༄༅། །གོང་བ་གྲྭ་ཚང་ཐོས་བསམ་དར་རྒྱས་གླིང་།

      ཆོས་སྡེ་འདི་ནི་ཁྲི་ཀ་རྫོང་མཁར་ནས་ཤར་ལྷོའི་ཕྱོགས་སུ་སྤྱི་ལེ་གསུམ་གྱིས་ཆོད་པའི་སར། གོང་བ་སྡེ་བར་ཆགས་ཡོད་ལ་དཔལ་རི་བོ་དགེ་ལྡན་པའི་སྒྲུབ་སྡེ་ཞིག་ཡིན།
      དགོན་སྡེ་འདི་ཐོག་མར་སྐྱབས་རྗེ་གོང་དགེ་དཀའ་བཅུ་བ་ཞེས་པའི་མདོ་སྔགས་ཀྱི་གཞུང་ཀུན་ལ་ཆག་ཐོགས་བྲལ་བའི་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་གང་ཉིད་ཀྱིས་རབ་བྱུང་བདུན་པའི་སྨད་ཙམ་ལ། མིན་རྒྱལ་རབས་ཀྱི་གོང་མ་ཞོན་ཏིག་གི་དབང་བསྒྱུར་པའི་སྐབས་སུ་བཞེངས་ཞེས་གྲགས།
དམ་པ་གང་ཉིད་ཁྲི་ཀའི་གོང་བ་སྡེ་བར་སྤྱི་ལོ༡༣༧༧ལོར་ལྟས་བཟང་བོ་དུ་མ་དང་བཅས་སྐུ་བལྟམས་ཤིང་། རིམ་གྱིས་ནར་སོན་ནས་དབུས་སུ་ཕེབས་ཏེ་སློབ་གཉེར་ལ་ཐོས་བསམ་དང་སྦྱང་བརྩོན་དཔྱིས་ཕྱིན་པ་མཛད་ནས། གཞུང་བཀའ་པོད་ལྔའི་མཚོན་པའི་མདོ་སྔགས་ཀྱི་གཞུང་ལུགས་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་མཁས་ཤིང་གྲུབ་པའི་གོ་འཕང་བརྙེས་ནས་དཀའ་བཅུ་ཞེས་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་ཐོབ་ཐང་བྱུང་། སྐལ་ལྡན་ཆོས་འབྱུང་ལས། གོང་དགེ་རིན་པོ་ཆེས་ཁྲི་ཀར་ཕྱིར་ཕེབས་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་རྒྱ་ཆེར་བསྐྱངས་ཏེ་འགྲོ་དོན་བླ་མེད་མཛད། སྐབས་འདིར་གོང་བའི་མཆོག་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེ་གཙོས་དད་ལྡན་སེར་སྐྱ་མཆོག་དམན་དུ་མས་ཡང་ཡང་བསྐུལ་བའི་ངོར་ཟབ་རྒྱས་དབང་ལུང་མན་ངག་གི་གྲུ་ཆར་ཟད་མེད་དུ་འཇོ་བའི་བཀའ་དྲིན་བླ་ལྷག་ཏུ་ཆེ། སྤྱི་ལོ་༡༤༤༦ལོར་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདས། 
      མདོ་སྨད་ཆོས་འབྱུང་དུ་གོང་བ་སྐུ་ཕྲེང་གསུམ་ཙམ་ཕེབས་ཀྱང་ད་ལྟ་སྐྱེ་རྒྱུ་མེད་ཅེས་གསུངས་པ་ནི་དོན་ལ་མཁས་གྲུབ་གཉིས་ལྡན་གྱི་གོང་དགེ་དཀའ་བཅུ་བ་མཆོག་སྐུ་ཕྲེང་གསུམ་ཕེབས་ནས་གདུལ་བྱའི་མཇུག་རྫོགས་ཏེ་ཞིང་ཁམས་གཞན་དུ་གཤེགས་པར་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ།།
