འཇུ་སྐལ་བཟང་གི་སྙན་ངག་འགའི་ཕྲན་དཔྱད།

གཡག་རོག་གི་ཟེ་བ་ཡིས་བཏེགས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཤིག
འདི་ན་སྲ་གཟུགས་འཁྱོག་པོར་ཆགས
གཡུང་དྲུང་དམུ་ཐག་གི་སྐས་རྡང་མར་བརྐྱངས་པ་ཡིན་ནམ
ལྷ་བབས་མཆོད་རྟེན་གྱི་བང་རིམ་ཡར་བརྩེགས་པའང་ཡིན་སྲིད
རང་བྱུང་གི་གོར་མ་ལ་གཟོང་ཁ་དང་པོ་སྐོར་ཉེས་ཤིག་གིས
ཁྱོད་ཀྱི་ལས་དབང་དེ་རྡོག་འོག་འབའ་ཞིག་ཏུ་བསྐྱལ
དམག་རྟའི་རྨིག་པ་ཡིས་བྲང་ཁོག་བརྡུངས་པས
ཁྱོད་ཀྱི་ལ་རྒྱ་དང་ང་རྒྱལ་ཡང་ཡང་བསླངས་མོད
གཙུག་ལག་ཁང་གི་དུང་སྒྲ་རིང་པོ་དེས
ཁྱོད་ལ་ཏིང་འཛིན་གྱི་དྲན་སྐུལ་བྱས
དུས་ཀྱི་རླུང་སྤྲིན་རྦ་རླབས་སུ་ཁོལ་བས
ཁྱོད་ཀྱི་མགོ་བོ་སྙེས་ལས་བསླངས་ཀྱང
དར་ལྕོག་རླུང་གིས་རྡེབ་པའི་སྒྲ་བསྟུད་མར་སྒྲོག་པ་ཡིས
ཁྱོད་རང་སླར་ཡང་རྨི་ལམ་གྱི་ཞིང་དུ་སྐྱེལ
ཟུངས་ཁྲག་འཛག་བཞིན་པའི་རྐང་མཐིལ་གྱི་སེར་ཁ་དེ
ཁྱོད་ཀྱི་ལུས་ལ་གླན་ཚེ
ཁྱོད་ལ་བཟོད་མི་ཐུབ་པའི་ཟུག་གཟེར་ཞིག་སྐྱེད་ཅིང
ཁྱོད་ཀྱི་ལུས་ལས་ལྡང་བའི་རྔུལ་ནག་གི་རླངས་པ་ཡིས
མཁའ་དབྱིངས་སུ་འབྲི་བཞིན་པའི་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་བཟོ་བཀོད་དེ་ནམ་ཡང་མཚམས་བཞག་མ་མྱོང་།

ཕྲན་དཔྱད། རེ་རྐང་གླིང་།
        བོད་ཀྱི་སྙན་ངག་གསར་པའི་བྱུང་འཕེལ་གྱི་གོ་རིམ་ལ་གཞིགས་ནས་བཤད་ན། «ལང་ཚོའི་རྦབ་ཆུ»ནས་མགོ་བཟུང་སྟེ་སྙན་ངག་གསར་པའི་བརྩམས་ཆོས་ཡོངས་ལ་གཅིག་གྱུར་གྱི་ཆ་ཞིག་སྣང་བ་ནི། དུངས་བརྗོད་ཀྱི་རང་བཞིན་སྨྲ་བ་མེད་པ་དེའི་ཁྲོད་དུ་བསམ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་བསྡུས་བརྗོད་ཀྱི་ཉམས་སྣང་ཞིག་བསྐྲུན་ཡོད་པ་དེ་དང་། བསྡུས་བརྗོད་ཀྱི་བརྡ་དོན་དེ་མེ་ལོང་མའི་རྒྱན་སྦྱོར་སྟངས་དང་མི་འདྲ་བར“བ་ཚྭའི་དྲི་དང་འགྲོགས་པའི་ཁ་སང་གིས་དེ་རིང་གི་སྐོམ་པ་ག་ལ་སོད”ལྟ་བུའི་གཞུང་ལུགས་ཀྱིས་མ་བཅིངས་ཤིང་གསར་གཏོད་ཁོ་ན་ཞིག་ཏུའང་བརྗོད་ཐབས་མེད་པའི་བསྡུས་དོན་རེ་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད། དེ་བས་ལོ་རབས་བརྒྱད་ཅུ་པའི་ནང་གི་བོད་ཀྱི་སྙན་ངག་གསར་པའི་བརྩམས་ཆོས་གང་ཞིག་ཡིན་པས་ཀྱང་བརྩམས་ཆོས་དེའི་ཁྲོད་དུ་བསྡུས་བརྗོད་ཀྱི་བརྡ་དོན་གསར་པ་ཞིག་མངོན་ཡོད་པ་རེད།
        ཡིན་ནའང་བོད་ཀྱི་སྙན་ངག་གསར་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་བྱུང་བའི་ངོས་ནས་བཤད་ན། སྐུ་ཞབས་རང་གྲོལ་ལགས་ཀྱིས་རིག་ལམ་གསར་པའི་སྒོ་མོ་ཕྱེས་ཚུན་དུ་གཞོན་ནུ་མང་པོ་ཞིག་གིས་དེང་རབས་སྙན་ངག་གི་ལག་ཐབས་དང་མཚོན་སྟོབས་སོགས་ལ་སྒེར་ངོས་ནས་བྲི་ཐབས་སྣ་ཚོགས་ལ་ཚོད་ལྟ་བྱས་ཡོད་ཅིང་། དེ་ལས་མང་པོ་ཞིག་གིས«ལང་ཚོའི་རྦབ་ཆུའི»དབྱངས་འགྲོས་དང་མཚམས་ཚིགས་ཁོ་ནར་དང་དོད་བྱས་ཏེ་སྙན་ངག་གསར་པའི་འཕྲིན་ལས་བསྐྱངས་པ་ཡིས་ཁོ་ཚོ་རེ་རེ་བཞིན་ཕམ་ཁའི་གནས་སུ་དེད་པ་ལ། རེབ་གོང་རྡོ་རྗེ་མཁར་དང་ནོར་སྡེ། དུར་བུད་རྣམ་གྲགས་སོགས་ད་ལྟ་བོད་ཀྱི་སྙན་ངག་གསར་པའི་བཤུལ་ལམ་ཁྲོད་རྒས་པའི་ཆོས་ཚུགས་མངོན་པའི་སྙན་ངག་པ་རྒན་པ་མང་པོ་ཞིག་ཁ་ཁུ་སིམ་པོར་གནས་ཡོད་པ་དེ་དང་། ཡང་རྒྱུན་སྲོལ་གྱི་མཚོན་སྟངས་ལ་མི་རིགས་གཞན་གྱི་རིག་གནས་ཀྱི་ཤན་ཐེབས་པའམ་ཡང་ན་སྐབས་དེའི་སྐད་ཅིག་མའི་སེམས་རྩ་ཁོལ་བའི་ཡིད་ངག་གི་འབོད་པ་རེ་རེ་སྙན་ངག་གསར་པའི་བསྡུས་བརྗོད་ཀྱི་མཚོན་དོན་ཁོ་ནས་སྟོན་ཐུབ་ཡོད་པའི་བརྩམས་ཆོས་འགའ་རེ་བྱུང་བའང་། དཔེར་ན།