇུག་གི་རེའུ་མིག་ཁ་བྱང་གི་ཡིག་ཆུང་བཅས་པ་གསར་དུ་བརྩམས་ཤིང་། དེའི་སྟེང་དུ་སྔ་མ་དག་གིས་བཀོད་པ་ལྟར་ལྔ་བསྡུས། སྒྲ་གཅན་གྱི་རེའུ་མིག་རྣམས་ཀྱང་བསྣན། མཁས་པ་སྔ་མ་རྣམས་ཀྱིས་བརྩམས་པའི་རྩིས་གཞུང་ལ་ལ་འཐོར་བ་དང་། མི་གསལ་བ་དང་། མ་བཤད་པ་དང་། ལོག་པར་བཤད་པའི་ཆ་མཆིས་པ་རྣམས་དོར་ཏེ་ལེགས་པར་བཤད་པ་རྣམས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བྱས་ནས་སྐར་རྩིས་ཀྱི་རིག་གནས་ཕྱོགས་ཀུན་དུ་དར་བར་བྱས། སྐར་རྩིས་ཀྱི་ལག་ལེན་ཆ་ཚང་བ་ཉི་མ་ལྟར་གསལ་བར་མཛད་པ་དེའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པ་ལ་ཕུག་ལུགས་ཞེས་ད་ལྟའི་བར་དུ་གྲགས་པ་བྱུང་། མཁས་གྲུབ་ནོར་བཟང་རྒྱ་མཚོས། པད་དཀར་ཞལ་ལུང་གི་ལྷན་ཐབས་སྒོ་བརྒྱ་འབྱེད་པའི་ལྡེ་མིག པད་དཀར་ཞལ་ལུང་ལས་གཟའ་རྣམས་སྟོང་པར་འཇུག་པའི་ལྷན་ཐབས། རྩིས་འཕྲོ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་སྒྲོན་མེ་སོགས་རྩིས་ཀྱི་གཞུང་མང་པོ་དང་། དུས་འཁོར་སྤྱི་དོན་དྲི་མེད་འོད་རྒྱན་སོགས་མཛད་དེ་སྐར་རྩིས་ཀྱི་རི་མོ་ལག་ལེན་དང་བཅས་པ་ཤིན་ཏུ་སྟབས་བདེ་བ་གོ་བདེ་བར་མཛད་ནས། རྩིས་ཐང་བསམ་གཏན་གླིང་དུ་ཐུར་གྲིབ་བཙུགས་ཏེ་དུས་སྦྱོར་བརྟག་པའི་སྲོལ་ཡང་རྒྱ་ཆེར་ཕྱེས་སོ། ། མཁས་གྲུབ་ནོར་བཟང་རྒྱ་མཚོ་ནི་རབ་བྱུང་བདུན་པའི་ཆུ་ཡོས(སྤྱི་ལོ༡༤༢༣)ལོར་སྐུ་བལྟམས་ནས་དགུང་ལོ་དགུ་བཅུ་གོ་གཅིག་བཞུགས། གཙང་ཆུང་ཆོས་གྲགས་རྒྱ་མཚོ་དང་རྒྱལ་བ་དགེ་འདུན་གྲུབ་སོགས་བླ་མ་མང་པོར་བསྟེན་ནས་མདོ་སྔགས་རིག་གནས་མཐའ་དག་ལ་སྦྱངས་ཏེ་མཁས་པའི་དབང་པོ་འགྲན་ཟླ་དང་བྲལ་བ་རྩིས་ལ་མཆོག་ཏུ་མཁས་པར་གྲགས་སོ། ། དེ་ནས་ཕུག་པ་དཔལ་མགོན་འཕྲིན་ལས་ཀྱིས་ཞལ་ལུང་མཛེས་རྒྱན་དང་། ཞག་གསུམ་གྱི་རྣམ་དབྱེ་མཁས་པའི་ཡིད་འཕྲོག །འབྲས་རྩིས་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་སོགས་བརྩམས་ནས་ཕུག་ལུགས་ཕྱི་མའི་སྲོལ་བཏོད། འདི་ལ་རྗེས་རབས་པས་དགག་པ་བཏང་ཡོད། ངོར་ཆེན་དཀོན་མཆོག་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱིས་བསྟན་རྩིས་ཉུང་ངུ་རབ་གསལ། བསྟན་རྩིས་མཁས་པའི་ཁ་རྒྱན། རབ་བྱུང་དགུ་པའི་མེ་བྱ(སྤྱི་ལོ༡༥༡༦)ལོར་རྩིས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་རབ་བརྟན་གསལ་བའི་སྒྲོན་མེ། བྱམས་པ་ལྷན་བཙུན་གྲགས་པས་དུས་འཁོར་བསྟན་རྩིས་དང་། གྲུབ་རྩིས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་སོགས་བརྩམས།
དཔའ་བོ་གཙུག་ལག་ཕྲེང་བ་ནི་རབ་བྱུང་བརྒྱད་པའི་ཤིང་བྱི(སྤྱི་ལོ༡༥༠༤)ལོར་ལྷ་ས་སྙེ་ཐང་ནས་སྐུ་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་ལྔ་ལ་དགེ་བསྙེན་ཆ་ལུང་པས་དཔའ་བོ་ཆོས་དབང་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་སྐུ་ཕྲེང་གཉིས་པར་ངོས་འཛིན་ཞུས་ཏེ་ལྷོ་བྲག་གྲོ་བོ་དགོན་པའི་གདན་སར་བཀོད། བླ་མ་རྟོགས་ལྡན་དགེ་འདུན་རྒྱ་མཚོ་དགེ་རྒན་ཏུ་བསྟེན་ནས་བོད་ཡིག་འབྲི་ཀློག་བསླབས། དགུང་ལོ་དགུ་པར་ཀརྨ་ཞྭ་དམར་བ་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པའི་དྲུང་ནས་དགེ་བསྙེན་དང་དགེ་ཚུལ་བསྒྲུབས་ཏེ་མཚན་ལ་མི་ཕམ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོར་བཏགས། བཅུ་གཉིས་ལ་ཤར་དྭགས་པོ་པཎྜི་ཏ་ཆོས་རྒྱལ་བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་དྲུང་ནས་གསང་སྔགས་གསར་རྙིང་གི་ཆོས་མང་པོ་གསན། དབུས་སྨྱོན་ཧེ་རུ་ཀ་ཀུན་དགའ་བཟང་པོའི་དྲུང་ནས་ཕྱག་ཆེན་གྱི་ཁྲིད་གསན་ཅིང་། ཞྭ་ལུ་ལོ་ཆེན་ཆོས་སྐྱོང་བཟང་པོ་ལས་དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་བཞེས། དགུང་ལོ་ཉེར་དགུ་ལ་ཀརྨ་མི་བསྐྱོད་རྡོ་རྗེ་དང་མཇལ་ནས་ཆོས་འབྲེལ་ཞུས་ཤིང་མཚན་ལ་དཔལ་གཙུག་ལག་ཕྲེང་བ་ཞེས་བཏགས། དེ་ནས་བཟུང་མདོ་སྔགས་རིག་གནས་དང་བཅས་པའི་གསན་སྦྱོང་མང་ཆེ་བ་བླ་མ་འདིའི་དྲུང་དུ་མཛད་དེ་མཁས་པའི་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པར་གྱུར། རང་ལོ་སོ་བདུན་པ་ལྕགས་བྱི(སྤྱི་ལོ༡༥༤༠)ལོར་རྩིས་ཀུན་ལས་བཏུས་པའི་རྒྱས་འགྲེལ་རིན་ཆེན་གཏེར་མཛོད་དང་། དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་མན་ངག་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ལེའུ་བྱས་པ། ཆུ་ཁྱི(སྤྱི་ལོ༡༥༦༢)ལོར་རྩིས་ཀུན་ལས་བཏུས་པའི་ འདས་ལོའི་རེའུ་མིག་གསལ་བར་བྱེད་པ་བཀླགས་པས་གྲུབ་པ་ཆེན་པ་ཆེན་པོ་རྣམས་བརྩམས། དགུང་ལོ་རེ་གསུམ་པ་རབ་བྱུང་དགུ་པའི་མེ་སྟག(སྤྱི་ལོ༡༥༦༦)ལོར་སྐུ་གཤེགས་སོ། །
དེ་ནས་འབྲུག་པ་པད་མ་དཀར་པོས་དབྱངས་འཆར་འགྲེལ་བ་གཞན་ཕན་ངོ་མཚར་རྒྱན་གྱི་མེ་ཏོག རྩིས་ཀྱི་ལག་ལེན་མདོ་ཙམ་བརྗོད་པ་དུས་འཁོར་གསལ་བྱེད། བག་རྩིས་སྔོན་མེད་ལྗོན་ཤིང་། སྤྱིར་གཟའ་ཐམས་ཅད་སྟོང་བར་འཇུག་ཚུལ་སོགས་དང་། རབ་ཕྱོགས་ལྕགས་བྱི(སྤྱི་ལོ༡༦༠༠)ལོར་ལྡུམ་བུ་མ་ཎི་པས་གཟའ་ལྔ་ཚེས་ལ་སྤྱོད་ཚུལ་མཁས་པའི་ཡིད་འཕྲོག་མེ་ཏོག་འཕྲེང་བ། ལྡུམ་པོ་ཀུན་དགའ་དབང་རྒྱལ་གྱིས་གཟའ་ཚེས་སྤྱོད་པའི་རྩིས་གཞི་རབ་བྱུང་བཅུ་གཅིག་པར་སྤོས་པ་སོགས་བརྩམས། རབ་ཕྱོགས་ཤིང་བྱི(སྤྱི་ལོ༡༦༢༤)ལོར་དཔལ་མགོན་འཕྲིན་ལས་རབ་རྒྱས་ཀྱིས་རྩིས་དཀར་ནག་གི་དྲི་བ་ཕུལ་བར། རབ་དྲག་མེ་སྤྲེལ(སྤྱི་ལོ༡༦༥༦)ལོར་རྒྱལ་དབང་ལྔ་པ་ངག་དབང་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོས་རྩིས་སྐར་ནག་གི་དྲིས་ལན་ཉིན་བྱེད་དབང་པོའི་སྣང་བ་མཛད། མཁན་ཆེན་བློ་བཟང་བསྟན་འཛིན་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་རྩིས་གཞུང་མུན་སེལ་སྒྲོན་མེ། གྲུབ་རྩིས་ལག་ལེན། རྟག་ལོངས་རེའུ་མིག འབྲས་རྩིས་ལེགས་བཤད་ཀུན་འདུས། རྩིས་གཞུང་བླང་དོར་གསལ་བའི་འོད་ཟེར་སོགས་དང་། ཀུན་མཁྱེན་འཇམ་དབྱངས་བཞད་པའི་རྡོ་རྗེས་རབ་ཉི་མེ་སྤྲེལ(སྤྱི་ལོ༡༧༡༦)ལོར་བསྟན་རྩིས་ཉི་འོད་བཀྲ་བ་དང་བསྟན་རྩིས་རེའུ་མིག་སོགས་མཛད།
སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོ་ནི་རབ་དྲག་ཆུ་སྤྲེལ་(སྤྱི་ལོ༡༦༥༣)ལོར་ཡབ་ཨ་སུག་དང་། ཡུམ་བུ་ཁྲིད་རྒྱལ་མོ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་བརྒྱད་པ་ནས་བཟུང་རྒྱལ་དབང་ལྔ་པའི་ཞལ་མཇལ་གསུང་གི་བདུད་རྩིར་ངོམས་མེད་དུ་ལོངས་སུ་སྤྱད་པ་དང་། སྔ་ཕྱིར་མཁས་དབང་དཔལ་ལྡན་ཕུན་ཚོགས་ལས་མིང་ཚིག་བརྗོད་གཞི་ ཡི་གེ་དང་། འདར་བ་ལོ་ཙཱ་བ་ལས་སྐར་རྩིས་དང་། སྒྲ་རིག་པ། སུམ་རྟགས། ལུ་མགོ་བླ་མཁྱེན་ངག་གི་དབང་པོ་ལས་དཔལ་དབྱངས་འཆར་བའི་རྒྱུད་ཀྱི་འགྲེལ་བ་རྣམས་དང་། ལྷུན་སྡིངས་རྣམ་རྒྱལ་རྡོ་རྗེ་ལས་སྨན་དཔྱད་སྐོར་སོགས་གསན་ནས་རིག་གནས་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་དུ་སོན་པའི་པཎྜི་ཏར་གྱུར། དགུང་ལོ་ཉེར་བདུན་པར་རྒྱལ་དབང་ལྔ་པས་སྲིད་ཀྱི་དབང་བསྐུར་ཏེ་སྡེ་སྲིད་ཀྱི་འགན་བཞེས། སྒྲ་སྙན་ངག་གསོ་རིག་ལ་སོགས་པའི་བསྟན་བཅོས་པོད་ཉེར་དྲུག་ཙམ་མཛད་ལ། ཁྱད་པར་དུ་རབ་དྲག་ཆུ་ཕག(སྤྱི་ལོ༡༦༨༣)ལོར་སྐར་ནག་དབྱངས་གསུམ་གྱི་དོན་བསྡུས་པ་ཕུག་ལུགས་རྩིས་ཀྱི་ལེགས་བཤད་མཁས་པའི་མགུལ་རྒྱན་བེེཌཱུར་དཀར་པོའི་དོ་ཤལ་དཔྱོད་ལྡན་སྙིང་ནོར་ཞེས་པའི་སྔོན་མེད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་བཀའ་རྩོམ་མཛད། བོད་ཁམས་ཡོངས་ཀྱི་རྩིས་པ་ཚང་མས་འདྲི་ཞིང་རྩོད་པས་དོགས་གཅོད་དགོས་པའི་གསུང་བསྐུལ་མཛད་པར་བརྟེན། མཁས་པ་ཆེན་པོ་ལུ་མགོ་བླ་མཁྱེན་ངག་དབང་གིས་དཀའ་གནས་ཀྱི་དྲི་བ་ཉིས་བརྒྱ་དང་བརྒྱད་ཕུལ་བ་ལ། ལུང་རིགས་མན་ངག་གིས་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པའི་བསྟན་བཅོས་བེེཌཱུར་དཀར་པོ་ལས་དྲིས་ལན་འཁྲུལ་སྣང་གཡའ་སེལ་དོན་གྱི་བཞིན་རས་སྟོན་བྱེད་ཅེས་པ་མཛད། དེ་ནས་བཟུང་རྩིས་པ་ཚང་མས་ཚད་ལྡན་དུ་འཛིན། མཁས་གྲུབ་ཆེན་པོ་འཇིགས་མེད་གླིང་པས་ཀྱང་། སྟོན་པ་འཁྲུངས་པའི་ལོ་ཟླ་ལ་རྒྱ་བལ་ཁ་ཆེའི་པཎྜི་ཏ་མང་པོ་ཞལ་མ་འཆམ་པའི་འདོད་ཕྱོགས་ཐ་དད་ཡོད་ཀྱང་། འདིར་ནི་དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་སྐར་རྩིས་ཀྱི་དྷྲུ་ཝ་ཡར་སློག་གི་དུས་ཚིགས་བརྟག་པའི་འགྲོས་ཅན་དང་སྒོ་བསྟུན་ནས་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པའི་ལེགས་བཤད་བེེཌཱུར་དཀར་པོ་ཞེས་པ་པད་དཀར་ཞལ་ལུང་ལ་ཅོ་འདྲི་བ་དང་། ཞེས་སོགས་ཚད་ཐུབ་ཀྱི་ཁུངས་སུ་མཛད་ཅིང་བསྔགས་བརྗོད་ཆེ། སྔ་ཕྱིར་ལྷ་ས་དང་སྡེ་དགེ་སོགས་སུ་ཤིང་པར་བསྐོས་ཡོད། གཞན་ཡང་ནག་རྩིས་བརྗེད་བྱང་སྙིང་པོ་གསལ་བ། དུ་བ་མཇུག་རིང་བརྩི་ཚུལ་རྒྱུད་འགྲེལ་དགོངས་པ་རབ་གསལ་བློ་གསལ་གཞོན་ནུ་དགའ་བསྐྱེད་ཀྱི་འགྲེལ་པ། དུས་སྦྱོར་གསལ་བའི་མེ་ལོང་། དབྱངས་གསལ་འབྱེད་པའི་ལྡེ་མིག ཤོག་ཁྲ་མཐོང་བས་རབ་གྲོལ་སོགས་དང་། བེེ་དཀར་བུ་དཔེ་ཉེར་མཁོའི་རེའུ་མིག་གི་སྐོར་པོད་མང་པོ་སོགས་རྩོམ་འབྲི་གནང་། དགུང་ལོ་ང་གསུམ་པ་ཤིང་བྱ(སྤྱི་ལོ༡༧༠༥)པར་ལྷ་བཟང་ཁང་གིས་བཀྲོངས་སོ། །
རབ་དྲག་ཤིང་རྟ(སྤྱི་ལོ༡༦༥༤)ལོར་སྨིན་གླིང་ལོ་ཆེན་དྷརྨ་ཤྲཱི་མཆོག་སྐུ་འཁྲུངས། རྗེ་གཏེར་ཆེན་བླ་མ་དང་། གཅེན་རྒྱལ་སྲས་རིན་པོ་ཆེ། གུང་ཐང་པཎ་ཆེན་བཤེས་གཉེན་རྣམ་རྒྱལ་སོགས་བསྟེན་ནས་སྒྲ་ཀ་ལཱ་པ་དང་། སྡེབ་སྦྱོར། མདོ་སྔགས་རིག་པའི་གནས་ལ་ཐོས་པ་བྱས། དགུང་ལོ་བཅུ་བདུན་པར་སྨིན་གྲོལ་གླིང་གི་ཆོས་གྲྭར་ཞུགས་ཏེ་ཕར་ཕྱིན། ས་པཎ་གྱི་སྡོམ་གསུམ། བླ་མ་རྒྱལ་བའི་དགེ་སློང་གི་བསླབ་བྱ་སོགས་གསན། ཁྱད་པར་དུ་རྩིས་རིག་པ་ཆེན་པོ་དོན་གྲུབ་དབང་རྒྱལ་གྱི་དྲུང་ནས་ཞལ་ལུང་མ་བུའི་སྟེང་ནས་སྦྱངས་པས་སྐར་རྩིས་ཀྱི་ས་རིས་གོ་དོན་དང་བཅས་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད། དགུང་ལོ་ཉི་ཤུ་པར་གོང་ས་ལྔ་པ་ཆེན་པོ་ལས་བསྙེན་པར་རྫོགས། རབ་ཉི་ཤིང་རྟ་ལོར་(སྤྱི་ལོ༡༧༡༤)རྩིས་ཀྱི་མན་ངག་ཉིན་མོར་བྱེད་པའི་སྣང་བ་དང་། དེའི་ཕྱི་ལོ་ནས་རྣམ་འགྲེལ་གསེར་གྱི་ཤིང་རྟ་མཛད། གཞན་རྩིས་གཞུང་ཉིན་བྱེད་སྣང་བའི་ལག་ལེན་བུ་ཡིག་ངོ་མཚར་འཕྲེང་བ། སྐར་རྩིས་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་གཏན་འབེབས་སྤྱི་དོན་ལེགས་བཤད་ཡོངས་འདུའི་སྙེ་མ། བེེ་དཀར་དཀའ་གནད་ཀྱི་དོགས་སེལ་ཞུ་རྒྱུ་དད་པའི་མེ་ཏོག་ལན་དང་བཅས་པ། འབྱུང་རྩིས་མན་ངག་ཟླ་བའི་འོད་ཟེར་སོགས་བརྩམས། སྨིན་གླིང་རང་དུ་སྨན་རྩིས་ཀྱི་གཙོས་པའི་རིག་གནས་སློབ་གྲྭ་བཙུགས། སྨིན་གླིང་ལོ་ཐོ་ཞེས་སྐད་གྲགས་ཅན་དེ་བཏོན་ནས་བར་སྐབས་སུ་དབུས་གཙང་ཁུལ་དུ་ལོ་ཐོ་འདི་གཙོ་བོར་གནང་སྲོལ་ཡོད་པ་རེད། མཐར་དགུང་ལོ་རེ་གསུམ་པ་རབ་ཉི་མེ་བྱ(སྤྱི་ལོ༡༧༡༧)ལོར་ཞིང་གཞན་དུ་གཤེགས་སོ། ། ཅོ་ནེ་གྲགས་པ་བཤད་སྒྲུབ་ཀྱིས་བསྟན་རྩིས་འཕྲོས་དོན་དང་བཅས་པ། ཤམྦྷ་ལའི་རྒྱལ་རབས་དང་སྐར་རྩིས་སྐོར་འགའ་ཞིག ལོ་དང་སྤར་སྨེའི་རེའུ་མིག་གི་སྐོར་དང་། རྩིས་ཀྱི་ལྡེ་མིག་གི་སྐོར་དོན་གསལ་སོགས་མཛད། །
མདོ་ཁམས་སྟོད་དུ་ཀརྨ་སི་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ནས་ད་ལྟ་ང་ཚོའི་ལོ་ཐོ་ནང་བེད་སྤྱོད་བྱེད་བཞིན་པའི་གླང་རྩིས་སོགས་སྐོར་འགའ་ཞིག་བསྒྱུར་བ་དང་། རྒྱ་གར་དང་བལ་ཡུལ་ནས་འབྲས་རྩིས་སོགས་བསྒྱུར། དཔལ་སྤུངས་དགོན་དུ་སྨན་རྩིས་སོགས་རིག་གནས་སློབ་གྲྭ་བཙུགས། མཚུར་ལུགས་གཙོ་བོར་བྱེད་པའི་གཞུང་ལུགས་དང་ལག་ལེན་དར་སྤེལ་གནང་བ་རེད། རབ་ཉི་ཆུ་བྱི(སྤྱི་ལོ༡༧༣༢)ལོར་ཀརྨ་ངེས་ལེགས་བསྟན་འཛིན་གྱིས་གཙུག་ལག་རྩིས་རིགས་ཚང་མའི་ལག་ལེན་འཁྲུལ་མེད་མུན་སེལ་ཉེར་མཁོའི་འདོད་པ་འཇོ་བའི་བུམ་བཟང་ཞེས་པ་དང་། རྩིས་ཀྱི་ལག་ལེན་ཉེར་མཁོའི་བུམ་བཟང་ལས་ནག་རྩིས་ཀྱི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་སོགས་བརྩམས། དཔལ་སྤུངས་ལོ་ཐོ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་བཏོན། རབ་ཉི་ཤིང་སྟག(སྤྱི་ལོ༡༧༣༤)ལོར་བོད་མཁས་པ་མི་ཕམ་དགེ་ལེགས་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་རྩིས་གཞུང་ལེགས་བཤད་ནོར་ཕྲེང་དང་། ཨ་ཀྱཱ་བློ་བཟང་བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་འབྱུང་རྩིས་ལོ་མགོ་འཛིན་ཚུལ་སོགས་ལས་བརྩམས་པའི་དྲིས་ལན། དུས་སྦྱོར་པད་ཚད་འབྱེད་པའི་ཉི་གཞོན། ཚེ་རྩིས་སོགས་བརྩམས།
སུམ་པ་མཁན་ཆེན་ཡེ་ཤེས་དཔལ་འབྱོར་ནི་རབ་ཉི་ཤིང་སྤྲེལ(སྤྱི་ལོ༡༧༠༤)ལོར་མཚོ་སྔོན་གཡས་རུའི་ཐོ་ལི་ཞེས་པར་སྐུ་བལྟམས། ཆུང་དུས་ནས་དགོན་ལུང་དུ་ཐོས་བསམ་སློབ་གཉེར་གནང་། དགུང་ལོ་ཉི་ཤུ་པར་དབུས་སུ་ཕེབས་ནས་འབྲས་སྤུངས་སྒོ་མང་གྲྭ་ཚང་དུ་གསན་སྦྱོང་མཛད་ནས་གཞུང་ལུགས་རབ་འབྱམས་ལ་མཁས་པར་གྱུར། འབྲས་ཡུལ་སྐྱེད་ཚལ་གྱི་མཁན་པོར་བཞུགས། ལྕགས་ཕག་ལོར་དགོན་ལུང་དུ་ཕྱིར་ཕེབས། མེ་སྦྲུལ་ལོར་གོང་མ་ཆན་ལུང་རྒྱལ་པོས་པེ་ཅིང་དུ་གདན་དྲངས། རབ་འདོད་མེ་ཡོས་(སྤྱི་ལོ༡༧༤༧)ལོར་སྐར་ནག་རྩིས་ཀྱི་སྙིང་ནོར་ཉུང་འདུས་གསལ་མེ་ལོང(ཕུག་ལུགས)་དང་། སྟོང་ཆེན་འདས་ལོ་གསར་སྤེལ་གྱི་རྩིས་གཞུང་རྩིས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཀུན་གསལ་མེ་ལོང་གི་བུ་གཞུང་ཟླ་བསིལ་རྩི་སྦྱོར་དགེ་ལྡན་རྩིས་གསར། དགེ་ལྡན་རྩིས་གསར་གྱི་རི་མོ་འབྲི་ཚུལ་གཉིད་སློང་གླུ་དབྱངས། གཟའ་དག ཚེ་རྩིས། དུས་སྦྱོར། གཟའ་ལྔ། བོད་དར་འབྱུང་རྩིས་རྡེའུ་བཅུ་གསུམ་པའི་རེའུ་མིག་མཐོང་དགས་འཛུམ་འཆོར་སོགས་བརྩམས་ནས་དར་བར་མཛད། དགུང་ལོ་གྱ་ལྔ་བ་ས་སྤྲེལ(སྤྱི་ལོ༡༧༨༨)ལོར་འདས། དེ་དང་དུས་མཚུངས་སུ་གོ་ཤྲཱི་བློ་བཟང་མི་འགྱུར་རྡོ་རྗེས་ཀྱང་སྟོང་ཆེན་འདས་ལོ་གསར་སྤེལ་གྱི་རྩིས་གཞུང་ཡང་གསལ་སྒྲོན་མེ་ཞེས་པའི་སྔོན་མེད་བསྟན་བཅོས་བརྩམས།
རབ་ཉི་ཆུ་འབྲུག(སྤྱི་ལོ༡༧༡༢)ལོར་རྔ་རྒོད་ནམ་མཁའ་སེང་གེ་མདོ་སྨད་དུ་སྐུ་འཁྲུངས། རབ་འབྱམས་པ་བློ་བཟང་དཔལ་འབྱོར་ལས་དབང་དང་གདམས་པ་མང་དུ་གསན། རྩིས་རིག་པ་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་ལས་སྒྲ་དབྱངས་ཅན་མ་དང་། སྐར་རྩིས། ནག་རྩིས་སོགས་སྦྱངས། ས་རིས་གོ་དོན་དང་བཅས་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་ནས་རྩིས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་བརྩམས་པའི་རྣམ་གྲངས་ལ། སྐར་རྩིས་ཀྱི་སྔོན་འགྲོ། ལྔ་བསྡུས་སོགས་ཀྱི་རྩིས་གཞི་གསར་སྤོས་བེེ་དཀར་ལས་འཕྲོས་བདུད་རྩིའི་ཟེགས་མ། ལས་རྩིས་ཟུར་བཀོད་ཕན་བདེའི་དཔལ་སྟེར། ཀེག་རྩིས་ཀྱི་ལྡེ་མིག ཐང་ཤིང་རིང་མོའི་རྩིས་ལས་ལེགས་པར་བཏུས་པ། བེེ་དཀར་བག་རྩིས་ལས་ཉུང་ངུར་བསྡུས་པ་གསལ་བྱེད་མེ་ལོང་། སྐར་ཡིག་དགོས་འདོད་ཀུན་སྟེར་བློ་གསལ་དགའ་བསྐྱེད་བླང་དོར་ཀུན་གསལ་མེ་ལོང་སོགས་ཡོད། དགུང་ལོ་རེ་དགུ་བ་ལྕགས་བྱི(སྤྱི་ལོ༡༧༨༠)་ལོར་གཤེགས། དེ་ནས་ཀློང་རྡོལ་བླ་མ་ངག་དབང་བློ་བཟང་གིས་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་ལོ་རྒྱུས་དང་མིང་གི་རྣམ་གྲངས། སྐར་རྩིས་ལས་བྱུང་བའི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས། མཁྱེན་བརྩེ་འོད་ཟེར་འཇིགས་མེད་གླིང་པས་ནམ་མཁའ་བརྟག་པ་གཟའ་དང་རྒྱུ་སྐར་གྱི་གཏམ་གོ་ལའི་རྣ་རྒྱན། རབ་འདོད་ཆུ་བྱ(སྤྱི་ལོ༡༧༥༣)་ལོར་འཕྱོངས་རྒྱས་མཁན་པོ་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོས་རྩིས་གཞུང་བེེཌཱུར་བཞད་པའི་འཛུམ་དཀར་སོགས་བརྩམས། བོད་མཁས་དང་འཕྱོངས་རྒྱས་པ་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་གཙང་ཁུལ་དང་། ལྷོ་ཁ་ཁུལ་གྱི་རྩིས་རིག་ཡར་རྒྱས་སུ་བཏང་བ་རེད།
ཆ་ཧར་དགེ་བཤེས་བློ་བཟང་ཚུལ་ཁྲིམས(སྤྱི་ལོ༡༧༤༠ནས་༡༨༡༠)ཀྱིས་གྲུབ་མཐའ་རྩིས་ལྔ་བསྡུས་ཀྱི་རྣམ་བཤད་བཀྲ་ཤིས་ཆར་འབེབས། ལྔ་བསྡུས་ཀྱི་མྱུར་རྩིས་བྱ་ཚུལ་བཀྲ་ཤིས་རབ་རྒྱས། ལོ་ཟླ་སོགས་ལས་བརྩམས་པའི་རྩིས་སྐོར་འགའ་ཞིག་གི་བཤད་པ་བཀྲ་ཤིས་དཔལ་སྟེར། ལོ་བདག་སྐར་མ་ངོས་འཛིན་བཀྲ་ཤིས་སྙེ་མ། དགེ་ལྡན་རྩིས་གསར་གྱི་ལྔ་བསྡུས་བཀྲ་ཤིས་མཆོག་སྟེར། བྱེད་རྩིས་ལྔ་བསྡུས་ཀྱི་རི་མོ་བྱ་ཚུལ་བཀྲ་ཤིས་ཉིན་བྱེད། ལྔ་བསྡུས་ཀྱི་འབྲས་བཤད་བཀྲ་ཤིས་ཟླ་གསར། རྩིས་སྐོར་ཐོར་བུ་འགའ་ཞིག་གི་བཤད་པ་བཀྲ་ཤིས་སྨན་ལྗོངས། འབྱུང་རྩིས་ལུགས་ཀྱི་ལོ་གེག་བརྟག་པ་མན་ངག་དོན་བསྡུས། ཐང་ཤིང་གི་བརྟག་པ་གསལ་བའི་མེ་ལོང་། རྩིས་སྐོར་ལས་བརྩམས་པའི་བརྗེད་བྱང་། ལྕགས་བྱ་ལོའི་ལོ་ཐོ་བཀྲ་ཤིས་དོན་གྲུབ། ཁྱིམ་པ་གྲོགས་སྡེབ་ཀྱི་བག་རྩིས་བཀྲ་ཤིས་ལྗོན་བཟང་སོགས་དང་། རྒྱལ་སྲས་བསྐལ་བཟང་ཐུབ་བསྟན་གྱིས་རབ་འདོད་ས་ཕག(སྤྱི་ལོ༡༧༧༩)ལོར་རྩིས་འགོ་འཛིན་པའི་གཞུང་རྩིས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཉིན་བྱེད་སྣང་བའི་རྒྱན་མཆོག མཛོད་དགེ་བློ་བཟང་དཀོན་མཆོག་གིས་དུས་འཁོར་རྩིས་ཀྱི་ཚུལ་ལས་བརྗོད་པའི་གཏམ་འོད་སྣང་མཐོང་འཇུག་སོགས་བརྩམས།
