བཀའ་གདམས་པའི་སྐོར་མཚམས་སྦྱར་མདོར་བསྡུས་བྱེད་པ།

གསུམ། བཀའ་གདམས་ཀྱི་བསྟན་པའི་སྤྱི་བབ་བཤད་པ།
     བཀའ་གདམས་ཀྱི་བསྟན་པའི་སྤྱི་བབ་བཤད་པ་ལ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དང་། གང་ཟག་གི་མཛད་སྤྱོད་གཉིས་ལས། །
༡ ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས།
     འབྲོམ་གྱི་ཞལ་ནས། བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་གྲུ་བཞི་ལམ་གྱིས་འཁྱེར་ཤེས་པ་ངའི་བླ་མ་ཞེས་པ་དང་། རྣལ་འབྱོར་བ་ཆེན་པོས་གདམས་ངག་ལ་ནང་བྱན་ཆུད་པ་ནི། བེའུ་བུམ་ལག་མཐིལ་ཙམ་ཞིག་ལ་ངེས་པ་རྙེད་པ་ལ་མི་ཟེར་གྱི། གསུང་རབ་ཐམས་ཅད་གདམས་ངག་ཏུ་གོ་བ་ལ་ཟེར་བ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་པ་དང་། སྒོམ་པ་རིན་ཆེན་བླ་མས། འདུལ་བ་སྔགས་ཀྱི་གྲོགས། སྔགས་འདུལ་བའི་གྲོགས་སུ་འཁྱེར་ཤེས་པ་ངའི་བླ་མའི་བཀའ་བརྒྱུད་མིན་པ་མེད།ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར།
     སྤྱིར་རྒྱལ་བའི་གསུང་རབ་ལ་སྤོང་ལེན་མི་བྱེད་པར་ཐམས་ཅད་གང་ཟག་གཅིག་འཚང་རྒྱ་བའི་ཆ་རྐྱེན་དུ་འཁྱེར་བ་བཀའ་གདམས་པའི་ཁྱད་ཆོས་ཡིན་པས། བཀའ་གདམས་སུ་མ་འདུས་པའི་ཆོས་མེད་ནའང་། ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་ལ་གཞུང་དང་གདམས་ངག་གཉིས་སམ། ཡང་ན་མན་ངག་དང་གསུམ་དུ་དབྱེའོ། །གཞུང་ལ་ལྟ་བ་གཙོ་བོར་སྟོན་པ་དང་། སྤྱོད་པ་གཙོ་བོར་སྟོན་པ་དང་། གཉིས་ཀ་ཟུང་འབྲེལ་དུ་སྟོན་པ་དང་གསུམ་མོ། །
     དང་པོ་ནི། ཇོ་བོས་མཛད་པའི་བདེན་གཉིས་ལ་འཇུག་པ་དང་། དབུ་མའི་མན་ངག་སོགས་དང་། གཉིས་པ་ནི། སྤྱོད་བསྡུས་སྒྲོན་མེ་དང་། སེམས་བསྐྱེད་དང་། སྡོམ་པའི་ཆོ་ག་སོགས་དང་། གསུམ་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་ལམ་གྱི་སྒྲོན་མའོ། །
     འདི་ནི་རྒྱལ་བའི་བཀའ་སྡེ་སྣོད་གསུམ་དང་རྒྱུད་སྡེ་བཞི། དགོངས་འགྲེལ་དང་བཅས་པ་ལས་ཡི་གེ་ན་གཅིག་ཀྱང་དོར་དུ་མེད་པར་གང་ཟག་གཅིག་གི་ཉམས་ལེན་གྱི་རིམ་པར་དྲིལ་ནས་སྟོན་པའི་ལེགས་བཤད་རྨད་དུ་བྱུང་བ་སྟེ། རྗེ་བླ་མའི་བྱང་ཆུབ་ལམ་རིམ་ལས། ཇོ་བོས་མཛད་པའི་གཞུང་མང་དུ་ཡོད་ཀྱང་རྩ་བ་ལྟ་བུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་ལམ་སྒྲོན་ཡིན་ཏེ། མདོ་སྔགས་གཉིས་ཀའི་གནད་བསྡུས་ནས་སྟོན་པས་བརྗོད་བྱ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། སེམས་འདུལ་བའི་རིམ་པ་གཙོ་བོར་བྱས་པས་ལག་ཏུ་ལེན་བདེ་བ་དང་། ཤིང་རྟ་ཆེན་པོ་གཉིས་ཀྱི་ལུགས་ལ་མཁས་པའི་བླ་མ་གཉིས་ཀྱི་གདམས་པས་བརྒྱན་པས་ལུགས་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །
     བཀའ་གདམས་གཞུང་དྲུག་ཏུ་གྲགས་པ་ནི། ས་རྒྱན་གཉིས། བསླབ་སྤྱོད་གཉིས། སྐྱེས་ཚོམས་གཉིས་ཏེ་དྲུག་ཡིན་ལ། དེ་ལས་བསླབ་སྤྱོད་གཉིས་ལྟ་སྤྱོད་ཟུང་འབྲེལ། གཞན་རྣམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་གཙོ་བོར་སྟོན་པའི་གཞུང་ཡིན་ནོ། །
     ཇོ་བོའི་ཆོས་ཆུང་བརྒྱ་རྩར་གྲགས་པའང་དཀའ་གདམས་ཀྱི་གཞུང་ཡིན་ལ། རྩ་ཤེས་དང་། སྟོང་ཉིད་བདུན་ཅུ་བ་དང་། རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་རྣམས་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །གདམས་ངག་ལའང་གསུམ་ལས།