«གནའ་བོའི་ཅོང་རྙིང»དང«རླབས་རྒྱུན་དང་བྲག་རྡོ»ལྟ་བུ་ཡོད་མོད། དེ་ཡང་སྙན་ངག་པ་གང་དེའི་རང་སྟོབས་ལས་བསྐྱེད་པའི་ལྟ་གྲུབ་ཀྱི་ལམ་ཁ་ཞིག་ནས་བཤད་མི་ཆོག་པར། འཆར་ཅན་གྱི་ཀུན་རྟོག་དང་བརྩམས་ཆོས་བྱེ་བྲག་པ་ཁོ་ནའི་གྲུབ་འབྲས་ཤིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པ་ནི་གཅིག་ནས་སྙན་ངག་དེ་དག་གི་བསྡུས་བརྗོད་ཀྱི་གབ་ཤུགས་དེ་སྲོལ་ཤས་ཆེ་ལ། བརྩམས་ཆོས་ཀྱི་མགོ་རྔ་བར་གསུམ་ཀུན་ཏུ་བསྡུས་བརྗོད་ཀྱི་ཕྲེང་བའི་སྡེབ་རྩེག་དེ་ལུ་གུ་རྒྱུད་དུ་བསྟར་བ་ནང་བཞིན་གཅིག་མགོ་གཅིག་ལ་བཙེམས་ནས་ཡོད་པ་དེ་རེད།
        གོང་གསལ་སྣང་ཚུལ་དག་ལས་ཤེས་ཐུབ་པ་ནི་སྤྱི་ལོ་སྔོན་མའི་ལོ་རབས་བརྒྱད་ཅུ་པའི་དུས་མཇུག་གི་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་དག་ལ་མཚོན་ན་བོད་རྩོམ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ལ་ཟིན་ཐོ་གསར་པ་ཞིག་དགོད་རྒྱུའི་སྔ་ལྟས་དེ་གཅིག་ཤེས་ཀུན་གྲོལ་གྱི་ཚུལ་དུ་རྟོགས་ནས་ཡོད་ལ། དེ་ལས་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་འགའ་རེས་གོ་སྐབས་དེ་དང་དམ་དུ་སྦྲེལ་ནས་རང་གི་ལག་རྗེས་དེ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཚིག་མཛོད་ངོས་ལ་དགོད་འགྱུར་བའི་ཕུགས་བསམ་མམ་ཧམ་སེམས་དེ་ཡང་མངོན་ནས་ཡོད། དེ་ལ་མི་སུམ་ཅུར་བསམ་པ་སུམ་ཅུ་ཞེས་པའི་དཔེ་བཞིན་ལོ་རབས་བརྒྱད་ཅུའི་སྨད་དང་དགུ་བཅུའི་ལོ་མགོར་བོད་དུ་སྙན་ངག་གསར་པའི་ཚ་རླབས་རྒྱས་ནས་ཡོད་ཅིང་། དུས་སྐབས་དེ་ནས་བཟུང་སྟེ་འཇུ་སྐལ་བཟང་དང་ལྗང་བུ། གཅན་མེ་སྟག་སོགས་རང་རང་གི་སྙན་ངག་གསར་པའི་མཚོན་ཐབས་ལ་ལམ་ཁ་རྙེད་པའི་སྙན་ངག་པ་དག་བྱུང་ཞིང་། བོད་རང་ལ་སྙན་ངག་གསར་པ་ཞེས་པའི་གྲུབ་མཐའ་ཞིག་བྱུང་བ་བོད་ཀྱི་ཀློག་པ་པོ་ཀུན་གྱིས་དང་ལེན་བྱས་ནས་ཡོད་དོ།།
        གནས་ཚད་དེ་འདྲ་ཞིག་གི་ལམ་ནས་ད་གཟོད་སྙན་ངག་པ་འཇུ་སྐལ་བཟང་ལགས་ཀྱི་སྙན་རྩོམ«ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལའི་མདུན་ངོས་ཀྱི་རྡོ་ཐེམ»ཞེས་པ་འདིར་དཔྱད་མྱོང་ཕྲན་བུ་ཞིག་བཀོད་ན་ནི། དུས་སྐབས་དེའི་རིང་གི་སྙན་ངག་ཕལ་ཆེ་བ་ཞིག་ནི་བསྡུས་བརྗོད་དང་དུངས་བརྗོད་བཙོ་སྦྱང་གི་གོ་རིམ་དུ་གནས་ཡོད་པས། སྙན་ངག་གི་སྐད་ཆ་དང་བརྗོད་པའི་ཁྱབ་ཁོངས་ལ་བློ་གཟུ་བོས་དཔྱད་འཇོག་བྱས་ཡོད་པ་ཤིན་ཏུ་ཉུང་ཉུང་ཡིན་ནའང་། འཇུ་སྐལ་བཟང་ལགས་ཀྱི་སྐབས་དེའི་སྙན་ངག་བརྩམས་ཆོས་མང་པོ་ཞིག་ལ་ཐོད་བརྒལ་གྱི་རང་བཞིན་ཞིག་མངོན་ནས་ཡོད་པ་ནི་རྩོམ་པ་པོས་ཚིག་གི་བརྡ་དོན་དེ་ཞུན་དག་ཡོད་པའི་བརྡ་སྤྲོད་ཀྱི་མཛེས་སྣང་ཞིག་དང་སྙན་ངག་གི་བརྣག་ས་དེ་གནའ་བོའི་ལོ་རྒྱུས་དང་ཐག་ཉེ་བའི་རང་སྣང་ཡུལ་ཅན་མང་པོ་ཞིག་ལ་རྒྱབ་རྟེན་བཅོལ་ནས་ཡོད་པ་དེ་རེད། དེ་བཞིན«ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལའི་མདུན་ངོས་ཀྱི་རྡོ་ཐེམ»ཞེས་པ་འདིར་མཚོན་ནའང་རྩོམ་པ་པོས་སྙན་ཚིག་མགོ་བརྩམས་མ་ཐག“གཡག་རོག་གི་ཟེ་བ་ཡིས་བཏེགས་པའི་ལོ་རྒྱུས”ཞེས་བསྡུས་བརྗོད་ཆེན་པོའི་རྔམ་ཟིལ་གྱིས་སྙན་ངག་གི་སྒོ་འཕར་སྟོབས་ཀྱིས་ཕྱེས་ཡོད་ལ། “གཡུང་དྲུང་དམུ་ཐག”དང“མཆོད་རྟེན་གྱི་བང་རིམ”སོགས་ཁོ་རང་གི་སྙན་ངག་མང་པོའི་བརྡ་བྱེད་དུ་གྱུར་བའི་ཚིག་རིས་དག་བེད་སྤྱད་དེ། པོ་ཏ་ལའི་མདུན་ངོས་ཀྱི་རྡོ་ཐེམ་དེའི་གོར་མ་རེ་རེའི་བྱུང་འབྲས་དེ་མཚོན་ནས་ཡོད་མོད། ཀློག་པ་པོ་དག་གིས་ངེས་པར་ཤེས་དགོས་པ་ཞིག་ལ། གོང་གསལ་གྱི་ཚིག་རྐང་འདི་དག་ནི་སྙན་ངག་པ་གང་དེའི་བརྗོད་འདོད་སེམས་ཀྱི་ཚིགས་མལ་ན་དུས་རྟག་ཏུ་འཕག་འཚག་རྒྱག་གིན་པའི་བག་ཆགས་རིགས་ཤིག་སྟེ། བོད་བཙན་པོའི་སྙིང་སྟོབས་ཉམས་དམས་ཀྱི་གནས་སུ་འཁོད་པ་དང་ནང་པའི་བསྟན་པ་དར་ཞིང་རྒྱས་པའི་སེམས་ཀྱི་འགལ་འདུ་དེ་རེད།