     ཕྱིས་སུ་སྡེ་འདིར་བདག་སྐྱོང་མཛད་མཁན་སྐྱེས་མཆོག་མཚན་སྒྲོགས་མཁན་ཆེན་བཞིའི་རྣམ་ཐར་མདོར་བསྡུས་ཏེ་འགོད་པ་ལ། རྗེ་མཚན་སྒྲོགས་སྐུ་ཕྲེང་དང་པོ་དགེ་འདུན་དོན་གྲུབ་མཆོག་ནི། རབ་བྱུང་བཅུ་གཅིག་པའི་ས་སྦྲེལ༼སྤྱི་ལོ་༡༦༦༨༽ལོར་ཁྲི་ཀ་གོང་བ་ནས་སྐུ་འཁྲུངས། སྐུ་ན་ཕྲ་དུས་ནས་སྔོན་གོམས་དགེ་བའི་བག་ཆགས་སད་དེ་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་། དགུང་ལོ་བཅུ་གསུམ་སྟེང་དབུས་སུ་ཆིབས་བསྒྱུར་གནང་སྟེ་ཆོས་སྡིངས་ཆེན་མོ་འབྲས་སྤུངས་སྒོ་མང་གྲྭ་ཚང་དུ་སླབ་གཉེར་མཛད། ཀུན་མཁྱེན་འཇམ་དབྱངས་བཞད་པ། སྒོ་མང་བྱ་བྲལ་བློ་བཟང་རིན་ཆེན། བྲག་དཀར་སྔགས་རམས་པ་སོགས་མཁས་པའི་དབང་བོ་དུ་མ་བླ་མར་བསྟེན། མདོ་སྔགས་ཀྱི་གཞུང་ཀུན་མཐར་ཕྱིན་པར་སྦྱང་བརྩོན་མཛད་ནས་ཤེས་བྱའི་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་ཅིང་མཁས་པའི་རྩེ་མོར་སོན་ཏེ་དགུང་ལོ་ཉེར་བདུན་སྟེང་ལྷ་ལྡན་སྨོན་ལམ་ཆེན་མོའི་གྲྭ་སྐོར་མཛད། དེ་ནས་ཕོ་བྲང་ཆེན་པོ་པོ་ཏ་ལའི་མགྲོན་གཉེར་ལོ་ཙཱ་པ་དང་། དགུང་ལོ་ཉེར་བརྒྱད་པར་འདུལ་བ་བླ་མར་བསྐོས། མཚན་སྒྲོགས་མཁན་པོའི་འགན་བཞེས།
      དགུང་ལོ་རེ་བདུན་བཞེས་པ་རབ་ཉི་ཀུན་དགའ་ཤིང་སྟག༼སྤྱི་ལོ༡༧༣༤༽ལོར་སྐུ་འབུམ་གྱི་ཁྲི་ཆེན་ཉེར་བཞི་བར་བཞུགས། དམ་པ་ཁོང་གི་དབང་ལུང་དང་བཀའ་ཆོས་ཚད་མེད་གནང་བ་སོགས་སྐུ་ཚེ་ཧྲིལ་བོར་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པ་དང་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སོགས་ཆོས་སྲིད་གང་ཅིའི་ཐད་ནས་བཤད་སྒྲུབ་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་མཛད་རྗེས་ཆེ་ཞིང་ལྷག་པར་གོང་བ་གྲྭ་ཚང་གི་བསྟན་པའི་བདག་པོར་གྱུར་ཏེ་སྡེ་འདིའི་འདུལ་ཁྲིམས་ལ་དག་ཐེར་དང་ཁྲིམས་གཙང་དུ་བསྒྱུར་ནས་འདུ་ཁང་གསར་བཞེངས་དང་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་མང་པོ་བཞེངས་པ་སོགས་སྐུ་དྲིན་རི་རྒྱལ་ལྷུན་པོ་ལས་མཐོའོ།། 
      མཚན་སྒྲོགས་སྐུ་ཕྲེང་གཉིས་པ་བློ་བཟང་བཀྲ་ཤིས་ཉི་མ་ནི། རབ་བྱུང་བཅུ་གསུམ་པའི་ལྕགས་ཕག༼སྤྱི་ལོ་༡༧༩༡༽ལོར་རོང་ཕྱོགས་རྒན་ཀྱཱ་ནས་ངང་རོང་བླ་མའི་ཚ་བོར་འཁྲུངས། ངང་རོང་ཚང་ནས་དགེ་བསྙེན་དང་བར་མ་རབ་བྱུང་ཕུལ། ཕྱིས་སུ་གསེར་ཁང་རྡོ་རྗེ་འཆང་གི་དྲུང་དུ་དགེ་ཚུལ་དང་ཡོངས་རྫོགས་དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་བཞེས། ཡབ་རྗེ་གསེར་ཁང་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ། མི་ཉག་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྟན་པའི