ཐུའུ་བཀྭན་བློ་བཟང་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་ནི། རབ་ཉི་མེ་སྦྲུལ(སྤྱི་ལོ༡༧༣༧)ལོར་མདོ་སྨད་ལང་གྲུའི་ཕྱོགས་གཏོགས་དཔའ་རིས་ཕུན་ཚོགས་ལུང་བར་གྲགས་པ་དེར་པྲ་སྟིའི་རིགས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས། སུམ་པ་མཁན་ཆེན་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་། དགོན་ལུང་ཆོས་གྲྭར་ཞུགས་ཏེ་ཐུགས་རིག་འགྲན་ཟླ་མེད་པས་བསླབ་སྦྱངས་ཀྱིས་རྩེར་སོན། ལྕང་སྐྱ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལས་དགེ་ཚུལ་དང་བསྙེན་རྫོགས་བསྒྲུབས། དགུང་ལོ་བཅུ་དགུ་པར་དབུས་སུ་ཕེབས་ཏེ་འབྲས་སྤུངས་སྒོ་མང་གྲྭ་ཚང་དུ་ཞུགས། ཀུན་མཁྱེན་དཀོན་མཆོག་འཇིགས་མེད་དབང་པོ་དགེ་རྒན་དུ་བསྟེན་ནས་བཀའ་པོད་ཡོངས་ལ་སྦྱངས་པ་མཐར་སོན། རབ་འདོད་མེ་འབྲུག(སྤྱི་ལོ༡༧༩༦)ལོར་སྟོང་ཆེན་འདས་ལོ་གསར་སྤེལ་གྱི་རྩིས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་མཁས་པའི་སྙིང་ནོར་དང་། དེའི་ཆ་ལག་རིན་ཆེན་སིལ་མ་སོགས་བརྩམས། གཞུང་འདིའི་དཀར་ཆག་རོང་པོའི་བིས་པ་ངག་དབང་མི་ཕམ་ཟླ་བས་མཛད་པའི་མཁས་པའི་སྙིང་ནོར་གྱི་དཀར་ཆག་ཆོས་དུང་གཡས་འཁྱིལ་ཞེས་པ་ཡོད། མཐར་དགུང་ལོ་རེ་དྲུག་པ་ཆུ་ཁྱི(སྤྱི་ལོ༡༨༠༢)ལོར་སྐུ་གཤེགས། དངུལ་ཆུ་དྷརྨ་བྷ་དྲས་ལེགས་ལྡན་གཟའ་ལྔ་ཉིན་ཞག་མའི་མགྱོགས་རྩིས་བསྒྲུབ་ཚུལ་དང། འབྲས་རྩིས་མདོར་བསྡུས། དབྱངས་ཅན་གྲུབ་པའི་རྡོ་རྗེས་དགའ་ལྡན་རྩིས་གསར་གྱི་ཉི་ཟླ་སྒྲ་གཅན་འཇུག་ཚུལ་གནས་གཟུར་གནས་མཁས་པ་དགྱེས་པའི་མཆོད་སྤྲིན། རྩིས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་གསལ་བྱེད། ངོ་མཚར་རེའུ་མིག་གཟའ་ལྔའི་སྐོར་སྣ་དྲུག རྒྱ་ནག་ས་གླང་བརྟག་ཚུལ་ལེགས་བཤད་ཡོངས་འདུའི་ཤིང་དབང་སོགས་བརྩམས། རྩིས་རིག་སྨྲ་པའི་དབང་པོ་ར་རྒྱའི་ཕྱག་མཛོད་བྱམས་པ་གསུང་རབ་ནི་ཡབ་རྒྱབ་ཚང་ཙིག་དམར་དང་ཡུམ་དམར་སྐ་བཟའ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་རབ་བྱུང་བཅུ་གསུམ་པའི་བགྲང་བྱ་ཞེ་ལྔ་པ་ཡས་མས་སུ་མགོ་ལོག་ཨ་སྐྱོང་གོང་མའི་སྟོད་ཤོག་ཚོ་བའི་རྒྱབ་སྐྱོར་སྨད་པའི་འབྲོག་སྡེར་སྐུ་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་ཆུང་དུས་ནས་ཨ་རིག་ར་རྒྱ་དགོན་དུ་ཚོགས་ཞུགས་མཛད། ཡི་གེ་འབྲི་ཀློག །དཔེ་ཆ་སྐྱོར་རྩོད། བཅའ་འབུད་རྡུང་གསུམ། གར་དབྱངས་ཐིག་གསུམ། རྩིས་ཀྱི་རི་མོ་སོགས་སྦྱངས་པས་ཚེགས་མེད་དུ་མཁྱེན་པར་མ་ཟད། རྒྱ་གར་དང་སོག་པོ། རྒྱ་ནག་བཅས་མི་རིགས་གཞན་གྱི་སྐད་དང་ཡི་གེ་ལའང་བྱང་ཆུབ་པར་གྱུར། རྣམ་དཔྱོད་ཡངས་པས་ཤིང་བཟའ་པཎྜི་ཏའི་བླ་བྲང་གི་ཕྱག་མཛོད་དུ་བསྐོས། ཨ་རིག་དགེ་བཤེས་ཆེན་མོ་དང་། རྗེ་གསེར་ཁང་པ། ཤིང་བཟའ་པཎ་ཆེན་སོགས་བསྟེན་ནས་མདོ་སྔགས་རིག་གནས་དང་བཅས་པར་ཐོས་བསམ་དཔྱིས་ཕྱིན་པར་མཛད། རབ་ཡིད་མེ་ཕག(སྤྱི་ལོ༡༨༢༧)་ལོར་བསྟན་བཅོས་བེེཌཱུར་དཀར་པོ་དང་ཉིན་བྱེད་སྣང་བའི་དགོངས་དོན་གསལ་བར་སྟོན་པའི་རྩིས་གཞིའི་མན་ངག་རིགས་ལྡན་སྙིང་གི་ཐིག་ལེ་དང། ནག་རྩིས་ཀྱི་སྔོན་འགྲོ། དབྱངས་འཆར་གྱི་གཞུང་སོགས་མང་དུ་མཛད།
རབ་ཡིད་ཆུ་བྱ(སྤྱི་ལོ༡༨༡༣)ལོར་ཀོང་སྤྲུལ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་མདོ་ཁམས་འབྲི་ཟླ་ཟལ་མོ་སྒང་གི་གནས་མཆོག་པདྨ་ལྷ་རྩེའི་མདུན་རོལ་ཏུ་སྐུ་འཁྲུངས། ཞེ་ཆེན་པཎ་ཆེན་འགྱུར་མེད་མཐུ་སྟོབས་རྣམ་རྒྱལ་དང་། དཔལ་སྤུངས་སི་ཏུ་པད་མ་ཉིན་བྱེད་དབང་པོ། ཁམས་འཇམ་དབྱངས་མཁྱེན་བརྩེའི་དབང་པོ་སོགས་རིས་མེད་ཀྱི་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་ལྔ་བཅུ་ཙམ་གྱི་ཞབས་ལ་གཏུགས་ནས་མདོ་རྒྱུད་བསྟན་བཅོས་མཐའ་དག་དང་ཐ་སྙད་རིག་པའི་གནས་ཡན་ལག་དང་བཅས་པར་མཁྱེན་པའི་ཉི་མ་ཤར། རབ་ཡིད་ཆུ་བྱི(སྤྱི་ལོ༡༨༥༢)ལོར་རྩིས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཉེར་མཁོའི་བུམ་བཟང་ལས་སྐར་རྩིས་ཀྱི་ལག་ལེན་འཇུག་བདེ་བར་བསྡེབས་པ་ལེགས་བཤད་ཀུན་འདུས། ཙི་ནའི་ས་དཔྱད་གསར་འགྱུར་ལུགས་ཀྱི་སྒོ་འབྱེད་འཕྲུལ་གྱི་ལྡེ་མིག་ཙི་ནའི་མཁས་པ་ཐར་མཆོག་དང་འབེ་ལོ་ཚེ་དབང་ཀུན་ཁྱབ་ཀྱི་རྒྱ་དཔེ་ལས་བསྒྱུར། རྒྱའི་ལུགས་ཀྱི་ས་གླང་བརྟག་པའི་བསྟན་བཅོས་དགེ་ལེགས་འདོད་པ་འཇོ་བའི་བ་མོ་སོགས་མཛད། དགུང་ལོ་གྱ་བདུན་པ་ས་ཕག(སྤྱི་ལོ༡༨༩༩)ལོར་གཤེགས་སོ། །
བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་གྱི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཆེན་པོ་བྲག་དགོན་པ་དཀོན་མཆོག་བསྟན་པ་རབ་རྒྱས་ནི་རབ་འདོད་ལྕགས་བྱ(སྤྱི་ལོ༡༨༠༡)ལོར་སྐུ་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་ལྔ་པར་ཀུན་མཁྱེན་གསུམ་པ་རྗེ་འཇིགས་མེད་རྒྱ་མཚོས་བྲག་དགོན་བློ་བཟང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཡང་སྤྲུལ་དུ་ཐག་བཅད་པ་དང་། དབལ་མང་དཀོན་མཆོག་རྒྱལ་མཚན་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་། དགུ་བ་ནས་ཨ་མཆོག་དགོན་དགའ་ལྡན་ཆོས་འཁོར་གླིང་དང་བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་ནས་བཀའ་པོད་ལ་སྦྱངས། དབུས་གཙང་དུ་ལན་གཉིས་ཙམ་ཕེབས་པ་དང་སྟག་ཕུ་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོ་སོགས་བླ་མ་བཅུ་ཕྲག་གསུམ་ལྷག་བསྟེན་ནས་མདོ་སྔགས་རིག་གནས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་སྦྱངས་པར་བྱ་བ་ཕལ་ཆེར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པར་མཛད། ཆུ་སྦྲུལ(སྤྱི་ལོ༡༨༣༣)ལོར་མདོ་སྨད་ཆོས་འབྱུང་དེབ་ཐར་རྒྱ་མཚོ་རྩོམ་པའི་དབུ་བཙུགས་ནས་ཤིང་གླང(སྤྱི་ལོ༡༨༦༥)ལོར་བརྩམས་གྲུབ། རབ་ཚེས་མེ་ཡོས་(སྤྱི་ལོ༡༨༦༧)ལོར་ཕུག་ལུགས་རྩིས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལེགས་པར་བཤད་པ་རིགས་ལྡན་མཆོད་པའི་འོད་སྣང་དང་། དེའི་ཟུར་བརྒྱན་རིན་ཆེན་སྒྲོམ་བུ་སོགས་བརྩམས། དྲུང་ཡིག་ཐུབ་བསྟན་རྒྱ་མཚོས་མ་ཧཱ་ཙི་ནའི་རྩིས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་འཇུག་པའི་ཡི་གེ་འཇམ་དབྱངས་མཆོད་པའི་མེ་ཏོག་དང་། མ་ཧཱ་ཙི་ནའི་རང་ལུགས་འབའ་ཞིག་ལས་འོངས་པའི་ཟླ་ཉི་སྒྲིབ་རྩིས་འཇམ་དབྱངས་འཛུམ་ཟེར། འཇམ་དབྱངས་མཆོད་པའི་མེ་ཏོག་གི་ཟུར་འདེབས་བུང་བ་བཟི་བའི་ཅ་ཅོ་སོགས་དང་། དཔལ་སྤྲུལ་ཨོ་རྒྱན་འཇིགས་མེད་ཆོས་ཀྱི་དབང་པོས་རབ་ཡིད་ལྕགས་སྟག(སྤྱི་ལོ༡༨༣༠)ལོར་དུས་གཟེར་རྩིས་ཀྱི་ལག་ལེན་མདོར་བསྡུས། རྩིས་གཞུང་ཉིན་བྱེད་སྣང་བའི་ལག་ལེན་བུ་ཡིག་ངོ་མཚར་ཕྲེང་བ་ལས་བསྟན་རྩིས་ཀྱི་མཆན་འགྲེལ། མཛོད་བན་བསྟན་པ་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་རབ་ཡིད་ཆུ་ཡོས(སྤྱི་ལོ༡༨༤༣)ལོར་རྩིས་ཀྱི་མན་ངག་དཔག་བསམ་ཡོངས་འདུའི་སྙེ་མ། ཛ་སག་སྤྲུལ་སྐུ་བློ་བཟང་བསྟན་འཛིན་ཉི་མས་དགེ་ལྡན་རྩིས་གསར་ལུགས་ཀྱི་རབ་ཚེས་རྩིས་འཕྲོ་གསར་བསྒྲིགས་བློ་གསལ་འདོད་འཇོ། འོ་རྫོང་བློ་བཟང་སྦྱིན་པས་རྩིས་གཞུང་རྣམ་གསལ་འོད་ཀྱི་ཐིག་ལེ། དེའི་བུ་དཔེ་རོང་ཐ་བློ་བཟང་དམ་ཆོས་རྒྱ་མཚོས་མཛད་པའི་སྟོང་འཇུག་རི་མོ་གསལ་བར་བཤད་པ་དགེ་ལེགས་སྣང་བ་གསལ་བའི་སྒྲོན་མེ། ཞག་གསུམ་རྣམ་དབྱེའི་རི་མོའི་ལག་ལེན་གསལ་བར་བཤད་པ་མཁས་པའི་མགུལ་རྒྱན། ཡུལ་དུས་བསྒྲིགས་པའི་ལག་ལེན་གསལ་བར་བཤད་པ་སྡེ་སྲིད་དགོངས་རྒྱན། རེའུ་མིག་མཁོ་ཆེ་བ་འགའ་གསར་དུ་བསྒྲུབ་ཚུལ་ལག་ལེན་གོ་བདེ་བློ་གསར་ཡིད་ཀྱི་དགའ་སྟོན། གཟའ་ལྔའི་སྤྱི་རྐང་རེའུ་མིག་བཅས་ཁག་ལྔ་ཡོད། དབྱངས་ཅན་གྲུབ་པའི་དབང་པོས་ཕུག་ལུགས་རབ་ཚེས་རྩིས་འཕྲོ་གསར་བསྒྲིགས་བློ་གསལ་བུང་བ་འདུས་པའི་རོལ་མཚོ། རབ་ཚེས་མེ་བྱ(སྤྱི་ལོ༡༨༩༧)ལོར་ཨ་ལག་ཤ་བྱམས་པ་བསྟན་དར་གྱིས་གཟའ་འཛིན་བརྟག་ཐབས་མཁས་པའི་བཞད་གད་བླུན་པོའི་ཡིད་འཕྲོག་ཅེས་པ་རྒྱ་རྩིས་དང་བསྟུན་ནས་ཉི་ཟླ་གཟའ་འཛིན་གྱི་སྐོར་ཁོ་ན་གཞན་ལས་ཐིག་པོ་འབྱུང་བ་སོགས་མཛད་དོ། །
རབ་ཡིད་ཤིང་སྦྲུལ(སྤྱི་ལོ༡༨༤༥)ལོར་གསེར་ཏོག་བློ་བཟང་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོ་མདོ་སྨད་ཙོང་ཆུའི་ལྷོ་ནུབ་ཏུ་སྐུ་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་ལྔ་པར་མཁས་དབང་བསྐལ་བཟང་གྲགས་པ་བླ་མར་བསྟེན་ནས་ཡི་གེ་འབྲི་ཀློག་བསླབ། ཆ་ཤོས་བློ་བཟང་ཐུབ་བསྟན་དར་རྒྱས་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་། དགུང་ལོ་དགུ་པ་ནས་ལྷ་རམས་པ་ངག་དབང་ཆོས་གྲགས་ཡོངས་འཛིན་ཏུ་བསྟེན་ནས་གཞུང་ལུགས་ལ་སྦྱངས། བཅུ་གསུམ་པར་སྐུ་འབུམ་ཆོས་གྲྭར་ཞུགས་ནས་བཀའ་པོད་ལྔས་བསྡུས་པའི་མདོ་ཕྱོགས་དང་། རྒྱུད་སྡེ་བཞིས་མཚོན་པའི་སྔགས་ཕྱོགས་ལ་སྦྱངས། གཞན་ཡང་སྒྲ་དང་། སྙན་ངག །སྡེབ་སྦྱོར། གསོ་རིག །སྐར་རྩིས་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཐུགས་སུ་ཆུད་པར་བྱས། སྐུ་འབུམ་དང་བྱ་ཁྱུང་གི་ཁྲིར་བཞུགས། རབ་ཚེས་མེ་རྟ(སྤྱི་ལོ༡༩༠༦)ལོར་དགེ་ལྡན་རྩིས་གསར་ལུགས་ཀྱི་ངེས་པ་མདོ་ཙམ་བརྗོད་པ་བླང་དོར་གསལ་བའི་སྣང་མཛོད་དང་། དེའི་རེའུ་མིག་མདོར་བསྡུས་མགྱོགས་འགྲོ་བདུན་ལྡན་གྱི་ཤིང་རྟ། དགེ་ལྡན་རྩིས་གཞུང་གི་དཀའ་གནས་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཆུ་འཐུང་ཕོད་འབར། དགེ་ལུགས་བསྟན་རྩིས་མཁས་པ་དགྱེས་པའི་མཆོད་སྤྲིན་སོགས་རྩིས་ཀྱི་སྐོར་དང་། སྐུ་འབུམ་གདན་རབས། སུམ་རྟགས་མཆན་འགྲེལ་སོགས་པོད་བཅུ་གཅིག་ཙམ་མཛད། རབ་ཚེས་ཤིང་ཡོས(སྤྱི་ལོ༡༩༡༥)ལོར་མྱ་ངན་ལས་འདས།
འཇུ་མི་ཕམ་འཇམ་དབྱངས་རྣམ་རྒྱལ་རྒྱ་མཚོ་ནི་རབ་ཡིད་མེ་རྟ(སྤྱི་ལོ༡༨༤༦)ལོར་མདོ་ཁམས་སྡེ་དགེའི་ཡ་ཆུའི་དེང་ཆུང་ཞེས་པར་སྐུ་འཁྲུངས་ཤིང་། སྐུ་ན་སོན་པའི་སྐབས་ནས་ཞི་བ་ལྷ་གཉིས་པ་རྫ་དཔལ་སྤྲུལ་དང་། འཇམ་དབྱངས་མཁྱེན་བརྩེའི་དབང་པོ། ཀོང་སྤྲུལ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ། མཁན་པོ་པདྨ་བཛྲ། ལབ་སྐྱབས་མགོན་དབང་ཆེན་དགྱེས་རབ་རྡོ་རྗེ་སོགས་མཚན་ལྡན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བཅུ་ཕྲག་འགའ་ཤས་ཀྱི་ཞབས་ལ་གཏུགས་ནས་མང་དུ་ཐོས་པ་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་པ་དང་། ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་རིན་པོ་ཆེའི་བང་མཛོད་ལ་དབང་འབྱོར། བཀའ་རྩོམ་ལ་མདོ་སྔགས་རིག་གནས་ཀྱི་སྐོར་པོ་ཏི་སུམ་ཅུ་སོ་གཉིས་ཙམ་ཡོད་པའི་ནང་སྐར་རྩིས་ཀྱི་སྐོར་ལ། རབ་ཚེས་ས་སྤྲེལ(སྤྱི་ལོ༡༩༠༨)ལོར་མཛད་པའི་དུས་འཁོར་འགྲེལ་ཆེན་རྡོ་རྗེ་ཉི་མའི་སྣང་བ་དང་། སྐར་རྩིས་ཀྱི་སྔོན་འགྲོ་རིན་ཆེན་མེ་ལོང་། སྐར་རྩིས་སྣ་ཚོགས། རྩིས་སྐོར་ནོར་བུའི་ཕྲེང་བ། ཁྱིམ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཐིག་གི་དཔེ་རིས་ཞིབ་པར་བཀོད་པའི་དོན་གསལ་བར་བརྗོད་པ་བློ་གསལ་དགའ་བསྐྱེད། ཟླ་རྐང་དོགས་གནས་ལ་དཔྱད་པ། རྩིས་གསར་ཐུབ་བསྟན་མཛེས་རྒྱན་ལ་དཔྱད་པ། དུས་རྩིས་ངོ་མཚར་ཉི་མ། གཙུག་ལག་རྩིས་ཀྱི་སྔོན་འགྲོ་རབ་གསལ་མེ་ལོང་། ནམ་མཁའི་གོ་ལའི་ཚུལ་ལ་དཔྱད་པ་ལ་ལན་དུ་སྤྲིངས་པའི་གཏམ་མཁས་པའི་སྙན་རྒྱན་མེ་ཏོག་ཆུན་འཕྱང་། ཀེག་རྩིས་འཆི་མེད་བཅུད་ལེན། གཤིན་རྩིས་ཕན་བདེ་མྱུར་སྟེར། དབྱངས་འཆར་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་མེ་ལོང་། སྲིད་པ་འཕྲུལ་གྱི་ཇུ་ཐིག་གི་དཔྱད་དོན་སྣང་གསལ་སྒྲོན་མེ། ཞང་ཞུང་འཕྲུལ་གྱི་ཇུ་ཐིག་ཆེན་པོར་བརྟག་པ་སོགས་ཡོད་ལ། དེས་རིག་གནས་སྤྱི་དང་སྐར་རྩིས་ཀྱི་རིག་པ་གོང་འཕེལ་དུ་འགྲོ་བར་ཕན་ཡོན་ཆེན་པོ་ཐོབ། ཁམས་ཀཿཐོག་ཏུ་ཡང་རིག་གནས་སློབ་གྲྭ་བཙུགས་ནས་རིག་གནས་ཆེ་ཆུང་གི་འཆད་ཉན་བྱས། མཐར་རབ་ཚེས་ཆུ་བྱི་(སྤྱི་ལོ༡༩༡༢)ལོར་ཞིང་གཞན་ཏུ་གཤེགས། དགེ་རྩེ་པཎ་ཆེན་འགྱུར་མེད་བསྟན་པ་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་རྩིས་གཞུང་ཨུཏྤལ་སྔོན་པོའི་དོ་ཤལ་མཛད་ནས་ལོ་རེ་བཞིན་ཕུགས་ལུགས་གཙོར་བཏོན་གྱི་ལོ་ཐོ་རྩོམ་སྒྲིག་བྱེད་ལ་ཁྱབ་ཆེ། རབ་ཚེས་ལྕགས་བྱི(སྤྱི་ལོ༡༩༠༠)ལོར་དམེ་ཤུལ་ཐང་སེར་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་སྣང་བྱེད་ཟུང་གི་སྒྲིབ་ཡོལ་བརྟག་ཐབས་ཤེས་རབ་རལ་གྲིའི་འོད་ཟེར་དང་། པད་དཀར་ཆུན་པོ་རྒྱས་བསྡུས། ས་བྱ(སྤྱི་ལོ༡༩༠༩)ལོར་དྷརྨའི་མཚན་ཅན་གྱིས་དགའ་རྩིས་མ་རིག་གཉིད་སློངས། སྐར་རྩིས་ཀྱི་སྔོན་འགྲོ། གཙུག་ལག་རྩིས་ཀྱི་སྔོན་འགྲོ། རྒྱལ་སྲས་གཞན་ཕན་ཆོས་བློས་ཤིང་ཡོས(སྤྱི་ལོ༡༩༡༥)ལོར་བསྟན་རྩིས་ཉེར་མཁོ་རབ་གསལ་མེ་ལོང་སོགས་མཛད་པ་དང་། རབ་རྒྱལ་ཐོག་མ་མེ་ཡོས(སྤྱི་ལོ༡༩༢༧)ལོར་རེབ་གོང་བདེ་ཆེན་སྤྲུལ་སྐུ་བློ་བཟང་ཆོས་འཕེལ་རྒྱ་མཚོས་ལྔ་བསྡུས་གཟའ་ལྔ་སྒྲ་གཅན་དང་བཅས་པའི་རྩིས་གཞི་གསར་སྤོས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་དཔྱོད་ལྡན་ཡིད་ཀྱི་དགའ་སྟོན་དང་། རྒྱ་རྩིས་ཤེས་ལྡན་འདོད་འཇོ་རེའུ་མིག་དང་བཅས་པ། ཤར་ཡོངས་འཛིན་སྒེའུ་སྟེང་བློ་བཟང་དཔལ་ལྡན་གྱིས་བདེ་ཆེན་རྩིས་གཞུང་གི་སྟོང་འཇུག་ལྷན་ཐབས་བྱིས་པ་འཇུག་པའི་ལམ་ཡིག བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་པའི་མཁས་དབང་རྒྱ་ཞབས་དྲུང་བསྐལ་བཟང་དཀོན་མཆོག་རྒྱ་མཚོའི་དགེ་ལྡན་རྩིས་གསར་གྱི་བསྟན་བཅོས་རིགས་ལྡན་སྙིང་ནོར་མཁས་གྲུབ་དགོངས་རྒྱན། བསྐལ་བཟང་དངོས་གྲུབ་ཀྱིས་དགེ་ལྡན་རྩིས་གཞུང་བླང་དོར་གསལ་བའི་སྣང་མཛོད་ཀྱི་རྩིས་འཕྲོ་རབ་རྒྱལ་གསར་བསྒྲིགས་ཨུཏྤལ་གསར་པའི་ཆུན་པོ་སོགས་མཛད་ལ། ཁྱད་པར་དུ་རྒྱལ་དབང་སྐུ་འཕྲེང་བཅུ་གསུམ་པ་ཆེན་པོ་ངག་དབང་བློ་བཟང་ཐུབ་བསྟན་རྒྱ་མཚོས་རབ་ཚེས་མེ་འབྲུག(སྤྱི་ལོ༡༩༡༦)ལོར་ལྷ་ས་སྨན་རྩིས་ཁང་གསར་དུ་བཙུགས་ནས་སྨན་རྩིས་བསྟན་པའི་གཙུག་རྒྱན་མཁས་དབང་མཁྱེན་རབ་ནོར་བུ་དབུ་འཛིན་དུ་བསྐོ་བཞག་གནང་། དམ་པ་འདི་ནི་རབ་ཚེས་ཆུ་ལུག(སྤྱི་ལོ༡༨༨༣)ལོར་ལྷོ་ཁ་རྩེད་ཐང་དུ་ཡབ་རྩིས་པ་རྔ་བོ་ཆེ་དང་། ཡུམ་དབྱངས་ཅན་གྱི་སྲས་སུ་འཁྲུངས། སྐུ་ན་སོན་ནས་ལྔ་མཆོད་གྲྭ་ཚང་དུ་ཆོས་ཞུགས་སློབ་གཉེར་མཛད། རིང་པོ་མ་ལོན་པར་སྔོན་སྨོན་ཐུགས་བསྐྱེད་ལས་འཕྲོས་མཚམས་སྦྱར་ཏེ་ལྕགས་རི་རིག་བྱེད་འགྲོ་ཕན་གླིང་དུ་གསོ་རིག་སློབ་སྦྱོང་གནང་བར་ཕེབས། ཐོག་མར་ལྕགས་རིའི་སྨན་པ་སེ་ར་སྨན་སྦྱིན་པ་ངག་དབང་ཆོས་ལྡན་གྱི་ཞབས་ལ་གཏུགས་ནས་དཀའ་སྤྱད་འབད་བརྩོན་དྲག་པོས་སློབ་སྦྱོང་མཛད་པས་བློ་གྲོས་དང་བརྩོན་འགྲུས་ལ་ཀུན་གྱིས་བསྟོད་བསྔགས་དང་སྨོན་པའི་གནས་སུ་གྱུར། དེ་རྗེས་སུ་བཀྲས་ཁང་སྤྱི་ཁྱབ་མཁན་པོ་བྱམས་པ་ཐུབ་དབང་དང་། འཚོ་བྱེད་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན། འབྲས་ལྗོངས་བླ་མ་ཨོ་རྒྱན་བསྟན་འཛིན། ཙཱ་རི་ཅིག་ཅར་གདུང་འཛིན་སོགས་བསྟེན་ནས་རིག་གནས་ཀུན་ལ་སྦྱངས་པས་མཁྱེན་རབ་ཀྱི་རྩལ་རྫོགས། གཞན་ཡང་སྔ་ཕྱིར་གྲུབ་མཐའ་རིས་མེད་ཀྱི་བསྟན་འཛིན་འགོ་ལོག་བླ་མ་འཇམ་དཔལ་རོལ་བའི་བློ་གྲོས་དང་། མཚན་ཉིད་སྤྲུལ་སྐུ་འཇམ་དཔལ་ནོར་བུ། འབྲས་སྤུངས་ཁང་གསར་རིན་པོ་ཆེ། ཕ་བོང་ཁ་པ་བདེ་ཆེན་སྙིང་པོ། ལྷ་བཙུན་རིན་པོ་ཆེ། དགེ་འཕེལ་སྤྲུལ་སྐུ་ཀུན་བཟང་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ། འཇམ་དབྱངས་མཁྱེན་བརྩེ་ཆོས་ཀྱི་བློ་གྲོས། རྫོགས་ཆེན་དཔལ་སྤྲུལ་སོགས་ལས་གསོ་རིག་རྒྱུད་བཞི་དང་། དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ། གཡུ་ཐོག་སྙིང་ཐིག་སོགས་ཀྱི་དབང་ལུང་ཁྲིད་གསུམ་ལེགས་པར་གསན་ཅིང་། རོང་ཐ་བློ་བཟང་དམ་ཆོས་རྒྱ་མཚོ་ལས་བེེ་དཀར་བུ་དཔེའི་རྒྱལ་བ་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོའི་འཁྲུངས་རྩིས་ཐོག་ནས་ཚེ་རབས་ལས་རྩིས་དང་། བག་རྩིས། གཤིན་རྩིས། དབྱངས་འཆར་འགྲེལ་བ་དཔལ་སྒྲོན་སྟེང་ནས་ལེའུ་བཅུ་ཀའི་འཁོར་ལོ་བཅས་ཀྱི་ཁྲིད་དང་། སྡེབ་སྦྱོར་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་ངོ་མཚར་རྟོགས་བྱེད་ཀྱི་རི་མོ་བཅས་གསན་བཞེས་གནང་། སོག་པོ་དགེ་བཤེས་དགའ་ལྡན་གནས་བརྟན་ཞེས་པ་ལས་དབྱངས་ཅན་སྒྲ་འགྲེལ་བ་གསལ་ལྡན་གྱི་སྟེང་ནས་མདོའི་རི་མོ་ཆ་ཚང་གསན་ཅིང་ངོམས་མེད་ཐོས་པས་སྒྲོ་འདོགས་བཅད། དགུང་ལོ་ཉེར་དགུའི་བར་འབྲས་སྤུངས་དགོན་གྱི་སྨན་སྦྱིན་པའི་ཐུགས་འགན་བཞེས་ཏེ་འཕྲིན་ལས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་ཤིང་སྨན་དཔེ་རྩོམ་སྒྲིག་གི་ཕྱག་ལས་དང་། སྨན་གཞུང་ཞིབ་འཇུག་གནང་བའི་འགོ་ཚུགས། མེ་འབྲུག(སྤྱི་ལོ༡༩༡༦)ལོར་གོང་ས་མཆོག་ནས་མངའ་རིས་ཀྱི་བདེ་རྩར་དགོངས་ཏེ་སྨན་རྩིས་ཁང་གསར་འཛུགས་ཐོག་ལྕགས་རི་འགྲོ་ཕན་གླིང་དང་སྨན་རྩིས་ཁང་གཉིས་ཀའི་སྤྱི་འདོམས་གཅིག་ལྕོགས་ཀྱི་འགན་བཞེས། སྨན་རྩིས་ཁང་གི་ལོ་ཐོ་ཞེས་སྙན་གྲགས་ཅན་ཕུག་ལུགས་བོད་ཀྱི་ལོ་ཐོ་འདོན་སྤེལ་གནང་། མཁས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་མཛད་འཕྲིན་བཟང་བོའི་གྲགས་པས་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་དུ་ཁྱབ་པས། མཁས་པ་དང་བློ་གསལ་དོན་གཉེར་ཅན་མང་པོ་སློབ་མར་འདུས། སྔ་ཕྱིར་དགོན་སྡེ་ཁག་དང་། དམག་སྒར་ཁག །རིག་འཛིན་སྔགས་འཆང་དུ་མ། གཞན་ཡང་མདོ་ཁམས་སྟོད་སྨད། འབྲུག་པ། འབྲས་ལྗོངས། ལ་དྭགས། ཁུ་ནུ་བཅས་ཀྱི་སློབ་མའང་འདུས་ཏེ་དེ་དག་ལ་རང་རང་གི་བློ་དང་མོས་པར་འཚམས་པའི་ཆོས། སྨན་རྩིས། སྒྲ་སྙན་སུམ་རྟགས་སོགས་རིག་གནས་དང་། བཤེས་སྤྲིངས། ལམ་སྒྲོན། ཐེག་དགུའི་དོན་སྟོན་སོགས་གང་ལ་གང་འདུལ་གྱིས་ཆོས་གསུངས། སྔ་ཕྱིར་སྨན་རྩིས་ཀྱི་གཞུང་དུ་མ་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་དང་གསར་རྩོམ་མཛད་ལ། ཁྱད་པར་དུ་སྐར་རྩིས་ཀྱི་སྐོར་ལ་བཻ་དཀར་དང་ཉི་སྣང་གི་དགོངས་དོན་རྩིས་གཞི་རིགས་ལྡན་སྙིང་གི་ཐིག་ལེ་རབ་རྒྱལ་མེ་ཡོས་(སྤྱི་ལོ༡༩༢༧)ལོར་རྩིས་འགོ་སྤོས་ཏེ་རྒྱ་ནག་གླང་རྩིས་སོགས་ཁ་སྣོན་དང་། རྒྱ་རྩིས་བསམ་འཕེལ་དབང་གི་རྒྱལ་པོ(གཞན་ན་རྒྱ་རྩིས་རིགས་ལྡན་མཆོད་པའི་འོད་སྣང་ཞེས་བྲིས་ཡོད་མོད་དེ་འདྲའི་དཔེ་ཞིག་ཡོད་པ་མ་མཐོང་ལ་བླ་སྨན་མཁྱེན་རབ་ནོར་བུས་སེར་ཆེན་རྒྱ་རྩིས་བསམ་འཕེལ་དབང་གི་རྒྱལ་བོ་རྩིས་འགོ་བསྟུངས་པའི་དཔེ་ད་ལྟ་ཡང་ཡོད་པས་ནོར་བར་སེམས།)རྩིས་འགོ་བསྟུངས་ཤིང་སློབ་ཁྲིད་གནང་། སློབ་ཁང་གི་སྡེབས་རིས་ལ་སྨན་རྩིས་ཀྱི་དཔེ་རིས་བཀོད་པའི་གྲས་སུ་དུས་འཁོར་ལུགས་ཀྱི་རི་རབ་དང་། གོ་ལའི་དཔེ་རིས་མི་འདྲ་བ་དུ་མ་འགོད་གནང་མཛད་པ་སོགས་ཐབས་མཁས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ལུས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕན་བདེའི་རྩ་ལག་སྨན་རྩིས་ཀྱི་བསྟན་པ་མི་ཉམས་སྲིད་མཐའི་བར་དུ་གནས་བའི་ཆེད་དུ་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་ཏེ་དགུང་ལོ་བརྒྱད་ཅུ་བཞེས་པ་རབ་རྒྱལ་ཆུ་སྟག(སྤྱི་ལོ༡༩༦༢)ལོའི་ཧོར་ཟླ་བཅུ་པའི་ཚེས་ཉེར་བརྒྱད་ཉིན་གཟུགས་སྐུའི་བཀོད་པ་ཆོས་དབྱིངས་སུ་བསྡུས་སོ། །བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་གྱི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཆེན་པོ་ལྷ་མོའི་བློ་བཟང་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོས་མ་ཧཱ་ཙི་ནའི་རྩིས་རིག་དགེ་ལྡན་མཁས་དབང་ཡོངས་ཀྱིས་ཕྱག་རྒྱུན་དུ་བསྟར་བའི་རྡེལ་འགྲེམ་འཐོར་བསྡུས་རྒྱས་འདྲིལ་དུ་བཀོད་པ་དཔྱོད་ལྡན་སྤྱི་ནོར་འདོད་དགུ་འཇོ་བའི་དཔག་བསམ་ལྗོན་ཤིང་། ཀེག་རྩིས་སོགས་ཀྱི་རྡེལ་འགྲེམ་དཔག་བསམ་ལྗོན་ཤིང་གི་འབྲས་བཤད་ནག་འགྲོས་སུ་བཀོད་པ་འདོད་དགུའི་གཏེར་གྱི་བང་མཛོད་གཉིས་དང་། ལྔ་རིག་སྨྲ་བའི་དབང་པོ་ཚེ་ཏན་ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་རིགས་པའི་བློ་གྲོས་ཀྱིས་ཡོངས་འཛིན་བློ་བཟང་དཔལ་ལྡན་ཡབ་སྲས་ཀྱི་མདུན་ནས་རྩིས་དཀར་ནག་གི་རི་མོའི་ལག་ལེན་གོ་དོན་དང་བཅས་པ་བྱང་ཆུབ་པར་སྦྱངས་ཏེ་རབ་རྒྱལ་ཤིང་ཁྱི་(སྤྱི་ལོ༡༩༣༤)ལོར་ཕྱི་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་ཚེས་ཞག་ལྔ་བསྡུས་སྒྲ་གཅན་གཟའ་ལྔ་ཉིན་ཞག་མ་དང་བཅས་པའི་མགྱོགས་རྩིས་མིའུ་ཐུང་སྒྱུ་མའི་གོམ་འགྲོས། དེ་ལ་མཁོ་བའི་རེའུ་མིག་མིའུ་ཐུང་འཚོ་བའི་བཅུད་ལེན། མ་ཧཱ་ཙི་ནའི་ལུགས་ཀྱི་ཉིན་རྩིས་ཆ་ལག་ཟླ་ཉི་སྒྲིབ་རྩིས་དུས་གཟེར་ས་གླང་ཉེར་མཁོའི་རྩིས་ཕྲན་དང་བཅས་པ་བདེ་བླག་དུ་རྟོགས་པའི་བསྟན་བཅོས་འཇམ་དཔལ་དགྱེས་པའི་འཛུམ་དཀར། འཇམ་དཔལ་དགྱེས་པའི་འཛུམ་དཀར་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བའི་རེའུ་མིག །རབ་རྒྱལ་ས་གླང(སྤྱི་ལོ༡༩༤༩)ལོར་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་དུས་ཀྱི་ཟླ་འཛིན་རྒྱ་རྩིས་ཡར་སློག་རི་མོའི་ལམ་ནས་གསལ་བར་བཀོད་པ་ཕུག་པའི་དགོངས་རྒྱན་སོགས་བརྩམས་ནས་བླ་ལྷག་དུ་དར་བར་བྱས་སོ། །
སྨྲས་པ།
གསེར་རི་དང་མཚུངས་མཁས་གྲུབ་བྱེ་བ་བརྒྱས། །
བློ་གྲོས་ལས་བྱུང་སྔོན་མེད་རིག་པའི་གཟིས། །
ཐུབ་བསྟན་ནོར་གྱི་བློ་གྲོས་གསལ་དང་ལྷན། །
འཛམ་གླིང་རྒྱན་དུ་ཆེ་བ་འདི་རྨད་བྱུང་། །
དེ་ལྟར་བོད་གངས་ཅན་གྱི་རིམ་བྱོན་མཁས་པས་སྤེལ་ཚུལ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །
ལྔ་པ། ཡང་དར་གྱི་དུས་སུ་རྩིས་རིག་དར་ཚུལ།
དེ་ཡང་སྨན་རྩིས་བསྟན་པའི་མཛེས་རྒྱན་བླ་སྨན་མཁྱེན་རབ་ནོར་བུ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཐུགས་བསྐྱེད་སྨོན་ལམ་དང་། འཕྲིན་ལས་ཀྱི་མཛད་རྗེས་ལ་བརྟེན་ནས་རབ་ཚེས་མེ་འབྲུག་ནས་བཟུང་ལོ་རེ་བཞིན་ལོ་ཐོ་སྟོང་ཕྲག་ལྔ་ཡས་མས་དཔར་སྐྲུན་དང་འགྲེམ་སྤེལ་གནང་བ་དེས་བོད་རྩིས་འཕེལ་རྒྱས་ཆེར་བྱུང་ཡོད་མོད། འོན་ཀྱང་རིག་གནས་གསར་བརྗེ་ཆེན་པོའི་གོད་ཆག་གིས་དུས་འཁོར་ལུགས་ཀྱི་སྐར་རྩིས་ཀྱི་ལོ་ཐོ་འདི་ཉིད་ལོ་བདུན་ཙམ་ལ་འདོན་ཐབས་མེད་པར་གྱུར་པ་རེད། དེ་རྗེས་ཞིང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་མང་ཚོགས་ཚོའི་རེ་འབོད་དང་། ལྗོངས་ཏང་ཨུད་ཀྱི་བཀའ་སློབ་འོག་སླར་ཆུ་གླང(སྤྱི་ལོ་༡༩༧༣)ལོ་ནས་བོད་ཀྱི་ལོ་ཐོ་བསྐྱར་དུ་འདོན་ཐུབ་པ་བྱུང་ཞིང་། སྐབས་དེའི་སྤྱི་ཚོགས་དང་བསྟུན་པའི་རྩིས་གཞུང་ཞིག་ཀྱང་བརྩམས་ནས་སྣུམ་པར་ལ་བཀོད། རབ་རྒྱལ་ལྕགས་བྱ(སྤྱི་ལོ༡༩༨༡)ལོའི་ཟླ་དྲུག་པར་བོད་ལྗོངས་གནམ་རིག་སྐར་རྩིས་རིག་གཞུང་ཚོགས་པ་ཐོག་མར་ཚུགས་ཏེ་བོད་ལྗོངས་གནམ་རིག་སྐར་རྩིས་རིག་གཞུང་ཚོགས་པ་ཐོག་མར་ཚུགས་ཏེ་བོད་ལྗོངས་ཀྱི་གནམ་རིག་སྐར་རྩིས་མཁས་དབང་དང་། དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་སྔགས་འཆང་། དེ་བཞིན་ཞིང་འབྲོག་གི་ཉམས་མྱོང་ཅན་འགའ་ཞིག་བཅས་དང་། དེ་བཞིན་ཀྲུང་གོའི་རིག་ཁང་། པེ་ཅིང་དཔེ་མཛོད་ཁང་། ནན་ཅིང་ཙེ་ཅིང་ཧྲན་གནམ་རིག་ཁང་། བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་བའི་མཁས་དབང་ཆེན་མོ་བསམ་འགྲུབ་རྒྱ་མཚོ་བཅས་ཕེབས་ནས་ཕན་ཚུན་ཉམས་མྱོང་སྤེལ་རེས་དང་། རྩོམ་ཡིག་ངོ་སྤྲོད་མཛད། ཚོགས་འདུའི་མཇུག་དུ་གནམ་རིག་སྐར་རྩིས་འཐུས་ཚོགས་ཀྱི་སྒྲིག་ཡིག་ལ་གྲོས་འཆམ་དང་། དམངས་གཙོའི་ཐོག་ནས་མཁས་དབང་ཚེ་ཏན་ཞབས་དྲུང་གིས་མཚན་འཛིན་ཚོགས་གཙོ་དང་། མཁས་དབང་ཀུན་དགའ་ཕུན་ཚོགས་ཀྱིས་ཚོགས་གཙོ་གནང་རྒྱུར་མགྲིན་གཅིག་གིས་མོས་མཐུན་བྱུང་། རབ་རྒྱལ་ཆུ་ཁྱི(སྤྱི་ལོ༡༩༨༢)ལོའི་ཟླ་བརྒྱད་པར་བོད་ལྗོངས་གནམ་རིག་སྐར་རྩིས་རིག་གཞུང་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ལོ་ཚོགས་ཐེངས་གཉིས་པ་འཚོགས། ཟི་ཁྲོན་རྔ་བ་ནས་གནས་ལྔ་ཀུན་གཟིགས་མཁས་དབང་དམུ་དགེ་བསམ་གཏན་མཆོག་དང་། བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་ཨེ་ཝཾ་ཆོས་འཁོར་གླིང་གི་དུས་རམས་པ་སྨད་སོག་བཛྲ་དང་། རྒན་འཇིགས་མེད་སོགས་གདན་ཞུས་ཀྱིས་ལྷ་སར་ཕེབས། རབ་བྱུང་བཅུ་བདུན་པའི་མེ་ཡོས་(སྤྱི་ལོ༡༩༨༧)ལོར་རྩིས་འགོ་སྤོས་ནས་སྟོང་འཇུག་དང་ངྷྲུ་ཝ་ཡར་སློག་བསྣན་ཏེ་བརྩམས་པའི་ཕུག་ལུགས་རྩིས་གཞུང་རིགས་ལྡན་འཛུམ་པའི་འོད་ཟེར་ཞེས་པ་ཞུ་དག་སྒོས་གཏན་ལ་ཕབ་པ་དང་། བོད་ལྗོངས་མི་དམངས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་ནས་དཔེ་སྐྲུན་འགྲེམ་སྤེལ་བྱས་ནས་བོད་རྩིས་འདི་ཉིད་སླར་ཡང་དཔྱིད་ཀྱི་དཔལ་ཡོན་རྒྱས་འགོ་བརྩམས། དུས་མཚུངས་སུ་རྩིས་རིག་སྨྲ་བ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཆོས་འབྱོར་གྱིས་སྐར་ནག་རྩིས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཕྱོགས་བསྡུས་མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་དང་། སྨན་རྩིས་ཆེད་རྩོམ་ཕྱོགས་བསྡུས་ཞེས་པར་སྐར་རྩིས་སྐོར་གྱི་ཆེད་རྩོམ་བཞི་སོགས་གསར་རྩོམ་གནང་བ་དང་། ལོ་རེ་བཞིན་བོད་ལྗོངས་སྨན་རྩིས་ཁང་གནམ་རིག་སྐར་སྐར་རྩིས་ཞིབ་འཇུག་སོའོ་ཡིས་ལོ་ཐོ་རྩོམ་སྒྲིག་དང་དཔེ་སྐྲུན་འགྲེམས་སྤེལ། གཞིས་ཀ་རྩེའི་བོད་སྨན་ཁང་གིས་ཀྱང་ལོ་རེ་བཞིན་ལོ་ཐོ་རྩོམ་སྒྲིག་དང་དཔེ་སྐྲུན་འགྲེམས་སྤེལ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། བུ་སྟོན་གྱི་རྩིས་གཞུང་མཁས་བ་དགའ་བྱེད། ལོ་ཆེན་དྷརྨ་ཤྲཱིའི་རྩིས་ཀྱི་མན་ངག་ཉིན་བྱེད་སྣང་བ། རྣམ་འགྲེལ་གསེར་གྱི་ཤིང་རྟ་སོགས་བོད་ལྗོངས་མི་དམངས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་ནས་ལྕགས་པར་དུ་བསྐྲུན།
མཁས་དབང་ཚེ་ཏན་ཞབས་དྲུང་མཆོག་གིས་ཀྱང་ཡོངས་འཛིན་བློ་བཟང་དཔལ་ལྡན་ཡབ་སྲས་ཀྱི་མདུན་ནས་རྩིས་དཀར་ནག་གི་སྐོར་མང་དུ་གསན་པ་དང་། དགུང་ལོ་ཉེར་ལྔ་པར་དུས་འཁོར་ལུགས་ཀྱི་སྐར་རྩིས་མིའུ་ཐུང་སྒྱུ་མའི་གོམ་འགྲོས་དང་དེའི་རེའུ་མིག རྒྱ་རྩིས་འཇམ་དཔལ་དགྱེས་བའི་འཛུམ་དཀར་སོགས་བརྩམས་པ་དང་། དགུང་ལོ་བཞི་བཅུར་སོན་དུས་མ་ཧཱ་ཙི་ནའི་རིང་ལུགས་ལས་འོངས་པའི་སྐར་རྩིས་ཀྱི་གོ་དོན་གསལ་བར་བཤད་པ་ངོ་མཚར་རིག་པའི་འཕྲ་ཚོམ་ཞེས་བྱ་བའི་སྔོན་ན་མེད་པའི་བསྟན་བཅོས་དེ་དང་། བསྟན་རྩིས་རེའུ་མིག་མཐོང་ཚད་ཀུན་ལས་བཏུས་པ། རབ་བྱུང་བཅུ་བདུན་པའི་མིང་འདོགས་ཀྱི་དཔྱད་པ་སོགས་མཛད། ལྕགས་སྤྲེལ(སྤྱི་ལོ༡༩༨༠)ལོར་རྒྱ་རྩིས་གོ་དོན་ཀན་སུའུ་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་དང་། ཤིང་གླང(སྤྱི་ལོ༡༩༨༥)ལོར་སྐར་རྩིས་མིའུ་ཐུང་སྒྱུ་མའི་གོམ་འགྲོས་དང་རྒྱ་རྩིས་འཇམ་དཔལ་དགྱེས་པའི་འཛུམ་དཀར། ངྷྲུ་ཝ་ཡར་སློག་ཕུག་པའི་དགོངས་རྒྱན་བཅས་མཚོ་སྔོན་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་ནས་དཔར། སྔ་ཕྱིར་མཚོ་སྔོན་མི་རིགས་་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོ་དང་ནུབ་བྱང་མི་རིགས་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོས་གདན་ཞུས་ལྟར་ཕེབས་ནས་དོན་གཉེར་ཅན་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་ལ་རིག་པའི་གནས་ཀྱི་བདུད་རྩིས་ཚིམ་པར་མཛད་པ་དང་། སྐར་རྩིས་རྒྱ་རྩིས་སོགས་ཀྱང་དཔེ་ཁྲིད་གནང་ནས་སློབ་མ་མི་ཉུང་བ་ཡོད།
ལྔ་རིག་སྨྲ་བ་དམུ་དགེའི་བསམ་གཏན་རྒྱ་མཚོ་མི་འཇིགས་དབྱངས་ཅན་དགའ་བའི་བློ་གྲོས་མཆོག་ནི་ཆུང་དུས་ནས་བསྟན་པའི་སྒོར་ཞུགས་ཏེ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དང་། མདོ་སྨད་བསྟན་པའི་འབྱུང་གནས་བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་བའི་ཆོས་གྲྭར་ཞུགས་ཏེ་གཞུང་བཀའ་པོད་ལྔ་དང་གསང་སྔགས་རྒྱུད་སྡེ་བཞི་གཙོར་བྱས་པའི་སྦྱངས་བྱའི་གནས་མཐའ་དག་ལ་ནང་བྱན་ཆུད་པར་མཛད་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཆེན་པོ་ཨོཾ་འཁྱིལ་བ་འཇམ་དབྱངས་ལེགས་བཤད་དང་། ལྷ་མོའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོ་རྣམ་གཉིས་ལས་སྐར་རྩིས་ཀྱི་ས་རིས་ལག་ལེན་དང་གོ་དོན་བཅས་པར་སྦྱངས། ཡང་དར་བསྟན་པའི་འོད་སྣང་བོད་གངས་ཅན་གྱི་ལྗོངས་སུ་འཕྲོས་པའི་སྐབས་སུ་ཡང་རབ་རྒྱལ་ཤིང་བྱི(སྤྱི་ལོ༡༩༨༤)ལོར་མཛོད་དགེ་བཞག་སྡོམ་སྤང་ལྗོངས་སུ་སྒྲ་སྙན་སྐར་རྩིས་སུམ་རྟགས་ཀྱི་སློབ་སྦྱོང་འཛིན་གྲྭ་བསྒྲུབས་ནས་རིགས་ལྡན་མཆོད་པའི་འོད་སྣང་དང་རིགས་ལྡན་མཆོད་པའི་མེ་ཏོག་གི་དཔེ་ཁྲིད་གནང་ནས་རྩིས་པ་མང་དུ་བསྐྱེད་སྲིང་བྱས་བ་དང་། བྱེད་མཐུན་གྱི་ཉི་ཟླ་གཟའ་འཛིན་རི་མོ་ནག་འགྲོས་སུ་བཀོད་པ་རིགས་ལྡན་མཆོད་པའི་མེ་ཏོག་ཅེས་བྱ་བ་ལྔ་སྒྲའི་མགྱོགས་རྩིས་དང་བཅས་པ་གསར་རྩོམ་དང་། བྲག་དགོན་པའི་ཕུག་ལུགས་རྩིས་གཞུང་རིགས་ལྡན་མཆོད་པའི་འོད་སྣང་གི་རྩིས་མགོ་རབ་གནས་མེ་ཡོས(སྤྱི་ལོ༡༩༨༧)ལོར་སྤོས་ཏེ་ཤིང་པར་དུ་བཀོད་པ་དང་། དེའི་ཟུར་རྒྱན་རིན་ཆེན་སྒྲོན་མེ་སོགས་བསྒྲིགས། སྔ་ཕྱིར་དགོན་པ་ཁག་དང་ཡུལ་གྲུ་སོ་སོར་ཕེབས་ཏེ་སྐར་རྩིས་ཀྱི་སྐོར་མང་དུ་དཔེ་ཁྲིད་མཛད་པས་སྐར་རྩིས་འཕེལ་རྒྱས་འབྱུང་བར་སྔོན་མེད་ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས་རྒྱས། གཞན་ཡང་སི་ཁྲོན་དཀར་མཛེས་རྫོགས་ཆེན་བོད་ཡིག་སློབ་གྲྭ་ནས་ཀྱང་སྒྲ་སྙན་ངག་སྐར་རྩིས་སོགས་ཀྱི་ཆེད་གཉེར་འཛིན་གྲྭ་བསྒྲུབས་པ་དང་། རྔ་བ་ཁུལ་ནས་བླ་སྨན་མཁྱེན་རབ་ནོར་བུས་རྩིས་མགོ་བསྟུངས་པའི་བཻ་དཀར་དང་ཉིན་སྣང་གི་དགོངས་དོན་རྩིས་གཞིའི་མན་ངག་རིགས་ལྡན་སྙིང་ཐིག་དང་ཆུ་མིག་ཀླུ་མཚོའི་རེའུ་མིག་སོགས་ལྕགས་པར་དུ་བཏབ་ནས་རིག་གནས་འདི་འཕེལ་བར་ཕན་པའི་མཐུན་རྐྱེན་བསྒྲུབས་སོ། །
ལྷག་པར་དུ་གནས་ལྔ་མཁྱེན་པའི་མཧཱ་པཎྜི་ཏ༧རྗེ་བསམ་གྲུབ་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་སྙིགས་དུས་ཀྱི་དུས་ཞབས་པ་ཆེན་པོ་གང་ཉིད་རབ་ཚེས་ཆུ་ཕག(སྤྱི་ལོ༡༩༢༣)ལོར་མདོ་སྨད་དུ་སྐུ་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་བཅུ་གཅིག་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་བའི་གྲྭ་ཚང་ཆེན་པོ་དྲུག་གི་ཡ་གྱལ་ཀྱཻ་རྡོར་གསང་སྔགས་དར་རྒྱས་གླིང་གི་ཆོས་སྒོར་ཞུགས། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཨོཾ་འཁྱིལ་འཇམ་དབྱངས་ལེགས་བཤད་ཀྱི་མདུན་ནས་སྐར་རྩིས་དང་རྒྱ་རྩིས། ནག་རྩིས་སོགས་བྱང་ཆུབ་པར་སྦྱངས་པ་དང་། སྔོན་གྱི་བག་ཆགས་བཟང་པོའི་མཐུས་སྔོན་མེད་པའི་རིག་པ་གསར་བ་མང་པོ་ཐུགས་རྒྱུད་ལ་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་བཅུ་དགུ་ནས་དབུས་གཙང་ཆོས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་སུ་སློབ་གཉེར་ལ་ཕེབས། དགའ་ལྡན་དང་འབྲས་སྤུངས་སོགས་སུ་བཀའ་པོད་རབ་འབྱམས་ལ་སྦྱངས་པ་མཐར་ཕྱིན་པར་མཛད་ནས། དགུང་སོ་གཅིག་པར་ཕྱིར་མདོ་སྨད་དུ་ཕེབས་པ་དང་། པཎ་ཆེན་ཡོངས་འཛིན་གསང་ཁོག་འཇིགས་མེད་རྒྱ་མཚོ་དང་རྗེ་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ་སོགས་བསྟེན་ནས་གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པར་ཐོས་བསམ་གནང་བས་གཞུང་མན་ངག་དང་བཅས་པར་མྱོང་བ་ཐོན། བསྟན་པ་ལ་ཉམས་རྒུད་ཆེན་པོ་བྱུང་དུས་གྲོང་སྡེར་བབས་་ནས་རྩིས་གཉེར་པ་སོགས་ཀྱི་ལས་ཀ་གནང་། སྐར་རྩིས་ལ་སྔོན་ནས་སྦྱངས་པ་མཐར་སོན་པས་སྐབས་དེར་ཞིང་ཚད་སོགས་གཞལ་སྐབས་གཞན་གྱིས་འགྲན་དུ་མེད་པའི་ལོ་རྒྱུས་མང་ལ། ཁོང་གིས་གསང་བའི་སྒོ་ནས་སྐར་རྩིས་ཀྱི་རིག་པ་མཐའ་དག་ཕྲེང་རྩིས་སྟེང་ནས་གནས་མང་ཚར་མང་སོགས་ཀྱི་རྩིས་སྟངས་གསར་གཏོད་བྱས་ཏེ་རྩིས་པས་སྐར་རྩིས་ཀྱི་རྩ་བ་ཞག་གསུམ་གཟའ་ལྔ་སྟོང་འཇུག་དང་བཅས་པར་རིག་པའི་ཀློང་རྡོལ། ཡང་དར་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་ཡང་གངས་ཅན་མཁས་དབང་མང་པོས་བོད་རྒྱ་ཚིག་མཛོད་ཆེན་མོ་ཡང་བསྐྱར་ཁ་སྐོང་དང་དག་བསྒྲིགས་བྱེད་པའི་ལས་ཀར་ཞུགས་ནས་སྐར་རྩིས་རིག་པའི་ཚིག་མཛོད་གསར་དུ་བསྒྲིགས་པ་དང་། དོན་གཉེར་ཅན་མང་པོས་བསྐུལ་བ་ལྟར་སྐར་རྩིས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཉུང་ངུ་གནད་བསྡུས་ཞེས་པ་བརྩམས། རབ་རྒྱལ་མེ་སྟག(སྤྱི་ལོ༡༩༨༦)ལོར་མཚོ་སྔོན་སློབ་གསོ་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོས་གདན་ཞུ་ལྟར་ཕེབས་ཏེ་དགེ་སློབ་ཡོངས་རྫོགས་ལ་བྲག་དགོན་པའི་རིགས་ལྡན་མཆོད་པའི་འོད་སྣང་དང་། བླ་སྨན་མཁྱེན་རབ་ནོར་བུའི་རིགས་ལྡན་སྙིང་ཐིག