        དུམ་མཚམས་དང་པོའི་ནང་དུ་བྱུང་བའི་ཡིད་བརྙན་དག་ལ་ཟོལ་འབྲིའི་ཆ་མང་བས་རྩོམ་པ་པོའི་འགལ་བའི་སེམས་ཀྱི་དམིགས་སྒོ་དེ་གསལ་པོར་མཚོན་མེད་མོད། དུམ་མཚམས་གཉིས་པ་དེས་རྗེས་ཟློས་ཀྱི་ཉམས་ཀྱིས་སྔར་གྱི་གཡུང་དྲུང་དམུ་ཐག་དང་ལྷ་བབས་མཆོད་རྟེན་གཉིས་ལ་གསལ་ཁ་བཏོད་ཡོད་པ་ནི་དམག་རྟའི་རྨིག་པ་ཡིས་ང་རྒྱལ་བསླངས་ནའང་གཙུག་ལག་ཁང་གི་དུང་སྒྲས་ཏིང་འཛིན་གཉིད་དུ་བསྐུལ་བ་དཔེ་དཔེ་ཅན་གྱི་ཚུལ་དུ་གོང་འོག་རྐང་པ་བཞི་རེ་དོན་སྐོར་བའི་རྒྱན་གྱི་ཚུལ་དུ་བཀོད་ནས་ཡོད།
        དུམ་མཚམས་གཉིས་པ་བཀླགས་རྗེས་ཐད་ཚོར་གྱི་སྣང་བ་ལྟར་བཀྲལ་ན་བརྩམས་ཆོས་འདིས་བསྐྱེད་པའི་ཁམས་སམ་བླ་གནས་དེ་བློ་འབྱེད་དམ་དཔྱོད་ཤེས་ཀྱི་རང་མཚན་པའི་ངོ་བོ་དེས་སྙན་ངག་གི་མཛེས་པའི་ཡུལ་གྱི་ཆ་ཤས་དེ་ཁ་རུབ་ཁོག་དོག་གི་གནས་སུ་དེད་ནས་ཡོད་མོད། ཡིན་ནའང་ལོ་རབས་བརྒྱད་ཅུ་པ་ནི་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་སྤྱི་དང་སྒོས་སུ་རྩོམ་རིག་སྒྱུ་རྩལ་སོགས་ཀྱི་ངོས་ཐད་ནས་བཤད་ན་མི་ཆོས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ས་བོན་རྒྱས་མ་ཐག་པའི་དུས་དེ་ཡིན་ཙ་ན། སྨྱུ་གུ་ཐོགས་ཚད་ཀྱི་སེམས་སུ་རྗེས་ལུས་དང་བག་འཁུམས་ཞེས་པ་དགྲ་གཤེད་དུ་ངོས་བཟུང་ནས་ཡོད་ལ། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སློབ་གསོ་རྒྱག་སྟངས་དེས“རྨོངས་དད”ཅེས་པའི་མིང་ཚིག་ཅིག་ཀྱང་རྗེས་ལུས་དང་བག་འཁུམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཕུང་གསུམ་པ་ཞིག་ལ་ངོས་བཟུང་ནས་ཡོད་པས། གཞོན་ནུ་ཤེས་ཡོན་ཅན་དག་གིས་རང་རང་གི་བརྩམས་ཆོས་རྒྱུད་དུ་ནམ་ཞར་ཡང་བྱེད་པོ་གང་ཞིག་གིས་མི་རིགས་སམ་མི་རབས་དེ་ཉིད་ཐ་མལ་རྩག་རྩིག་གི་གནས་སུ་བཀོད་ཚར་བའི་འཁང་ར་དེ་བརྗོད་འདོད་སྙིང་གི་དབུས་སུ་གནས་པ་ལ། ཆོས་ལུགས་ཉིད་རྗེས་ལུས་ཐེབས་བྱའི་རྒྱུ་གཙོ་བོར་བལྟ་བའི་སྲོལ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་ན། དུམ་མཚམས་འདི་ལས་མངོན་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཆ་དེ་གཙོ་བོ་དུས་སྐབས་དེའི་ཤེས་ཡོན་ཅན་འབོར་ཆེན་ཞིག་གི་མགྲིན་ངག་གི་ཚབ་སྤྲོས་པ་ཙམ་ལས་མི་སྒེར་གྱི་ལྟ་བ་ཁོ་ན་ཞིག་ལ་བརྗོད་མི་རུང་བར་འདོད།
        དེ་བཞིན། དུམ་མཚམས་གསུམ་པ་རུ་སྙན་ངག་པ་གང་དེའི་བརྗོད་འདོད་ཀྱི་རེ་བ་དང་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དེ་མཚོན་བརྗོད་ཐུབ་ཡོད་པ་ནི་མི་རིགས་ཤིག་གི་བླ་མེད་ཀྱི་བློ་གཤོག་དང་དད་ཞེན། བརྩོན་འགྲུས་བཅས་ཀྱིས་སྔར་གྱི་འགལ་འདུ་དེ་བཏང་སྙོམས་སུ་བསྐྱུར་ནས་མ་འོངས་བདེ་སྐྱིད་དང་སྔོན་ཐོན་གྱི་རེ་བའི་སྐྱ་རེངས་དེ་འཆར་ངེས་པར་བློ་རྩ་བརྟན་པོའི་རེ་བ་མངོན་ཡོད་པ་དེའོ།།
        སྤྱིའི་ཆ་ནས་བལྟས་ན་སྙན་ངག་འདི་ལ་ཟློས་སྐྱོན་དང་ལྷུག་བརྗོད་ཀྱི་ཆ་མང་བར་མ་ཟད། བསྟན་དོན་ཆིག་རྐྱང་དང་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་ཉམས་འདོན་ཚུལ་མང་ནའང་། བོད་ཀྱི་སྙན་ངག་གསར་པའི་བྱུང་འཕེལ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ངོས་ནས་བཤད་ན་འཆར་ཡན་དེ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཐེམ་པར་སྙེག་པའི་བརྒལ་སྟེགས་ཀྱི་ཆ་དང་བརྗོད་བརྙན(语象)གྱི་སྲོག་གསར་པ་འཛུགས་གྲུབ་སྐོར་ལ་ལོ་རྒྱུས་རང་བཞིན་གྱི་ཟིན་ཐོ་བསྐྲུན་ཡོད་དོ། །  