་ཉི་མ། གསེར་ཏོག་མཁན་ཆེན་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོ་སོགས་དམ་པ་དུ་མའི་ཞབས་པད་སྤྱི་བོར་བསྟེན་ནས་མདོ་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་དགོངས་འགྲེལ་དང་བཅས་པའི་ཁྲིད་བཤད་ལུང་དང་དབང་ལུང་རྗེས་གནང་སོགས་ཀྱི་ཆོས་རྒྱུན་མཐའ་ཡས་པ་གསན་ཏེ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོའི་གཏེར་དུ་གྱུར་ཏེ་སྐུ་འབུམ་རྒྱུད་པའི་ཁྲི་བ་དང་། སྒོ་མེ་མཆོད་རྟེན་སྐེའི་ཁྲི་བར་བཞུགས། དགུང་ལོ་ཞེ་གསུམ་བཞེས་པའི་ཚེ་སྐུ་འབུམ་བྱམས་པ་གླིང་གི་མཁན་རབས་ཁྲི་ཆེན་ང་གཉིས་པར་བཞུགས་ནས་ལོ་བཅུ་གསུམ་གྱི་རིང་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ལེགས་པར་བསྐྱངས། རང་དགོན་གོང་བ་གྲྭ་ཚང་གི་བསྟན་པ་བསྐྱངས་ཚུལ་གོང་དུ་བརྗོད་ཟིན་པས་འདིར་མ་སྤྲོས་ལ། དགུང་ལོ་ང་ལྔ་བཞེས་པའི་ཤིང་སྤྲུལ་ལོར་ངོ་མཚར་བའི་ལྟས་དང་བཅས་གཟུགས་སྐུའི་དགོངས་པ་ཆོས་དབྱིངས་སུ་བསྡུས་པའི་ཚུལ་བསྟན་ཏོ།།
      མཚན་སྒྲོགས་སྐུ་ཕྲེང་གསུམ་པ་བསྟན་པའི་ཉི་མ་ནི། རབ་བྱུང་བཅུ་བཞི་བའི་མེ་ལུག༼སྤྱི་ལོ་༡༨༥༧༽ལོར་ཁྲི་ཀ་གསེར་མོ་ལྗོངས་སུ་གྲགས་པའི་སའི་ཆར་ཡབ་དཔལ་བཟང་དང་ཡུམ་དཔལ་མོ་རྒྱལ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་ངོ་མཚར་བའི་ལྟས་བཟང་དང་བཅས་སྐུ་བལྟམས་ཤིང་སྐྱབས་རྗེ་གསེར་ཁང་རྡོ་རྗེ་འཆང་གི་བཀའ་ལུང་ལས་ངོས་འཛིན་གནང་སྟེ། རང་དགོན་གོང་བ་གྲྭ་ཚང་དུ་གསོལ་སྟོན་རྒྱ་ཆེར་བཤམས་ནས་གདན་སར་བཀོད། དགུང་ལོ་བདུན་བཞེས་སྐབས་རྗེ་ཐར་ཤུལ་རྡོ་རྗེ་འཆང་དགེ་འདུན་ཆོས་སྐྱོང་རྒྱ་མཚོའི་དྲུང་ནས་བར་མ་རབ་བྱུང་དང་དགེ་ཚུལ་བསྒྲུབས་ཤིང་། ཕྱིས་སུ་ཡོངས་རྫོགས་དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་བཞེས་ཏེ་དགག་སྒྲུབ་གནང་བ་བཅས་མཚམས་ཕྲ་རགས་མཐའ་དག་མིག་འབྲས་བཞིན་གཅེས་སུ་བསྲུངས། དགུང་ལོ་བཅུ་གཅིག་གི་སྟེང་ལ་སྐུ་འབུམ་མཚན་ཉིད་གྲྭ་ཚང་དུ་ཚོགས་ཞུགས་གནང་། ཆུ་དཀར་ཐང་སྨོན་ལམ་རབ་འབྱམས་པ་བློ་བཟང་རིན་ཆེན་ཡོངས་འཛིན་དུ་བསྟེན་ནས་འདོན་ཆོས་སྤྱོད་དང་། གཞུང་བཀའ་པོད་ལྔའི་རྩ་བ། གཞུང་ཟུར་བཀོད་རྣམས་བློ་འཛིན་དང་སྐྱོར་སྦྱངས། དཔེ་ཁྲིད་བགྲོ་གླེང་སོགས་དཔྱིས་ཕྱིན་པ་བྱས་ནས་དཀའ་གནས་ཀུན་ལ་སྒྲོ་འདོགས་བཅད་དེ་ཐོས་བསམ་