མཱ་ཡང་རྒྱ་རྩིས་སྙིང་བསྡུས་སོགས་ཀྱི་དཔེ་ཁྲིད་དང་། དགེ་སློབ་མང་པོས་ཡང་ཡང་བསྐུལ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་དམེ་ཤུལ་ཨ་ཁུ་ཆོས་འཕེལ་ཚང་གི་རྒྱ་རྩིས་ཤེས་རབ་རལ་གྲིའི་འོད་ཟེར་དང་། དྲུང་ཡིག་ཐུབ་བསྟན་རྒྱ་མཚོའི་རྒྱ་རྩིས་འཇམ་དབྱངས་འཛུམ་ཟེར། འཇམ་དབྱངས་མཆོད་པའི་མེ་ཏོག་བཅས་གཞིར་བཟུང་ནས་རྒྱ་རྩིས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་གསལ་བར་བཤད་པ་འཇམ་དབྱངས་དགྱེས་པའི་མཆོད་སྤྲིན་ཞེས་པ་ཞིག་བརྩམས་པ(བོད་ལྗོངས་མི་དམངས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས་དཔར་ཡོད)་དང་། ལོ་དེའི་དབྱར་གནང་གི་སྐབས་སུ་སློབ་གྲྭ་དེར་ཕྱོགས་སོ་སོ་ནས་སློབ་མ་བསྡུས་ཏེ་སྐར་རྩིས་སྐོར་གྱི་སློབ་སྦྱོང་འཛིན་གྲྭ་ཞིག་བསྒྲུབས་ནས་རིགས་ལྡན་མཆོད་པའི་འོད་སྣང་། རིགས་ལྡན་སྙིང་ཐིག །རྒྱ་རྩིས་འཇམ་དབྱངས་དགྱེས་པའི་མཆོད་སྤྲིན་སོགས་ཀྱི་དཔེ་ཁྲིད་གནང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་རྩིས་སྦྱངས་མཁན་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་བྱུང་། རབ་གནས་ས་འབྲུག་(སྤྱི་ལོ༡༩༨༨)ལོར་ནུབ་བྱང་མི་རིགས་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་རྩིས་རིག་འཛིན་གྲྭར་རིགས་ལྡན་མཆོད་པའི་འོད་སྣང་དཔེ་ཁྲིད་དང་། ཟུར་དུ་ཡང་དོན་གཉེར་ཅན་མང་པོར་རྩིས་དཀར་ནག་གི་ལག་ལེན་བསླབ། སྔོན་ནས་བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་ཨེ་ཝཾ་ཆོས་འཁོར་གླིང་དུས་མཁྱེན་པ་ཤེས་རབ་ཆོས་འཕེལ་དང་། ཀྱེེ་རྡོར་གྲྭ་ཚང་གི་རྩིས་རམས་པ་འཇམ་དབྱངས་ཆོས་འཛིན་སོགས་ཀྱིས་ཡང་ཡང་བསྐུལ་བ་དང་། དུས་དེར་སློབ་གྲྭ་དེ་གའི་ཡོན་ཀྲང་གཞོན་པ་སྙིང་པོ་རྒྱལ་ནས་ཀྱང་ཡང་ཡང་རྩོམ་བསྐུལ་ཞུས་པ་ལྟར་པད་དཀར་ཞལ་ལུང་། མཁས་པའི་སྙིང་ནོར། དགའ་ལྡན་རྩིས་གསར། ཡང་གསལ་སྒྲོན་མེ། བྱེད་མཐུན། བྱེད་རྩིས། དགའ་རྩིས་གསར་མའམ་བློ་བཟང་རྡོ་རྗེར་གྲགས་པ་བཅས་གཞུང་མི་འདྲ་བ་བདུན་གྱི་རྩིས་འགོ་རབ་གནས་མེ་ཡོས་(སྤྱི་ལོ༡༩༨༧)ལོར་སྤོ་བར་མཛད་ནས་ལག་ལེན་གྱི་སྐོར་ཆ་ཚང་བར་བཀོད་པའི་སྔོན་མེད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཆེན་པོ་སྐར་རྩིས་ཀུན་འདུས་ནོར་བུ(ཀྲུང་གོའི་བོད་རིག་པ་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས་བསྐྲུན)ཞེས་མཚན་ཙམ་ཡང་རྣ་བའི་རྒྱན་དུ་གྱུར་པ་དེ་ཉིད་བརྩམས། ལོ་དེའི་སྟོན་མཇུག་ཀྲུང་བོད་རིག་པ་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས་ཀྱིས་གདན་དྲངས་པ་ལྟར་པེ་ཅིན་དུ་ཕེབས་ནས་དེ་གའི་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས་གངས་ལྗོངས་ཤེས་རིག་གི་ཉིང་བཅུད་ཅེས་པའི་དཔེ་ཚོགས་སུ་རྩིས་གཞུང་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་དེབ་བཅུ་པར་སྐྲུན་གྱི་འཆར་གཞི་བཀོད་པ་འདེམས་བསྒྲིགས་དང་། ཆུ་མིག་ཀླུ་མཚོའི་རེའུ་མིག །རེའུ་མིག་རྒྱ་མཚོ། མཁས་པའི་སྙིང་ནོར་གྱི་ཆ་ལག་རིན་ཆེན་སིལ་མ། ཉེར་མཁོའི་རེའུ་མིག་སོགས་ལ་ཞུ་དག་སྒོས་གཏན་ལ་ཕབ། ས་སྤྲུལ་ལོའི་དཔྱིད་ཀར་ནུབ་བྱང་མི་རིགས་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོར་ཕེབས་ཏེ་རྩིས་རིག་འཛིན་གྲྭའི་བོད་རིགས་སློབ་མ་རྣམས་ལ་རྒྱ་རྩིས་འཇམ་དབྱངས་དགྱེས་པའི་མཆོད་སྤྲིན་གྱི་སྟེང་ནས་ས་རིས་ལག་ལེན་གྱི་སྐོར་ཁྲིད། དབྱར་གནང་གི་སྐབས་སུ་མཚོ་སྔོན་སློབ་གསོའི་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་ཡིག་ཐོག་འཛིན་གྲྭའི་དགེ་རྒན་དུ་གདན་དྲངས་པ་ལྟར་བོད་རིགས་ཀྱི་དགེ་རྒན་སྐོར་ཅིག་ལ་སྐར་རྩིས་ཀུན་འདུས་ནོར་བུ་དང་། བྱེད་མཐུན་རིགས་ལྡན་མཆོད་པའི་མེ་ཏོག །སློབ་མ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོར་རིགས་ལྡན་མཆོད་པའི་མེ་ཏོག་གི་ཁྲིད་ཞིབ་རྒྱས་སུ་བསྩལ་པ་དང་། མཚོ་སྔོན་ཀུན་ཁྱབ་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གི་རེ་བ་ལྟར་སྐར་རྩིས་ཀུན་འདུས་ནོར་བུ་ཁྲིད་པ་སྒྲར་ཕབ། རབ་གནས་ལྕགས་རྟ(སྤྱི་ལོ༡༩༩༠)ནས་ལྕགས་ལུག་བར་ལོ་ངོ་མཐོང་གཉིས་ཀྱི་རིང་ལ་ཀྲུང་གོའི་བོད་བརྒྱུད་མཐོ་རིམ་ནང་བསྟན་སློབ་གླིང་དུ་སྐར་རྩིས་འཛིན་གྲྭ་ཞིག་བསྒྲུབས་པར་སྐར་རྩིས་ཀུན་འདུས་ནོར་བུའི་སྟེང་ནས་རྩིས་ཀྱི་ལག་ལེན་གོ་དོན་དང་། མཇུག་གི་རེའུ་མིག་འཛིན་ཚུལ་དང་བཅས་པ་རྒྱས་པར་ཁྲིད་པས་སྐར་རྩིས་ཀྱི་ལག་ལེན་གོ་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་སློབ་མ་མང་དུ་ཐོན་པ་དང་། གཞན་ཡང་བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་དང་། ནུབ་བྱང་མི་རིགས་སློབ་གླིང་། ལྷོ་ནུབ་མི་རིགས་སློབ་ཆེ། གཙོས་མི་རིགས་དགེ་འོས་སློབ་ཆེན། མདོ་སྨད་ཀྱི་ཆོས་སྡེ་གང་མང་གིས་གཙོས་ཕྱོགས་སོ་སོར་ཕེབས་ཏེ་མདོ་སྔགས་རིག་གནས་དང་། ལྷག་པར་དུ་སྐར་རྩིས་ཀྱི་དཔེ་ཁྲིད་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་གནང་པས་གངས་ཅན་བོད་རིག་པའི་ཉིན་བྱེད་མཁའ་དབྱིངས་སུ་དྲངས་པའི་མཛད་བཟང་གོང་འཕེལ་ངོས་ཡང་དར་བསྟན་པའི་རྩ་ལག་ཏུ་གྲུབ་ཡོད། ཁོང་གི་སློབ་མའི་ཁྲོད་ན་ཡང་སྐར་རྩིས་ཀྱི་རྒྱུན་སྤེལ་མཁན་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ཡོད་དེ། ཧོང་མིན་ཞིན་དང་ཁྲིན་ཅིའུ་ཅིན་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་རྒྱ་བོད་ཡིག་རིག་གཉིས་ཀྱི་སྟེང་ནས་དཔྱད་པ་དང་ལག་ལེན་བྱས་ཏེ་བོད་ཀྱི་རྩིས་རིག་གི་གོ་དོན་དང་ལག་ལེན་ཞེས་པ་བརྩམས་པ་དང་། དུས་མཁྱེན་པ་ཤེས་རབ་ཆོས་འཕེལ་མཆོག་ཀན་ལྷོ་བོད་སྨན་ཁང་གི་རྩིས་རིག་ཞིབ་འཇུག་སོའོ་ནས་ཕྱག་ལས་གནང་བཞིན་ལོ་རེ་བཞིན་བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་ཨེ་ཝཾ་ཆོས་འཁོར་གླིང་གི་ཕྱག་ལེན་བཞིན་ཕུག་ལུགས་རྩིས་གཞུང་རིགས་ལྡན་མཆོད་པའི་འོད་སྣང་གཞིར་བཟུང་ནས་དཀར་ནག་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་ལོ་ཐོ་རྩོམ་སྒྲིག་དང་འགྲེམས་སྤེལ། རྩིས་དཀར་ནག་གི་སློབ་མ་མང་དུ་བསྐྱངས་པ་མ་ཟད། མ་ཧཱ་ཙི་ནའི་རྩིས་གཞུང་འཇམ་དཔལ་དགྱེས་པའི་མཆོད་སྤྲིན་ཞེས་པ་གསར་རྩོམ་མཛད་པ་དང་། རྩིས་རམས་པ་འཇམ་དབྱངས་ཆོས་འཛིན་སོགས་ཀྱིས་བླ་བྲང་ཀྱེེ་རྡོར་གསང་སྔགས་དར་རྒྱས་གླིང་ནས་ལོ་རེ་བཞིན་རྒྱ་རྩིས་ལྟར་གྱི་ལོ་ཐོ་འབྲི་བཞིན་ཡོད་དོ། །
གཞན་བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་བའི་ཨེ་ཝཾ་ཆོས་འཁོར་གླིང་གི་སྒྲ་རྩིས་སྨྲ་བའི་དབང་པོ་སྨད་སོག་བཛྲརམ་བློ་བཟང་སྦྱིན་པ་མཆོག་གིས་རྩིས་རམས་པ་སྨད་སོག་ཟླ་བ་དང་ཨོཾ་འཁྱིལ་འཇམ་དབྱངས་ལེགས་བཤད་སོགས་བསྟེན་ནས་སྐར་རྩིས་དང་། རྒྱ་རྩིས། འབྱུང་རྩིས། དབྱངས་འཆར་གྱི་སྐོར་སོགས་དཔྱིས་ཕྱིན་པར་སྦྱངས་པ་དང་། བསྟན་པ་ཡང་དར་གྱི་སྐབས་ནས་བཟུང་བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་གཙོ་བྱས་པའི་རྨ་ལྷོ་བྱང་གི་ཆོས་སྡེ་མང་པོར་སྒྲ་རིག་པ་དང་རྩིས་ཀྱི་འཆད་ཉན་མང་དུ་གནང་ནས་སློབ་མ་མང་དུ་བསྐྱངས་པ་དང་། བརྩམས་ཆོས་ལ་ཡང་ཕུག་ལུགས་རྩིས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལེགས་པར་བཤད་པ་རིགས་ལྡན་ཞལ་ལུང་བྱིས་པའི་མིག་འབྱེད་དང་། རིགས་ལྡན་ཞལ་ལུང་གི་ཟུར་རྒྱན་རེའུ་མིག་གསེར་གྱི་ལྡེ་མིག །སྟོང་འཇུག་ཡིད་ཀྱི་མུན་སེལ། ལྔ་སྒྲ་གཟའ་ལྔའི་ཞག་གསུམ་གྱི་འཁོར་གྲངས་ཀྱི་ངེས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་སླར་ངོ་མཚར་དུ་སྐྱེས་པའི་སྒྲུབ་ཚུལ། སྐར་རྩིས་འབྱུང་རྩིས་ཟུང་སྡེབ་ཀྱི་ལོ་ཐོ་སྦྱོར་ཚུལ་དང་ཉེར་མཁོའི་གཟུགས་རིས་འགྲེལ་བཤད་སོགས་རྒྱས་པར་བཀོད་པ་རྩིས་ཀྱི་རིག་པའི་ཉིང་ཁུ། མ་ཧཱ་ཙི་ནའི་རྩིས་ལ་འཇུག་པའི་ཡི་གེ་འཇམ་དབྱངས་མཆོད་པའི་མེ་ཏོག ། མ་ཧཱ་ཙི་ནའི་རིང་ལུགས་འབའ་ཞིག་ལས་འོངས་པའི་ཟླ་ཉི་སྒྲིབ་རྩིས་འཇམ་དབྱངས་འཛུམ་ཟེར། དེའི་ཉེར་མཁོའི་རེའུ་མིག །འཇམ་དབྱངས་མཆོད་པའི་མེ་ཏོག་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བའི་ཟུར་འདེབས་བུང་བ་བཟི་བའི་ཅ་ཅོ་སོགས་མཛད་པ་དང་། རབ་འབྱམས་པ་ངག་དབང་ཀུན་བཟང་གིས་མཛད་པའི་རྩིས་རིག་བློ་གསལ་འཇུག་ངོགས་བྱ་བ་སྐར་རྩིས་ཀྱི་ལག་ལེན་དང་གོ་དོན། རྒྱ་རྩིས། ནག་རྩིས། ཉེར་མཁོའི་རེའུ་མིག་སོགས་ཆ་ཚང་བ་དང་། གཙང་ར་རྒྱ་དགོན་པའི་མཁས་དབང་རྩི་བཞག་ཆོས་འཕེལ་རྒྱ་མཚོའི་རབ་གནས་ཆུ་སྤྲེལ(སྤྱི་ལོ༡༩༩༢)ལོར་རྩིས་མགོ་འཛིན་པའི་གཞུང་ལག་ལེན་འཁྱེར་བདེའི་སྐར་རྩིས་སྙིང་པོ་བཏུས་པ་དང་ཟུར་བརྒྱན་རེའུ་མིག་གི་སྐོར། རྩིས་རིག་སྨྲ་བ་དཀོན་མཆོག་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དགེ་ལྡན་རྩིས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་དཔག་བསམ་ལྗོན་པ་བྱ་བ་ཉེར་མཁོའི་རེའུ་མིག་དང་བཅས་པ། མ་ཧཱ་ཙི་ནའི་ལུགས་ཀྱི་ཟླ་ཉི་སྒྲིབ་པའི་རི་མོ་འཆར་ཚུལ་འཇམ་དབྱངས་དགྱེས་པའི་མཆོད་སྤྲིན་དང་། འཇམ་དབྱངས་དགྱེས་པའི་མཆོད་སྤྲིན་གྱི་ཁ་སྐོང་དག་ཚེས་དང་ཟླ་ཉི་སྒྲིབ་པའི་རི་མོ་འཆར་ཚུལ་ངོ་མཚར་འཕྲུལ་གྱི་སྒུལ་ཤུགས། མ་ཧཱ་ཙི་ནའི་ལུགས་ཀྱི་རྩིས་རིག་བསྡུས་པ་བྲི་ཐབས་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ། ས་གླང་བརྟག་ཚུལ་ཀུན་ཕན་ཟླ་བའི་འོད་ཟེར་སོགས་མཛད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གངས་ཅན་གྱི་ལྗོངས་སུ་ས་ཁྱབ་རྡོ་ཁྱབ་ཏུ་དར་རོ། །
སྨྲས་པ།
ལྷག་བསམ་རབ་དཀར་གངས་རི་ལས་འོངས་པའི། །
རིག་པའི་བདུད་རྩི་ཡན་ལག་བརྒྱད་ལྡན་ཀླུང་། །
ཡང་དར་བསྟན་པའི་ཞིང་སར་འདྲེན་མཁས་པ། །
གྲུབ་མཐའ་རྒྱ་མཚོའི་བདག་པོར་བཞེངས་མིན་ནམ། །
དེ་ལྟར་ཡང་དར་སྐབས་སུ་རྩིས་རིག་དར་ཚུལ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །
དེ་ཡང་མཁན་པོ་ཚེ་རྣམ་མཆོག་གིས། རྩིས་ཀྱི་ཡོལ་གོ་གྲུ་བཞི་ཐང་ཡངས་པོར། ། ངོ་མཚར་རི་མོའི་རྣམ་འགྱུར་ངོམ་ཙམ་གྱིས། ། གནམ་ས་གོ་ལའི་ལྐོག་གྱུར་གནད་རྣམས་ཀུན། ། ཇི་བཞིན་སྟོན་མཛད་གངས་ཅན་རྩིས་སྟོན་ཆེ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་གངས་ཅན་གྱི་རྩིས་རིག་སྨྲ་བ་རིམ་བྱོན་གྱིས་སྤེལ་ཚུལ་ཙམ་བཤད་ན། རབ་བྱུང་གསུམ་པའི་མེ་ཡོས་(སྤྱི་ལོ༡༡༤༧)ལོར་རྗེ་བཙུན་གྲགས་པ་རྒྱལ་མཚན་སྐུ་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་བརྒྱད་ནས་བཅུ་གཉིས་བར་དུ་ཡབ་ས་ཆེན་ཀུན་དགའ་སྙིང་པོའི་དྲུང་དུ་ཐོས་བསམ་མཛད། དགུང་ལོ་བཅུ་གཉིས་པ་ལ་ཡབ་འདས་པས་བཅུ་གསུམ་ནས་ས་སྐྱའི་གདན་ས་མཛད། དགུང་ལོ་ང་བརྒྱད་པ་ཤིང་བྱི་ལོར་དུས་ཚོད་ངེས་པར་བཟུང་བའི་རྩིས་དང་། གཟའ་སྐར་གྱི་འཕྲོད་བརྟག་པ་སོགས་མཛད། མེ་བྱི(སྤྱི་ལོ༡༢༡༦)ལོར་འདས། རབ་བྱུང་བཞི་པའི་ཤིང་ལུག(སྤྱི་ལོ༡༢༣༥)ལོར་འགྲོ་མགོན་ཆོས་རྒྱལ་འཕགས་པ་འཁྲུངས་ནས་དགུང་ལོ་ཉེར་དྲུག་པ་ནས་བོད་ཀྱི་སྲིད་དབང་འཛིན་པའི་སྐབས་དེར་བོད་ལ་གནམ་རིག་སྐར་རྩིས་ཡར་རྒྱས་སྔར་ལས་ཆེ་བ་བྱུང་། འགྲོ་མགོན་འཕགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལྔ་བསྡུས་སྒྲ་གཅན་གཟའ་ལྔ་དང་བཅས་པའི་རྩིས་གཞི་རིན་པོ་ཆེའི་འོད་ཟེར་དྲི་མེད་པ། ཉི་ཁྱིམ་འཕོ་བའི་ངེས་པ། དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་རྩིས་དུས་གསལ་བའི་སྒྲོན་མེ་བསྡུས་དོན་དང་བཅས་པ། གདོད་མའི་དུས་གསལ་བར་བྱེད་པའི་རྩིས། རྩིས་ཀྱི་གཙུག་ལག་དང་མཐུན་པར་ངེས་པའི་རྩིས། དྷྲུ་ཝ་གཉིས་པའི་རྩིས། ལོ་བརྟག་ཉེར་གཉིས་ཀྱི་རྩིས། རྟེན་འབྲེལ་གྱི་རྩིས་རིན་ཆེན་སྒྲོན་མེ། རྒྱལ་བུ་ཇིམ་གྱིས་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བའི་རྩིས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་དུས་ཆེན་བཞིའི་ངོས་འཛིན་སོགས་རྩིས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་མང་དུ་མཛད། གཞན་ཡང་གཡུང་སྟོན་རྡོ་རྗེ་དཔལ་བཟང་དང་། ཀུན་དགའ་དཔལ་བ་སོགས་རྩིས་རིག་སྨྲ་བ་མང་པོ་སྔ་ཕྱིར་ཐོན། རྡོ་རྗེ་དཔལ་གྱིས་བསྟན་རྩིས་སོགས་མཛད། བོད་རང་གི་གནམ་གཤིས་དང་། ས་ཆའི་དུས་བབ་ལ་ཞིབ་ཏུ་དཔྱད། རྒྱ་རྩིས་ཧོང་ལེ་ལ་དཔེར་མཛད་ནས་བོད་ཀྱི་ལོ་ཟླ་ཞག་དུས་ཀྱི་བབ་དང་སྦྱར་བ་ས་སྐྱའི་ལོ་ཐོ་ཞེས་པ་ཐོག་མར་བཏོན་ནས་བོད་ཀྱི་ལོ་ཐོའི་སྲོལ་སྔར་ལས་གོང་འཕེལ་བྱུང་། དེ་ནས་རབ་བྱུང་ལྔ་བའི་ཤིང་སྤྲེལ(སྤྱི་ལོ༡༢༨༤)ལོར་ཀརྨ་པ་རང་བྱུང་རྡོ་རྗེ་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་ལྔར་ཕེབས་དུས་གྲུབ་ཆེན་ཨུ་རྒྱན་པ་རིན་ཆེན་དཔལ་དང་མཇལ། བདུན་པར་མཁན་པོ་ཀུན་ལྡན་ཤེས་རབ་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་མཚན་ལ་རང་བྱུང་རྡོ་རྗེར་གསོལ། བཅོ་བརྒྱད་ལ་མཁན་ཆེན་གཞོན་ནུ་བྱང་ཆུབ་ལས་བསྙེན་པར་རྫོགས། སྙེ་མདོ་ཀུན་དགའ་དོན་གྲུབ་སོགས་ལ་བསྟེན་ནས་རིག་པའི་གནས་ལ་སྦྱངས། ས་སྐྱ་དང་། བཙན་བྲག ཉང་སྟོད། ཀོང་པོ་སོགས་ཡུལ་ཁག་མང་པོར་ཕེབས་ནས་འགྲོ་དོན་མཛད། རབ་བྱུང་ལྔ་བའི་ས་རྟ(སྤྱི་ལོ༡༣༡༨)ལོར་རྩིས་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་བརྩམས། རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་ལྕགས་ལུག(སྤྱི་ལོ༡༣༣༡)ལོར་ཡོན་རྒྱལ་རབས་ཀྱི་གོང་མས་པེ་ཅིན་དུ་གདན་དྲངས་ནས་ཧོར་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལ་དུས་འཁོར་དབང་ཆེན་བསྐུར། བསྔགས་བརྗོད་དུ། ཆོས་ཀུན་དེ་ཉིད་གཟིགས་པའི་ཀརྨ་པ། ཞེས་པའི་མཚན་གྱི་འཇའ་ས་དང་གུ་ཤྲཱིའི་ཐམ་ཀ་སོགས་བསྩལ། ཤིང་ཁྱི(སྤྱི་ལོ༡༣༣༤)ལོར་བོད་དུ་ཕྱིར་ལོག དེ་ནས་ལོ་གཉིས་སོང་མཚམས་སླར་ཡང་གོང་མས་གདན་དྲངས་པ་ལྟར་ཕེབས་ཏེ་ལོ་ངོ་གསུམ་ཙམ་བཞུགས་ནས་དགུང་ལོ་ང་དྲུག་པ(སྤྱི་ལོ༡༣༣༩)ལོར་རྒྱ་ནག་ཏུ་སྐུ་བཤེགས།
བུ་སྟོན་རིན་ཆེན་གྲུབ་ནི། རབ་བྱུང་ལྔ་པའི་ལྕགས་སྟག(སྤྱི་ལོ༡༢༩༠)ལོར་ཤབ་སྨད་སྒོམ་གནས་ཞེས་པར་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་བཅོ་བརྒྱད་པར་མཁན་པོ་སེང་གེ་དཔལ་དང་། སློབ་དཔོན་ཚད་མའི་སྐྱེས་བུ་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་། མཁས་མཆོག་ཚད་མའི་སྐྱེས་བུ་དང་། རིག་པའི་ཐེག་པ། བསོད་ནམས་མགོན་པོ་ཞེས་མཚན་གསུམ་ལྡན་གྱི་དམ་པ་དེའི་དྲུང་ནས་ཕར་ཚད་སོགས་ལ་སྦྱངས། ཉེར་གསུམ་པར་མཁན་ཆེན་དཀའ་བཞི་པ་གྲགས་པ་གཞོན་ནུ་དང་། སློབ་དཔོན་བསོད་ནམས་གྲགས་པ་ལས་བསྙེན་པར་རྫོགས། ཐར་ལོ་ཉི་མ་རྒྱལ་མཚན་ལས་སྒྲ་སྙན་ངག བླ་མ་འཕགས་འོད་ལས་གསང་འདུས། རོང་པ་ཤེར་སེང་གི་དབོན་པོ་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་ལས་དུས་འཁོར་སོགས་གསན། སུམ་ཅུ་པ་ལ་ཕར་ཕྱིན་རྣམ་བཤད་ལུང་གི་སྙེ་མ་མཛད། སོ་གཅིག་པ་ལ་ཞྭ་ལུའི་འཛིན་སྐྱོང་གནང་། ཞྭ་ལུ་རི་ཕུག་བཏབ། སོ་བདུན་པ་མེ་སྟག(སྤྱི་ལོ༡༣༢༦) ལོར་རྩིས་གཞུང་མཁས་པ་དགའ་བྱེད་བརྩམས། གཞན་ཡང་བསྡུས་རྒྱུད་ཀྱི་མཆན། འགྲེལ་ཆེན་དྲི་མེད་འོད་ཀྱི་མཆན། དུས་འཁོར་བསྡུས་དོན་དྲི་མེད་འོད་རྒྱན། ལྔ་བསྡུས་གཟའ་ལྔ། གཟའ་ལྔའི་རྐང་རྩིས། གོ་ལའི་རྣམ་བཞག དུས་སྦྱོར་གྱི་དྲིས་ལན་སོགས་སྐར་རྩིས་ཀྱི་སྐོར་དང་། ལོ་རྒྱུས། འདུལ་བ། མངོན་པ། ཕར་ཕྱིན། དབུ་མ། ཚད་མ། སྒྲ། སྔགས་ཕྱོགས་བཅས་ཁྱོན་བསྡོམས་པོད་ཉེར་དྲུག་བཞུགས། འདི་བ་ཁྱད་པར་དུ་རྩིས་ལ་སྦྱངས་པས་ས་ཐུར་བཅུ་གསུམ་ཟད་ཅེས་ཞལ་རྒྱུན་ལ་གྲགས། སློབ་མ་ཡང་གོང་གསུམ་བདེ་ཆེན་པ་ཆོས་ཀྱི་དཔལ་བ། ཁྱུང་པོ་ལྷས་པ་གཞོན་ནུ་བསོད་ནམས། ཐུགས་སྲས་སྒྲ་ཚད་པ་རིན་ཆེན་རྣམ་རྒྱལ་སོགས་མང་དུ་བྱུང་། དགུང་ལོ་དོན་ལྔ་བ་ཤིང་འབྲུག(སྤྱི་ལོ༡༣༦༤)ལོར་སྐུ་གཤེགས། སྐྱོར་ལུང་བ་དོན་དཔལ་བཟང་གི་རྩིས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་དགའ་བྱེད་མཛེས་རྒྱན། ནམ་མཁའ་མགོན་པོའི་ཁྱིམ་དྲུག་སྤྱི་ནོར་དང་རེའུ་མིག་ངོས་འཛིན། སྤྱི་ནོར་རགས་པའི་མགྱོགས་རྩིས་དག་པ། གྲགས་པ་སེང་གེའི་བསྐལ་ལི་དང་སྤྱི་ནོར་ལོ་འཕྲོ་སྒྲ་གཅན་རྟག་ལོངས་སོགས་ཀྱི་ཚད་ལུགས། ཞག་གསུམ་རྣམ་དབྱེའི་དྲི་མ་འཁྲུད་པ། གཟའ་ལྔའི་འབྲས་བཤད་བློ་ལྡན་འདོད་འཇོ། ངག་དབང་གྲགས་པའི་རྩིས་ལ་སྦྱར་པའི་སྙན་ངག་དྲང་སྲོང་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་གླུ། རྩིས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་དོན་གསལ་སྣང་བ། ལོ་ཆུང་དཀའ་བཞི་བའི་རྩིས་གཞུང་མཁས་པ་དགའ་བྱེད་ཀྱི་ཉེར་མཁོ་སོགས་མང་ངོ་། །