     ལྟ་བ་གཙོ་བོར་སྟོན་པ་ནི། ཇོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མན་ངག་སྤྱན་སྔ་བ་ལས་བརྒྱུད་པའི་བདེན་བཞིའི་ཁྲིད་དང་། ཕུ་ཆུང་བ་ནས་བརྒྱུད་པའི་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཁྲིད་དང་། རྣལ་འབྱོར་བ་ནས་བརྒྱུད་པའི་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་ཁྲིད་རྣམས་ཡིན་ཏེ། བདེན་བཞི་དང་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཁྲིད་ཀྱིས་ནི་ཐུན་མོང་བའི་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་དང་། བདེན་གཉིས་ཀྱི་ཁྲིད་ཀྱིས་ནི་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་ལ་འཁྲིད་པར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །
     ཇོ་བོའི་སློབ་མ་བདེན་གཉིས་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁས་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་བ་ཆེན་པོ་ཡིན་ལ། དེས་གྲོ་ལུང་པ་དང་སྤྱན་སྔ་བ་ལ་གསུངས། སྤྱན་སྔས་ཀྱང་སྟོད་ལུང་པ་བྱ་ཡུལ་བ་གཉིས་ལ་ལྐོག་ཆོས་སུ་གསུངས། སྟོད་ལུང་པས་ལྐོག་ཆོས་དང་། ཚོགས་ཆོས་གཉིས་ཀར་གསུངས་ཤིང་བརྩམས་ཆོས་ཀྱང་མང་དུ་མཛད། སློབ་མ་ཁྱུང་ཁམས་ཀྱིས་ཀྱང་མང་དུ་གསུངས་པས་དར་ཞིང་རྒྱས། སངས་རྒྱས་དབོན་གྱིས་ཀྱང་ཡིག་ཆ་རྒྱས་བསྡུས་དུ་མ་མཛད། འཆད་ཁ་བས་མཛད་པའི་གྲུབ་མཐའི་བསྟན་བཅོས་དང་། དེའི་འགྲེལ་བ་ལྷ་ལུང་གི་དབང་ཕྱུག་གིས་མཛད་པར་ཕྱི་ནང་གི་གྲུབ་མཐའི་འདོད་ཚུལ་རྣམས་བཀོད་ནས། ཀླུ་སྒྲུབ་གྱི་དབུ་མ་ཆེན་མོ་རབ་ཏུ་མི་གནས་པར་འཁྲིད་པར་མཛད་དེ་བཀའ་གདམས་པའི་ལྟ་བའི་ལེ་ལག་གོ །
     དེ་ནས་ཇོ་བོ་ཆེན་པོ་ནི་དབུ་མ་ཐལ་འགྱུར་བའི་ལྟ་བ་འཛིན་པ་ལམ་སྒྲོན་རྩ་འགྲེལ་དང་། དབུ་མའི་མན་ངག་རྩ་འགྲེལ་སོགས་ཀྱིས་ཤེས་ཤིང་། འབྲོམ་གྱིས་ཀྱང་ཇོ་བོ་ལ་སློབ་དཔོན་ཟླ་གྲགས་ལུགས་ཀྱི་རྟོགས་པ་ཕུལ་བས་ཐུགས་དགྱེས་ནས་ཕྱག་ཐལ་མོ་སྦྱར། ངོ་མཚར་ཆེ། ད་ལྟ་རྒྱ་གར་ཤར་ཕྱོགས་ན་ལྟ་བ་འདི་ཁོ་ན་འཛིན་ཞེས་གསུངས་པར་བཤད། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་པོ་ཏོ་བ་སོགས་སྐུ་མཆེད་གསུམ་དུ་གྲགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ལམ་རིམ་དང་གསུང་སྒྲོས་སུ་དབུ་མའི་ལྟ་བ་ཟླ་གྲགས་ལུགས་དང་མཐུན་ཤས་ཆེ་བ་འབྱུང་ཞིང་། རྔོག་ལོ་ཡབ་སྲས་ནི་ལེགས་ལྡན་དང་ཟླ་བའི་གཞུང་ཁུངས་སུ་དྲངས་པ་མང་དུ་སྣང་ནའང་ལྟ་བ་སྐྱོང་ཚུལ་ཞི་བ་འཚོ་ཡབ་སྲས་དང་མཐུན་པ་ཤས་ཆེའོ། །
     གསེར་གླིང་བ་ནས་བརྒྱུད་པའི་བློ་སྦྱོང་འགའ་ཞིག་གི་ལྟ་བའི་འགྲོས་ནི་སེམས་ཙམ་རྣམ་རྫུན་པའི་ལུགས་དང་མཐུན་པའང་སྣང་ངོ་། །དེ་ལྟ་ནའང་བཀའ་གདམས་པ་ཕྱི་མ་ཕལ་མོ་ཆེས་རྒྱ་གཞུང་དེ་དག་གི་དོན་མ་འདྲེས་པར་འཆད་ཤེས་པ་དཀོན་པར་བྱུང་འདུག་ཅེས་བདག་གི་བླ་མ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་གསུངས་སོ། །