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན། ཁྱད་པར་དུ་སྐྱབས་རྗེ་ཤིང་བཟའ་རྡོ་རྗེ་འཆང་དང་། གྲུབ་དབང་རྡོ་རྗེ་འཆང་། གསེར་ཏོག་བློ་བཟང་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོ། སྐྱབས་རྗེ་ཐར་ཤུལ་རྡོ་རྗེ་འཆང་། རྗེ་འཇིགས་མེད་བསམ་གཏན་རིན་པོ་ཆེ་རྣམས་ལས་དབང་རྗེས་གནང་གི་མན་ངག་ཟབ་གསལ་གསང་བའི་གདམས་པ་མ་ཅིག་མཁའ་འགྲོའི་སྙིང་བཅུད་སོགས་བུམ་པ་གང་བྱོའི་ཚུལ་དུ་གསན་ཏེ་རྒྱུད་དོན་གསང་མའི་དེ་ཉིད་རྟོགས་པའི་མཁས་ཤིང་གྲུབ་པའི་རྣལ་འབྱོར་བ་གྱུར། གནས་ལྔ་རིག་པའི་ཡོན་ཏན་ཀུན་བྱན་ཆུབ་སྟེ། དགུང་ལོ་སོ་བཞི་བ་ལྕགས་འབྲུག་ལོར་སྐུ་འབུམ་སྨན་པ་གྲྭ་ཚང་གི་ཁྲི་བཞུགས་ནས་ཆོས་སྲིད་ཀྱི་ཕྱག་ལེན་གང་ཡོད་ལ་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་གྱི་བཀའ་དྲིན་ཚད་མེད་བསྐྱངས། ཉིད་ཀྱི་གདན་ས་གོང་བ་གྲྭ་ཚང་ཡང་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཀྱི་ཕྱོགས་ནས་གཡེལ་བ་མེད་པར་བསྐྱངས་པའི་བཀའ་དྲིན་མཛད། དགུང་ལོ་སོ་བདུན་བཞེས་པ་ཆུ་ལུག་ལོར་སྒོ་མེའི་མཆོད་རྟེན་སྐེའི་ཁྲིར་བཞུགས་ཏེ་འཆད་ཉན་ཡར་རྒྱས་དང་འབྱོར་བ་གོང་འཕེལ་དུ་བཏང་། དགུང་ལོ་བཞི་བཅུ་བ་མེ་ཁྱི་ལོར་སྐུ་འབུམ་གྱི་ཁྲི་ཆེན་བདུན་ཅུ་བར་བཞུགས། མེ་སྦྲུལ་༼སྤྱི་ལོ་༡༩༡༧༽ལོར་གདུལ་བྱའི་སྣང་ངོར་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚུལ་བསྟན།
      མཚན་སྒྲོགས་སྐུ་ཕྲེང་བཞི་བ་དགེ་འདུན་ལེགས་བཤད་བསྟན་པའི་རྒྱ་མཚོ་ནི། སྐུ་གོང་མའི་འཁྲུངས་ཡུལ་ཁྲི་ཀའི་གཤོང་བ་སྡེ་བ་ནས་ཡབ་དགེ་བོ་དང་ཡུམ་ཚེ་མ་སྐྱིད་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་རབ་བྱུང་བཅོ་ལྔ་བའི་ས་རྟ༼སྤྱི་ལོ༡༩༡༨༽ལོར་སྐུ་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་བདུན་བཞེས་པ་ན། གོང་བ་གྲྭ་ཚང་དུ་གསོལ་སྟོན་བཤམས་ནས་ཁྲི་སར་བཀོད། ཐར་ཤུལ་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆོས་སྐྱོང་རྒྱ་མཚོའི་མདུན་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་། བཤེས་གཉེན་ཆེན་པོ་འཕྲིན་ལས་ལས་ཀློག་བསླབས། དགུང་ལོ་བཅུ་གསུམ་སྟེང་སྐུ་འབུམ་བྱམས་པ་གླིང་དུ་ཆོས་གྲྭར་ཞུགས། འཇམ་དབྱངས་མི་ཡི་རྣམ་རོལ་ཏན་དིག་ལྷ་རམས་པ་བསམ་སྦྱོར་གཉིས་ཀྱིས་ཚུལ་བཞིན་བསྟེན་ནས་མདོ་སྔགས་རིག་གནས་བསྡུས་པའི་གཞུང་ལུགས་ཀུན་ལ་སྦྱང་བརྩོན་རྒྱ་ཆེར་མཛད། རབ་བྱུང་བཅུ་དྲུག་པའི་ས་བྱི༼སྤྱི་ལོ༡༩༤༦༽ལོར་སྐུ་འབུམ་བྱམས་པ་གླིང་གི་ཁྲི་ཆེན་ལ་བཞུགས། དགུང་ལོ་སོ་གཅིག་སྟེང་ཕྱིར་རང་དགོན་དུ་ཕེབས་ནས་སྐུ་གོང་མ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་གིར་བཞེས་པ་བཞིན་གྲྭ་ཚང་འདི་ཉིད་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཡུན་རིང་བསྐྱངས། རྣམ་རྒྱལ་ཞེས་པ་ཆུ་སྦྲུལ་༼སྤྱི་ལོ༡༩༤༣༽ལོ་དགུང་ལོ་སོ་ལྔའི་སྟེང་ཁྲི་ཀ་རྫོང་གི་རྫོང་དཔོན་གཞོན་པ་དང་མཚོ་ལྷོ་ཁུལ་སྲིད་གྲོས་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་གཞོན་པ་བཅས་ཀྱི་འགན་བཞེས་ལ། སྤྱི་ལོ་༢༠༠༤ལོར་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདས།
      ད་ལྟའི་མཚན་སྒྲོགས་སྤྲུལ་སྐུ་ནི་སྤྱི་ལོ་༢༠༠༥ལོར་ཁྲི་ཀའི་སྨད་པ་སྡེ་བར་སྐུ་འཁྲུངས།  གཞོན་དུས་ནས་རྒྱུད་ལ་བྱམས་སྙིང་རྗེས་ཕྱུག་ཅིང་བག་ཆགས་སད་ལ།  ནར་སོན་ནས་སྐུ་འབུམ་བྱམས་པ་གླིང་དུ་སློབ་གཉེར་མཛད་དེ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དམ་ཆོས་བསམ་སྦྱོར་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསྟེན། མདོ་སྔགས་ཀྱི་གཞུང་ཀུན་ལ་ཐོས་བསམ་དང་སློབ་གཉེར་མཛད་པ་དང་། སྡེ་འདི་སྐྱོང་བཞིན་པའི་སྐབས་ལགས་སོ།།
      དགོན་འདིའི་ཆོས་ཐོག་གི་རིམ་པ་ལ། ཧོར་ཟླ་དང་པོར་སྨོན་ལམ་ཆེན་མོ་ཉིན་བཅུ། ཧོར་ཟླ་གསུམ་པར་ཀུན་རིག་སྒྲུབ་མཆོད་ཉིན་བདུན། ཧོར་ཟླ་བཞི་བའི་ནང་མཆོད་པ་ཉིན་བརྒྱད། ཧོར་ཟླ་དྲུག་པའི་བཅོ་ལྔ་ནས་དབྱར་གནས། ཧོར་ཟླ་དགུ་བར་གཏོར་སྒྲུབ། བཅུ་བར་ལྔ་མཆོད་ཉིན་དྲུག་བཅས་ཡོད། ཆོས་དད་རང་དབང་གི་སྲིད་ཇུས་དངོས་འབེབས་བྱས་རྗེས། དད་ལྡན་མང་ཚོགས་ཀུན་གྱི་རེ་བ་ལྟར།  དགོན་འདིའི་བླ་མ་དང་གྲྭ་བཙུན་ཡོངས་ཀྱི་ཐུན་མོང་གིས་གཙོ་འགན་བཞེས་ཏེ། དད་ལྡན་སྦྱིན་བདག་དག་གིས་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱོར་བ་ལ་བརྟེན་འདུ་ཁང་དང་ལྷ་ཁང་ལ་སོགས་ཕྱི་ནང་གི་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་རྣམས་ལེགས་གྲུབ་བྱུང་སྟེ། ད་ལྟ་དགོན་འདིར་རབ་བྱུང་བ་བཅུ་ལྷག་གཏན་ཆགས་སུ་བཞུགས་ཡོད། གཞན་ཆོས་སྤྱོད་ཀྱི་ཆོ་ག་སོགས་སྔར་སྲོལ་ཇི་བཞིན་སྐྱོང་བའི་སྐབས་ལགས་སོ།།