མཁས་གྲུབ་དགེ་ལེགས་དཔལ་བཟང་ནི། རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་ཤིང་གླང(སྤྱི་ལོ༡༣༨༥)ལོར་སྐུ་འཁྲུངས། ཆུང་དུས་ནས་ས་སྐྱ་དགོན་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་གཞུང་ལུགས་ལ་ཐོས་པ་མཛད། དགུང་ལོ་བཅུ་དྲུག་པར་བོ་དོང་པཎ་ཆེན་དང་རྩོད་པ་མཛད་ནས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་གྲགས་པ་འབར། རེད་མདའ་བ་གཞོན་ནུ་བློ་གྲོས། རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་སོགས་བླ་མར་བསྟེན་ནས་གཞུང་ལུགས་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་དུ་སོན། ཞེ་བདུན་པ་ལྕགས་ཕག་ལོར་རྗེ་ཙོང་པའི་རྒྱལ་ཚབ་ཏུ་དགའ་ལྡན་གསེར་ཁྲིར་མངའ་གསོལ་ནས་རྗེ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོའི་མདོ་སྔགས་ཀྱི་བཤད་སྲོལ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལ་རིགས་པའི་ཟུར་ཕྲ་མོ་ཙམ་ཡང་གཞན་དང་མ་འདྲེས་པར་འཆད་རྩོད་རྩོམ་གསུམ་གྱིས་རྗེའི་རིང་ལུགས་འཛིན་པ་རྣམས་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་ཅིང་། ལུང་རིགས་ཁས་མི་ལེན་ཞིང་མདོ་རྒྱུད་ཚད་མར་མི་འཛིན་པའི་ཟོག་པོ་སྨིན་མ་གཟེངས་མཐོ་བའི་ལྟ་སྟངས་ཅན་སྤྱི་བརྟོལ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཞུམ་ཞིང་སྤ་བཀོང་བར་མཛད་དེ་ཁྲིར་ལོ་བརྒྱད་བཞུགས། རབ་བྱུང་བདུན་པའི་ཤིང་སྟག(སྤྱི་ལོ༡༤༣༤)ལོར་དུས་འཁོར་ཊཱིཀ་ཆེན་དེ་ཉིད་སྣང་བ་མཛད་ནས། སྐར་རྩིས་ཀྱི་ས་རིས་ལག་ལེན་དང་བཅས་པ་ཆེས་ཆེར་གསལ་བར་བྱས། དགུང་ལོ་ང་བཞི་བ་རབ་བྱུང་བདུན་པའི་ས་རྟ(སྤྱི་ལོ༡༤༣༨)ལོར་ཞིང་གཞན་དུ་བཤེགས་སོ། །དེ་ནས་བྱང་བ་རྣམ་རྒྱལ་གྲགས་བཟང་གིས་དུས་འཁོར་དཀའ་གནས་ཀྱི་དྲིས་ལན་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ། རྩིས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་བྱིས་པ་བདེ་བླག་ཏུ་འཇུག་པ། མངའ་རིས་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་གོ་ལ་འཁོར་ཚུལ་བསྒྲོད་པའི་རི་མོ། ཀ་ར་མྱང་རྩིས་དང་ལོ་འཕོ་དང་ལོ་བདག་གཟའི་འཕོ་རྩིས། ཇོ་ནང་བ་རྟོག་ལྡན་བློ་གྲོས་བཟང་བོས་གྲུབ་རྩིས་རྣམ་དག་རིན་པོ་ཆེའི་གཏེར། རྩིས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་དྲི་མེད་འོད་རྒྱན། རྩིས་ཀྱི་སྔོན་འགྲོ་ལག་ལེན། ལོའི་རྣམ་བཞག །སྐར་མའི་མིང་གྲངས། རྩིས་ཀྱི་ཉེར་མཁོ། ཕྱི་ནང་གཞན་གསུམ་རྩིས་ཀྱི་འབྲས་རྩིས། སྟག་ཕུ་བ་བློ་གྲོས་དཔལ་ལྡན་པས་མཁས་པ་དགའ་བྱེད་ཀྱི་དཀའ་གནད་ཟིན་བྲིས། དུས་འཁོར་ལས་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཀྱི་ཚད་ལ་སོགས་པ་མཛད་ནས་དར་བར་བྱས། འགོས་ལོ་གཞོན་ནུ་དཔལ་བ་ནི་རབ་བྱུང་བདུན་པའི་ཆུ་སྤྲེལ(སྤྱི་ལོ༡༣༩༢)ལོར་ལྷོ་ཁ་འཕྱོངས་རྒྱས་ཁུལ་དུ་འཁྲུངས། ཆུང་དུས་ནས་བསྟན་པའི་སྒོར་ཞུགས་ཤིང་མཁན་པོ་སངས་རྒྱས་དཔལ་བ་དང་། སློབ་དཔོན་ཤེས་རབ་དར་རྒྱས། མཁན་པོ་བསམ་བཟང་པ། དགེ་བཤེས་བསྟན་འཛིན་དོན་གྲུབ་སོགས་བསྟེན་ནས་གཞུང་ལུགས་རབ་འབྱམས་ལ་སྦྱངས་པ་མཛད། དགུང་ལོ་ཉེར་བརྒྱད་པར་རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་དང་མཇལ་ནས་བཀའ་གདམས་ལམ་རིམ་དང་། དབུ་མ། ནཱ་རོ་ཆོས་དྲུག་བཅས་གསན། གཞན་ཡང་སྤྱན་སྔ་རིན་ཆེན་འཕེལ། ཤངས་པ་ཀུན་མཁྱེན་སོགས་སྐབས་དེར་བོད་དུ་ཡོངས་སུ་གྲགས་པའི་མཁས་པ་མང་པོ་བསྟེན་ནས་མདོ་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་མཐའ་ཡས་པ་གསན། ཁྱད་པར་དུ་ཤངས་པ་ཀུན་མཁྱེན་དང་སྐྱང་ཆེན་པ་ཤཱཀྱ་ཤྲཱིའི་དྲུང་ནས་དུས་འཁོར་རྒྱུད་འགྲེལ་སྐར་རྩིས་དང་བཅས་པ། སྣར་ཐར་པ་སངྒྷ་ཤྲཱི་ལས་སྒྲ་རིག་པའི་སྐོར་གསན་པ་སོགས་མདོར་ན་བླ་མ་དྲུག་ཅུ་ལྷག་ཙམ་བསྟེན་ནས་མདོ་སྔགས་རིག་གནས་དང་བཅས་པ་ལ་སྦྱངས་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་མཛད་ཅིང་། སྐུ་གཞོན་དུས་ནས་སྐུ་ན་མཐོན་པོར་མ་སླེབས་ཀྱི་བར་ཉིན་ལྟར་ཤོག་བུ་མདའ་ཚད་མ་བཅོ་ལྔ་རེ་ཆག་མེད་དུ་བློར་འཛིན་གནང་ཐུབ། ཕྱི་རབས་ཀྱི་གདུལ་བྱ་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་ཆེད་དུ་གསུང་རྩོམ་པོད་བཅུ་ཙམ་མཛད་པ་ལས་སྐར་རྩིས་ཀྱི་སྐོར་དགུང་ལོ་དོན་གསུམ་པ་ཤིང་སྤྲེལ(སྤྱི་ལོ༡༤༦༤)ལོར་རྩིས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་འཁྲུལ་སེལ་དང་། དུས་འཁོར་དཀའ་འགྲེལ་སོགས་ཡོད། དགུང་ལོ་དགུ་བཅུ་པ་རབ་བྱུང་བརྒྱད་པའི་ལྕགས་གླང(སྤྱི་ལོ༡༤༨༡)ལོར་སྐུ་གཤེགས་སོ། །
རབ་བྱུང་པའི་མེ་ཡོས(སྤྱི་ལོ༡༤༤༧)ལོར་མཚུར་ཕུ་འཇམ་དབྱངས་དོན་གྲུབ་འོད་ཟེར་གྱིས་ཀརྨ་རང་བྱུང་རྡོ་རྗེའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཏེ་རྩིས་གཞུང་ཆེན་པོ་མཛད་དེ་མཚུར་ལུགས་ཀྱི་སྲོལ་བཏོད་ནས་མཚུར་ཕུའི་ལོ་ཐོ་ཞེས་པ་བཏོན་པས་དུས་ཕྱིས་བར་དུ་དབུས་གཙང་དུ་དར་ཁྱབ་ཆེ། དེ་མཚུངས་ལྷོ་ཁ་ཁུལ་དུ་དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་ལུགས་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁས་ཤིང་ཁྱད་པར་སྐར་རྩིས་ལ་མཆོག་ཏུ་མཁས་པའི་རྒྱ་མཚོ་རྣམ་གསུམ་ཞེས་མཚན་སྙན་འབྲུག་ལྟར་གྲགས་པ་དེ་དག་ནི་གཙང་ཆུང་གྲགས་རྒྱ་མཚོ་དང་། མཁས་གྲུབ་ནོར་བཟང་རྒྱ་མཚོ། ཕུག་པ་ལྷུན་གྲུབ་རྒྱ་མཚོ་དང་གསུམ་ཡིན་ལ། རབ་བྱུང་བརྒྱད་པའི་མེ་ཡོས(སྤྱི་ལོ༡༤༤༧)ལོར་ཕུག་པ་ལྷུན་གྲུབ་རྒྱ་མཚོས་རྩིས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་པད་མ་དཀར་པོའི་ཞལ་ལུང་། དབྱངས་འཆར་འགྲེལ་བ་མཆོག་དགའ། ཆུ་མིག་ཀླུ་མཚོའི་རེའུ་མིག །དྲག་གཟའ་གསུམ་གྱི་དལ་དག །སྐར་མའི་རྐང་བའི་རེའུ་མིག །ཆུ་ཚོད་ཀྱི་རེའུ་མིག །དཀྱིལ་འཁོར་མཐར་སྤེལ་བར་བྱས་པའི་རེའུ་མིག་རྒྱ་མཚོ་སྟེ་རེའུ་མིག་རྒྱས་འབྲིང་བསྡུས་གསུམ། ཞི་གཟའ་གཉིས་ཀྱི་རྐང་བའི་རེའུ་མིག་སོགས་ཀྱང་རྒྱས་འབྲིང་བསྡུས་གསུམ། གཟའ་ལྔ་ལ་ཐུན་མོང་དུ་མཁོ་བའི་རེའུ་མིག་མན་ངག་གི་ཡིག་ཆུང་དང་བཅས་པ། གཟའ་ལྔའི་མྱུར་དག་ཚེགས་མེད་དུ་བསྒྲུབ་པའི་རེའུ་མིག་དང་བཅས་པ། སྤྱིར་རྩིས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་ངེས་པ་རྙེད་པ་ལ་མེད་དུ་མི་རུང་བའི་ཡན་ལག་སྟོང་འཇུག་གི་རེའུ་མིག་ཁ་བྱང་གི་ཡིག་ཆུང་བཅས་པ་གསར་དུ་བརྩམས་ཤིང་། དེའི་སྟེང་དུ་སྔ་མ་དག་གིས་བཀོད་པ་ལྟར་ལྔ་བསྡུས། སྒྲ་གཅན་གྱི་རེའུ་མིག་རྣམས་ཀྱང་བསྣན། མཁས་པ་སྔ་མ་རྣམས་ཀྱིས་བརྩམས་པའི་རྩིས་གཞུང་ལ་ལ་འཐོར་བ་དང་། མི་གསལ་བ་དང་། མ་བཤད་པ་དང་། ལོག་པར་བཤད་པའི་ཆ་མཆིས་པ་རྣམས་དོར་ཏེ་ལེགས་པར་བཤད་པ་རྣམས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བྱས་ནས་སྐར་རྩིས་ཀྱི་རིག་གནས་ཕྱོགས་ཀུན་དུ་དར་བར་བྱས། སྐར་རྩིས་ཀྱི་ལག་ལེན་ཆ་ཚང་བ་ཉི་མ་ལྟར་གསལ་བར་མཛད་པ་དེའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པ་ལ་ཕུག་ལུགས་ཞེས་ད་ལྟའི་བར་དུ་གྲགས་པ་བྱུང་། མཁས་གྲུབ་ནོར་བཟང་རྒྱ་མཚོས། པད་དཀར་ཞལ་ལུང་གི་ལྷན་ཐབས་སྒོ་བརྒྱ་འབྱེད་པའི་ལྡེ་མིག པད་དཀར་ཞལ་ལུང་ལས་གཟའ་རྣམས་སྟོང་པར་འཇུག་པའི་ལྷན་ཐབས། རྩིས་འཕྲོ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་སྒྲོན་མེ་སོགས་རྩིས་ཀྱི་གཞུང་མང་པོ་དང་། དུས་འཁོར་སྤྱི་དོན་དྲི་མེད་འོད་རྒྱན་སོགས་མཛད་དེ་སྐར་རྩིས་ཀྱི་རི་མོ་ལག་ལེན་དང་བཅས་པ་ཤིན་ཏུ་སྟབས་བདེ་བ་གོ་བདེ་བར་མཛད་ནས། རྩིས་ཐང་བསམ་གཏན་གླིང་དུ་ཐུར་གྲིབ་བཙུགས་ཏེ་དུས་སྦྱོར་བརྟག་པའི་སྲོལ་ཡང་རྒྱ་ཆེར་ཕྱེས་སོ། ། མཁས་གྲུབ་ནོར་བཟང་རྒྱ་མཚོ་ནི་རབ་བྱུང་བདུན་པའི་ཆུ་ཡོས(སྤྱི་ལོ༡༤༢༣)ལོར་སྐུ་བལྟམས་ནས་དགུང་ལོ་དགུ་བཅུ་གོ་གཅིག་བཞུགས། གཙང་ཆུང་ཆོས་གྲགས་རྒྱ་མཚོ་དང་རྒྱལ་བ་དགེ་འདུན་གྲུབ་སོགས་བླ་མ་མང་པོར་བསྟེན་ནས་མདོ་སྔགས་རིག་གནས་མཐའ་དག་ལ་སྦྱངས་ཏེ་མཁས་པའི་དབང་པོ་འགྲན་ཟླ་དང་བྲལ་བ་རྩིས་ལ་མཆོག་ཏུ་མཁས་པར་གྲགས་སོ། ། དེ་ནས་ཕུག་པ་དཔལ་མགོན་འཕྲིན་ལས་ཀྱིས་ཞལ་ལུང་མཛེས་རྒྱན་དང་། ཞག་གསུམ་གྱི་རྣམ་དབྱེ་མཁས་པའི་ཡིད་འཕྲོག །འབྲས་རྩིས་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་སོགས་བརྩམས་ནས་ཕུག་ལུགས་ཕྱི་མའི་སྲོལ་བཏོད། འདི་ལ་རྗེས་རབས་པས་དགག་པ་བཏང་ཡོད། ངོར་ཆེན་དཀོན་མཆོག་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱིས་བསྟན་རྩིས་ཉུང་ངུ་རབ་གསལ། བསྟན་རྩིས་མཁས་པའི་ཁ་རྒྱན། རབ་བྱུང་དགུ་པའི་མེ་བྱ(སྤྱི་ལོ༡༥༡༦)ལོར་རྩིས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་རབ་བརྟན་གསལ་བའི་སྒྲོན་མེ། བྱམས་པ་ལྷན་བཙུན་གྲགས་པས་དུས་འཁོར་བསྟན་རྩིས་དང་། གྲུབ་རྩིས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་སོགས་བརྩམས།
དཔའ་བོ་གཙུག་ལག་ཕྲེང་བ་ནི་རབ་བྱུང་བརྒྱད་པའི་ཤིང་བྱི(སྤྱི་ལོ༡༥༠༤)ལོར་ལྷ་ས་སྙེ་ཐང་ནས་སྐུ་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་ལྔ་ལ་དགེ་བསྙེན་ཆ་ལུང་པས་དཔའ་བོ་ཆོས་དབང་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་སྐུ་ཕྲེང་གཉིས་པར་ངོས་འཛིན་ཞུས་ཏེ་ལྷོ་བྲག་གྲོ་བོ་དགོན་པའི་གདན་སར་བཀོད། བླ་མ་རྟོགས་ལྡན་དགེ་འདུན་རྒྱ་མཚོ་དགེ་རྒན་ཏུ་བསྟེན་ནས་བོད་ཡིག་འབྲི་ཀློག་བསླབས། དགུང་ལོ་དགུ་པར་ཀརྨ་ཞྭ་དམར་བ་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པའི་དྲུང་ནས་དགེ་བསྙེན་དང་དགེ་ཚུལ་བསྒྲུབས་ཏེ་མཚན་ལ་མི་ཕམ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོར་བཏགས། བཅུ་གཉིས་ལ་ཤར་དྭགས་པོ་པཎྜི་ཏ་ཆོས་རྒྱལ་བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་དྲུང་ནས་གསང་སྔགས་གསར་རྙིང་གི་ཆོས་མང་པོ་གསན། དབུས་སྨྱོན་ཧེ་རུ་ཀ་ཀུན་དགའ་བཟང་པོའི་དྲུང་ནས་ཕྱག་ཆེན་གྱི་ཁྲིད་གསན་ཅིང་། ཞྭ་ལུ་ལོ་ཆེན་ཆོས་སྐྱོང་བཟང་པོ་ལས་དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་བཞེས། དགུང་ལོ་ཉེར་དགུ་ལ་ཀརྨ་མི་བསྐྱོད་རྡོ་རྗེ་དང་མཇལ་ནས་ཆོས་འབྲེལ་ཞུས་ཤིང་མཚན་ལ་དཔལ་གཙུག་ལག་ཕྲེང་བ་ཞེས་བཏགས། དེ་ནས་བཟུང་མདོ་སྔགས་རིག་གནས་དང་བཅས་པའི་གསན་སྦྱོང་མང་ཆེ་བ་བླ་མ་འདིའི་དྲུང་དུ་མཛད་དེ་མཁས་པའི་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པར་གྱུར། རང་ལོ་སོ་བདུན་པ་ལྕགས་བྱི(སྤྱི་ལོ༡༥༤༠)ལོར་རྩིས་ཀུན་ལས་བཏུས་པའི་རྒྱས་འགྲེལ་རིན་ཆེན་གཏེར་མཛོད་དང་། དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་མན་ངག་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ལེའུ་བྱས་པ། ཆུ་ཁྱི(སྤྱི་ལོ༡༥༦༢)ལོར་རྩིས་ཀུན་ལས་བཏུས་པའི་ འདས་ལོའི་རེའུ་མིག་གསལ་བར་བྱེད་པ་བཀླགས་པས་གྲུབ་པ་ཆེན་པ་ཆེན་པོ་རྣམས་བརྩམས། དགུང་ལོ་རེ་གསུམ་པ་རབ་བྱུང་དགུ་པའི་མེ་སྟག(སྤྱི་ལོ༡༥༦༦)ལོར་སྐུ་གཤེགས་སོ། །
དེ་ནས་འབྲུག་པ་པད་མ་དཀར་པོས་དབྱངས་འཆར་འགྲེལ་བ་གཞན་ཕན་ངོ་མཚར་རྒྱན་གྱི་མེ་ཏོག རྩིས་ཀྱི་ལག་ལེན་མདོ་ཙམ་བརྗོད་པ་དུས་འཁོར་གསལ་བྱེད། བག་རྩིས་སྔོན་མེད་ལྗོན་ཤིང་། སྤྱིར་གཟའ་ཐམས་ཅད་སྟོང་བར་འཇུག་ཚུལ་སོགས་དང་། རབ་ཕྱོགས་ལྕགས་བྱི(སྤྱི་ལོ༡༦༠༠)ལོར་ལྡུམ་བུ་མ་ཎི་པས་གཟའ་ལྔ་ཚེས་ལ་སྤྱོད་ཚུལ་མཁས་པའི་ཡིད་འཕྲོག་མེ་ཏོག་འཕྲེང་བ། ལྡུམ་པོ་ཀུན་དགའ་དབང་རྒྱལ་གྱིས་གཟའ་ཚེས་སྤྱོད་པའི་རྩིས་གཞི་རབ་བྱུང་བཅུ་གཅིག་པར་སྤོས་པ་སོགས་བརྩམས། རབ་ཕྱོགས་ཤིང་བྱི(སྤྱི་ལོ༡༦༢༤)ལོར་དཔལ་མགོན་འཕྲིན་ལས་རབ་རྒྱས་ཀྱིས་རྩིས་དཀར་ནག་གི་དྲི་བ་ཕུལ་བར། རབ་དྲག་མེ་སྤྲེལ(སྤྱི་ལོ༡༦༥༦)ལོར་རྒྱལ་དབང་ལྔ་པ་ངག་དབང་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོས་རྩིས་སྐར་ནག་གི་དྲིས་ལན་ཉིན་བྱེད་དབང་པོའི་སྣང་བ་མཛད། མཁན་ཆེན་བློ་བཟང་བསྟན་འཛིན་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་རྩིས་གཞུང་མུན་སེལ་སྒྲོན་མེ། གྲུབ་རྩིས་ལག་ལེན། རྟག་ལོངས་རེའུ་མིག འབྲས་རྩིས་ལེགས་བཤད་ཀུན་འདུས། རྩིས་གཞུང་བླང་དོར་གསལ་བའི་འོད་ཟེར་སོགས་དང་། ཀུན་མཁྱེན་འཇམ་དབྱངས་བཞད་པའི་རྡོ་རྗེས་རབ་ཉི་མེ་སྤྲེལ(སྤྱི་ལོ༡༧༡༦)ལོར་བསྟན་རྩིས་ཉི་འོད་བཀྲ་བ་དང་བསྟན་རྩིས་རེའུ་མིག་སོགས་མཛད།
སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོ་ནི་རབ་དྲག་ཆུ་སྤྲེལ་(སྤྱི་ལོ༡༦༥༣)ལོར་ཡབ་ཨ་སུག་དང་། ཡུམ་བུ་ཁྲིད་རྒྱལ་མོ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་བརྒྱད་པ་ནས་བཟུང་རྒྱལ་དབང་ལྔ་པའི་ཞལ་མཇལ་གསུང་གི་བདུད་རྩིར་ངོམས་མེད་དུ་ལོངས་སུ་སྤྱད་པ་དང་། སྔ་ཕྱིར་མཁས་དབང་དཔལ་ལྡན་ཕུན་ཚོགས་ལས་མིང་ཚིག་བརྗོད་གཞི་ ཡི་གེ་དང་། འདར་བ་ལོ་ཙཱ་བ་ལས་སྐར་རྩིས་དང་། སྒྲ་རིག་པ། སུམ་རྟགས། ལུ་མགོ་བླ་མཁྱེན་ངག་གི་དབང་པོ་ལས་དཔལ་དབྱངས་འཆར་བའི་རྒྱུད་ཀྱི་འགྲེལ་བ་རྣམས་དང་། ལྷུན་སྡིངས་རྣམ་རྒྱལ་རྡོ་རྗེ་ལས་སྨན་དཔྱད་སྐོར་སོགས་གསན་ནས་རིག་གནས་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་དུ་སོན་པའི་པཎྜི་ཏར་གྱུར། དགུང་ལོ་ཉེར་བདུན་པར་རྒྱལ་དབང་ལྔ་པས་སྲིད་ཀྱི་དབང་བསྐུར་ཏེ་སྡེ་སྲིད་ཀྱི་འགན་བཞེས། སྒྲ་སྙན་ངག་གསོ་རིག་ལ་སོགས་པའི་བསྟན་བཅོས་པོད་ཉེར་དྲུག་ཙམ་མཛད་ལ། ཁྱད་པར་དུ་རབ་དྲག་ཆུ་ཕག(སྤྱི་ལོ༡༦༨༣)ལོར་སྐར་ནག་དབྱངས་གསུམ་གྱི་དོན་བསྡུས་པ་ཕུག་ལུགས་རྩིས་ཀྱི་ལེགས་བཤད་མཁས་པའི་མགུལ་རྒྱན་བེེཌཱུར་དཀར་པོའི་དོ་ཤལ་དཔྱོད་ལྡན་སྙིང་ནོར་ཞེས་པའི་སྔོན་མེད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་བཀའ་རྩོམ་མཛད། བོད་ཁམས་ཡོངས་ཀྱི་རྩིས་པ་ཚང་མས་འདྲི་ཞིང་རྩོད་པས་དོགས་གཅོད་དགོས་པའི་གསུང་བསྐུལ་མཛད་པར་བརྟེན། མཁས་པ་ཆེན་པོ་ལུ་མགོ་བླ་མཁྱེན་ངག་དབང་གིས་དཀའ་གནས་ཀྱི་དྲི་བ་ཉིས་བརྒྱ་དང་བརྒྱད་ཕུལ་བ་ལ། ལུང་རིགས་མན་ངག་གིས་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པའི་བསྟན་བཅོས་བེེཌཱུར་དཀར་པོ་ལས་དྲིས་ལན་འཁྲུལ་སྣང་གཡའ་སེལ་དོན་གྱི་བཞིན་རས་སྟོན་བྱེད་ཅེས་པ་མཛད། དེ་ནས་བཟུང་རྩིས་པ་ཚང་མས་ཚད་ལྡན་དུ་འཛིན། མཁས་གྲུབ་ཆེན་པོ་འཇིགས་མེད་གླིང་པས་ཀྱང་། སྟོན་པ་འཁྲུངས་པའི་ལོ་ཟླ་ལ་རྒྱ་བལ་ཁ་ཆེའི་པཎྜི་ཏ་མང་པོ་ཞལ་མ་འཆམ་པའི་འདོད་ཕྱོགས་ཐ་དད་ཡོད་ཀྱང་། འདིར་ནི་དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་སྐར་རྩིས་ཀྱི་དྷྲུ་ཝ་ཡར་སློག་གི་དུས་ཚིགས་བརྟག་པའི་འགྲོས་ཅན་དང་སྒོ་བསྟུན་ནས་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པའི་ལེགས་བཤད་བེེཌཱུར་དཀར་པོ་ཞེས་པ་པད་དཀར་ཞལ་ལུང་ལ་ཅོ་འདྲི་བ་དང་། ཞེས་སོགས་ཚད་ཐུབ་ཀྱི་ཁུངས་སུ་མཛད་ཅིང་བསྔགས་བརྗོད་ཆེ། སྔ་ཕྱིར་ལྷ་ས་དང་སྡེ་དགེ་སོགས་སུ་ཤིང་པར་བསྐོས་ཡོད། གཞན་ཡང་ནག་རྩིས་བརྗེད་བྱང་སྙིང་པོ་གསལ་བ། དུ་བ་མཇུག་རིང་བརྩི་ཚུལ་རྒྱུད་འགྲེལ་དགོངས་པ་རབ་གསལ་བློ་གསལ་གཞོན་ནུ་དགའ་བསྐྱེད་ཀྱི་འགྲེལ་པ། དུས་སྦྱོར་གསལ་བའི་མེ་ལོང་། དབྱངས་གསལ་འབྱེད་པའི་ལྡེ་མིག ཤོག་ཁྲ་མཐོང་བས་རབ་གྲོལ་སོགས་དང་། བེེ་དཀར་བུ་དཔེ་ཉེར་མཁོའི་རེའུ་མིག་གི་སྐོར་པོད་མང་པོ་སོགས་རྩོམ་འབྲི་གནང་། དགུང་ལོ་ང་གསུམ་པ་ཤིང་བྱ(སྤྱི་ལོ༡༧༠༥)པར་ལྷ་བཟང་ཁང་གིས་བཀྲོངས་སོ། །
རབ་དྲག་ཤིང་རྟ(སྤྱི་ལོ༡༦༥༤)ལོར་སྨིན་གླིང་ལོ་ཆེན་དྷརྨ་ཤྲཱི་མཆོག་སྐུ་འཁྲུངས། རྗེ་གཏེར་ཆེན་བླ་མ་དང་། གཅེན་རྒྱལ་སྲས་རིན་པོ་ཆེ། གུང་ཐང་པཎ་ཆེན་བཤེས་གཉེན་རྣམ་རྒྱལ་སོགས་བསྟེན་ནས་སྒྲ་ཀ་ལཱ་པ་དང་། སྡེབ་སྦྱོར། མདོ་སྔགས་རིག་པའི་གནས་ལ་ཐོས་པ་བྱས། དགུང་ལོ་བཅུ་བདུན་པར་སྨིན་གྲོལ་གླིང་གི་ཆོས་གྲྭར་ཞུགས་ཏེ་ཕར་ཕྱིན། ས་པཎ་གྱི་སྡོམ་གསུམ། བླ་མ་རྒྱལ་བའི་དགེ་སློང་གི་བསླབ་བྱ་སོགས་གསན། ཁྱད་པར་དུ་རྩིས་རིག་པ་ཆེན་པོ་དོན་གྲུབ་དབང་རྒྱལ་གྱི་དྲུང་ནས་ཞལ་ལུང་མ་བུའི་སྟེང་ནས་སྦྱངས་པས་སྐར་རྩིས་ཀྱི་ས་རིས་གོ་དོན་དང་བཅས་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད། དགུང་ལོ་ཉི་ཤུ་པར་གོང་ས་ལྔ་པ་ཆེན་པོ་ལས་བསྙེན་པར་རྫོགས། རབ་ཉི་ཤིང་རྟ་ལོར་(སྤྱི་ལོ༡༧༡༤)རྩིས་ཀྱི་མན་ངག་ཉིན་མོར་བྱེད་པའི་སྣང་བ་དང་། དེའི་ཕྱི་ལོ་ནས་རྣམ་འགྲེལ་གསེར་གྱི་ཤིང་རྟ་མཛད། གཞན་རྩིས་གཞུང་ཉིན་བྱེད་སྣང་བའི་ལག་ལེན་བུ་ཡིག་ངོ་མཚར་འཕྲེང་བ། སྐར་རྩིས་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་གཏན་འབེབས་སྤྱི་དོན་ལེགས་བཤད་ཡོངས་འདུའི་སྙེ་མ། བེེ་དཀར་དཀའ་གནད་ཀྱི་དོགས་སེལ་ཞུ་རྒྱུ་དད་པའི་མེ་ཏོག་ལན་དང་བཅས་པ། འབྱུང་རྩིས་མན་ངག་ཟླ་བའི་འོད་ཟེར་སོགས་བརྩམས། སྨིན་གླིང་རང་དུ་སྨན་རྩིས་ཀྱི་གཙོས་པའི་རིག་གནས་སློབ་གྲྭ་བཙུགས། སྨིན་གླིང་ལོ་ཐོ་ཞེས་སྐད་གྲགས་ཅན་དེ་བཏོན་ནས་བར་སྐབས་སུ་དབུས་གཙང་ཁུལ་དུ་ལོ་ཐོ་འདི་གཙོ་བོར་གནང་སྲོལ་ཡོད་པ་རེད། མཐར་དགུང་ལོ་རེ་གསུམ་པ་རབ་ཉི་མེ་བྱ(སྤྱི་ལོ༡༧༡༧)ལོར་ཞིང་གཞན་དུ་གཤེགས་སོ། ། ཅོ་ནེ་གྲགས་པ་བཤད་སྒྲུབ་ཀྱིས་བསྟན་རྩིས་འཕྲོས་དོན་དང་བཅས་པ། ཤམྦྷ་ལའི་རྒྱལ་རབས་དང་སྐར་རྩིས་སྐོར་འགའ་ཞིག ལོ་དང་སྤར་སྨེའི་རེའུ་མིག་གི་སྐོར་དང་། རྩིས་ཀྱི་ལྡེ་མིག་གི་སྐོར་དོན་གསལ་སོགས་མཛད། །
མདོ་ཁམས་སྟོད་དུ་ཀརྨ་སི་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ནས་ད་ལྟ་ང་ཚོའི་ལོ་ཐོ་ནང་བེད་སྤྱོད་བྱེད་བཞིན་པའི་གླང་རྩིས་སོགས་སྐོར་འགའ་ཞིག་བསྒྱུར་བ་དང་། རྒྱ་གར་དང་བལ་ཡུལ་ནས་འབྲས་རྩིས་སོགས་བསྒྱུར། དཔལ་སྤུངས་དགོན་དུ་སྨན་རྩིས་སོགས་རིག་གནས་སློབ་གྲྭ་བཙུགས། མཚུར་ལུགས་གཙོ་བོར་བྱེད་པའི་གཞུང་ལུགས་དང་ལག་ལེན་དར་སྤེལ་གནང་བ་རེད། རབ་ཉི་ཆུ་བྱི(སྤྱི་ལོ༡༧༣༢)ལོར་ཀརྨ་ངེས་ལེགས་བསྟན་འཛིན་གྱིས་གཙུག་ལག་རྩིས་རིགས་ཚང་མའི་ལག་ལེན་འཁྲུལ་མེད་མུན་སེལ་ཉེར་མཁོའི་འདོད་པ་འཇོ་བའི་བུམ་བཟང་ཞེས་པ་དང་། རྩིས་ཀྱི་ལག་ལེན་ཉེར་མཁོའི་བུམ་བཟང་ལས་ནག་རྩིས་ཀྱི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་སོགས་བརྩམས། དཔལ་སྤུངས་ལོ་ཐོ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་བཏོན། རབ་ཉི་ཤིང་སྟག(སྤྱི་ལོ༡༧༣༤)ལོར་བོད་མཁས་པ་མི་ཕམ་དགེ་ལེགས་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་རྩིས་གཞུང་ལེགས་བཤད་ནོར་ཕྲེང་དང་། ཨ་ཀྱཱ་བློ་བཟང་བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་འབྱུང་རྩིས་ལོ་མགོ་འཛིན་ཚུལ་སོགས་ལས་བརྩམས་པའི་དྲིས་ལན། དུས་སྦྱོར་པད་ཚད་འབྱེད་པའི་ཉི་གཞོན། ཚེ་རྩིས་སོགས་བརྩམས།
སུམ་པ་མཁན་ཆེན་ཡེ་ཤེས་དཔལ་འབྱོར་ནི་རབ་ཉི་ཤིང་སྤྲེལ(སྤྱི་ལོ༡༧༠༤)ལོར་མཚོ་སྔོན་གཡས་རུའི་ཐོ་ལི་ཞེས་པར་སྐུ་བལྟམས། ཆུང་དུས་ནས་དགོན་ལུང་དུ་ཐོས་བསམ་སློབ་གཉེར་གནང་། དགུང་ལོ་ཉི་ཤུ་པར་དབུས་སུ་ཕེབས་ནས་འབྲས་སྤུངས་སྒོ་མང་གྲྭ་ཚང་དུ་གསན་སྦྱོང་མཛད་ནས་གཞུང་ལུགས་རབ་འབྱམས་ལ་མཁས་པར་གྱུར། འབྲས་ཡུལ་སྐྱེད་ཚལ་གྱི་མཁན་པོར་བཞུགས། ལྕགས་ཕག་ལོར་དགོན་ལུང་དུ་ཕྱིར་ཕེབས། མེ་སྦྲུལ་ལོར་གོང་མ་ཆན་ལུང་རྒྱལ་པོས་པེ་ཅིང་དུ་གདན་དྲངས། རབ་འདོད་མེ་ཡོས་(སྤྱི་ལོ༡༧༤༧)ལོར་སྐར་ནག་རྩིས་ཀྱི་སྙིང་ནོར་ཉུང་འདུས་གསལ་མེ་ལོང(ཕུག་ལུགས)་དང་། སྟོང་ཆེན་འདས་ལོ་གསར་སྤེལ་གྱི་རྩིས་གཞུང་རྩིས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཀུན་གསལ་མེ་ལོང་གི་བུ་གཞུང་ཟླ་བསིལ་རྩི་སྦྱོར་དགེ་ལྡན་རྩིས་གསར། དགེ་ལྡན་རྩིས་གསར་གྱི་རི་མོ་འབྲི་ཚུལ་གཉིད་སློང་གླུ་དབྱངས། གཟའ་དག ཚེ་རྩིས། དུས་སྦྱོར། གཟའ་ལྔ། བོད་དར་འབྱུང་རྩིས་རྡེའུ་བཅུ་གསུམ་པའི་རེའུ་མིག་མཐོང་དགས་འཛུམ་འཆོར་སོགས་བརྩམས་ནས་དར་བར་མཛད། དགུང་ལོ་གྱ་ལྔ་བ་ས་སྤྲེལ(སྤྱི་ལོ༡༧༨༨)ལོར་འདས། དེ་དང་དུས་མཚུངས་སུ་གོ་ཤྲཱི་བློ་བཟང་མི་འགྱུར་རྡོ་རྗེས་ཀྱང་སྟོང་ཆེན་འདས་ལོ་གསར་སྤེལ་གྱི་རྩིས་གཞུང་ཡང་གསལ་སྒྲོན་མེ་ཞེས་པའི་སྔོན་མེད་བསྟན་བཅོས་བརྩམས།
རབ་ཉི་ཆུ་འབྲུག(སྤྱི་ལོ༡༧༡༢)ལོར་རྔ་རྒོད་ནམ་མཁའ་སེང་གེ་མདོ་སྨད་དུ་སྐུ་འཁྲུངས། རབ་འབྱམས་པ་བློ་བཟང་དཔལ་འབྱོར་ལས་དབང་དང་གདམས་པ་མང་དུ་གསན། རྩིས་རིག་པ་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་ལས་སྒྲ་དབྱངས་ཅན་མ་དང་། སྐར་རྩིས། ནག་རྩིས་སོགས་སྦྱངས། ས་རིས་གོ་དོན་དང་བཅས་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་ནས་རྩིས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་བརྩམས་པའི་རྣམ་གྲངས་ལ། སྐར་རྩིས་ཀྱི་སྔོན་འགྲོ། ལྔ་བསྡུས་སོགས་ཀྱི་རྩིས་གཞི་གསར་སྤོས་བེེ་དཀར་ལས་འཕྲོས་བདུད་རྩིའི་ཟེགས་མ། ལས་རྩིས་ཟུར་བཀོད་ཕན་བདེའི་དཔལ་སྟེར། ཀེག་རྩིས་ཀྱི་ལྡེ་མིག ཐང་ཤིང་རིང་མོའི་རྩིས་ལས་ལེགས་པར་བཏུས་པ། བེེ་དཀར་བག་རྩིས་ལས་ཉུང་ངུར་བསྡུས་པ་གསལ་བྱེད་མེ་ལོང་། སྐར་ཡིག་དགོས་འདོད་ཀུན་སྟེར་བློ་གསལ་དགའ་བསྐྱེད་བླང་དོར་ཀུན་གསལ་མེ་ལོང་སོགས་ཡོད། དགུང་ལོ་རེ་དགུ་བ་ལྕགས་བྱི(སྤྱི་ལོ༡༧༨༠)་ལོར་གཤེགས། དེ་ནས་ཀློང་རྡོལ་བླ་མ་ངག་དབང་བློ་བཟང་གིས་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་ལོ་རྒྱུས་དང་མིང་གི་རྣམ་གྲངས། སྐར་རྩིས་ལས་བྱུང་བའི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས། མཁྱེན་བརྩེ་འོད་ཟེར་འཇིགས་མེད་གླིང་པས་ནམ་མཁའ་བརྟག་པ་གཟའ་དང་རྒྱུ་སྐར་གྱི་གཏམ་གོ་ལའི་རྣ་རྒྱན། རབ་འདོད་ཆུ་བྱ(སྤྱི་ལོ༡༧༥༣)་ལོར་འཕྱོངས་རྒྱས་མཁན་པོ་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོས་རྩིས་གཞུང་བེེཌཱུར་བཞད་པའི་འཛུམ་དཀར་སོགས་བརྩམས། བོད་མཁས་དང་འཕྱོངས་རྒྱས་པ་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་གཙང་ཁུལ་དང་། ལྷོ་ཁ་ཁུལ་གྱི་རྩིས་རིག་ཡར་རྒྱས་སུ་བཏང་བ་རེད།
ཆ་ཧར་དགེ་བཤེས་བློ་བཟང་ཚུལ་ཁྲིམས(སྤྱི་ལོ༡༧༤༠ནས་༡༨༡༠)ཀྱིས་གྲུབ་མཐའ་རྩིས་ལྔ་བསྡུས་ཀྱི་རྣམ་བཤད་བཀྲ་ཤིས་ཆར་འབེབས། ལྔ་བསྡུས་ཀྱི་མྱུར་རྩིས་བྱ་ཚུལ་བཀྲ་ཤིས་རབ་རྒྱས། ལོ་ཟླ་སོགས་ལས་བརྩམས་པའི་རྩིས་སྐོར་འགའ་ཞིག་གི་བཤད་པ་བཀྲ་ཤིས་དཔལ་སྟེར། ལོ་བདག་སྐར་མ་ངོས་འཛིན་བཀྲ་ཤིས་སྙེ་མ། དགེ་ལྡན་རྩིས་གསར་གྱི་ལྔ་བསྡུས་བཀྲ་ཤིས་མཆོག་སྟེར། བྱེད་རྩིས་ལྔ་བསྡུས་ཀྱི་རི་མོ་བྱ་ཚུལ་བཀྲ་ཤིས་ཉིན་བྱེད། ལྔ་བསྡུས་ཀྱི་འབྲས་བཤད་བཀྲ་ཤིས་ཟླ་གསར། རྩིས་སྐོར་ཐོར་བུ་འགའ་ཞིག་གི་བཤད་པ་བཀྲ་ཤིས་སྨན་ལྗོངས། འབྱུང་རྩིས་ལུགས་ཀྱི་ལོ་གེག་བརྟག་པ་མན་ངག་དོན་བསྡུས། ཐང་ཤིང་གི་བརྟག་པ་གསལ་བའི་མེ་ལོང་། རྩིས་སྐོར་ལས་བརྩམས་པའི་བརྗེད་བྱང་། ལྕགས་བྱ་ལོའི་ལོ་ཐོ་བཀྲ་ཤིས་དོན་གྲུབ། ཁྱིམ་པ་གྲོགས་སྡེབ་ཀྱི་བག་རྩིས་བཀྲ་ཤིས་ལྗོན་བཟང་སོགས་དང་། རྒྱལ་སྲས་བསྐལ་བཟང་ཐུབ་བསྟན་གྱིས་རབ་འདོད་ས་ཕག(སྤྱི་ལོ༡༧༧༩)ལོར་རྩིས་འགོ་འཛིན་པའི་གཞུང་རྩིས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཉིན་བྱེད་སྣང་བའི་རྒྱན་མཆོག མཛོད་དགེ་བློ་བཟང་དཀོན་མཆོག་གིས་དུས་འཁོར་རྩིས་ཀྱི་ཚུལ་ལས་བརྗོད་པའི་གཏམ་འོད་སྣང་མཐོང་འཇུག་སོགས་བརྩམས།
ཐུའུ་བཀྭན་བློ་བཟང་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་ནི། རབ་ཉི་མེ་སྦྲུལ(སྤྱི་ལོ༡༧༣༧)ལོར་མདོ་སྨད་ལང་གྲུའི་ཕྱོགས་གཏོགས་དཔའ་རིས་ཕུན་ཚོགས་ལུང་བར་གྲགས་པ་དེར་པྲ་སྟིའི་རིགས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས། སུམ་པ་མཁན་ཆེན་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་། དགོན་ལུང་ཆོས་གྲྭར་ཞུགས་ཏེ་ཐུགས་རིག་འགྲན་ཟླ་མེད་པས་བསླབ་སྦྱངས་ཀྱིས་རྩེར་སོན། ལྕང་སྐྱ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལས་དགེ་ཚུལ་དང་བསྙེན་རྫོགས་བསྒྲུབས། དགུང་ལོ་བཅུ་དགུ་པར་དབུས་སུ་ཕེབས་ཏེ་འབྲས་སྤུངས་སྒོ་མང་གྲྭ་ཚང་དུ་ཞུགས། ཀུན་མཁྱེན་དཀོན་མཆོག་འཇིགས་མེད་དབང་པོ་དགེ་རྒན་དུ་བསྟེན་ནས་བཀའ་པོད་ཡོངས་ལ་སྦྱངས་པ་མཐར་སོན། རབ་འདོད་མེ་འབྲུག(སྤྱི་ལོ༡༧༩༦)ལོར་སྟོང་ཆེན་འདས་ལོ་གསར་སྤེལ་གྱི་རྩིས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་མཁས་པའི་སྙིང་ནོར་དང་། དེའི་ཆ་ལག་རིན་ཆེན་སིལ་མ་སོགས་བརྩམས། གཞུང་འདིའི་དཀར་ཆག་རོང་པོའི་བིས་པ་ངག་དབང་མི་ཕམ་ཟླ་བས་མཛད་པའི་མཁས་པའི་སྙིང་ནོར་གྱི་དཀར་ཆག་ཆོས་དུང་གཡས་འཁྱིལ་ཞེས་པ་ཡོད། མཐར་དགུང་ལོ་རེ་དྲུག་པ་ཆུ་ཁྱི(སྤྱི་ལོ༡༨༠༢)ལོར་སྐུ་གཤེགས། དངུལ་ཆུ་དྷརྨ་བྷ་དྲས་ལེགས་ལྡན་གཟའ་ལྔ་ཉིན་ཞག་མའི་མགྱོགས་རྩིས་བསྒྲུབ་ཚུལ་དང། འབྲས་རྩིས་མདོར་བསྡུས། དབྱངས་ཅན་གྲུབ་པའི་རྡོ་རྗེས་དགའ་ལྡན་རྩིས་གསར་གྱི་ཉི་ཟླ་སྒྲ་གཅན་འཇུག་ཚུལ་གནས་གཟུར་གནས་མཁས་པ་དགྱེས་པའི་མཆོད་སྤྲིན། རྩིས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་གསལ་བྱེད། ངོ་མཚར་རེའུ་མིག་གཟའ་ལྔའི་སྐོར་སྣ་དྲུག རྒྱ་ནག་ས་གླང་བརྟག་ཚུལ་ལེགས་བཤད་ཡོངས་འདུའི་ཤིང་དབང་སོགས་བརྩམས། རྩིས་རིག་སྨྲ་པའི་དབང་པོ་ར་རྒྱའི་ཕྱག་མཛོད་བྱམས་པ་གསུང་རབ་ནི་ཡབ་རྒྱབ་ཚང་ཙིག་དམར་དང་ཡུམ་དམར་སྐ་བཟའ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་རབ་བྱུང་བཅུ་གསུམ་པའི་བགྲང་བྱ་ཞེ་ལྔ་པ་ཡས་མས་སུ་མགོ་ལོག་ཨ་སྐྱོང་གོང་མའི་སྟོད་ཤོག་ཚོ་བའི་རྒྱབ་སྐྱོར་སྨད་པའི་འབྲོག་སྡེར་སྐུ་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་ཆུང་དུས་ནས་ཨ་རིག་ར་རྒྱ་དགོན་དུ་ཚོགས་ཞུགས་མཛད། ཡི་གེ་འབྲི་ཀློག །དཔེ་ཆ་སྐྱོར་རྩོད། བཅའ་འབུད་རྡུང་གསུམ། གར་དབྱངས་ཐིག་གསུམ། རྩིས་ཀྱི་རི་མོ་སོགས་སྦྱངས་པས་ཚེགས་མེད་དུ་མཁྱེན་པར་མ་ཟད། རྒྱ་གར་དང་སོག་པོ། རྒྱ་ནག་བཅས་མི་རིགས་གཞན་གྱི་སྐད་དང་ཡི་གེ་ལའང་བྱང་ཆུབ་པར་གྱུར། རྣམ་དཔྱོད་ཡངས་པས་ཤིང་བཟའ་པཎྜི་ཏའི་བླ་བྲང་གི་ཕྱག་མཛོད་དུ་བསྐོས། ཨ་རིག་དགེ་བཤེས་ཆེན་མོ་དང་། རྗེ་གསེར་ཁང་པ། ཤིང་བཟའ་པཎ་ཆེན་སོགས་བསྟེན་ནས་མདོ་སྔགས་རིག་གནས་དང་བཅས་པར་ཐོས་བསམ་དཔྱིས་ཕྱིན་པར་མཛད། རབ་ཡིད་མེ་ཕག(སྤྱི་ལོ༡༨༢༧)་ལོར་བསྟན་བཅོས་བེེཌཱུར་དཀར་པོ་དང་ཉིན་བྱེད་སྣང་བའི་དགོངས་དོན་གསལ་བར་སྟོན་པའི་རྩིས་གཞིའི་མན་ངག་རིགས་ལྡན་སྙིང་གི་ཐིག་ལེ་དང། ནག་རྩིས་ཀྱི་སྔོན་འགྲོ། དབྱངས་འཆར་གྱི་གཞུང་སོགས་མང་དུ་མཛད།
རབ་ཡིད་ཆུ་བྱ(སྤྱི་ལོ༡༨༡༣)ལོར་ཀོང་སྤྲུལ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་མདོ་ཁམས་འབྲི་ཟླ་ཟལ་མོ་སྒང་གི་གནས་མཆོག་པདྨ་ལྷ་རྩེའི་མདུན་རོལ་ཏུ་སྐུ་འཁྲུངས། ཞེ་ཆེན་པཎ་ཆེན་འགྱུར་མེད་མཐུ་སྟོབས་རྣམ་རྒྱལ་དང་། དཔལ་སྤུངས་སི་ཏུ་པད་མ་ཉིན་བྱེད་དབང་པོ། ཁམས་འཇམ་དབྱངས་མཁྱེན་བརྩེའི་དབང་པོ་སོགས་རིས་མེད་ཀྱི་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་ལྔ་བཅུ་ཙམ་གྱི་ཞབས་ལ་གཏུགས་ནས་མདོ་རྒྱུད་བསྟན་བཅོས་མཐའ་དག་དང་ཐ་སྙད་རིག་པའི་གནས་ཡན་ལག་དང་བཅས་པར་མཁྱེན་པའི་ཉི་མ་ཤར། རབ་ཡིད་ཆུ་བྱི(སྤྱི་ལོ༡༨༥༢)ལོར་རྩིས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཉེར་མཁོའི་བུམ་བཟང་ལས་སྐར་རྩིས་ཀྱི་ལག་ལེན་འཇུག་བདེ་བར་བསྡེབས་པ་ལེགས་བཤད་ཀུན་འདུས། ཙི་ནའི་ས་དཔྱད་གསར་འགྱུར་ལུགས་ཀྱི་སྒོ་འབྱེད་འཕྲུལ་གྱི་ལྡེ་མིག་ཙི་ནའི་མཁས་པ་ཐར་མཆོག་དང་འབེ་ལོ་ཚེ་དབང་ཀུན་ཁྱབ་ཀྱི་རྒྱ་དཔེ་ལས་བསྒྱུར། རྒྱའི་ལུགས་ཀྱི་ས་གླང་བརྟག་པའི་བསྟན་བཅོས་དགེ་ལེགས་འདོད་པ་འཇོ་བའི་བ་མོ་སོགས་མཛད། དགུང་ལོ་གྱ་བདུན་པ་ས་ཕག(སྤྱི་ལོ༡༨༩༩)ལོར་གཤེགས་སོ། །
བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་གྱི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཆེན་པོ་བྲག་དགོན་པ་དཀོན་མཆོག་བསྟན་པ་རབ་རྒྱས་ནི་རབ་འདོད་ལྕགས་བྱ(སྤྱི་ལོ༡༨༠༡)ལོར་སྐུ་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་ལྔ་པར་ཀུན་མཁྱེན་གསུམ་པ་རྗེ་འཇིགས་མེད་རྒྱ་མཚོས་བྲག་དགོན་བློ་བཟང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཡང་སྤྲུལ་དུ་ཐག་བཅད་པ་དང་། དབལ་མང་དཀོན་མཆོག་རྒྱལ་མཚན་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་། དགུ་བ་ནས་ཨ་མཆོག་དགོན་དགའ་ལྡན་ཆོས་འཁོར་གླིང་དང་བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་ནས་བཀའ་པོད་ལ་སྦྱངས། དབུས་གཙང་དུ་ལན་གཉིས་ཙམ་ཕེབས་པ་དང་སྟག་ཕུ་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོ་སོགས་བླ་མ་བཅུ་ཕྲག་གསུམ་ལྷག་བསྟེན་ནས་མདོ་སྔགས་རིག་གནས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་སྦྱངས་པར་བྱ་བ་ཕལ་ཆེར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པར་མཛད། ཆུ་སྦྲུལ(སྤྱི་ལོ༡༨༣༣)ལོར་མདོ་སྨད་ཆོས་འབྱུང་དེབ་ཐར་རྒྱ་མཚོ་རྩོམ་པའི་དབུ་བཙུགས་ནས་ཤིང་གླང(སྤྱི་ལོ༡༨༦༥)ལོར་བརྩམས་གྲུབ། རབ་ཚེས་མེ་ཡོས་(སྤྱི་ལོ༡༨༦༧)ལོར་ཕུག་ལུགས་རྩིས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལེགས་པར་བཤད་པ་རིགས་ལྡན་མཆོད་པའི་འོད་སྣང་དང་། དེའི་ཟུར་བརྒྱན་རིན་ཆེན་སྒྲོམ་བུ་སོགས་བརྩམས། དྲུང་ཡིག་ཐུབ་བསྟན་རྒྱ་མཚོས་མ་ཧཱ་ཙི་ནའི་རྩིས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་འཇུག་པའི་ཡི་གེ་འཇམ་དབྱངས་མཆོད་པའི་མེ་ཏོག་དང་། མ་ཧཱ་ཙི་ནའི་རང་ལུགས་འབའ་ཞིག་ལས་འོངས་པའི་ཟླ་ཉི་སྒྲིབ་རྩིས་འཇམ་དབྱངས་འཛུམ་ཟེར། འཇམ་དབྱངས་མཆོད་པའི་མེ་ཏོག་གི་ཟུར་འདེབས་བུང་བ་བཟི་བའི་ཅ་ཅོ་སོགས་དང་། དཔལ་སྤྲུལ་ཨོ་རྒྱན་འཇིགས་མེད་ཆོས་ཀྱི་དབང་པོས་རབ་ཡིད་ལྕགས་སྟག(སྤྱི་ལོ༡༨༣༠)ལོར་དུས་གཟེར་རྩིས་ཀྱི་ལག་ལེན་མདོར་བསྡུས། རྩིས་གཞུང་ཉིན་བྱེད་སྣང་བའི་ལག་ལེན་བུ་ཡིག་ངོ་མཚར་ཕྲེང་བ་ལས་བསྟན་རྩིས་ཀྱི་མཆན་འགྲེལ། མཛོད་བན་བསྟན་པ་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་རབ་ཡིད་ཆུ་ཡོས(སྤྱི་ལོ༡༨༤༣)ལོར་རྩིས་ཀྱི་མན་ངག་དཔག་བསམ་ཡོངས་འདུའི་སྙེ་མ། ཛ་སག་སྤྲུལ་སྐུ་བློ་བཟང་བསྟན་འཛིན་ཉི་མས་དགེ་ལྡན་རྩིས་གསར་ལུགས་ཀྱི་རབ་ཚེས་རྩིས་འཕྲོ་གསར་བསྒྲིགས་བློ་གསལ་འདོད་འཇོ། འོ་རྫོང་བློ་བཟང་སྦྱིན་པས་རྩིས་གཞུང་རྣམ་གསལ་འོད་ཀྱི་ཐིག་ལེ། དེའི་བུ་དཔེ་རོང་ཐ་བློ་བཟང་དམ་ཆོས་རྒྱ་མཚོས་མཛད་པའི་སྟོང་འཇུག་རི་མོ་གསལ་བར་བཤད་པ་དགེ་ལེགས་སྣང་བ་གསལ་བའི་སྒྲོན་མེ། ཞག་གསུམ་རྣམ་དབྱེའི་རི་མོའི་ལག་ལེན་གསལ་བར་བཤད་པ་མཁས་པའི་མགུལ་རྒྱན། ཡུལ་དུས་བསྒྲིགས་པའི་ལག་ལེན་གསལ་བར་བཤད་པ་སྡེ་སྲིད་དགོངས་རྒྱན། རེའུ་མིག་མཁོ་ཆེ་བ་འགའ་གསར་དུ་བསྒྲུབ་ཚུལ་ལག་ལེན་གོ་བདེ་བློ་གསར་ཡིད་ཀྱི་དགའ་སྟོན། གཟའ་ལྔའི་སྤྱི་རྐང་རེའུ་མིག་བཅས་ཁག་ལྔ་ཡོད། དབྱངས་ཅན་གྲུབ་པའི་དབང་པོས་ཕུག་ལུགས་རབ་ཚེས་རྩིས་འཕྲོ་གསར་བསྒྲིགས་བློ་གསལ་བུང་བ་འདུས་པའི་རོལ་མཚོ། རབ་ཚེས་མེ་བྱ(སྤྱི་ལོ༡༨༩༧)ལོར་ཨ་ལག་ཤ་བྱམས་པ་བསྟན་དར་གྱིས་གཟའ་འཛིན་བརྟག་ཐབས་མཁས་པའི་བཞད་གད་བླུན་པོའི་ཡིད་འཕྲོག་ཅེས་པ་རྒྱ་རྩིས་དང་བསྟུན་ནས་ཉི་ཟླ་གཟའ་འཛིན་གྱི་སྐོར་ཁོ་ན་གཞན་ལས་ཐིག་པོ་འབྱུང་བ་སོགས་མཛད་དོ། །
རབ་ཡིད་ཤིང་སྦྲུལ(སྤྱི་ལོ༡༨༤༥)ལོར་གསེར་ཏོག་བློ་བཟང་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོ་མདོ་སྨད་ཙོང་ཆུའི་ལྷོ་ནུབ་ཏུ་སྐུ་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་ལྔ་པར་མཁས་དབང་བསྐལ་བཟང་གྲགས་པ་བླ་མར་བསྟེན་ནས་ཡི་གེ་འབྲི་ཀློག་བསླབ། ཆ་ཤོས་བློ་བཟང་ཐུབ་བསྟན་དར་རྒྱས་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་། དགུང་ལོ་དགུ་པ་ནས་ལྷ་རམས་པ་ངག་དབང་ཆོས་གྲགས་ཡོངས་འཛིན་ཏུ་བསྟེན་ནས་གཞུང་ལུགས་ལ་སྦྱངས། བཅུ་གསུམ་པར་སྐུ་འབུམ་ཆོས་གྲྭར་ཞུགས་ནས་བཀའ་པོད་ལྔས་བསྡུས་པའི་མདོ་ཕྱོགས་དང་། རྒྱུད་སྡེ་བཞིས་མཚོན་པའི་སྔགས་ཕྱོགས་ལ་སྦྱངས། གཞན་ཡང་སྒྲ་དང་། སྙན་ངག །སྡེབ་སྦྱོར། གསོ་རིག །སྐར་རྩིས་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཐུགས་སུ་ཆུད་པར་བྱས། སྐུ་འབུམ་དང་བྱ་ཁྱུང་གི་ཁྲིར་བཞུགས། རབ་ཚེས་མེ་རྟ(སྤྱི་ལོ༡༩༠༦)ལོར་དགེ་ལྡན་རྩིས་གསར་ལུགས་ཀྱི་ངེས་པ་མདོ་ཙམ་བརྗོད་པ་བླང་དོར་གསལ་བའི་སྣང་མཛོད་དང་། དེའི་རེའུ་མིག་མདོར་བསྡུས་མགྱོགས་འགྲོ་བདུན་ལྡན་གྱི་ཤིང་རྟ། དགེ་ལྡན་རྩིས་གཞུང་གི་དཀའ་གནས་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཆུ་འཐུང་ཕོད་འབར། དགེ་ལུགས་བསྟན་རྩིས་མཁས་པ་དགྱེས་པའི་མཆོད་སྤྲིན་སོགས་རྩིས་ཀྱི་སྐོར་དང་། སྐུ་འབུམ་གདན་རབས། སུམ་རྟགས་མཆན་འགྲེལ་སོགས་པོད་བཅུ་གཅིག་ཙམ་མཛད། རབ་ཚེས་ཤིང་ཡོས(སྤྱི་ལོ༡༩༡༥)ལོར་མྱ་ངན་ལས་འདས།