     སྤྱོད་པ་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་གདམས་ངག་ནི་ཐེག་ཆེན་བློ་སྦྱོང་གི་གདམས་པ་རྣམས་ཏེ། བདག་པས་གཞན་གཅེས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མ་སྐྱེས་པ་བསྐྱེད་པ་དང་། སྐྱེས་ཟིན་གོང་འཕེལ་དུ་བྱས་པའི་སྒོ་ནས་ས་ལམ་བགྲོད་པའི་ཚུལ་ཡིན་ལ།  ཐེག་ཆེན་གྱི་མདོ་སྡེ་སྤྱི་དང་།  ཁྱད་པར་དུ་མདོ་སྡེ་ཕལ་པོ་ཆེ་དང་། དགོངས་འགྲེལ་གྱི་གཞུང་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་དང་།  རྨི་ལམ་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུའི་གཏམ་དང་། སེམས་ཅན་མགུ་བའི་ཚིགས་བཅད་དང་། ཞི་བ་ལྷའི་བསླབ་སྤྱོད་གཉིས་རྣམས་གདམས་པའི་ཁུངས་ཡིན་ཞིང་། མདོ་བསྟན་བཅོས་དེ་དག་གི་མན་ངག་སྙིང་པོར་དྲིལ་བ། ཇོ་བོའི་བླ་མ་དྷརྨ་རཀཀྵི་ཏས་མཛད་པའི་བློ་སྦྱོང་མཚོན་ཆ་འཁོར་ལོ་དང་། རྨ་བྱ་དུག་འཇོམས། བྱམས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གྱེར་སྒོམ་རྡོ་རྗེའི་གླུ། གསེར་གླིང་བའི་སེམས་དཔའི་རིམ་པ་དང་། རྟོག་པ་འབུར་འཇོམས་ལ་སོགས་པ་གདམས་ངག་ཡི་གེར་བཀོད་པ་རྣམས་སོ། །
     དོན་བདུན་མར་ཉེ་བར་བཀོད་པའི་བློ་སྦྱོང་གི་མན་ངག་ནི། གསེར་གླིང་བས་ངོ་བོ་ལ་གསུངས། དེས་དགེ་བཤེས་སྟོན་པ་ལ་ལྐོག་ཆོས་སུ་མཛད། དེས་སྐུ་མཆེད་གསུམ་ལ་ལྐོག་ཆོས་སུ་མཛད། སྐུ་མཆེད་གསུམ་གྱི་རིང་ལ་ལམ་རིམ་ཚོགས་ཆོས་སུ་མཛད་ཀྱང་། བློ་སྦྱོང་ལྐོག་ཆོས་ཉིད་དུ་མཛད་པར་མངོན་ལ། པོ་ཏོ་བས་ཀྱང་གླང་ཤར་གཉིས་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྐོག་ཆོས་སུ་གནང་བ་ལས། གླང་ཐང་བས་དམིགས་པའི་ས་བཅད་བརྒྱད་དུ་མཛད་པ་ལ་བློ་སྦྱོང་ཚིགས་བརྒྱད་མར་གྲགས་ཤིང་། དེ་ཉིད་ཚོགས་ཆོས་སུ་མཛད་པར་ཡང་མངོན་ནོ། །
     གླང་རི་ཐང་བས་ཞང་དང་གཉེན། ཤ་བོ་སྒང་བ་རྣམས་ལ་གསུངས་ཤིང་། དེ་དག་གི་གདམས་པ་འདྲེས་མར་ཡི་གེར་བཀོད་པ་ལ་ནི་བེའུ་བུམ་ཁྲ་བོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། ཤ་བོ་སྒང་བའི་བློ་སྦྱོང་ཞེས་གྲགས་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་ནམ་སྙམ་མོ། །
     ཞང་ཤ་ར་བས་ནི་བྱ་འཆད་ཀ་བ་ལ་ལྐོག་ཆོས་སུ་མཛད་དེ། གཞན་ལ་གསུངས་པའི་གཏམ་ནི་མི་སྣང་ངོ་། །འཆད་ཀ་བས་ནི་གཙོ་བོར་རང་ཉིད་ཁོ་ནས་ཐུགས་ཉམས་སུ་བཞེས་ཤིང་། རེ་རེ་གཉིས་ལ་ལྐོག་ཆོས་སུ་མཛད་པ་ལས། ཕན་ཆེར་ཐོགས་པར་གཟིགས་ནས་འགྲེ་ཕུར་ཚོགས་ཆོས་སུ་ཡང་གསུངས། སྔོན་འགྲོ་རྟེན་གྱི་ཆོས་སེམས་པ། དངོས་གཞི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྦྱོང་བ། རྐྱེན་ངན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་དུ་བསྒྱུར་བ།  ཚེ་གཅིག་གི་ཉམས་ལེན་དྲིལ་ནས་བསྟན་པ་། བློ་སྦྱོངས་པའི་ཚད། བློ་སྦྱོང་གི་དམ་ཚིག བློ་སྦྱོང་གི་བསླབ་བྱ་སྟེ། དོན་བདུན་དུ་ས་བཅད། རྩ་བའི་ཚིག་ཡི་གེར་བཀོད་པས་བློ་སྦྱོང་དོན་བདུན་མར་གྲགས་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ལམ་གྱི་རིམ་པ་རྣམས་དང་། གླང་ཐང་བའི་ཚིགས་བརྒྱད་མ། ཤ་བོ་སྒང་བའི་བློ་སྦྱོང་རྣམས་སུའང་བདག་གཞན་བརྗེ་བའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྒོམ་ཚུལ་ལེགས་པར་བསྟན་ཀྱང་། དོན་བདུན་མར་སྔ་མ་དེ་དག་ཏུ་མི་འབྱུང་བའི་གཏོང་ལེན་རླུང་ལ་བསྐྱོན་པ་སོགས་དམིགས་པའི་འཕྲུལ་ཟབ་མོ་དང་། འཁྲིད་རིམས་ཀྱང་གཞན་ལས་རྒྱས་པས་འདི་ཉིད་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའོ། །