སྙན་ངག་པའི་རྒྱལ་ཁམས་ནི
ཚོན་མདངས་སྣ་ཚོགས་འདྲེས་པ་ཁྲ་ཤིག་གེ་བ་ཞིག་མིན་ལ
དེ་ན་རྟོག་བཏགས་ཀྱི་སྦྲང་ཆར་དང་མཛེས་མའང་མེད
སྙན་ངག་པའི་རྒྱལ་ཁམས་ན
ལུང་ཚིག་དང་རྣམ་གཞག་དེ་ཚོ་ཡོད་མ་མྱོང་
སྙན་ངག་པའི་བསམ་གཞིག་དེ
ཚགས་མ་རུ་ཆུ་བླུགས་པ་བཞིན
ཐོལ་གྱིས་ཐོན་ཞིང་ཤར་གྱིས་འགྲོ་བས
ཞག་མལ་ཡེ་མི་གཏོང
ཚོར་བ་སྣ་ཚོགས་ཀྱང་གཙང་ཆེན་རགས་ལས་ཤོར་བ་བཞིན
གང་ཤར་ལ་འདོར་ལེན་ཐེངས་གཅིག་གིས
ཐམས་ཅད་ལམ་གཞུང་གཅིག་ཏུ་སྡུད་ཅིང་འགྲོ
སྙན་ངག་པའི་རྒྱལ་ཁམས་ནི

སྟོང་བ་འབའ་ཞིག་ལགས་ཏེ
གནམ་ས་ཤོང་ཐུབ།
 
ཕྲན་དཔྱད། གུ་རུ་དོན་གྲུབ།
        དུས་རྒྱུན་སྙན་ངག་པ་འཇུ་སྐལ་བཟང་ལགས་ཀྱི་སྙན་ངག་ཀློག་ཐེངས་རེ་རེར། བདག་གི་ནང་སེམས་ཀྱི་བརྩེ་བའི་གོ་རིམ་སྡེབ་དཀའ་བར་གྱུར་ཏེ་སྔ་མོ་ནས་ཁོང་གི་སྙན་ངག་གི་རྒྱལ་ཁམས་སུ་ཕུ་ཉུལ་མདོ་ཉུལ་བྱས་འགྲོ། དེ་ལ་རྒྱུ་རྐྱེན་གཉིས་མཆིས་ཏེ། གཅིག་ནི་ཁོང་གི་སྡེབ་ལེགས་ཤིང་གྲུམ་ཤ་དོད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་སྦྱོར་སྟངས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པོ་དེ་དང་། ཅིག་ཤོས་ནི་ཁོང་གི་གཞན་དྲིང་མི་འཇོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་དེ་དང་། རྫི་གསང་དོད་པའི་ཚོར་བས་བཞེངས་པའི་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་གོང་བུ་མཐའ་དག་སེམས་ཀྱི་གས་ཀའི་ལྷན་ཐབས་སུ་འགྱུར་འགྲོ་བས་ཡིན།
        སྙན་ངག་ནི་ཚོར་བ་རྐྱང་རྐྱང་གིས་བྲིས་པ་ཞིག་མིན་པར། དེའི་ཕར་རྒྱབ་ན་བློས་མི་དཔོག་པའི་གསང་བའི་གན་མཛོད་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད་དེ། དེ་བསྔོག་པ་ལ་བློ་གྲོས་ཀྱི་རྣོ་གཟོང་ལེགས་པོ་ཞིག་མེད་ན་ནི་ལག་ཡོང་ཅི་ཡང་ཡོད་མི་སྲིད་དོ།། སྤྱིར་སྙན་ངག་པའི་སེམས་ཁ་ནི་ཁེར་རྐྱང་དང་སྐྱོ་སྣང་གིས་བཟུང་ཞིང་། ཚོར་རྟོག་ཡོད་ཚད་ཀྱང་ཆིག་རྐྱང་པ་དང་ཚོན་མདངས་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་ནའང་། ཏག་ཏག་ཁེར་རྐྱང་དང་སྐྱོ་སྣང་། ཆིག་རྐྱང་། ཚོན་མདངས་མེད་པ་བཅས་ནི་སྙན་ངག་པ་གང་ཉིད་སྙན་ངག་པར་འགྱུར་བའི་རྨང་རྡོ་དང་སྙན་ངག་གི་ཁམས་ལེགས་པོ་ཞིག་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཆ་རྨད་དུ་བྱུང་བ་རེ་རེ་ཡིན་ནོ། ། གལ་ཏེ་སྙན་ངག་པར་ལྷ་ཆོས་དང་མི་ཆོས་གང་ཞིག་གི་ཤན་ཐེབས་ཆེ་ན་སྙན་ངག་པའི་བློ་གྲོས་ཀྱི་མིག་ཟུང་ལ་སྨུག་སྤྲིན་གཏིབས་ངེས་ཤིང་། ཁྲ་ཁྲ་རིག་རིག་དང་ཟེད་ཟེད་ལིང་ལོང་གང་ཞིག་གི་བྲན་དུ་གྱུར་ཚེ་སྙན་ངག་པའི་བློ་ཁ་འཁྱགས་རོམ་དུ་འབྱར་ངེས་པར་ཐེ་ཚོམ་ཅི་ཡང་མེད། དེ་བས་སྙན་ངག་པ་ནི་གང་དང་ཅི་ལ་ཡང་བློ་མི་གཏད་པའི་སྒལ་ཚིགས་ཅན་གྱི་མི་བུའི་བྱང་བུ་ཁུར་མཁན་ཏག་ཏག་ཡིན་ལ། སྙན་ངག་པ་ནི་ཚད་དང་སྒྲིག་གཞི་གང་གིས་ཀྱང་གཅུན་མི་ནུས་པའི་རྒྱ་ཡན་པའི་དར་ཆ་འཛིན་མཁན་ཏག་ཏག་ཡིན། སྙན་ངག་པས་ནམ་ཡང་ཚོར་བའི་ཀློང་ནས་མི་ཡུལ་གྱི་སྙིགས་མ་ཟས་སུ་བསྟེན་ཅིང་། སུ་དང་གང་གིས་ཀྱང་མ་རེག་པའི་ས་ཆེན་གྱི་དེབ་ཐེར་ལ་མིག་བཤེར་ཡང་ཡང་བྱེད་པས། སྙན་ངག་པས་ནམ་ཡང་རང་གི་བློ་གྲོས་དཔང་དུ་བཞག་ནས་རང་སེམས་རྗེན་པར་སྟོན་པ་ལས་སུ་ཞིག་གི་ཟེར་སྒྲོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཕུ་འདེད་ཀྱིས་ཡེ་ནས་མི་འབྲངས་ལ། སུ་ཞིག་གིས་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་རུས་གསེང་ནས་བག་ལྷོད་པོས་ངལ་གསོ་ཡང་གཏན་ནས་རྒྱག་མི་སྲིད་པར་ནམ་ཡང་འདོད་ཧམ་དང་མཚར་སྣང་གི་འཁར་བ་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱང་བཞུད་བྱེད་པར་སྤྲོ་བས། སྙན་ངག་པའི་རྒྱལ་ཁམས་ན་ལུང་ཚིག་དང་རྣམ་གཞག་དེ་ཚོ་ཡེ་ནས་ཡོད་མ་མྱོང་ལ། ཡོད་ཀྱང་ག་ལ་སྲིད།
        སྙན་ངག་ལེགས་པོ་ཞིག་བྲི་ན་བསམ་གཞིག་དང་ཚོར་བ་ནི་བྱ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་གཤོག་ཡ་རེ་རེ་ཡིན་པས། གང་ཞིག་ལ་གནོད་སྐྱོན་བྱུང་ན་སྙན་ངག་ནི་དེ་མུར་བག་ལ་ཞ་ངེས་པ་ཡིན། ཡིན་ཡང་སྙན་ངག་པའི་བསམ་གཞིག་བྱེད་སྟངས་དེར་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཤིན་ཏུ་དབུལ་ཏེ། སྙན་ངག་ནི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་བཀག་རྒྱ་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་དགོས་པ་བཞིན། སྙན་ངག་པའི་བསམ་གཞིག་བྱེད་སྟངས་དེའང་སྙན་ངག་ཁོ་ན་འབྲི་བའི་ཚོར་བ་དང་གཞི་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་ནས་ཡོད་པས། ཚོར་བ་ལེགས་པ་ན་བསམ་གཞིག་གི་སྒོ་མོ་ཡོད་ཚད་ཀྱང་དུས་གཅིག་ཏུ་ལེགས་འགྲོ་བ་ཡིན། ཚོར་བ་ནི་སྐད་ཅིག་ལ་སླེབས་ཤིང་སྐད་ཅིག་ལ་རྒྱང་དུ་བྱེར་བ་བཞིན། སྙན་ངག་པའི་བསམ་གཞིག་དེའང་ཚོར་བ་དང་འགྲོགས་ནས་སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་ལ་སླེབས་ཤིང་སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་ལ་ཡལ་འགྲོ་བས། སྙན་ངག་པས་ཚོར་བ་གཙིགས་སུ་འཛིན་དགོས་ཞེས་བརྗོད་པར་ཡང་རྒྱུ་མཚན་མེད་པ་ཞིག་ཡེ་ནས་མིན་འགྲོ། ཚོར་བ་དེ་གཙང་ཆེན་རགས་ལས་ཤོར་བ་བཞིན་སྟོབས་ཀྱིས་རྒྱས་ནས་སླེབས་པ་ན། སྙན་ངག་པའི་བསམ་གཞིག་ཀྱང་དེ་ལ་དེ་བསྟུན་གྱིས་འཕེལ་ངེས་པས། སྙན་ངག་པ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་ཚོར་བ་དང་བསམ་གཞིག་འདྲེས་སྦྱོར་བྱེད་པ་ནི་ཕོ་མོའི་ཁུ་བ་དཀར་དམར་གྱི་འདྲེས་སྦྱོར་བྱེད་སྟངས་དང་ཀུན་ནས་མཚུངས་པས། ཚོར་བ་དང་བསམ་གཞིག་གི་སྟོབས་ཤུགས་དྲག་ཏུ་འཕྱུར་བ་ན། རྣམ་ཤེས་ལྡན་པའི་སྙན་ངག་གི་ཁྱེའུ་གསོན་པོ་ཞིག་ཅིས་ཀྱང་བལྟམ་ངེས་པ་ཡིན།
        སྙན་ངག་གི་ཚེ་སྲོག་ནི་ཚོར་བ་དང་བསམ་གཞིག་ཁོ་ནར་དབང་བས། སྙན་ངག་ནི་གཞུང་ལུགས་ག་གེ་མོས་བཙས་པའི་ཁྱེའུ་དེ་མིན་ལ། གཞན་གྱི་སྒྲོམ་དུ་བསྙལ་བའི་བུས་པ་ལོ་ལོན་དེའང་མིན་པས། སྙན་ངག་གི་ཁྱེའུ་ངོ་མ་དེ་མིག་གིས་མཐོང་མི་ནུས་ལ་རིག་པས་ཀྱང་གཞལ་མི་ནུས་པས། སྙན་ངག་གི་ཁྱེའུ་དེ་གནམ་སྔོན་པོའི་རུས་པའི་གསེང་ན་ཡོད་ལ་ས་ཆེན་པོའི་ཟུངས་ཀྱི་ཕབས་ནའང་ཡོད་པས། འཇིག་རྟེན་འདིར་སྙན་ངག་པའི་བསམ་གཞིག་མ་ཁྱབ་ས་མེད་ལ་ཚོར་བ་མ་འཁྱུག་ས་ཡང་མེད། ཡིན་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་པང་ནས་སྙན་ངག་ནི་ནམ་ཡང་མེ་ཏོག་བཞིན་བཞད་མི་སྲིད་ལ་ཆར་བ་བཞིན་འབབ་ཀྱང་མི་སྲིད་པས། སྙན་ངག་གི་འཇིག་རྟེན་དེ་ནམ་ཡང་མག་མོག་དང་མི་གསལ་བ། སྟོང་པ་འབའ་ཞིག་ཡིན། སྟོང་པ་དེ་ཡང་སྟོང་པར་གྱུར་པ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པར་དེ་རུ་གནམ་སའི་ལྷུ་ལག་ཐམས་ཅད་ག་ལེར་ཤོང་ནུས་པ་དང་། སྟོང་པ་ཡིས་སྣང་སྲིད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་གསལ་ལེར་བསྟན་ངེས་པས། སྟོང་པ་ནི་ད་གཟོད་སྙན་ངག་གི་རྒྱལ་ཁམས་ཆེས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བ་དེ་ཡིན་ལ། སྙན་ངག་ནི་སུས་ཀྱང་མི་ཚོར་བའི་གནམ་ས་རུམ་མཁན་གྱི་ཨ་མའི་ཐུ་སྣེ་ཡི་དྲོད་འཇམ་དང་འཛུམ་རིས་དེའི་ངོ་བོར་གྲུབ་ཡོད་པས། ད་གཟོད་སྙན་ངག་ནི་མི་ཕལ་བའི་བསམ་པའི་རྒྱགས་ཕྱེར་གཏན་ནས་མི་རུང་བ་ཤེས་རབ་ཅན་ཚོའི་སེམས་ཀྱི་རྡོ་རིང་ངོས་སུ་སྔ་མོ་ནས་བརྐོས་ཚར་ཡོད།
        སྙན་ངག་པ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཁོ་ན་བསྐྱར་ཟློས་བྱེད་མཁན་གྱི་རྒན་པོ་ལོ་ལོན་དེ་མིན་ལ། སྙན་ངག་ནི་བྱིས་པར་སློབ་གསོ་གཏོང་བྱེད་ཀྱི་ལེགས་བཤད་ཁོ་ན་ཙམ་ཡང་མིན་པས། སྙན་ངག་པས་ནམ་ཡང་རང་གི་ཚོར་རྟོག་དང་བསམ་གཞིག་ལ་བརྟེན་ནས་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་བཀག་རྒྱ་སིལ་བུར་གཏོར་བར་བྱེད་ལ། སྙན་ངག་གིས་ནི་མིའི་རིགས་ཀྱི་བློ་གཤོག་ལ་སྟོབས་ཤུགས་དང་རྒྱན་ཆས་རྣམ་པར་སྤུད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས། སྙན་ངག་པ་འཇུ་སྐལ་བཟང་ལགས་ལ་མཚོན་ནའང“རེ་དོགས་ཀྱི་སྐུད་པ་རྐྱ་ཞིག་ཀྱང་། རྣམ་གཞག་གི་ཁབ་མིག་ཇི་ལྟར་བསྐྱེད”སོགས་ཀྱིས་མཚོན་པའི་སྙན་ངག་གི་ཚིག་རྐང་རེ་རེའི་སྟེང་ན་ཅི་ཞིག་གཏོར་འདོད་ཀྱི་བསྟན་བཤིག་གི་ཆ་ཞིག་མངོན་ལྐོག་གང་རུང་ན་ལྷང་ངེར་མངོན་ཡོད་ལ། ཚོར་བའི་ཀློང་ནས་སྙན་ངག་གི་མེ་ཏོག་གི་ཞྭ་མོ་ཞིག་བསླ་བར་བྲེལ་ནས་བསམ་གཞིག་གི་སྣེ་མོ་དགོས་མེད་ཀྱི་ཕྱི་རུ་ཡེ་མི་བཀྲམ་པའི་སྙན་ངག་པའི་གཤིས་ཀ་རྣལ་མ་ཞིག་གིས་ཀྱང་ནམ་ཡང་བཟུང་ནས་ཡོད་པས། སྙན་ངག་པ་འཇུ་སྐལ་བཟང་ལགས་ལ་མཚོན་ན་སྙན་ངག་རུས་རྐང་དུ་ཟུག་ནས་ཡོད་ཅིང་། བྲིས་པའི་སྙན་ངག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གཅིག་ལས་གཅིག་ལྷག་པའི་སྣང་ཚུལ་འདི་བྱུང་བ་རེད།
        སྙན་ངག་འདི་ལས་སྙན་ངག་གི་ཤོང་ཚད་དང་ཁྱབ་རྒྱ་ནི་མི་སྒེར་གྱི་ཚོར་བ་དང་མི་སྒེར་གྱི་བསམ་གཞིག་གིས་ཡེ་ནས་ཁེབས་པར་མི་འགྱུར་བས། སྙན་ངག་ནི་གཏན་ཚིགས་དང་རྣམ་གཞག་ལས་ཡོངས་སུ་འདས་པར་གྱུར་ཡོད་པ་བསྟན་ཡོད། སྙན་ངག་འདིའི་ཁྱད་ཆོས་གཙོ་བོ་ཡང་ཚིག་ཉུང་ལ་མདོར་བསྡུས་པ་ཞིག་གིས་སྙན་ངག་གི་རྒྱལ་ཁམས་ཆེན་པོ་དེ་རི་མོའི་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པས་གསལ་ལེར་བསྟན་པར་མ་ཟད། སྟོང་པའི་དབྱིངས་རིམ་ན་སྙན་ངག་གི་གཟི་འོད་དེ་ནམ་ཡང་ལྷམ་མེར་འཚེར་ནས་ཡོད་པའི་ཡིད་ཆེས་དང་སྤོབས་གདེང་དེས་ནི། སྙན་ངག་ནི་གཟུགས་ཅན་ཁོ་ན་འབྲི་བཞེངས་བྱེད་པའི་ཆིག་རྐྱང་པ་ཞིག་དང་རོ་བྲོ་མེད་པ་ཞིག་མ་ཡིན་པར་གཟུགས་མེད་ཀྱི་སྣང་བ་དང་ལྐོག་གྱུར་གྱི་ཆོས་ཉིད་མཐའ་དག་ཀྱང་འཆར་ཡན་གྱིས་སྡེབ་སྦྱོར་བྱེད་ཆོག་པའི་སྣ་འཛོམས་ཀྱི་ཞིང་ས་གཤིན་པོ་ཞིག་ཡིན་པའང་བསྟན་ཡོད། །
མེ་ཏོག་དང་མཉམ་དུ་སྐྱེས་ཤིང
ལུ་གུ་དང་མཉམ་དུ་ནར་སོན
མཚེར་ས་འགའ་ཞིག་བརྗེས་པའི་དུས་ལ
ཁ་ནང་གི་སེའུ་གསར་རྙིང་བརྗེས་ཟིན་མོད
རྫུ་བག་མ་གོམས་པའི་རྫི་མ་ནག་པོ་དེའི་གསེབ་ན
ཉི་གྲིབ་ཀྱིས་མ་རེག་པའི་ཆུ་མིག་ཆུང་ཆུང
དེ་སྔ་ལྟར་དྭངས་ཤིང་འཚེར
ཞལ་རས་གོར་གོར་དེ་མེ་ཏོག་གི་འདབ་མ་དང་མཉམ་དུ
ཆར་རྒྱུན་གྱིས་བཀྲུས་པ་ཅི་འདྲའི་གཙང་བ་ལ
སིང་སིང་དུ་སྒྲོག་པའི་གླུ་སྒྲ་དེས་སྤྲིན་དཀར་དང