འཇུ་མི་ཕམ་འཇམ་དབྱངས་རྣམ་རྒྱལ་རྒྱ་མཚོ་ནི་རབ་ཡིད་མེ་རྟ(སྤྱི་ལོ༡༨༤༦)ལོར་མདོ་ཁམས་སྡེ་དགེའི་ཡ་ཆུའི་དེང་ཆུང་ཞེས་པར་སྐུ་འཁྲུངས་ཤིང་། སྐུ་ན་སོན་པའི་སྐབས་ནས་ཞི་བ་ལྷ་གཉིས་པ་རྫ་དཔལ་སྤྲུལ་དང་། འཇམ་དབྱངས་མཁྱེན་བརྩེའི་དབང་པོ། ཀོང་སྤྲུལ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ། མཁན་པོ་པདྨ་བཛྲ། ལབ་སྐྱབས་མགོན་དབང་ཆེན་དགྱེས་རབ་རྡོ་རྗེ་སོགས་མཚན་ལྡན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བཅུ་ཕྲག་འགའ་ཤས་ཀྱི་ཞབས་ལ་གཏུགས་ནས་མང་དུ་ཐོས་པ་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་པ་དང་། ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་རིན་པོ་ཆེའི་བང་མཛོད་ལ་དབང་འབྱོར། བཀའ་རྩོམ་ལ་མདོ་སྔགས་རིག་གནས་ཀྱི་སྐོར་པོ་ཏི་སུམ་ཅུ་སོ་གཉིས་ཙམ་ཡོད་པའི་ནང་སྐར་རྩིས་ཀྱི་སྐོར་ལ། རབ་ཚེས་ས་སྤྲེལ(སྤྱི་ལོ༡༩༠༨)ལོར་མཛད་པའི་དུས་འཁོར་འགྲེལ་ཆེན་རྡོ་རྗེ་ཉི་མའི་སྣང་བ་དང་། སྐར་རྩིས་ཀྱི་སྔོན་འགྲོ་རིན་ཆེན་མེ་ལོང་། སྐར་རྩིས་སྣ་ཚོགས། རྩིས་སྐོར་ནོར་བུའི་ཕྲེང་བ། ཁྱིམ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཐིག་གི་དཔེ་རིས་ཞིབ་པར་བཀོད་པའི་དོན་གསལ་བར་བརྗོད་པ་བློ་གསལ་དགའ་བསྐྱེད། ཟླ་རྐང་དོགས་གནས་ལ་དཔྱད་པ། རྩིས་གསར་ཐུབ་བསྟན་མཛེས་རྒྱན་ལ་དཔྱད་པ། དུས་རྩིས་ངོ་མཚར་ཉི་མ། གཙུག་ལག་རྩིས་ཀྱི་སྔོན་འགྲོ་རབ་གསལ་མེ་ལོང་། ནམ་མཁའི་གོ་ལའི་ཚུལ་ལ་དཔྱད་པ་ལ་ལན་དུ་སྤྲིངས་པའི་གཏམ་མཁས་པའི་སྙན་རྒྱན་མེ་ཏོག་ཆུན་འཕྱང་། ཀེག་རྩིས་འཆི་མེད་བཅུད་ལེན། གཤིན་རྩིས་ཕན་བདེ་མྱུར་སྟེར། དབྱངས་འཆར་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་མེ་ལོང་། སྲིད་པ་འཕྲུལ་གྱི་ཇུ་ཐིག་གི་དཔྱད་དོན་སྣང་གསལ་སྒྲོན་མེ། ཞང་ཞུང་འཕྲུལ་གྱི་ཇུ་ཐིག་ཆེན་པོར་བརྟག་པ་སོགས་ཡོད་ལ། དེས་རིག་གནས་སྤྱི་དང་སྐར་རྩིས་ཀྱི་རིག་པ་གོང་འཕེལ་དུ་འགྲོ་བར་ཕན་ཡོན་ཆེན་པོ་ཐོབ། ཁམས་ཀཿཐོག་ཏུ་ཡང་རིག་གནས་སློབ་གྲྭ་བཙུགས་ནས་རིག་གནས་ཆེ་ཆུང་གི་འཆད་ཉན་བྱས། མཐར་རབ་ཚེས་ཆུ་བྱི་(སྤྱི་ལོ༡༩༡༢)ལོར་ཞིང་གཞན་ཏུ་གཤེགས། དགེ་རྩེ་པཎ་ཆེན་འགྱུར་མེད་བསྟན་པ་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་རྩིས་གཞུང་ཨུཏྤལ་སྔོན་པོའི་དོ་ཤལ་མཛད་ནས་ལོ་རེ་བཞིན་ཕུགས་ལུགས་གཙོར་བཏོན་གྱི་ལོ་ཐོ་རྩོམ་སྒྲིག་བྱེད་ལ་ཁྱབ་ཆེ། རབ་ཚེས་ལྕགས་བྱི(སྤྱི་ལོ༡༩༠༠)ལོར་དམེ་ཤུལ་ཐང་སེར་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་སྣང་བྱེད་ཟུང་གི་སྒྲིབ་ཡོལ་བརྟག་ཐབས་ཤེས་རབ་རལ་གྲིའི་འོད་ཟེར་དང་། པད་དཀར་ཆུན་པོ་རྒྱས་བསྡུས། ས་བྱ(སྤྱི་ལོ༡༩༠༩)ལོར་དྷརྨའི་མཚན་ཅན་གྱིས་དགའ་རྩིས་མ་རིག་གཉིད་སློངས། སྐར་རྩིས་ཀྱི་སྔོན་འགྲོ། གཙུག་ལག་རྩིས་ཀྱི་སྔོན་འགྲོ། རྒྱལ་སྲས་གཞན་ཕན་ཆོས་བློས་ཤིང་ཡོས(སྤྱི་ལོ༡༩༡༥)ལོར་བསྟན་རྩིས་ཉེར་མཁོ་རབ་གསལ་མེ་ལོང་སོགས་མཛད་པ་དང་། རབ་རྒྱལ་ཐོག་མ་མེ་ཡོས(སྤྱི་ལོ༡༩༢༧)ལོར་རེབ་གོང་བདེ་ཆེན་སྤྲུལ་སྐུ་བློ་བཟང་ཆོས་འཕེལ་རྒྱ་མཚོས་ལྔ་བསྡུས་གཟའ་ལྔ་སྒྲ་གཅན་དང་བཅས་པའི་རྩིས་གཞི་གསར་སྤོས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་དཔྱོད་ལྡན་ཡིད་ཀྱི་དགའ་སྟོན་དང་། རྒྱ་རྩིས་ཤེས་ལྡན་འདོད་འཇོ་རེའུ་མིག་དང་བཅས་པ། ཤར་ཡོངས་འཛིན་སྒེའུ་སྟེང་བློ་བཟང་དཔལ་ལྡན་གྱིས་བདེ་ཆེན་རྩིས་གཞུང་གི་སྟོང་འཇུག་ལྷན་ཐབས་བྱིས་པ་འཇུག་པའི་ལམ་ཡིག བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་པའི་མཁས་དབང་རྒྱ་ཞབས་དྲུང་བསྐལ་བཟང་དཀོན་མཆོག་རྒྱ་མཚོའི་དགེ་ལྡན་རྩིས་གསར་གྱི་བསྟན་བཅོས་རིགས་ལྡན་སྙིང་ནོར་མཁས་གྲུབ་དགོངས་རྒྱན། བསྐལ་བཟང་དངོས་གྲུབ་ཀྱིས་དགེ་ལྡན་རྩིས་གཞུང་བླང་དོར་གསལ་བའི་སྣང་མཛོད་ཀྱི་རྩིས་འཕྲོ་རབ་རྒྱལ་གསར་བསྒྲིགས་ཨུཏྤལ་གསར་པའི་ཆུན་པོ་སོགས་མཛད་ལ། ཁྱད་པར་དུ་རྒྱལ་དབང་སྐུ་འཕྲེང་བཅུ་གསུམ་པ་ཆེན་པོ་ངག་དབང་བློ་བཟང་ཐུབ་བསྟན་རྒྱ་མཚོས་རབ་ཚེས་མེ་འབྲུག(སྤྱི་ལོ༡༩༡༦)ལོར་ལྷ་ས་སྨན་རྩིས་ཁང་གསར་དུ་བཙུགས་ནས་སྨན་རྩིས་བསྟན་པའི་གཙུག་རྒྱན་མཁས་དབང་མཁྱེན་རབ་ནོར་བུ་དབུ་འཛིན་དུ་བསྐོ་བཞག་གནང་། དམ་པ་འདི་ནི་རབ་ཚེས་ཆུ་ལུག(སྤྱི་ལོ༡༨༨༣)ལོར་ལྷོ་ཁ་རྩེད་ཐང་དུ་ཡབ་རྩིས་པ་རྔ་བོ་ཆེ་དང་། ཡུམ་དབྱངས་ཅན་གྱི་སྲས་སུ་འཁྲུངས། སྐུ་ན་སོན་ནས་ལྔ་མཆོད་གྲྭ་ཚང་དུ་ཆོས་ཞུགས་སློབ་གཉེར་མཛད། རིང་པོ་མ་ལོན་པར་སྔོན་སྨོན་ཐུགས་བསྐྱེད་ལས་འཕྲོས་མཚམས་སྦྱར་ཏེ་ལྕགས་རི་རིག་བྱེད་འགྲོ་ཕན་གླིང་དུ་གསོ་རིག་སློབ་སྦྱོང་གནང་བར་ཕེབས། ཐོག་མར་ལྕགས་རིའི་སྨན་པ་སེ་ར་སྨན་སྦྱིན་པ་ངག་དབང་ཆོས་ལྡན་གྱི་ཞབས་ལ་གཏུགས་ནས་དཀའ་སྤྱད་འབད་བརྩོན་དྲག་པོས་སློབ་སྦྱོང་མཛད་པས་བློ་གྲོས་དང་བརྩོན་འགྲུས་ལ་ཀུན་གྱིས་བསྟོད་བསྔགས་དང་སྨོན་པའི་གནས་སུ་གྱུར། དེ་རྗེས་སུ་བཀྲས་ཁང་སྤྱི་ཁྱབ་མཁན་པོ་བྱམས་པ་ཐུབ་དབང་དང་། འཚོ་བྱེད་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན། འབྲས་ལྗོངས་བླ་མ་ཨོ་རྒྱན་བསྟན་འཛིན། ཙཱ་རི་ཅིག་ཅར་གདུང་འཛིན་སོགས་བསྟེན་ནས་རིག་གནས་ཀུན་ལ་སྦྱངས་པས་མཁྱེན་རབ་ཀྱི་རྩལ་རྫོགས། གཞན་ཡང་སྔ་ཕྱིར་གྲུབ་མཐའ་རིས་མེད་ཀྱི་བསྟན་འཛིན་འགོ་ལོག་བླ་མ་འཇམ་དཔལ་རོལ་བའི་བློ་གྲོས་དང་། མཚན་ཉིད་སྤྲུལ་སྐུ་འཇམ་དཔལ་ནོར་བུ། འབྲས་སྤུངས་ཁང་གསར་རིན་པོ་ཆེ། ཕ་བོང་ཁ་པ་བདེ་ཆེན་སྙིང་པོ། ལྷ་བཙུན་རིན་པོ་ཆེ། དགེ་འཕེལ་སྤྲུལ་སྐུ་ཀུན་བཟང་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ། འཇམ་དབྱངས་མཁྱེན་བརྩེ་ཆོས་ཀྱི་བློ་གྲོས། རྫོགས་ཆེན་དཔལ་སྤྲུལ་སོགས་ལས་གསོ་རིག་རྒྱུད་བཞི་དང་། དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ། གཡུ་ཐོག་སྙིང་ཐིག་སོགས་ཀྱི་དབང་ལུང་ཁྲིད་གསུམ་ལེགས་པར་གསན་ཅིང་། རོང་ཐ་བློ་བཟང་དམ་ཆོས་རྒྱ་མཚོ་ལས་བེེ་དཀར་བུ་དཔེའི་རྒྱལ་བ་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོའི་འཁྲུངས་རྩིས་ཐོག་ནས་ཚེ་རབས་ལས་རྩིས་དང་། བག་རྩིས། གཤིན་རྩིས། དབྱངས་འཆར་འགྲེལ་བ་དཔལ་སྒྲོན་སྟེང་ནས་ལེའུ་བཅུ་ཀའི་འཁོར་ལོ་བཅས་ཀྱི་ཁྲིད་དང་། སྡེབ་སྦྱོར་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་ངོ་མཚར་རྟོགས་བྱེད་ཀྱི་རི་མོ་བཅས་གསན་བཞེས་གནང་། སོག་པོ་དགེ་བཤེས་དགའ་ལྡན་གནས་བརྟན་ཞེས་པ་ལས་དབྱངས་ཅན་སྒྲ་འགྲེལ་བ་གསལ་ལྡན་གྱི་སྟེང་ནས་མདོའི་རི་མོ་ཆ་ཚང་གསན་ཅིང་ངོམས་མེད་ཐོས་པས་སྒྲོ་འདོགས་བཅད། དགུང་ལོ་ཉེར་དགུའི་བར་འབྲས་སྤུངས་དགོན་གྱི་སྨན་སྦྱིན་པའི་ཐུགས་འགན་བཞེས་ཏེ་འཕྲིན་ལས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་ཤིང་སྨན་དཔེ་རྩོམ་སྒྲིག་གི་ཕྱག་ལས་དང་། སྨན་གཞུང་ཞིབ་འཇུག་གནང་བའི་འགོ་ཚུགས། མེ་འབྲུག(སྤྱི་ལོ༡༩༡༦)ལོར་གོང་ས་མཆོག་ནས་མངའ་རིས་ཀྱི་བདེ་རྩར་དགོངས་ཏེ་སྨན་རྩིས་ཁང་གསར་འཛུགས་ཐོག་ལྕགས་རི་འགྲོ་ཕན་གླིང་དང་སྨན་རྩིས་ཁང་གཉིས་ཀའི་སྤྱི་འདོམས་གཅིག་ལྕོགས་ཀྱི་འགན་བཞེས། སྨན་རྩིས་ཁང་གི་ལོ་ཐོ་ཞེས་སྙན་གྲགས་ཅན་ཕུག་ལུགས་བོད་ཀྱི་ལོ་ཐོ་འདོན་སྤེལ་གནང་། མཁས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་མཛད་འཕྲིན་བཟང་བོའི་གྲགས་པས་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་དུ་ཁྱབ་པས། མཁས་པ་དང་བློ་གསལ་དོན་གཉེར་ཅན་མང་པོ་སློབ་མར་འདུས། སྔ་ཕྱིར་དགོན་སྡེ་ཁག་དང་། དམག་སྒར་ཁག །རིག་འཛིན་སྔགས་འཆང་དུ་མ། གཞན་ཡང་མདོ་ཁམས་སྟོད་སྨད། འབྲུག་པ། འབྲས་ལྗོངས། ལ་དྭགས། ཁུ་ནུ་བཅས་ཀྱི་སློབ་མའང་འདུས་ཏེ་དེ་དག་ལ་རང་རང་གི་བློ་དང་མོས་པར་འཚམས་པའི་ཆོས། སྨན་རྩིས། སྒྲ་སྙན་སུམ་རྟགས་སོགས་རིག་གནས་དང་། བཤེས་སྤྲིངས། ལམ་སྒྲོན། ཐེག་དགུའི་དོན་སྟོན་སོགས་གང་ལ་གང་འདུལ་གྱིས་ཆོས་གསུངས། སྔ་ཕྱིར་སྨན་རྩིས་ཀྱི་གཞུང་དུ་མ་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་དང་གསར་རྩོམ་མཛད་ལ། ཁྱད་པར་དུ་སྐར་རྩིས་ཀྱི་སྐོར་ལ་བཻ་དཀར་དང་ཉི་སྣང་གི་དགོངས་དོན་རྩིས་གཞི་རིགས་ལྡན་སྙིང་གི་ཐིག་ལེ་རབ་རྒྱལ་མེ་ཡོས་(སྤྱི་ལོ༡༩༢༧)ལོར་རྩིས་འགོ་སྤོས་ཏེ་རྒྱ་ནག་གླང་རྩིས་སོགས་ཁ་སྣོན་དང་། རྒྱ་རྩིས་བསམ་འཕེལ་དབང་གི་རྒྱལ་པོ(གཞན་ན་རྒྱ་རྩིས་རིགས་ལྡན་མཆོད་པའི་འོད་སྣང་ཞེས་བྲིས་ཡོད་མོད་དེ་འདྲའི་དཔེ་ཞིག་ཡོད་པ་མ་མཐོང་ལ་བླ་སྨན་མཁྱེན་རབ་ནོར་བུས་སེར་ཆེན་རྒྱ་རྩིས་བསམ་འཕེལ་དབང་གི་རྒྱལ་བོ་རྩིས་འགོ་བསྟུངས་པའི་དཔེ་ད་ལྟ་ཡང་ཡོད་པས་ནོར་བར་སེམས།)རྩིས་འགོ་བསྟུངས་ཤིང་སློབ་ཁྲིད་གནང་། སློབ་ཁང་གི་སྡེབས་རིས་ལ་སྨན་རྩིས་ཀྱི་དཔེ་རིས་བཀོད་པའི་གྲས་སུ་དུས་འཁོར་ལུགས་ཀྱི་རི་རབ་དང་། གོ་ལའི་དཔེ་རིས་མི་འདྲ་བ་དུ་མ་འགོད་གནང་མཛད་པ་སོགས་ཐབས་མཁས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ལུས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕན་བདེའི་རྩ་ལག་སྨན་རྩིས་ཀྱི་བསྟན་པ་མི་ཉམས་སྲིད་མཐའི་བར་དུ་གནས་བའི་ཆེད་དུ་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་ཏེ་དགུང་ལོ་བརྒྱད་ཅུ་བཞེས་པ་རབ་རྒྱལ་ཆུ་སྟག(སྤྱི་ལོ༡༩༦༢)ལོའི་ཧོར་ཟླ་བཅུ་པའི་ཚེས་ཉེར་བརྒྱད་ཉིན་གཟུགས་སྐུའི་བཀོད་པ་ཆོས་དབྱིངས་སུ་བསྡུས་སོ། །བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་གྱི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཆེན་པོ་ལྷ་མོའི་བློ་བཟང་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོས་མ་ཧཱ་ཙི་ནའི་རྩིས་རིག་དགེ་ལྡན་མཁས་དབང་ཡོངས་ཀྱིས་ཕྱག་རྒྱུན་དུ་བསྟར་བའི་རྡེལ་འགྲེམ་འཐོར་བསྡུས་རྒྱས་འདྲིལ་དུ་བཀོད་པ་དཔྱོད་ལྡན་སྤྱི་ནོར་འདོད་དགུ་འཇོ་བའི་དཔག་བསམ་ལྗོན་ཤིང་། ཀེག་རྩིས་སོགས་ཀྱི་རྡེལ་འགྲེམ་དཔག་བསམ་ལྗོན་ཤིང་གི་འབྲས་བཤད་ནག་འགྲོས་སུ་བཀོད་པ་འདོད་དགུའི་གཏེར་གྱི་བང་མཛོད་གཉིས་དང་། ལྔ་རིག་སྨྲ་བའི་དབང་པོ་ཚེ་ཏན་ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་རིགས་པའི་བློ་གྲོས་ཀྱིས་ཡོངས་འཛིན་བློ་བཟང་དཔལ་ལྡན་ཡབ་སྲས་ཀྱི་མདུན་ནས་རྩིས་དཀར་ནག་གི་རི་མོའི་ལག་ལེན་གོ་དོན་དང་བཅས་པ་བྱང་ཆུབ་པར་སྦྱངས་ཏེ་རབ་རྒྱལ་ཤིང་ཁྱི་(སྤྱི་ལོ༡༩༣༤)ལོར་ཕྱི་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་ཚེས་ཞག་ལྔ་བསྡུས་སྒྲ་གཅན་གཟའ་ལྔ་ཉིན་ཞག་མ་དང་བཅས་པའི་མགྱོགས་རྩིས་མིའུ་ཐུང་སྒྱུ་མའི་གོམ་འགྲོས། དེ་ལ་མཁོ་བའི་རེའུ་མིག་མིའུ་ཐུང་འཚོ་བའི་བཅུད་ལེན། མ་ཧཱ་ཙི་ནའི་ལུགས་ཀྱི་ཉིན་རྩིས་ཆ་ལག་ཟླ་ཉི་སྒྲིབ་རྩིས་དུས་གཟེར་ས་གླང་ཉེར་མཁོའི་རྩིས་ཕྲན་དང་བཅས་པ་བདེ་བླག་དུ་རྟོགས་པའི་བསྟན་བཅོས་འཇམ་དཔལ་དགྱེས་པའི་འཛུམ་དཀར། འཇམ་དཔལ་དགྱེས་པའི་འཛུམ་དཀར་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བའི་རེའུ་མིག །རབ་རྒྱལ་ས་གླང(སྤྱི་ལོ༡༩༤༩)ལོར་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་དུས་ཀྱི་ཟླ་འཛིན་རྒྱ་རྩིས་ཡར་སློག་རི་མོའི་ལམ་ནས་གསལ་བར་བཀོད་པ་ཕུག་པའི་དགོངས་རྒྱན་སོགས་བརྩམས་ནས་བླ་ལྷག་དུ་དར་བར་བྱས་སོ། །
སྨྲས་པ།
གསེར་རི་དང་མཚུངས་མཁས་གྲུབ་བྱེ་བ་བརྒྱས། །
བློ་གྲོས་ལས་བྱུང་སྔོན་མེད་རིག་པའི་གཟིས། །
ཐུབ་བསྟན་ནོར་གྱི་བློ་གྲོས་གསལ་དང་ལྷན། །
འཛམ་གླིང་རྒྱན་དུ་ཆེ་བ་འདི་རྨད་བྱུང་། །
དེ་ལྟར་བོད་གངས་ཅན་གྱི་རིམ་བྱོན་མཁས་པས་སྤེལ་ཚུལ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །
ལྔ་པ། ཡང་དར་གྱི་དུས་སུ་རྩིས་རིག་དར་ཚུལ།
དེ་ཡང་སྨན་རྩིས་བསྟན་པའི་མཛེས་རྒྱན་བླ་སྨན་མཁྱེན་རབ་ནོར་བུ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཐུགས་བསྐྱེད་སྨོན་ལམ་དང་། འཕྲིན་ལས་ཀྱི་མཛད་རྗེས་ལ་བརྟེན་ནས་རབ་ཚེས་མེ་འབྲུག་ནས་བཟུང་ལོ་རེ་བཞིན་ལོ་ཐོ་སྟོང་ཕྲག་ལྔ་ཡས་མས་དཔར་སྐྲུན་དང་འགྲེམ་སྤེལ་གནང་བ་དེས་བོད་རྩིས་འཕེལ་རྒྱས་ཆེར་བྱུང་ཡོད་མོད། འོན་ཀྱང་རིག་གནས་གསར་བརྗེ་ཆེན་པོའི་གོད་ཆག་གིས་དུས་འཁོར་ལུགས་ཀྱི་སྐར་རྩིས་ཀྱི་ལོ་ཐོ་འདི་ཉིད་ལོ་བདུན་ཙམ་ལ་འདོན་ཐབས་མེད་པར་གྱུར་པ་རེད། དེ་རྗེས་ཞིང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་མང་ཚོགས་ཚོའི་རེ་འབོད་དང་། ལྗོངས་ཏང་ཨུད་ཀྱི་བཀའ་སློབ་འོག་སླར་ཆུ་གླང(སྤྱི་ལོ་༡༩༧༣)ལོ་ནས་བོད་ཀྱི་ལོ་ཐོ་བསྐྱར་དུ་འདོན་ཐུབ་པ་བྱུང་ཞིང་། སྐབས་དེའི་སྤྱི་ཚོགས་དང་བསྟུན་པའི་རྩིས་གཞུང་ཞིག་ཀྱང་བརྩམས་ནས་སྣུམ་པར་ལ་བཀོད། རབ་རྒྱལ་ལྕགས་བྱ(སྤྱི་ལོ༡༩༨༡)ལོའི་ཟླ་དྲུག་པར་བོད་ལྗོངས་གནམ་རིག་སྐར་རྩིས་རིག་གཞུང་ཚོགས་པ་ཐོག་མར་ཚུགས་ཏེ་བོད་ལྗོངས་གནམ་རིག་སྐར་རྩིས་རིག་གཞུང་ཚོགས་པ་ཐོག་མར་ཚུགས་ཏེ་བོད་ལྗོངས་ཀྱི་གནམ་རིག་སྐར་རྩིས་མཁས་དབང་དང་། དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་སྔགས་འཆང་། དེ་བཞིན་ཞིང་འབྲོག་གི་ཉམས་མྱོང་ཅན་འགའ་ཞིག་བཅས་དང་། དེ་བཞིན་ཀྲུང་གོའི་རིག་ཁང་། པེ་ཅིང་དཔེ་མཛོད་ཁང་། ནན་ཅིང་ཙེ་ཅིང་ཧྲན་གནམ་རིག་ཁང་། བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་བའི་མཁས་དབང་ཆེན་མོ་བསམ་འགྲུབ་རྒྱ་མཚོ་བཅས་ཕེབས་ནས་ཕན་ཚུན་ཉམས་མྱོང་སྤེལ་རེས་དང་། རྩོམ་ཡིག་ངོ་སྤྲོད་མཛད། ཚོགས་འདུའི་མཇུག་དུ་གནམ་རིག་སྐར་རྩིས་འཐུས་ཚོགས་ཀྱི་སྒྲིག་ཡིག་ལ་གྲོས་འཆམ་དང་། དམངས་གཙོའི་ཐོག་ནས་མཁས་དབང་ཚེ་ཏན་ཞབས་དྲུང་གིས་མཚན་འཛིན་ཚོགས་གཙོ་དང་། མཁས་དབང་ཀུན་དགའ་ཕུན་ཚོགས་ཀྱིས་ཚོགས་གཙོ་གནང་རྒྱུར་མགྲིན་གཅིག་གིས་མོས་མཐུན་བྱུང་། རབ་རྒྱལ་ཆུ་ཁྱི(སྤྱི་ལོ༡༩༨༢)ལོའི་ཟླ་བརྒྱད་པར་བོད་ལྗོངས་གནམ་རིག་སྐར་རྩིས་རིག་གཞུང་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ལོ་ཚོགས་ཐེངས་གཉིས་པ་འཚོགས། ཟི་ཁྲོན་རྔ་བ་ནས་གནས་ལྔ་ཀུན་གཟིགས་མཁས་དབང་དམུ་དགེ་བསམ་གཏན་མཆོག་དང་། བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་ཨེ་ཝཾ་ཆོས་འཁོར་གླིང་གི་དུས་རམས་པ་སྨད་སོག་བཛྲ་དང་། རྒན་འཇིགས་མེད་སོགས་གདན་ཞུས་ཀྱིས་ལྷ་སར་ཕེབས། རབ་བྱུང་བཅུ་བདུན་པའི་མེ་ཡོས་(སྤྱི་ལོ༡༩༨༧)ལོར་རྩིས་འགོ་སྤོས་ནས་སྟོང་འཇུག་དང་ངྷྲུ་ཝ་ཡར་སློག་བསྣན་ཏེ་བརྩམས་པའི་ཕུག་ལུགས་རྩིས་གཞུང་རིགས་ལྡན་འཛུམ་པའི་འོད་ཟེར་ཞེས་པ་ཞུ་དག་སྒོས་གཏན་ལ་ཕབ་པ་དང་། བོད་ལྗོངས་མི་དམངས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་ནས་དཔེ་སྐྲུན་འགྲེམ་སྤེལ་བྱས་ནས་བོད་རྩིས་འདི་ཉིད་སླར་ཡང་དཔྱིད་ཀྱི་དཔལ་ཡོན་རྒྱས་འགོ་བརྩམས། དུས་མཚུངས་སུ་རྩིས་རིག་སྨྲ་བ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཆོས་འབྱོར་གྱིས་སྐར་ནག་རྩིས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཕྱོགས་བསྡུས་མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་དང་། སྨན་རྩིས་ཆེད་རྩོམ་ཕྱོགས་བསྡུས་ཞེས་པར་སྐར་རྩིས་སྐོར་གྱི་ཆེད་རྩོམ་བཞི་སོགས་གསར་རྩོམ་གནང་བ་དང་། ལོ་རེ་བཞིན་བོད་ལྗོངས་སྨན་རྩིས་ཁང་གནམ་རིག་སྐར་སྐར་རྩིས་ཞིབ་འཇུག་སོའོ་ཡིས་ལོ་ཐོ་རྩོམ་སྒྲིག་དང་དཔེ་སྐྲུན་འགྲེམས་སྤེལ། གཞིས་ཀ་རྩེའི་བོད་སྨན་ཁང་གིས་ཀྱང་ལོ་རེ་བཞིན་ལོ་ཐོ་རྩོམ་སྒྲིག་དང་དཔེ་སྐྲུན་འགྲེམས་སྤེལ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། བུ་སྟོན་གྱི་རྩིས་གཞུང་མཁས་བ་དགའ་བྱེད། ལོ་ཆེན་དྷརྨ་ཤྲཱིའི་རྩིས་ཀྱི་མན་ངག་ཉིན་བྱེད་སྣང་བ། རྣམ་འགྲེལ་གསེར་གྱི་ཤིང་རྟ་སོགས་བོད་ལྗོངས་མི་དམངས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་ནས་ལྕགས་པར་དུ་བསྐྲུན།
མཁས་དབང་ཚེ་ཏན་ཞབས་དྲུང་མཆོག་གིས་ཀྱང་ཡོངས་འཛིན་བློ་བཟང་དཔལ་ལྡན་ཡབ་སྲས་ཀྱི་མདུན་ནས་རྩིས་དཀར་ནག་གི་སྐོར་མང་དུ་གསན་པ་དང་། དགུང་ལོ་ཉེར་ལྔ་པར་དུས་འཁོར་ལུགས་ཀྱི་སྐར་རྩིས་མིའུ་ཐུང་སྒྱུ་མའི་གོམ་འགྲོས་དང་དེའི་རེའུ་མིག རྒྱ་རྩིས་འཇམ་དཔལ་དགྱེས་བའི་འཛུམ་དཀར་སོགས་བརྩམས་པ་དང་། དགུང་ལོ་བཞི་བཅུར་སོན་དུས་མ་ཧཱ་ཙི་ནའི་རིང་ལུགས་ལས་འོངས་པའི་སྐར་རྩིས་ཀྱི་གོ་དོན་གསལ་བར་བཤད་པ་ངོ་མཚར་རིག་པའི་འཕྲ་ཚོམ་ཞེས་བྱ་བའི་སྔོན་ན་མེད་པའི་བསྟན་བཅོས་དེ་དང་། བསྟན་རྩིས་རེའུ་མིག་མཐོང་ཚད་ཀུན་ལས་བཏུས་པ། རབ་བྱུང་བཅུ་བདུན་པའི་མིང་འདོགས་ཀྱི་དཔྱད་པ་སོགས་མཛད། ལྕགས་སྤྲེལ(སྤྱི་ལོ༡༩༨༠)ལོར་རྒྱ་རྩིས་གོ་དོན་ཀན་སུའུ་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་དང་། ཤིང་གླང(སྤྱི་ལོ༡༩༨༥)ལོར་སྐར་རྩིས་མིའུ་ཐུང་སྒྱུ་མའི་གོམ་འགྲོས་དང་རྒྱ་རྩིས་འཇམ་དཔལ་དགྱེས་པའི་འཛུམ་དཀར། ངྷྲུ་ཝ་ཡར་སློག་ཕུག་པའི་དགོངས་རྒྱན་བཅས་མཚོ་སྔོན་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་ནས་དཔར། སྔ་ཕྱིར་མཚོ་སྔོན་མི་རིགས་་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོ་དང་ནུབ་བྱང་མི་རིགས་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོས་གདན་ཞུས་ལྟར་ཕེབས་ནས་དོན་གཉེར་ཅན་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་ལ་རིག་པའི་གནས་ཀྱི་བདུད་རྩིས་ཚིམ་པར་མཛད་པ་དང་། སྐར་རྩིས་རྒྱ་རྩིས་སོགས་ཀྱང་དཔེ་ཁྲིད་གནང་ནས་སློབ་མ་མི་ཉུང་བ་ཡོད།
ལྔ་རིག་སྨྲ་བ་དམུ་དགེའི་བསམ་གཏན་རྒྱ་མཚོ་མི་འཇིགས་དབྱངས་ཅན་དགའ་བའི་བློ་གྲོས་མཆོག་ནི་ཆུང་དུས་ནས་བསྟན་པའི་སྒོར་ཞུགས་ཏེ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དང་། མདོ་སྨད་བསྟན་པའི་འབྱུང་གནས་བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་བའི་ཆོས་གྲྭར་ཞུགས་ཏེ་གཞུང་བཀའ་པོད་ལྔ་དང་གསང་སྔགས་རྒྱུད་སྡེ་བཞི་གཙོར་བྱས་པའི་སྦྱངས་བྱའི་གནས་མཐའ་དག་ལ་ནང་བྱན་ཆུད་པར་མཛད་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཆེན་པོ་ཨོཾ་འཁྱིལ་བ་འཇམ་དབྱངས་ལེགས་བཤད་དང་། ལྷ་མོའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོ་རྣམ་གཉིས་ལས་སྐར་རྩིས་ཀྱི་ས་རིས་ལག་ལེན་དང་གོ་དོན་བཅས་པར་སྦྱངས། ཡང་དར་བསྟན་པའི་འོད་སྣང་བོད་གངས་ཅན་གྱི་ལྗོངས་སུ་འཕྲོས་པའི་སྐབས་སུ་ཡང་རབ་རྒྱལ་ཤིང་བྱི(སྤྱི་ལོ༡༩༨༤)ལོར་མཛོད་དགེ་བཞག་སྡོམ་སྤང་ལྗོངས་སུ་སྒྲ་སྙན་སྐར་རྩིས་སུམ་རྟགས་ཀྱི་སློབ་སྦྱོང་འཛིན་གྲྭ་བསྒྲུབས་ནས་རིགས་ལྡན་མཆོད་པའི་འོད་སྣང་དང་རིགས་ལྡན་མཆོད་པའི་མེ་ཏོག་གི་དཔེ་ཁྲིད་གནང་ནས་རྩིས་པ་མང་དུ་བསྐྱེད་སྲིང་བྱས་བ་དང་། བྱེད་མཐུན་གྱི་ཉི་ཟླ་གཟའ་འཛིན་རི་མོ་ནག་འགྲོས་སུ་བཀོད་པ་རིགས་ལྡན་མཆོད་པའི་མེ་ཏོག་ཅེས་བྱ་བ་ལྔ་སྒྲའི་མགྱོགས་རྩིས་དང་བཅས་པ་གསར་རྩོམ་དང་། བྲག་དགོན་པའི་ཕུག་ལུགས་རྩིས་གཞུང་རིགས་ལྡན་མཆོད་པའི་འོད་སྣང་གི་རྩིས་མགོ་རབ་གནས་མེ་ཡོས(སྤྱི་ལོ༡༩༨༧)ལོར་སྤོས་ཏེ་ཤིང་པར་དུ་བཀོད་པ་དང་། དེའི་ཟུར་རྒྱན་རིན་ཆེན་སྒྲོན་མེ་སོགས་བསྒྲིགས། སྔ་ཕྱིར་དགོན་པ་ཁག་དང་ཡུལ་གྲུ་སོ་སོར་ཕེབས་ཏེ་སྐར་རྩིས་ཀྱི་སྐོར་མང་དུ་དཔེ་ཁྲིད་མཛད་པས་སྐར་རྩིས་འཕེལ་རྒྱས་འབྱུང་བར་སྔོན་མེད་ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས་རྒྱས། གཞན་ཡང་སི་ཁྲོན་དཀར་མཛེས་རྫོགས་ཆེན་བོད་ཡིག་སློབ་གྲྭ་ནས་ཀྱང་སྒྲ་སྙན་ངག་སྐར་རྩིས་སོགས་ཀྱི་ཆེད་གཉེར་འཛིན་གྲྭ་བསྒྲུབས་པ་དང་། རྔ་བ་ཁུལ་ནས་བླ་སྨན་མཁྱེན་རབ་ནོར་བུས་རྩིས་མགོ་བསྟུངས་པའི་བཻ་དཀར་དང་ཉིན་སྣང་གི་དགོངས་དོན་རྩིས་གཞིའི་མན་ངག་རིགས་ལྡན་སྙིང་ཐིག་དང་ཆུ་མིག་ཀླུ་མཚོའི་རེའུ་མིག་སོགས་ལྕགས་པར་དུ་བཏབ་ནས་རིག་གནས་འདི་འཕེལ་བར་ཕན་པའི་མཐུན་རྐྱེན་བསྒྲུབས་སོ། །
ལྷག་པར་དུ་གནས་ལྔ་མཁྱེན་པའི་མཧཱ་པཎྜི་ཏ༧རྗེ་བསམ་གྲུབ་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་སྙིགས་དུས་ཀྱི་དུས་ཞབས་པ་ཆེན་པོ་གང་ཉིད་རབ་ཚེས་ཆུ་ཕག(སྤྱི་ལོ༡༩༢༣)ལོར་མདོ་སྨད་དུ་སྐུ་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་བཅུ་གཅིག་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་བའི་གྲྭ་ཚང་ཆེན་པོ་དྲུག་གི་ཡ་གྱལ་ཀྱཻ་རྡོར་གསང་སྔགས་དར་རྒྱས་གླིང་གི་ཆོས་སྒོར་ཞུགས། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཨོཾ་འཁྱིལ་འཇམ་དབྱངས་ལེགས་བཤད་ཀྱི་མདུན་ནས་སྐར་རྩིས་དང་རྒྱ་རྩིས། ནག་རྩིས་སོགས་བྱང་ཆུབ་པར་སྦྱངས་པ་དང་། སྔོན་གྱི་བག་ཆགས་བཟང་པོའི་མཐུས་སྔོན་མེད་པའི་རིག་པ་གསར་བ་མང་པོ་ཐུགས་རྒྱུད་ལ་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་བཅུ་དགུ་ནས་དབུས་གཙང་ཆོས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་སུ་སློབ་གཉེར་ལ་ཕེབས། དགའ་ལྡན་དང་འབྲས་སྤུངས་སོགས་སུ་བཀའ་པོད་རབ་འབྱམས་ལ་སྦྱངས་པ་མཐར་ཕྱིན་པར་མཛད་ནས། དགུང་སོ་གཅིག་པར་ཕྱིར་མདོ་སྨད་དུ་ཕེབས་པ་དང་། པཎ་ཆེན་ཡོངས་འཛིན་གསང་ཁོག་འཇིགས་མེད་རྒྱ་མཚོ་དང་རྗེ་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ་སོགས་བསྟེན་ནས་གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པར་ཐོས་བསམ་གནང་བས་གཞུང་མན་ངག་དང་བཅས་པར་མྱོང་བ་ཐོན། བསྟན་པ་ལ་ཉམས་རྒུད་ཆེན་པོ་བྱུང་དུས་གྲོང་སྡེར་བབས་་ནས་རྩིས་གཉེར་པ་སོགས་ཀྱི་ལས་ཀ་གནང་། སྐར་རྩིས་ལ་སྔོན་ནས་སྦྱངས་པ་མཐར་སོན་པས་སྐབས་དེར་ཞིང་ཚད་སོགས་གཞལ་སྐབས་གཞན་གྱིས་འགྲན་དུ་མེད་པའི་ལོ་རྒྱུས་མང་ལ། ཁོང་གིས་གསང་བའི་སྒོ་ནས་སྐར་རྩིས་ཀྱི་རིག་པ་མཐའ་དག་ཕྲེང་རྩིས་སྟེང་ནས་གནས་མང་ཚར་མང་སོགས་ཀྱི་རྩིས་སྟངས་གསར་གཏོད་བྱས་ཏེ་རྩིས་པས་སྐར་རྩིས་ཀྱི་རྩ་བ་ཞག་གསུམ་གཟའ་ལྔ་སྟོང་འཇུག་དང་བཅས་པར་རིག་པའི་ཀློང་རྡོལ། ཡང་དར་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་ཡང་གངས་ཅན་མཁས་དབང་མང་པོས་བོད་རྒྱ་ཚིག་མཛོད་ཆེན་མོ་ཡང་བསྐྱར་ཁ་སྐོང་དང་དག་བསྒྲིགས་བྱེད་པའི་ལས་ཀར་ཞུགས་ནས་སྐར་རྩིས་རིག་པའི་ཚིག་མཛོད་གསར་དུ་བསྒྲིགས་པ་དང་། དོན་གཉེར་ཅན་མང་པོས་བསྐུལ་བ་ལྟར་སྐར་རྩིས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཉུང་ངུ་གནད་བསྡུས་ཞེས་པ་བརྩམས། རབ་རྒྱལ་མེ་སྟག(སྤྱི་ལོ༡༩༨༦)ལོར་མཚོ་སྔོན་སློབ་གསོ་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོས་གདན་ཞུ་ལྟར་ཕེབས་ཏེ་དགེ་སློབ་ཡོངས་རྫོགས་ལ་བྲག་དགོན་པའི་རིགས་ལྡན་མཆོད་པའི་འོད་སྣང་དང་། བླ་སྨན་མཁྱེན་རབ་ནོར་བུའི་རིགས་ལྡན་སྙིང་ཐིག མཱ་ཡང་རྒྱ་རྩིས་སྙིང་བསྡུས་སོགས་ཀྱི་དཔེ་ཁྲིད་དང་། དགེ་སློབ་མང་པོས་ཡང་ཡང་བསྐུལ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་དམེ་ཤུལ་ཨ་ཁུ་ཆོས་འཕེལ་ཚང་གི་རྒྱ་རྩིས་ཤེས་རབ་རལ་གྲིའི་འོད་ཟེར་དང་། དྲུང་ཡིག་ཐུབ་བསྟན་རྒྱ་མཚོའི་རྒྱ་རྩིས་འཇམ་དབྱངས་འཛུམ་ཟེར། འཇམ་དབྱངས་མཆོད་པའི་མེ་ཏོག་བཅས་གཞིར་བཟུང་ནས་རྒྱ་རྩིས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་གསལ་བར་བཤད་པ་འཇམ་དབྱངས་དགྱེས་པའི་མཆོད་སྤྲིན་ཞེས་པ་ཞིག་བརྩམས་པ(བོད་ལྗོངས་མི་དམངས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས་དཔར་ཡོད)་དང་། ལོ་དེའི་དབྱར་གནང་གི་སྐབས་སུ་སློབ་གྲྭ་དེར་ཕྱོགས་སོ་སོ་ནས་སློབ་མ་བསྡུས་ཏེ་སྐར་རྩིས་སྐོར་གྱི་སློབ་སྦྱོང་འཛིན་གྲྭ་ཞིག་བསྒྲུབས་ནས་རིགས་ལྡན་མཆོད་པའི་འོད་སྣང་། རིགས་ལྡན་སྙིང་ཐིག །རྒྱ་རྩིས་འཇམ་དབྱངས་དགྱེས་པའི་མཆོད་སྤྲིན་སོགས་ཀྱི་དཔེ་ཁྲིད་གནང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་རྩིས་སྦྱངས་མཁན་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་བྱུང་། རབ་གནས་ས་འབྲུག་(སྤྱི་ལོ༡༩༨༨)ལོར་ནུབ་བྱང་མི་རིགས་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་རྩིས་རིག་འཛིན་གྲྭར་རིགས་ལྡན་མཆོད་པའི་འོད་སྣང་དཔེ་ཁྲིད་དང་། ཟུར་དུ་ཡང་དོན་གཉེར་ཅན་མང་པོར་རྩིས་དཀར་ནག་གི་ལག་ལེན་བསླབ། སྔོན་ནས་བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་ཨེ་ཝཾ་ཆོས་འཁོར་གླིང་དུས་མཁྱེན་པ་ཤེས་རབ་ཆོས་འཕེལ་དང་། ཀྱེེ་རྡོར་གྲྭ་ཚང་གི་རྩིས་རམས་པ་འཇམ་དབྱངས་ཆོས་འཛིན་སོགས་ཀྱིས་ཡང་ཡང་བསྐུལ་བ་དང་། དུས་དེར་སློབ་གྲྭ་དེ་གའི་ཡོན་ཀྲང་གཞོན་པ་སྙིང་པོ་རྒྱལ་ནས་ཀྱང་ཡང་ཡང་རྩོམ་བསྐུལ་ཞུས་པ་ལྟར་པད་དཀར་ཞལ་ལུང་། མཁས་པའི་སྙིང་ནོར། དགའ་ལྡན་རྩིས་གསར། ཡང་གསལ་སྒྲོན་མེ། བྱེད་མཐུན། བྱེད་རྩིས། དགའ་རྩིས་གསར་མའམ་བློ་བཟང་རྡོ་རྗེར་གྲགས་པ་བཅས་གཞུང་མི་འདྲ་བ་བདུན་གྱི་རྩིས་འགོ་རབ་གནས་མེ་ཡོས་(སྤྱི་ལོ༡༩༨༧)ལོར་སྤོ་བར་མཛད་ནས་ལག་ལེན་གྱི་སྐོར་ཆ་ཚང་བར་བཀོད་པའི་སྔོན་མེད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཆེན་པོ་སྐར་རྩིས་ཀུན་འདུས་ནོར་བུ(ཀྲུང་གོའི་བོད་རིག་པ་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས་བསྐྲུན)ཞེས་མཚན་ཙམ་ཡང་རྣ་བའི་རྒྱན་དུ་གྱུར་པ་དེ་ཉིད་བརྩམས། ལོ་དེའི་སྟོན་མཇུག་ཀྲུང་བོད་རིག་པ་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས་ཀྱིས་གདན་དྲངས་པ་ལྟར་པེ་ཅིན་དུ་ཕེབས་ནས་དེ་གའི་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས་གངས་ལྗོངས་ཤེས་རིག་གི་ཉིང་བཅུད་ཅེས་པའི་དཔེ་ཚོགས་སུ་རྩིས་གཞུང་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་དེབ་བཅུ་པར་སྐྲུན་གྱི་འཆར་གཞི་བཀོད་པ་འདེམས་བསྒྲིགས་དང་། ཆུ་མིག་ཀླུ་མཚོའི་རེའུ་མིག །རེའུ་མིག་རྒྱ་མཚོ། མཁས་པའི་སྙིང་ནོར་གྱི་ཆ་ལག་རིན་ཆེན་སིལ་མ། ཉེར་མཁོའི་རེའུ་མིག་སོགས་ལ་ཞུ་དག་སྒོས་གཏན་ལ་ཕབ། ས་སྤྲུལ་ལོའི་དཔྱིད་ཀར་ནུབ་བྱང་མི་རིགས་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོར་ཕེབས་ཏེ་རྩིས་རིག་འཛིན་གྲྭའི་བོད་རིགས་སློབ་མ་རྣམས་ལ་རྒྱ་རྩིས་འཇམ་དབྱངས་དགྱེས་པའི་མཆོད་སྤྲིན་གྱི་སྟེང་ནས་ས་རིས་ལག་ལེན་གྱི་སྐོར་ཁྲིད། དབྱར་གནང་གི་སྐབས་སུ་མཚོ་སྔོན་སློབ་གསོའི་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་ཡིག་ཐོག་འཛིན་གྲྭའི་དགེ་རྒན་དུ་གདན་དྲངས་པ་ལྟར་བོད་རིགས་ཀྱི་དགེ་རྒན་སྐོར་ཅིག་ལ་སྐར་རྩིས་ཀུན་འདུས་ནོར་བུ་དང་། བྱེད་མཐུན་རིགས་ལྡན་མཆོད་པའི་མེ་ཏོག །སློབ་མ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོར་རིགས་ལྡན་མཆོད་པའི་མེ་ཏོག་གི་ཁྲིད་ཞིབ་རྒྱས་སུ་བསྩལ་པ་དང་། མཚོ་སྔོན་ཀུན་ཁྱབ་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གི་རེ་བ་ལྟར་སྐར་རྩིས་ཀུན་འདུས་ནོར་བུ་ཁྲིད་པ་སྒྲར་ཕབ། རབ་གནས་ལྕགས་རྟ(སྤྱི་ལོ༡༩༩༠)ནས་ལྕགས་ལུག་བར་ལོ་ངོ་མཐོང་གཉིས་ཀྱི་རིང་ལ་ཀྲུང་གོའི་བོད་བརྒྱུད་མཐོ་རིམ་ནང་བསྟན་སློབ་གླིང་དུ་སྐར་རྩིས་འཛིན་གྲྭ་ཞིག་བསྒྲུབས་པར་སྐར་རྩིས་ཀུན་འདུས་ནོར་བུའི་སྟེང་ནས་རྩིས་ཀྱི་ལག་ལེན་གོ་དོན་དང་། མཇུག་གི་རེའུ་མིག་འཛིན་ཚུལ་དང་བཅས་པ་རྒྱས་པར་ཁྲིད་པས་སྐར་རྩིས་ཀྱི་ལག་ལེན་གོ་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་སློབ་མ་མང་དུ་ཐོན་པ་དང་། གཞན་ཡང་བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་དང་། ནུབ་བྱང་མི་རིགས་སློབ་གླིང་། ལྷོ་ནུབ་མི་རིགས་སློབ་ཆེ། གཙོས་མི་རིགས་དགེ་འོས་སློབ་ཆེན། མདོ་སྨད་ཀྱི་ཆོས་སྡེ་གང་མང་གིས་གཙོས་ཕྱོགས་སོ་སོར་ཕེབས་ཏེ་མདོ་སྔགས་རིག་གནས་དང་། ལྷག་པར་དུ་སྐར་རྩིས་ཀྱི་དཔེ་ཁྲིད་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་གནང་པས་གངས་ཅན་བོད་རིག་པའི་ཉིན་བྱེད་མཁའ་དབྱིངས་སུ་དྲངས་པའི་མཛད་བཟང་གོང་འཕེལ་ངོས་ཡང་དར་བསྟན་པའི་རྩ་ལག་ཏུ་གྲུབ་ཡོད། ཁོང་གི་སློབ་མའི་ཁྲོད་ན་ཡང་སྐར་རྩིས་ཀྱི་རྒྱུན་སྤེལ་མཁན་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ཡོད་དེ། ཧོང་མིན་ཞིན་དང་ཁྲིན་ཅིའུ་ཅིན་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་རྒྱ་བོད་ཡིག་རིག་གཉིས་ཀྱི་སྟེང་ནས་དཔྱད་པ་དང་ལག་ལེན་བྱས་ཏེ་བོད་ཀྱི་རྩིས་རིག་གི་གོ་དོན་དང་ལག་ལེན་ཞེས་པ་བརྩམས་པ་དང་། དུས་མཁྱེན་པ་ཤེས་རབ་ཆོས་འཕེལ་མཆོག་ཀན་ལྷོ་བོད་སྨན་ཁང་གི་རྩིས་རིག་ཞིབ་འཇུག་སོའོ་ནས་ཕྱག་ལས་གནང་བཞིན་ལོ་རེ་བཞིན་བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་ཨེ་ཝཾ་ཆོས་འཁོར་གླིང་གི་ཕྱག་ལེན་བཞིན་ཕུག་ལུགས་རྩིས་གཞུང་རིགས་ལྡན་མཆོད་པའི་འོད་སྣང་གཞིར་བཟུང་ནས་དཀར་ནག་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་ལོ་ཐོ་རྩོམ་སྒྲིག་དང་འགྲེམས་སྤེལ། རྩིས་དཀར་ནག་གི་སློབ་མ་མང་དུ་བསྐྱངས་པ་མ་ཟད། མ་ཧཱ་ཙི་ནའི་རྩིས་གཞུང་འཇམ་དཔལ་དགྱེས་པའི་མཆོད་སྤྲིན་ཞེས་པ་གསར་རྩོམ་མཛད་པ་དང་། རྩིས་རམས་པ་འཇམ་དབྱངས་ཆོས་འཛིན་སོགས་ཀྱིས་བླ་བྲང་ཀྱེེ་རྡོར་གསང་སྔགས་དར་རྒྱས་གླིང་ནས་ལོ་རེ་བཞིན་རྒྱ་རྩིས་ལྟར་གྱི་ལོ་ཐོ་འབྲི་བཞིན་ཡོད་དོ། །
གཞན་བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་བའི་ཨེ་ཝཾ་ཆོས་འཁོར་གླིང་གི་སྒྲ་རྩིས་སྨྲ་བའི་དབང་པོ་སྨད་སོག་བཛྲརམ་བློ་བཟང་སྦྱིན་པ་མཆོག་གིས་རྩིས་རམས་པ་སྨད་སོག་ཟླ་བ་དང་ཨོཾ་འཁྱིལ་འཇམ་དབྱངས་ལེགས་བཤད་སོགས་བསྟེན་ནས་སྐར་རྩིས་དང་། རྒྱ་རྩིས། འབྱུང་རྩིས། དབྱངས་འཆར་གྱི་སྐོར་སོགས་དཔྱིས་ཕྱིན་པར་སྦྱངས་པ་དང་། བསྟན་པ་ཡང་དར་གྱི་སྐབས་ནས་བཟུང་བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་གཙོ་བྱས་པའི་རྨ་ལྷོ་བྱང་གི་ཆོས་སྡེ་མང་པོར་སྒྲ་རིག་པ་དང་རྩིས་ཀྱི་འཆད་ཉན་མང་དུ་གནང་ནས་སློབ་མ་མང་དུ་བསྐྱངས་པ་དང་། བརྩམས་ཆོས་ལ་ཡང་ཕུག་ལུགས་རྩིས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལེགས་པར་བཤད་པ་རིགས་ལྡན་ཞལ་ལུང་བྱིས་པའི་མིག་འབྱེད་དང་། རིགས་ལྡན་ཞལ་ལུང་གི་ཟུར་རྒྱན་རེའུ་མིག་གསེར་གྱི་ལྡེ་མིག །སྟོང་འཇུག་ཡིད་ཀྱི་མུན་སེལ། ལྔ་སྒྲ་གཟའ་ལྔའི་ཞག་གསུམ་གྱི་འཁོར་གྲངས་ཀྱི་ངེས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་སླར་ངོ་མཚར་དུ་སྐྱེས་པའི་སྒྲུབ་ཚུལ། སྐར་རྩིས་འབྱུང་རྩིས་ཟུང་སྡེབ་ཀྱི་ལོ་ཐོ་སྦྱོར་ཚུལ་དང་ཉེར་མཁོའི་གཟུགས་རིས་འགྲེལ་བཤད་སོགས་རྒྱས་པར་བཀོད་པ་རྩིས་ཀྱི་རིག་པའི་ཉིང་ཁུ། མ་ཧཱ་ཙི་ནའི་རྩིས་ལ་འཇུག་པའི་ཡི་གེ་འཇམ་དབྱངས་མཆོད་པའི་མེ་ཏོག ། མ་ཧཱ་ཙི་ནའི་རིང་ལུགས་འབའ་ཞིག་ལས་འོངས་པའི་ཟླ་ཉི་སྒྲིབ་རྩིས་འཇམ་དབྱངས་འཛུམ་ཟེར། དེའི་ཉེར་མཁོའི་རེའུ་མིག །འཇམ་དབྱངས་མཆོད་པའི་མེ་ཏོག་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བའི་ཟུར་འདེབས་བུང་བ་བཟི་བའི་ཅ་ཅོ་སོགས་མཛད་པ་དང་། རབ་འབྱམས་པ་ངག་དབང་ཀུན་བཟང་གིས་མཛད་པའི་རྩིས་རིག་བློ་གསལ་འཇུག་ངོགས་བྱ་བ་སྐར་རྩིས་ཀྱི་ལག་ལེན་དང་གོ་དོན། རྒྱ་རྩིས། ནག་རྩིས། ཉེར་མཁོའི་རེའུ་མིག་སོགས་ཆ་ཚང་བ་དང་། གཙང་ར་རྒྱ་དགོན་པའི་མཁས་དབང་རྩི་བཞག་ཆོས་འཕེལ་རྒྱ་མཚོའི་རབ་གནས་ཆུ་སྤྲེལ(སྤྱི་ལོ༡༩༩༢)ལོར་རྩིས་མགོ་འཛིན་པའི་གཞུང་ལག་ལེན་འཁྱེར་བདེའི་སྐར་རྩིས་སྙིང་པོ་བཏུས་པ་དང་ཟུར་བརྒྱན་རེའུ་མིག་གི་སྐོར། རྩིས་རིག་སྨྲ་བ་དཀོན་མཆོག་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དགེ་ལྡན་རྩིས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་དཔག་བསམ་ལྗོན་པ་བྱ་བ་ཉེར་མཁོའི་རེའུ་མིག་དང་བཅས་པ། མ་ཧཱ་ཙི་ནའི་ལུགས་ཀྱི་ཟླ་ཉི་སྒྲིབ་པའི་རི་མོ་འཆར་ཚུལ་འཇམ་དབྱངས་དགྱེས་པའི་མཆོད་སྤྲིན་དང་། འཇམ་དབྱངས་དགྱེས་པའི་མཆོད་སྤྲིན་གྱི་ཁ་སྐོང་དག་ཚེས་དང་ཟླ་ཉི་སྒྲིབ་པའི་རི་མོ་འཆར་ཚུལ་ངོ་མཚར་འཕྲུལ་གྱི་སྒུལ་ཤུགས། མ་ཧཱ་ཙི་ནའི་ལུགས་ཀྱི་རྩིས་རིག་བསྡུས་པ་བྲི་ཐབས་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ། ས་གླང་བརྟག་ཚུལ་ཀུན་ཕན་ཟླ་བའི་འོད་ཟེར་སོགས་མཛད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གངས་ཅན་གྱི་ལྗོངས་སུ་ས་ཁྱབ་རྡོ་ཁྱབ་ཏུ་དར་རོ། །
སྨྲས་པ།
ལྷག་བསམ་རབ་དཀར་གངས་རི་ལས་འོངས་པའི། །
རིག་པའི་བདུད་རྩི་ཡན་ལག་བརྒྱད་ལྡན་ཀླུང་། །
ཡང་དར་བསྟན་པའི་ཞིང་སར་འདྲེན་མཁས་པ། །
གྲུབ་མཐའ་རྒྱ་མཚོའི་བདག་པོར་བཞེངས་མིན་ནམ། །
དེ་ལྟར་ཡང་དར་སྐབས་སུ་རྩིས་རིག་དར་ཚུལ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །
འབྲེལ་ཡོད་འོས་སྦྱོར།