     སྣར་ཐང་བ་སངས་རྒྱས་སྒོམ་པས་ཀྱང་འཆད་ཀ་བའི་རྩ་ཚིག་འདི་དག་ལ་གོ་རིམ་བསྒྲིགས་པའི་འཆད་ཚུལ་བློ་སྦྱོང་ཚོགས་བཤད་མ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་ལ། རྗེ་བླ་མ་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོས་ཀྱང་དོན་བདུན་མའི་གདམས་པ་འདི་མཆོག་ཏུ་གཟིགས་ནས་སློབ་མ་རྣམས་ལ་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་བྱང་སེམས་རྭ་སྒྲེང་བས་ཟིན་བྲིས་སུ་མཛད་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ཧོར་སྟོན་ནམ་མཁའ་དཔལ་བས་བློ་སྦྱོང་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་ཞེས་བྱ་བ་མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ་ཞིག་མཛད་སྣང་ངོ་། །
     དགེ་བཤེས་སྟོན་པའི་མན་ངག་ཐུན་བརྒྱད་མ་ནི་ཁམས་པ་ལུང་པས་རྩལ་དུ་བཏོན་ཏེ་འཆད་པས་ཁམས་པ་ལུང་པའི་བློ་སྦྱོང་ཐུན་བརྒྱད་མ་ཞེས་གྲགས་སོ། །ཐུན་བརྒྱད་ནི་ཟས་ལ་བརྟེན་པའི་བློ་སྦྱོང་དང་། དེ་བཞིན་དུ་དབུགས་ལ་བརྟེན་པ་དང་། ལུས་གངྒཱའི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་སྤྲུལ་པ་དང་། ཤ་ཁྲག་ལ་བརྟེན་པ་དང་། གཏོར་མ་ལ་བརྟེན་པ་དང་། འབྱུང་བ་ལ་བརྟེན་པ་དང་། ལུས་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུར་སྤྲུལ་ཏེ་བློ་སྦྱོང་བ་དང་། འཆི་བ་མའི་མན་ངག་སྟེ་དམིགས་ཐུན་བརྒྱད་དུ་དྲིལ་ནས་སྟོན་པའོ། །ཁ་རག་སྒོམ་ཆུང་བ་དབང་ཕྱུག་བློ་གྲོས་ཀྱིས་ཁ་རག་སྐོར་གསུམ་བྱ་བའི་ཆོས་གསུངས།  གདམས་པ་དེ་ནི་ཨ་རོ་ནས་སྦ་སྒོམ་ལ་བརྒྱུད་པའི་སེམས་ཕྱོགས་ཀྱི་གདམས་པ་དང་། ཇོ་བོའི་གདམས་པ་རྣལ་འབྱོར་དང་། དགོན་པ་བ་ལས་གསན་པའི་བློ་སྦྱོང་གི་གདམས་པའི་ཆུ་བོ་གཉིས་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་སྦྱོང་ཞེས་མཚན་གསོལ་ཏེ། ཨང་ཡིག་བདུན་ཅུ་བ་ཞེས་པའི་ལས་རིམ་གྱི་མན་ངག་ཚིགས་བཅད་དུ་བསྡེབས་པ་མཛད་དོ། །
     གཞན་ཡང་དགེ་བཤེས་སྟོན་པ་ནས་བརྒྱུད་པའི་རྟེན་འབྲེལ་སྙིང་པོའི་འཁྲིད་ཀྱང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྒོམ་ཚུལ་ཁྱད་པར་དུ་སྟོན་པས་སྤྱོད་པའི་གདམས་ངག་ཡིན་ལ། ཇོ་བོའི་གཞུང་ལ་བརྟེན་ནས་ཞང་ཤ་ར་བས་མཛད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་དང་སྡོམ་པའི་ཆོ་ག་སོགས་ཀྱང་དེ་ཡིན་ནོ། །
     ལྟ་སྤྱོད་ཟུང་འབྲེལ་དུ་སྟོན་པའི་གདམས་པའི་རྒྱལ་པོ་ནི། སྐྱེས་བུ་གསུམ་གྱི་ལམ་གྱི་རིམ་ཞེས་གྲགས་པ་སྟེ། གཞུང་ནི་བྱང་ཆུབ་ལམ་སྒྲོན་ཡིན་ལ། སྔར་བཤད་པའི་སྤྱོད་པ་དང་ལྟ་བའི་གཞུང་དང་མན་ངག་སོ་སོ་བ་དེ་དག་ཀྱང་ལམ་རིམ་གྱི་ཡ་གྱལ་ཡིན་པས། ལམ་རིམ་གྱི་ཁུངས་སུ་དེ་ཐམས་ཅད་འདུ་བ་ཡིན་ལ། ལམ་རིམ་ནི་ཇོ་བོ་རྗེ་ལ་རྒྱ་ཆེན་སྤྱོད་རྒྱུད་དང་། ཟབ་མོ་ལྟ་རྒྱུད་ཀྱི་མན་ངག་གཉིས་མངའ་བ་ལམ་གྱི་ལུས་གཅིག་ཏུ་དྲིལ་ནས་ཉམས་སུ་ལེན་ཚུལ་ཆ་ཚང་བའི་གདམས་པ་ཡིན་པས་ལྟ་སྤྱོད་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་གདམས་པ་ཞེས་བཏགས་པའོ། །
     དེ་ལྟ་བུའི་ལམ་རིམ་གྱི་གདམས་པ་ནི་ཇོ་བོས་འབྲོམ་ལ་ལྐོག་ཏུ་འཁྲིད་པར་མཛད་དེ། ངས་ཁྱོད་མིན་པ་གཞན་ལ་གཏོད་ས་མ་རྙེད་ཅེས་གསུངས་ནས། མན་ངག་འདི་དགེ་བཤེས་སྟོན་པ་ལ་གཏད་དེ་ཁོང་བསྟན་པའི་བདག་པོར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པས། འབྲོམ་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་ཁྱབ་གདལ་ཆེ་བ་ཡང་དེ་ཡིན་ཞེས་གསུངས། གཞན་ཡང་ནག་ཚོ་ལ་གནང་བས། དེའི་སློབ་མ་ལག་སོར་བ་ལས་བརྒྱུད་པའི་ལམ་རིམ་གྱི་ཡིག་ཆའང་ཡོད་ལ། དགེ་བཤེས་གསང་ཕུ་བ་ལ་གནང་བ་ཐུགས་སྲས་འཕྲིན་ལས་པའམ་གྲོ་ལུང་པའི་མཛད་པའི་བསྟན་རིམ་ཆེ་ཆུང་ཡིན་ནོ། །
     ཇོ་བོ་ཡབ་སྲས་ནས་དགེ་བཤེས་དགོན་པ་བ། དེ་ནས་སྣེའུ་ཟུར་བ་སོགས་ལ་རིམ་གྱིས་བརྒྱུད་པ་དང་། འབྲོམ་རིན་པོ་ཆེ་ནས་དགེ་བཤེས་སྤྱན་སྔ་བ། དེ་ནས་བྱ་ཡུལ་བ་སོགས་ལ་བརྒྱུད་པ་ལ་བཀའ་གདམས་མན་ངག་པ་ནས་བརྒྱུད་པ་ཞེས་གྲགས་ཤིང་། འབྲོམ་རིན་པོ་ཆེ་ནས་དགེ་བཤེས་པོ་ཏོ་བ་དང་། དེ་ནས་ཤ་ར་བ་སོགས་ལ་བརྒྱུད་པ་ལ་བཀའ་གདམས་གཞུང་བ་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་མཛད་དོ། །གཉིས་ཀའང་དོན་ལ་འདྲ་ཡང་གཞུང་བཤད་ཀྱི་སྤྲོས་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་བྱེད་མི་བྱེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་སོ་སོར་བགྲང་བ་ཙམ་མོ། །
     ལམ་གྱི་སྣེ་འཁྲིད་ཚུལ་ལ་མི་མཐུན་པ་མང་ཡང་གནད་གཅིག་པར་གསུངས་ལ། རྗེ་བླ་མའི་བེའུ་བུམ་སྔོན་པོ་ལས། མན་ངག་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་མགོ་ནི། །བཤེས་གཉེན་དམ་པ་མི་གཏོང་བ་ཡིན། །ཞེས་པ་ཁུངས་སུ་མཛད་ནས་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་ཚུལ་ནས་འཁྲིད་པར་མཛད་དོ། །
     བཀའ་གདམས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཛད་པའི་ལམ་རིམ་གྱི་གཞུང་མང་དུ་སྣང་ཡང་གྲགས་ཆེ་བ་ནི་བེའུ་བུམ་སྔོན་པོ་དང་། དཔེ་ཆོས་གཉིས་ཏེ། སྔ་མ་ནི་དགེ་བཤེས་པོ་ཏོ་བའི་གསུང་སྒྲོས་དོལ་བ་ཤེས་རབ་རྒྱ་མཚོས་བསྒྲིགས་པ་ལ་ལྷ་འབྲི་སྒང་བས་འགྲེལ་བ་མཛད་པ་ཡིན་ལ། རྗེའི་ཞལ་ནས། དགེ་བཤེས་ཡིན་ན་བེའུ་བུམ་སྔོན་པོ་ལ་ལྟ་དགོས་ཞེས་བསྔགས་པ་མཛད་ཅིང་། ལམ་རིམ་དུ་ཁུངས་ཀྱང་མང་དུ་དྲངས་སྣང་ངོ་། །དཔེ་ཆོས་ལ་ནི་གསུམ་བྱུང་སྟེ། ཐོག་མར་གྲབ་པས་བསྒྲིགས་པ་ནི་བསྡུས་པ་དང་། བྲག་དཀར་བས་དེ་གཞིར་མཛད་ནས་ཁོང་རང་ཉིད་ཀྱིས་དགེ་བཤེས་ལ་གསན་པའི་དཔེ་ཡང་མང་དུ་བསྣན་ཏེ་བསྒྲིགས་པ་ནི་རྒྱས་པ་དང་། ལྕེ་སྒོམ་རྫོང་བས་སྔ་མ་གཉིས་ལས་གོ་བདེ་བའི་འབྲིང་བོ་ཞིག་མཛད་དེ། དེ་ལ་དཔེ་ཆོས་རིན་ཆེན་སྤུངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །
     གོང་དུ་གཞུང་དང་། གདམས་ངག་དང་། ཡང་ན་མན་ངག་སྟེ་གསུམ་དུ་བྱེད་ཅེས་པའི་མན་ངག་ནི། སྤྱིར་གདམས་ངག་དང་མན་ངག་མི་འགལ་ཡང་གསུམ་དུ་བྱེད་པའི་མན་ངག་ནི། ཇོ་བོ་ཡབ་སྲས་ཀྱི་གསང་ཆོས་བཀའ་གདམས་གླེགས་བམ་དུ་གྲགས་པ་སྟེ། མན་ངག་དེ་ནི་ཇོ་བོ་ཆེན་པོས་ཡེར་བ་ལྷ་རི་སྙིང་པོའི་མགུལ་དུ་ཁུ་རྔོག་འབྲོམ་གསུམ་ལ་གནང་བ་སྟེ། ཕ་སྟོན་པ་རིན་པོ་ཆེས་ཞུས་པ་ལ་ཕ་ཆོས་དང་། བུ་རྔོག་ལེགས་པའི་ཤེས་རབ་དང་ཁུ་སྟོན་བརྩོན་འགྲུས་གཡུང་དྲུང་གཉིས་ཀྱིས་ཞུས་པ་ལ་བུ་ཆོས་སུ་གྲགས། ཁུ་སྟོན་དང་པོ་སྟོན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ལ་མི་མོས་པའི་ཚུལ་བསྟན་ཀྱང་། འདི་དུས་ཁུ་ཆེན་པོས་ང་རྒྱལ་གྱི་རི་བསྙིལ་ཏོ། །སྟོན་པ་རིན་པོ་ཆེའི་ཞབས་ལ་གཏུགས་པ་སྟེ། གླེགས་བམ་གྱི་ཁུ་དང་དག་སྣང་འབྲེལ་བའི་ཚོམས་ན་གསལ་ལོ། །