ལུག་ཁྱུ་མཉམ་དུ་བསྡུས་པས
ཆར་རྗེས་ཀྱི་ནམ་མཁའ་ཡང་ཁོ་མོའི་ཞལ་རས་ལྟར
གཙང་ཞིང་གཡའ་དག་པར་བཀྲུས
འཇིག་རྟེན་ན་དབྱར་མཚེར་དང་དགུན་མཚེར་
ཙམ་ལས་གཞན་མེད་ལ
དེ་ན་ལྷིང་ཀ་ཅི་ཙམ་ཡོད་པ་དང
མེ་ཏོག་ཅི་ཞིག་སྐྱེ་བ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་
སྙམ་མེད་ངང་མགོ་བོ་བྲང་ཁར་སྨད་སྐབས་རེར
ཨ་ཅེ་དང་འདྲ་བར
རང་ལའང་བྱི་རུའི་སྐེ་རྒྱན་ཞིག་ཡོད་པར་རེ་ཡང
དེ་ཅི་ལ་མཁོ་བ་གཏན་ནས་མི་ཤེས
མེ་ཏོག་དང་མཉམ་དུ་སྐྱེས
ལུ་གུ་དང་མཉམ་དུ་ནར་སོན

ཨ་ལ་ལ་ཅི་འདྲའི་སྐྱིད་པ་ལ
ལུག་རྫི་བུ་མོ་ཆུང་ཆུང་ལགས
ཁྱོད་ལ་གཏན་དུ་འཚེ་བ་མེད་པར་ཤོག
 
ཕྲན་དཔྱད། འབྲོང་ཕྲུག
        འཇུ་སྐལ་བཟང་ནི་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་གསར་པ་དང་མཉམ་དུ་ནར་སོན་པའི་སྙན་ངག་པ་ཞིག་སྟེ། དེ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཁོའི་ཚབ་མཚོན་བརྩམས་ཆོས་མང་པོ་ཞིག་གིས་དེང་རབས་བོད་ཀྱི་རྩོམ་སྟེགས་སུ་གྲག་འགུལ་མི་ཉུང་བ་རེ་བཞག་མྱོང་བ་བསྙོན་དུ་མེད་ལ། ད་ལྟའི་བར་དུ་རྩོམ་རིག་དཔྱད་བརྗོད་མཁན་པོ་གང་མང་ཞིག་གིས་འཇུ་སྐལ་བཟང་གི་ཚབ་མཚོན་སྙན་ངག་འདི་དག་ལ་ཡིག་ཐོག་དང་ངག་ཐོག་གང་རུང་ནས་གདེང་འཇོག་བྱས་དང་བྱེད་མུས་སུ་ཡོད་པ་ཡང་ཁ་ཐོག་མིག་ཐོག་རེད།
        མཁས་པ་ཆེན་པོ་དེ་དག་གིས་ནི་ནམ་ཞར་ཡང་མཁས་པ་ཆེན་པོའི་བློ་ངོས་ནས་ཁོའི་བརྩམས་ཆོས་གྲགས་ཅན་དག་ལ་སྣང་དོགས་བྱེད་པ་ལས། ཁོའི་མི་སེམས་སྒུལ་ཞིང་བརྩེ་བས་ཕྱུག་པའི་བརྩམས་ཆོས་མང་པོ་ཞིག་ད་དུང་སྣང་མེད་དུ་ལུས་ཡོད་པ་རེད། «ལུག་རྫི་བུ་མོ»ནི་བརྩམས་ཆོས་དེ་དག་གི་གྲས་སུ་ཐེ་ཞིང་། དུས་ཚོད་ཀྱི་ཆ་ནས་བཤད་ན། འཇུ་སྐལ་བཟང་ལོ་ན་གཞོན་དུས་ཀྱི་བརྩམས་ཆོས་སུ་གཏོགས་པས། འདི་ལ་ཁོའི་སྐད་ཆ་ནང་བཞིན“བརྗོད་བྱ་རྒྱ་ཆུང་ཞིང་བསམ་བློ་གུ་དོག་པའི་ཆ་ཞིག་ཡོད”ཀྱང་སྲིད་མོད། གལ་ཆེ་བོ་ནི་སྙན་ངག་འདི་རྩོམ་པའི་དུས་སུ་རྩོམ་པ་པོ་རང་ངོས་ནས་བརྩེ་བ་ལྷད་མེད་ཅིག་དང་དུངས་པ་ཟོལ་མེད་ཅིག་གིས་འབྲི་བཞེངས་བྱས་པ་ཡིན་ངེས་ཏེ། ང་ཚོས་སྙན་ངག་འདིའི་ཚིག་རྐང་སྔ་མ་གཉིས་བཀླགས་མ་ཐག་ཏུ། “མེ་ཏོག་དང་མཉམ་དུ་སྐྱེས་ཤིང་། ལུ་གུ་དང་མཉམ་དུ་ནར་སོན”པའི་ལུག་རྫི་བུ་མོ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་གི་སྣང་བརྙན་བློ་ངོར་འཆར་བར་བྱེད་ལ། དེ་ཡང་ཁོ་མོ་ནར་སོན་པའི་ཁོར་ཡུག་དང་ན་ཚོད་ཇི་བཞིན“རྫུ་བག་མ་གོམས་ལ་ཉི་གྲིབ་ཀྱིས་མ་རེག་པའི་ཆུ་མིག་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ལྟར་དྭངས་ཤིང་འཚེར”བས་ན། ཆེས་མཛེས་པའི་ཚིག་སྦྱོར་གྱིས་ཆེས་སྙན་ངག་པའི་ཡིག་ཕྲེང་གྲུབ་པ་ཁོ་ན་ཙམ་མ་ཡིན་པར། ཆེས་གཉོམ་པའི་ཚིག་ཕྲེང་གི་བར་ན་ཆེས་དྭངས་ཤིང་གཙང་བའི་བརྩེ་དུང་མངོན་ཡོད་པ་ནི་མེ་ཏོག་དང་ལུ་གུ ཆུ་མིག སྤྲིན་དཀར་ལ་སོགས་པའི་མཚོན་དོན་རང་བཞིན་གྱི་ཡིད་བརྙན་དག་གིས་མངོན་ཆུང་ངང་གསལ་བར་བཀྲལ་ཡོད་པ་ལྟ་བུའོ། །
        འཇུ་སྐལ་བཟང་གི་སྙན་ངག་ཁྲོད་དུ་འདི་དང་འདི་ལྟ་བུའི་སྙན་ངག་ནི«ཁྱོད་རང་མེད་པའི་ཉིན་ཞག»དང«ལམ་འཕྲད»སོགས་རེ་འགའ་ལས་མེད་ནའང་། ང་རང«ལུག་རྫི་བུ་མོ»ལ་དགའ་མོས་ལྷག་ཏུ་ཆེ་དོན་ནི་སྙན་ངག་འདིར་མངོན་པའི་ཆེས་མཛེས་སྡུག་དང་ཆེས་ལྷད་མེད་ཀྱི་ཡིད་བརྙན་གྱིས་ཡིན་ངེས་ཏེ། ད་ལྟའི་སྐྱུག་རྫོབ་དང་རྙོག་འཛིང་གི་སྤྱི་ཚོགས་དང་ཁོར་ཡུག་ཀུན་ཏུ“འཇིག་རྟེན་ན་དབྱར་མཚེར་དང་དགུན་མཚེར་ཙམ་ལས་གཞན་མེད་ལ། དེ་ན་ལྷིང་ཀ་ཅི་ཙམ་ཡོད་པ་དང་མེ་ཏོག་ཅི་ཞིག་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་མོད། སྙམ་མེད་ངང་མགོ་བོ་བྲང་ཁར་སྨད་སྐབས་རེར། ཨ་ཅེ་དང་འདྲ་བར་རང་ལའང་བྱི་རུའི་སྐེ་རྒྱན་ཞིག་ཡོད་པར་རེ་ཡང་། དེ་ཅི་ལ་མཁོ་བ་གཏན་ནས་མི་ཤེས”པའི་ལུག་རྫི་བུ་མོ་མང་པོ་མེད་ནའང་། ཁོ་མོ་ཚོ་ནར་སོན་པའི་ཁོར་ཡུག་ནི་ནམ་ཡང“ཁོ་མོའི་ཞལ་རས་ལྟར་གཙང་ཞིང་གཡའ་དག་པར་བཀྲུས”ཡོད་པས་ཡིན་ལ། ཁོ་མོ་ཚོ་ནམ་ཡང་མེ་ཏོག་དང་མཉམ་དུ་སྐྱེས་ཤིང་ལུ་གུ་དང་མཉམ་དུ་ནར་སོན་པས་ཡིན། ཡིན་ནའང་། ནམ་ཞིག་ཁོ་མོ་ཚོའི་ཆེས་དྭངས་གཙང་གི་ཁོར་ཡུག་འདི་སྦགས་བཙོག་གིས་གོས་ཤིང་ལྗན་ལྗིན་ལ་གོམས་སྲིད་པའི་སེམས་ཁྲལ་ཞིག་ང་ཚོར་རྒྱུན་པར་ཡོད་པར་མ་ཟད། དེས་ནི་རྩོམ་པ་པོས་ཀྱང་མཇུག་མཐར“ཁྱོད་ལ་འཚེ་བ་མེད་པར་ཤོག”ཅེས་པའི་རེ་བ་དང་སྨོན་འདུན་ངག་ནས་དབང་མེད་ཤོར་བའི་ལས་འདི་ཁུར་ལ་ལེན་དགོས་བྱུང་བ་རེད་སྙམ།
        གཞན་ཡང་། བརྩམས་ཆོས་འདིའི་ཁྲོད་དུ“མེ་ཏོག་དང་མཉམ་དུ་སྐྱེས་ཤིང་། ལུ་གུ་དང་མཉམ་དུ་ནར་སོན”ཞེས་པའི་ཚིག་འདི་ཐེངས་གཉིས་ལ་བསྐྱར་ཟློས་བྱས་ཡོད་པ་རེད།
        དེ་ནི་སྙན་ངག་འདི་གྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་གཙོ་བོ་ཞིག་ཡིན་པར་མ་ཟད། བསྐྱར་ཟློས་ཀྱིས་སྙན་ངག་ལ་སྔར་ལས་ལྷག་པའི་བྲོ་བ་ཁྱད་པར་བ་ཞིག་སྦྱིན་ཡོད་པས། དེ་ནི་ཚིག་བཟློས་པ་ཙམ་ལས་དོན་བཟློས་པའི་ཆ་མཐོང་མི་ཐུབ་པར་ལུག་རྫི་བུ་མོའི་དྭངས་གཙང་ལྷད་མེད་ཀྱི་གནས་བབ་ལ་སེམས་ཁྲལ་ཚད་མེད་སྐྱེ་བྱེད་དུ་མཐུན་རྐྱེན་འགྲིག་ཡོད་པར་མ་ཟད། སྐད་ཅིག་མའི་མཐོང་སྣེ་དེ་ནི་རྟག་བརྟན་གྱི་མཛེས་པར་གྲུབ་ཅིང་། དེ་ཡང་སྙན་ངག་འདི་གྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཡིད་བརྙན་གཙོ་བོ་དང་སྙན་ངག་པའི་འཁྲེང་སེམས་འཆང་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་ལོས་ཡིན་ཏེ། ང་ཚོས་ཀྱང་ད་དུང་བྱིས་བློའི་དྭངས་གཙང་ཡལ་མེད་པའི་ལུག་རྫི་བུ་མོ་གཞན་དག་ལ་ཡང་གཏན་དུ་འཚེ་བ་མེད་པའི་སྨོན་ལམ་འདེབས།   

ངོ་སྤྲོད་མདོར་བསྡུས།
        འཇུ་སྐལ་བཟང་ལགས་ནི་སྤྱི་ལོ1960ལོར་མདོ་སྨད་མགོ་ལོག་ཏུ་སྐྱེས་ཤིང་། སྔ་ཕྱིར་རང་ཡུལ་དང་ཙོང་ཁ། པེ་ཅིང་སོགས་སུ་སློབ་གྲྭ་འགྲིམས། རང་ལོ་ཉེར་བདུན་སྟེང་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་རབ་འབྱམས་པའི་དམ་བཅའ་ཟིན། སྤྱི་ལོ1977ལོར་རྩོམ་རིག་གསར་རྩོམ་གྱི་ལས་ལ་ཞུགས་པ་ནས་ད་བར་དུ་སྙན་ངག་དང་ལྷུག་རྩོམ་སོགས་བརྩམས་ཆོས་ཉིས་བརྒྱ་ལྷག་སྤེལ་ལ། རྩོམ་རིག་དཔྱད་རྩོམ་ཆེད་དེབ«སྙན་ངག་གི་རྣམ་བཤད»(1990ལོ)དང་། སྙན་དེབ«གངས་འདབས་ཀྱི་སེམས་པ»(1994ལོ) «དུང་སེམས་རླབས་ཀྱི་ཟེགས་མ»(2006ལོ) «གངས་གྲོང་གི་རླུང་བུ»(2009ལོ) སྒྱུར་རྩོམ་དེབ་སུའུ་པེན་ཧེར་གྱི«འཚོ་གནས་སྙིང་བོ་མེད་པར་སྨྲ་བ»(2002ལོ)དང་ཏེ་ཨོ་ཁར་ནི་གེ་ཡི«མི་གཤིས་ཀྱི་གཉོམ་སོ(སྟོད་སྨད་ཆ)»(2012ལོ)བཅས་པར་དུ་བསྐྲུན།
        སྔ་གཞུག་ཏུ་ཀྲུང་གོའི་ཀྲོང་ཀྲུའུ་ཝེན་རྩོམ་རིག་བྱ་དགའ་དང་གངས་ཅན་པའི་རྩོམ་རིག་བྱ་དགའ། ཐུ་བྷོད་རྩོམ་རིག་བྱ་དགའ་སོགས་བྱ་དགའ་མང་དུ་ཐོབ། མགོ་ལོག་ཁུལ་མི་རིགས་སྐད་ཡིག་གཞུང་ལས་ཁང་སོགས་སུ་ཕྱག་ལས་གནང་མྱོང་ཞིང་། 2005ལོ་ནས་བཟུང«བོད་ཡིག་ཚིག་གསར་ཚིག་མཛོད»ཀྱི་རྩོམ་སྒྲིག་ཁོངས་མིའི་ཕྱག་ལས་གནང་མུས་སུ་ཡོད།