     འདིའི་མན་ངག་རྣམས་ཇོ་བོ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་ཁར་དགེ་བཤེས་སྟོན་པ་ལ། གཙོ་བོར་སྤྲུལ་བའི་སྐུ་མཆེད་གསུམ་པོ་ལ། །གཞུང་དང་མན་ངག་གསུམ་བྱིན་ལ། །ཞེས་ཞལ་ཆེམས་བྱོན་པའི་མན་ངག་དེ་ཡིན་ཞིང་། སྐུ་མཆེད་གསུམ་ལས་ཕུ་ཆུང་བ་ལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། གཞན་གཉིས་ལ་ཕལ་ཆེ་བ་དང་། ཕྱོགས་ཙམ་མངའ་བ་ཡིན་ཏེ། སློབ་དཔོན་ནམ་རིམ་གྱིས། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་གཞོན་ནུ་རྒྱལ་མཚན་ཡིན། །ཕལ་ཆེར་འཛིན་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་འབར་དུ་གདའ། །ཕྱོགས་ཙམ་གསལ་བ་རིན་ཆེན་གསལ་བ་ཡིན། །དེང་སང་དུས་ན་ཁོ་བོ་ཉིད་དུ་ཟད། །ཅེས་གསུངས།
     ཕུ་ཆུང་བ་ལ་ཇི་ལྟར་བྱོན་པ་ནི། རྔོག་ལེགས་ཤེས་ཀྱིས་མངའ་རིས་པ་ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་དང་། དེས་ཕུ་ཆུང་བ་གཞོན་ནུ་རྒྱལ་མཚན་ལ་གཏད་པའོ། །
  དེ་ནས་རིམ་གྱིས་འབྲོམ་ཀུ་མཱ་ར་མ་ཏིའི་བར་དུ་བྱོན། དེ་ཡན་ཆིག་རྒྱུད་ཡིན་ལ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཀའ་རྒྱ་བཀྲོལ་ཏེ་རེ་གཉིས་ལ་སྤེལ། དེ་ནས་རིམ་གྱིས་བརྒྱུད་པ་ལོ་ཆེན་ཐུགས་རྗེ་དཔལ་བ་ལས་རྒྱལ་བ་དགེ་འདུན་གྲུབ་ཀྱིས་གསན་པ་ནས་དབུས་གཙང་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱ་ཆེར་འཕེལ་ལོ། །
     འདིའི་ཉམས་ལེན་ནི་རྗེས་དྲན་ལྔ་སྟེ། སྐྱབས་གནས་བླ་མ་དྲན་པར་མཛོད། །ལུས་ནི་ལྷ་ཡི་རང་བཞིན་ཏེ། །ངག་ནི་བཟླས་བརྗོད་རྒྱུན་པར་མཛོད། །འགྲོ་བ་མ་ལུས་ཕ་མར་སོམས། །སེམས་ཀྱི་གནས་ལུགས་སྟོང་པར་དཔྱད། །ལྔ་བོ་དེ་ཡི་སྐྱ་བར་ནས། །དགེ་རྩ་ཐམས་ཅད་དག་པར་མཛོད། །ཅེས་པའོ། །སྙིང་པོར་གྱུར་པ་ནི་ཐིག་ལེ་བཅུ་དྲུག་གི་ཉམས་ལེན་ཡིན་ལ། ཉམས་སུ་བླངས་པའི་ཡོན་ཏན་ནི། འདུལ་བ་ནས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་བར་སྟན་ཐོག་གཅིག་ཏུ་ཉམས་སུ་ལེན་པ་མཁས་པ། ལྟ་བ་མཐོ་ལ་སྤྱོད་པ་ཞིབ་པ་ཞིག་འབྱུང་གསུང་། ལྷ་ནི་བཞི་སྟེ། ཐུབ་པ། སྤྱན་རས་གཟིགས། སྒྲོལ་མ། མི་གཡོ་བའོ། །ཆོས་ནི་སྡེ་སྣོད་གསུམ་སྟེ། དེ་རྣམས་ལ་ལྷ་ཆོས་བདུན་ལྡན་ཞེས་བྱ་བའོ། །
  བཀའ་གདམས་པ་ལ་སྔགས་ཀྱི་གདམས་པ་མེད་དམ་སྙམ་ན། བཤད་མ་ཐག་པའི་ཐིག་ལེ་བཅུ་དྲུག་གི་མན་ངག་ཀྱང་མདོ་སྔགས་ཟུང་འབྲེལ་ཡིན་ལ། གཞན་ཡང་ཐུབ་པ་དམ་ཚིག་གསུམ་བཀོད་དང་། མི་གཡོ་བའི་སྐོར་དང་། འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ལ་བརྟེན་པའི་སྨྱུང་བར་གནས་པ་སོགས་བཀའ་གདམས་པ་ལ་དར་རྒྱས་ཆེ་ཞིང་། ཇོ་བོའི་མན་ངག་ཐོར་བུ་བ་མང་པོ་ཞིག་མཆིམས་ཀྱིས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པ་སྣར་ཐང་བ་རྒྱ་རྩར་གྲགས་པ་དང་། ཇོ་བོས་དགེ་བཤེས་ལག་སོར་བ་ལ་གནང་བའི་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་གདམས་པ་དང་། གཞན་ཡང་ལྷ་བཞིའི་ཁྲིད་སོགས་བཀའ་གདམས་པའི་སྔགས་ཀྱི་མན་ངག་མང་པོའི་རྒྱུན་དེང་སང་གི་བར་དུ་བཞུགས་སོ། །
     ཇོ་བོ་བོད་དུ་མ་བྱོན་གོང་དུ་སྔགས་ལ་བསྙད་པའི་རྩིང་ཆོས་ཆེར་དར་བར་ཉམས་སྨད་པའི་ཆེད་དུ་ཇོ་བོ་རྗེས་དོ་ཧ་གསུངས་པར་བཞེད་པ་ཡང་འབྲོམ་གྱིས་བོད་དུ་འདི་མི་འཚམས་ཞེས་བཀག་པའི་ཚུལ་སོགས་བཀའ་གདམས་གོང་མ་རྣམས་གསང་སྔགས་སྤྱི་དང་། ཁྱད་པར་བླ་མེད་ལ་ཤིན་ཏུ་དམ་དོག་ཆེ་བ་མཛད་ནའང་། དངོས་ཚོད་ལ་ཇོ་བོ་རྗེས་འབྲོམ་རིན་པོ་ཆེ་ལ་རྒྱུད་སྡེ་བཞིའི་མན་ངག་ཐམས་ཅད་དང་། ཁྱད་པར་ཕ་རྒྱུད་གསང་བ་འདུས་པ། མ་རྒྱུད་འཁོར་ལོ་བདེ་མཆོག བླ་མེད་སྤྱིའི་མན་ངག་མཐར་ཐུག་པ་གྲུབ་སྙིང་སྐོར་གྱི་མན་ངག་རྣམས་གསང་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་གནང་བས་འབྲོམ་རྗེ་མདོ་སྔགས་ཡོངས་རྫོགས་ཀྱི་བསྟན་པའི་བདག་པོར་གྱུར་པ་ཡིན་ལ། རྒྱུ་མཚན་དེ་བས་ན་གསང་སྔགས་ཁྲོམ་བསྒྲགས་སུ་མི་མཛད་པ་མ་གཏོགས་བཀའ་གདམས་པ་ལ་གསང་སྔགས་ཀྱི་གདམས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སོ་སོའི་རྣམ་ཐར་ལ་ཞིབ་ཏུ་བལྟས་པས་ཤེས་པར་སྣང་ངོ་། །
     དེར་མ་ཟད་ཆོས་ཀྱི་གཙོ་བོར་བྱང་ཆུབ་ལམ་སྒྲོན་གྱི་ཉམས་ལེན་ལའང་གསང་སྔགས་ཡོད་དགོས་ཏེ། དེ་མེད་ན་བསྟན་པ་ཡོངས་རྫོགས་ཀྱི་ཉམས་ལེན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། ལམ་སྒྲོན་རང་གི་ཚིག་ལའང་དངོས་སུ་ཐོན་པའི་ཕྱིར་དང་། ལམ་རིམ་ཆེན་མོ་ལས་ཀྱང་ལམ་སྒྲོན་གྱི་ཁྱད་ཆོས་ལ། མདོ་སྔགས་གཉིས་ཀའི་གནད་བསྡུས་ནས་བསྟན་པའི་བརྗོད་བྱ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། ཞེས་གསུངས་པས་ཤེས་པར་སྣང་བས་སོ། །
༢ བཀའ་གདམས་ཀྱི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རིམ་བྱོན་གྱི་མཛད་སྤྱོད་སྤྱིའི་སྡོམ།
     བཀའ་གདམས་ཀྱི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རིམ་པར་བྱོན་པ་རྣམས་ཀྱི་མཛད་སྤྱོད་སྤྱིའི་སྡོམ་ནི། ཆོས་འབྱུང་གསལ་བའི་སྒྲོན་མེ་ལས། གང་ཟག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི། དགེ་བཤེས་སྟོན་པ་ནས་ཉ་བར་བརྒྱུད་དེ་མི་རྒྱུད་བཟང་ཞིང་བརྟན་ལ། སྙོམས་ཤིང་དཀྱེལ་ཆེ་བའི་ངང་ནས་གྲུབ་མཐའ་དང་རྣམ་ཐར་གཞན་དང་མི་མཐུན་པ་མེད་ལ་མ་འདྲེས་པ་དང་། སེམས་ཅན་སུ་དང་ཡང་བསྲེ་སླད་ཆུང་ལ། ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་སེམས་ཆེ་བ་དང་། མས་འཛེག་གིས་སློབ་ལ་ལྟ་བ་མཐོ་བ་དང་། སྡུག་ན་སྐད་ངན་མི་འདོན་ཞིང་སྐྱིད་ན་སྐྱོ་ཤས་ཆེ་བ་དང་། བློ་སྦྱོང་ཐམས་ཅད་མངོན་ཚན་ཆུང་ལ་དོན་གྱི་ས་ཆོད་ཆེ་བ་དང་། ངན་ངོན་གྱིས་འཚོ་ལ་བཟང་རྒུ་ལ་སྤྱོད་ཀྱང་མི་གཡེང་བ་དང་། གོ་གསལ་ལ་གཏིང་མི་རྟོགས་པ་དང་། འགྲོགས་བདེ་ལ་མིག་སུས་ཀྱང་མི་ཁེངས་པ་དང་། བཀུར་བར་ཡང་ཞིང་ལྗིད་ཆེ་བ་དང་། སྙན་ངག་ཤས་ཆུང་ལ་ཆོས་སྐད་ལ་བརྟེན་པ་དང་། བརྒལ་ལན་དང་ཟེར་སྒྲོས་ཉུང་ལ་དོན་གཏན་ལ་ཕེབས་པ་དང་། གཤགས་རལ་དང་ཟུར་ཟ་ཉུང་ལ་དོན་རྣ་བར་སྐྱེལ་མཁས་པ་དང་། གཞུང་ལུགས་ཐམས་ཅད་མ་འདྲེས་ལ་འགལ་བ་མེད་པར་སྟོན་པ་དང་། མན་ངག་གི་རྒྱབ་བརྟེན་སྡེ་སྣོད་ལ་བྱེད་ཅིང་མན་ངག་ལ་སྦྱོར་ལམ་རྣམ་བཞིར་སེམས་པ་དང་། ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་ཉེས་པ་མི་བརྗོད་ཅིང་སྡིག་གྲོགས་ལ་མི་ཉམ་པ་དང་། རིག་པ་དང་མན་ངག་གི་རྣམ་གྲངས་མང་པོ་མི་ཟློས་ཤིང་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་བྱང་ཆེ་བ་དང་། སྡེ་དགོན་ལ་ཕྱོགས་རིས་མི་བྱེད་ཅིང་དད་ལྡན་ལ་དགྱེས་པ་དང་། བླ་མ་སངས་རྒྱས་སུ་ཤེས་ཤིང་གྲོགས་ལ་དག་སྣང་ཆེ་བ་དང་།  རྩེ་རེག་དང་དམ་དོག་ཆེ་ཡང་འཛིན་ཆགས་ཆུང་བ་དང་། རྟག་ཏུ་དཔྱད་བདར་བྱེད་ཅིང་ཕྱིར་རྗེས་སུ་བལྟ་བ་དང་། དམན་ས་བཟུང་ནས་བསྟན་པ་མཐའ་དག་གི་བདག་པོ་མཛད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་ངན་པ་སྤངས་ནས་སྡེ་སྣོད་ལ་རྫོགས་པར་སློབ་པའི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་སྔར་ཇི་སྙེད་བསྟན་པ་རྣམས་སོ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་དེ་དག་དང་ལྡན་པ་ཇོ་བོ་བཀའ་གདམས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། ལྷ་ཆོས་བདུན་ལྡན་ཞེས་ཀྱང་བྱ། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོའི་བཀའ་བརྒྱུད་ཅེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་མཛད་སྤྱོད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་ཞིང་སྙིང་ཐག་པ་ནས་ལྷུར་ལེན་པར་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་འདི་དག་ལ་ཞིབ་ཏུ་བསམས་ན་རེ་རེ་ལའང་གོ་རྒྱུ་ཆེན་པོ་རེ་ཡོད་པར་འདུག་གོ །པོ་ཏོ་བ་ཡབ་སྲས་ཀྱི་མཛད་སྤྱོད་ཀྱི་སྡོམ་ཚིག་རྣམ་ཐར་མཛེས་པའི་པདྨོ་ལས་འབྱུང་བ་ཡང་བཀའ་གདམས་པ་ཐུན་མོང་གི་མཛད་སྤྱོད་ཡིན་པས། ཤིན་ཏུ་ངོ་མཚར་བ་མཆིས་ཀྱང་འདིར་མང་དོགས་ནས་མ་བཀོད་པས་ཆོས་འབྱུང་གསལ་སྒྲོན་སོགས་ལས་ཤེས་པར་བགྱིས་ཏེ་དད་པ་བསྒོམ་ཞིང་སྨོན་པའི་གནས་སུ་བྱའོ། །
     རང་དོན་ཡིད་བྱེད་སྤྲོས་པ་དབེན་གནས་སུ། །ངོ་ཚ་ཁྲེལ་ཡོད་ཀ་ཤིའི་གོས་ཀླུབས་ཏེ། །བག་ཡོད་ཀྲྀཥྞ་སཱ་རའི་པགས་པའི་སྟེང་། །དྲན་དང་ཤེས་བཞིན་བརྟན་པོའི་དཀྱིལ་ཀྲུང་བཅས། །གཙུག་ན་རིན་ཆེན་རྣམ་གསུམ་ཐོར་ཅོག་བཅིངས། །ལུས་ལ་ལྷ་བཞིའི་ཚངས་སྐུད་དཀར་པོ་འཆང་། །ངག་ནས་སྡེ་སྣོད་གསུམ་གྱི་གསང་ཚིག་འདོན། །སེམས་ཀྱི་རིལ་བ་བསླབ་གསུམ་བདུད་རྩིས་གཏམས། །ཀུན་རྫོབ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཐབ་ཁུང་དུ། །དོན་དམ་བྱང་སེམས་བྱིན་ཟ་འབར་བ་ལ། །རང་ཉིད་གཅེས་པར་འཛིན་པའི་ཡམ་ཤིང་དང་། །འཇིག་ལྟའི་མར་ཁུ་བསྲེག་པའི་མཆོད་སྦྱིན་བརྩོན། །ཕྱི་གཙང་ནང་གཙང་པད་མའི་སྦུབས་འདྲ་བ། །བཀའ་གདམས་དྲང་སྲོང་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར། །ཐོས་པས་ཡིད་རབ་འཕྲོག་འདི་གླེང་བ་ཡི། །བདག་གི་ལྕེ་ཡང་སྐལ་བ་བཟང་སྙམ་སེམས། །གྲུབ་མཐའ་ཀུན་དང་མཉེས་གཤིན་པས། །ཆགས་སྡང་རྩོད་པ་ཡོངས་བྲལ་བར། །གཙུག་གི་རྒྱན་དུ་འཛིན་བྱེད་པ། །དེ་ཡི་བྱུང་བ་མདོ་ཙམ་སྨྲས། །གྲུབ་མཐའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁུངས་དང་འདོད་ཚུལ་སྟོན་པ་ལེགས་བཤད་ཤེལ་གྱི་མེ་ལོང་ལས། བཀའ་གདམས་པའི་གྲུབ་མཐའ་བྱུང་ཚུལ་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །།