བོད་ཀྱི་དབུ་མ་རིག་པ་དང་དེའི་སྲོལ་འབྱེད།

        བོད་ཀྱི་དབུ་མ་རིག་པའི་རྣམ་བཞག་འདི་རིགས་བསྡུ་བའི་དབང་དུ་ན་རང་སྟོང་དབུ་མ་དང་གཞན་སྟོང་དབུ་མ་གཉིས་ལས་མ་འདས་ལ། རང་སྟོང་དབུ་མ་ལའང་མཐའ་བྲལ་སྔ་རབས་དབུ་མ་དང་། སྟོང་རྐྱང་ཕྱི་རབས་དབུ་མ་གཉིས་སུ་དབྱེ་རུང་ལ། དེས་ན་བོད་རིག་པའི་དབུ་མ་ནི་རྩ་བའི་བརྗོད་དོན་གསུམ་དང་འབྲེལ་ཡོད་པ་སྟེ། བོད་སྔ་རབས་དབུ་མ་དང་། བོད་གཞན་སྟོང་དབུ་མ། བོད་ཕྱི་རབས་དབུ་མ་གསུམ་གྱི་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་མ་འདུས་པའི་བོད་ཀྱི་དབུ་མ་རིག་པ་བཞི་པ་ཞིག་མེད་པས། འདིར་དེ་གསུམ་དང་འབྲེལ་བའི་རྣམ་བཞག་མདོར་བསྡུས་ཤིག་བཀོད་པ་འདི་ཡང་དེ་དག་ལ་དག་རྫུན་དང་དགག་སྒྲུབ་ཀྱི་རྣམ་པས་མ་ཡིན་པར་དབུ་མ་དེ་དག་བོད་རང་གི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་སུས་ཐོག་མར་སྲོལ་གཏོད་མཛད་པའི་ཚུལ་དང་། དེ་དག་གི་ལྟ་དགོངས་དངོས་མདོར་བསྡུས་སུ་བརྗོད་པའི་དོན་ལ་འཇུག་པ་ཙམ་ལས་གཞན་དུ་མིན། འདིར་སྲོལ་འབྱེད་ཅེས་པའམ་བོད་རང་གི་མཁས་པའི་ཁྲོད་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་ལམ་ནས་དབུ་མ་རིག་པའི་ལྟ་དགོངས་འདི་དག་ཐོག་མར་བཤད་མཁན་གང་ཡིན་མཇལ་བ་ལས་ལམ་སྲོལ་དེ་དག་དང་པོའི་འབྱུང་གནས་རྒྱ་གར་དང་། བརྗོད་དོན་འདི་དག་གི་གསར་གཏོད་པ་གནའ་བོའི་རྒྱ་གར་ནང་བསྟན་རིག་པའི་མཁས་དབང་དག་ཡིན་པ་སུས་ཀྱང་བསྙོན་དུ་མེད་པའོ། ། ༡ བོད་སྔ་རབས་དབུ་མ།
        བོད་སྔ་རབས་དབུ་མ་རིག་པ་འདི་སྲོལ་ཐོག་མར་གཏོད་མཁན་གང་ཡིན་ཡོངས་གྲགས་སུ་ཁ་གསལ་ཆེར་མེད་ཀྱང་འདི་ལྟར་ཕྱིར་མིག་ཅིག་བལྟས་ན། བོད་རང་གི་མཁས་པའི་ཁྲོད་ཐོག་མར་ལྟ་དགོངས་དེ་རིགས་གཞུང་གི་ལམ་ནས་སྲོལ་གཏོད་པ་པོ་རོང་ཟོམ་ཆོས་བཟང་ཡིན་པ་གསལ་ཡོད། རོམ་ཟོམ་ཆོས་བཟང་ནི་རབ་བྱུང་དང་པོའི་ནང་དུ་བྱོན་པ་ཡིན་ངེས་ཀྱང་བགྲང་བྱ་ལ་ཐུན་མོང་གི་ཁས་ལེན་པའི་ཡོངས་གྲགས་ཁ་གསལ་མེད་ཀྱང་ཕྱི་ལོ༡༠༤༠ཡར་མར་ཙམ་དུ་བྱོན་པ་ཡིན་པར་ཚོད་དཔག་བྱེད་ནུས། ཁོང་ནི་བསྟན་པ་ཕྱི་དར་སྐབས་བོད་ཀྱི་རིགས་གཞུང་རྩོམ་པ་པོ་ཐོག་མ་ཡིན་པ་ཡོངས་ཁྱབ་ཏུ་གྱུར། བསྟན་པ་སྔ་དར་སྐབས་མཁས་པ་ཚོས་ལོ་ཙཱའི་ལས་བསྒྱུར་རྩལ་འདོན་མཛད་པ་ལས་གཞུང་རྩོམ་གྱི་ལས་སུ་དོ་སྣང་ཆེ་པོ་གནང་མེད་པ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དོན་དངོས་ལགས་ན། དུས་སྐབས་དེར་སྔ་རབས་དབུ་མའི་ལྟ་དགོངས་རྩལ་འདོན་བྱས་པའི་བོད་རང་གི་རིགས་གཞུང་ཞིག་ད་སྔོན་མཐོང་དུ་མེད། དེས་ན་བསྟན་པ་ཕྱི་དར་སྐབས་བོད་ཀྱི་རིགས་གཞུང་བསྟན་བཅོས་རྩོམ་པ་པོ་ཐོག་མ་རོང་ཟོམ་ཆོས་བཟང་གྱིས་བོད་སྔ་རབས་པའི་དབུ་མ་རྩལ་འདོན་མཛད་པའི་གཞུང་བརྩམས་ཡོད་པས། ཁོང་ནི་སྔ་རབས་དབུ་མ་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་ལམ་ནས་བཤད་མཁན་ཐོག་མ་ཡིན་པར་སྨྲས་ན་ལོ་རྒྱུས་དང་རིགས་གཞུང་གི་རྒྱབ་ལྗོངས་ལྕི་བའི་གནས་ཤིག་ཏུ་འཁུམ། དེ་ཡང་ཅུང་ཟད་ཞིབ་ཏུ་བཤད་ན་སྤྱིར་དམ་པ་འདིས་མཛད་པའི་གཞུང་ལུགས་མང་དུ་ཡོད་པ་འཇམ་དབྱངས་མི་ཕམ་པའི་དཀར་ཆག་མེ་ཏོག་འཕྲེང་བ་དང་། དམ་པ་བདེ་གཤེགས་ཀྱི་གསན་ཡིག་སོགས་ལས་མངོན་ཡང་། ད་ལྟ་དངོས་སུ་མཇལ་དུ་ཡོད་པའི་གཞུང་ཆེ་ཤོས་གཅིག་ནི་ཐེག་ཆེན་ཚུལ་འཇུག་ཡིན། གཞུང་ཆེན་དེ་ལས་སྣང་ཙམ་པོ་འདི་ཡང་མི་བཞག་པར་གཞི་མེད་དུ་བཀག་ནས་སྤྲོས་བྲལ་སྟོང་པ་ཆེན་པོ་སྔ་རབས་དབུ་མའི་དགོངས་དོན་དཔེ་སྣ་ཚོགས་དང་སྦྱར་ནས་ནན་གྱིས་བསྒྲུབས་ཡོད་པ་རྐྱང་པས་ཀྱང་གོ་ནུས། འདིར་མཚོན་བྱེད་ཙམ་ཞིག་དྲངས་ན། ཐེག་ཆེན་ཚུལ་འཇུག་སྐབས་དང་པོ་ལས། (སྣང་བ་འདི་དག་གི་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་ནི་འཆད་ཅིང་ལོག་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པའང་མེད་དེ། སྣང་བ་དང་མི་སྣང་བ་གཉི་གའང་དབྱེར་མེད་པར་མཚན་ཉིད་མེད་པར་མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི།)ཞེས་སྣང་བ་དང་མི་སྣང་བའི་དངོས་པོ་ཀུན་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མ་གྲུབ་པར་མགོ་མཉམ་པར་བསྟན་པ་དང་། ཡང་སྐབས་གཉིས་པ་ལས། (གང་ཡང་འདི་སྐད་དུ་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་མི་འདོད་ན། ཀུན་རྫོབ་སྒྱུ་མ་ཙམ་དུ་སྐྱེ་བར་སྣང་བ་ལ་འགལ་བ་མེད་དོ་ཞེ་ན། དོན་དམ་པར་རང་བཞིན་མེད་ན་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཞེས་འགལ་བ་ནི་མེད་ན། རྒྱལ་བས་གསུངས་པའི་ཆོས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ནི། དོན་དམ་པར་འདོད་ཀྱང་རུང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་འདོད་ཀྱང་རུང་སྟེ། རྐྱེན་རྣམས་རྒྱུན་ཆད་པར་གྱུར་ཀྱང་། འབྲས་བུ་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་ལ་འགལ་བ་མེད་པ་ནི། ཀུན་རྫོབ་ཙམ་དུ་ཡང་མེད་ལ་ཆ་ཤས་ཙམ་དུ་ཡོད་དུ་མི་རུང་ངོ་། །)ཞེས་བདེན་པ་གཉིས་ཆར་དུ་སྣང་བ་ཙམ་ཡང་ཁས་མི་ལེན་པར་གཞི་མེད་རྩ་བྲལ་དུ་བསྟན་པ་དབུ་མ་སྔ་རབས་པའི་ལྟ་དགོངས་ཞིབ་མོར་གཏན་ལ་ཕབ་པ་དང་། ཡང་སྐབས་གསུམ་པར། (ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་དང་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་ནི། ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ཡིན་ཏེ་གཏན་མེད་དོ། །)ཞེས་པ་ལ་སོགས་རྒྱ་ཆེར་བསྒྲུབས་ཡོད་པ་ལས་འདིར་མཚོན་བྱེད་ཙམ་ལས་མ་དྲངས། དོན་འདི་དག་ལ་དགོངས་ནས་ཀུན་མཁྱེན་མི་ཕམ་རྒྱ་མཚོས་ཀྱང་། (འཕགས་ཡུལ་དཔལ་ལྡན་ཟླ་གྲགས་དང་། །བོད་ན་རོང་ཟོམ་ཆོས་བཟང་གཉིས། །དགོངས་པ་གཅིག་དང་དབྱངས་གཅིག་གི། །ཀ་དག་སྟོང་པ་ཆེན་པོ་སྒྲུབ། །)ཅེས་པའི་གསུང་ཚིག་འདི་རྒྱབ་ལྗོངས་ལྕི་བའི་གསུང་ཞིག་སྟེ། རོང་ཟོམ་པའི་སྐུ་དུས་ན་ཟླ་གྲགས་ཀྱི་ཚིག་གསལ་དང་འཇུག་པ་རྩ་འགྲེལ་སོགས་ཐལ་འགྱུར་ཐུན་མིན་གྱི་གཞུང་ཆེན་ཁག་བོད་དུ་འགྱུར་མེད་ཀྱང་སྟོང་ཉིད་དབུ་མའི་དགོངས་དོན་ཟླ་གྲགས་ཀྱིས་བཀྲལ་བ་ལྟར་སྤྲོས་བྲལ་རྣམ་གྲངས་མིན་པའི་དོན་དམ་ཀ་དག་དང་སྦྱར་ཏེ་རོང་ཟོམ་པས་བཀྲལ་ཟིན་ལ། ཕྱིས་ཟླ་གྲགས་ཀྱི་ཚིག་གསལ་སོགས་བོད་དུ་འགྱུར་བའི་གཞུང་དེ་དག་དང་བརྗོད་བྱ་དགོངས་པ་དང་། བརྗོད་བྱེད་དབྱངས་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་ངོ་མཚར་བའི་གནས་སུ་བསྔགས་པ་ཡིན་པར་མངོན། གཞན་ཡང་གོང་དུ་གསལ་བའི་སྤྲོས་དབུ་མ་ཆེན་པོའི་དོན་བོད་རང་གི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་ལམ་ནས་ཐོག་མར་གསུང་པས་ཀྱང་ཡིན་སྲིད། བོད་སྔ་རབས་དབུ་མའི་སྲོལ་འབྱེད་ཅིག་ངོས་བཟུངབྱས་ན་འདིའི་དོན་ཞིག་མི་འཇོག་མི་རིགས་པས། སྔ་རབས་དབུ་མའི་སྲོལ་འབྱེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅིག་འཇོག་པའི་དབང་དུ་ན། བོད་དབུ་མ་སྨྲ་བ་གང་ཞིག །སྣང་བའི་ཆོས་ཀུན་གཞི་མེད་དུ་བཀག་པའི་སྤྲོས་བྲལ་ཆོས་ཉིད་གྱི་དོན་རྩལ་དུ་བཏོན་ནས་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་ལམ་ནས་ཐོག་མར་འཆད་མཁན་གྱི་སྐྱེས་བུ་དེ། བོད་སྔ་རབས་པའི་དབུ་མའི་ཤིང་རྟའི་སྲོལ་འབྱེད་དུ་འཇོག་ཆོག་གོ །
        དེ་ལྟ་བུ་བོད་སྔ་རབས་དབུ་མའི་དགོངས་དོན་གྱི་གནད་བསྡུས་ན། དོན་དམ་རིགས་པས་དཔྱད་པ་ན་ཆོས་གང་ཡང་མ་གྲུབ་པ་བདེན་པ་གཉིས་ཆར་དུ་གཏན་མེད་དུ་ཁེགས་པ། ད་ལྟའི་སྣང་བ་འདི་དག་ཡུན་རིང་མཐོང་ཙམ་ལས་རྨི་ལམ་གྱི་སྣང་བ་དང་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པ་གཞི་མེད་སྟོང་པ་ཆེན་པོ་མེད་སྣང་སྟོང་གཟུགས་སུ་འདོད་ལ། དོན་དཔྱོད་རིགས་པ་ནི་དོན་གྱི་ཡིན་ལུགས་དཔྱོད་པའི་རིགས་པ་མཐར་ཐུག་ཡིན་པས་དེའི་ཇི་ལྟར་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ལྟར་དོན་ལ་ཡིན་དགོས་པ་དང་། འཕགས་པའི་མཉམ་བཞག་ཡེ་ཤེས་རྟོགས་བྱེད་མཐར་ཐུག་ཡིན་པས། དེའི་ཇི་ལྟར་གཞལ་བ་ནི་དངོས་པོའི་གནས་ཚུལ་ཡིན་དགོས་པའི་གལ་གནད་ལ་ཐུགས་རྩེ་གཏད་ནས་བདེན་གྲུབ་མ་ཟད་ད་ལྟ་མཐོང་བཞིན་པའི་རྟོག་བཏགས་ཀ་སོགས་དངོས་པོ་འདི་དག་ཀྱང་བདེན་གཉིས་དབྱེ་བ་མེད་པར་གཞི་མེད་རྩ་བྲལ་བརྟག་ན་དབེན་པ་རང་ངོས་ནས་ཡེ་གྲུབ་མྱོང་མེད་པ་འཁྲུལ་སྣང་འབའ་ཞིག་ཏུ་འདོད་ལ། མིག་སོགས་ཀྱི་ཤེས་པ་འདི་དག་རེ་ཞིག་གཞན་གྲགས་ལ་ལྟོས་ནས་ཚད་མ་ཞེས་བཏགས་པ་ཙམ་ལས་དོན་དུ་འཁྲུལ་ཤེས་ཀྱི་ར་བ་ལས་མ་འདས་པར་བཞེད་ནས། མདོ་རྣམས་ལས། མིག་དང་རྣ་བ་སྣ་ཡང་ཚད་མ་མིན་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་དང་། གཟུགས་མེད། སྒྲ་མེད་ཅེས་པ་སོགས་བདེན་གྲུབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་མི་སྦྱར་བར་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་འཆད་ནས། ཆ་དང་ཆ་ཅན་བརྟགས་པའི་རིགས་པ་དང་། ཡུལ་བློ་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་རིགས་པ། ཐུན་མོང་ལྟ་གཞི་འགོག་པའི་རིགས་པ་སོགས་དོན་དམ་དཔྱོད་པའི་རིགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྣང་ཙམ་པོ་རང་ས་ནས་ཁེགས་པ་གཞི་མེད་རྩ་བྲལ་ཉིད་དུ་ཞལ་བཞེས་མཛད་པ་ལགས་སོ། ། ༢ བོད་གཞན་སྟོང་དབུ་མ།
        གཞན་སྟོང་དབུ་མ་ནི། བོད་རབ་བྱུང་ལྔ་པའི་ཕྱི་ལོ་༡༢༩༢ལོར་འཁྲུངས་པའི་ཇོ་ནང་ཀུན་མཁྱེན་དོལ་པོ་ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་འོད་གསལ་བ་དོན་དམ་རིགས་པས་དཔྱད་གཟོད་དུ་གྲུབ་པའི་གཞན་སྟོང་དབུ་མའི་རྣམ་བཞག་རིགས་གཞུང་གི་ལམ་ནས་གསར་གཏོད་མཛད། དམ་པ་འདི་བོད་ཀྱི་གཞན་སྟོང་དབུ་མའི་སྲོལ་འབྱེད་ཡིན་པའང་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་ཡིན་པས། དེའི་རྒྱུ་མཚན་མང་པོ་བཤད་པའི་ངལ་བ་མི་དགོས་མོད། དམ་པ་འདིའི་སྔོན་དུ་གཞན་སྟོང་དབུ་མ་བཤད་མཁན་ཙམ་བྱུང་ཡོད་ཀྱང་གཞུང་ལུགས་ལམ་ནས་ལུང་རིགས་ཀྱིས་རྒྱ་ཆེར་གཏན་ལ་འབེབས་མཁན་ཐོག་མ་དེ་ཁོང་ཡིན་པས། བོད་ཀྱི་དབུ་མ་རིག་པའི་བརྗོད་དོན་ལ་རྩོད་སྒྲུབ་ཀྱི་སྒོ་ཆེན་གཞན་ཞིག་ཕྱེས་པས་རྣམ་བཞག་འདིར་རྩོད་སྒྲུབ་ཀྱི་ཐལ་ཕྲེང་ད་ལྟའི་བར་གངས་རི་ལྗོངས་སུ་བར་མ་ཆད་དུ་མཆེད། འདིའི་སྲོལ་འབྱེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི། བོད་དབུ་མ་སྨྲ་བ་གང་ཞིག །གཤིས་ཀྱི་གནས་ལུགས་མཐར་ཐུག་མེད་པ་སྟོང་རྐྱང་ཙམ་མིན་པར་འོད་གསལ་བའི་སྙིང་པོ་ཉིད་དུ་ཐོག་མར་རྩལ་དུ་འདོན་ནས་སྨྲ་བའི་སྐྱེས་བུའོ། །
        འདིའི་རྩ་བའི་དགོངས་བཞེད་ནི་གཤིས་ཀྱི་ཡིན་ལུགས་མཐར་ཐུག་སྤྲོས་པས་སྟོང་པའི་སྟོང་རྐྱང་མེད་དགག་ཙམ་མིན་པར་འོད་གསལ་བའི་སྙིང་པོ་ཉིད་དུ་བཞེད་ནས། དེ་ཡང་ཀུན་བཏགས་དང་གཞན་དབང་གིས་བསྡུས་པའི་ཀུན་རྫོབ་སྤྲོས་པ་གཞན་གྱིས་སྟོང་པ་ལས་ཆོས་ཉིད་དོན་དམ་མཐར་ཐུག་པའི་འོད་གསལ་བ་རང་རང་གིས་མི་སྟོང་པའི་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་འདུས་མ་བྱས་པ་ནི། རིགས་པ་གང་གིས་ཀྱང་མི་ཁེགས་པར་ཡེ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་བཞེད་པ་གཞན་སྟོང་དབུ་མའི་རྩ་བའི་ལྟ་གྲུབ་ལྟར་དུ་གནས་ཡོད། དོན་འདི་ཡང་རི་ཆོས་ངེས་དོན་རྒྱ་མཚོ་ལས། (འདིར་ཡང་ཀུན་བཏགས་དང་གཞན་དབང་གིས་སྟོང་པའི་གཞི་ཆོས་ཉིད་ཡོངས་གྲུབ་དོན་དམ་དུ་ཡོད་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དམ་གཞན་སྟོང་དུ་ལེགས་པར་གྲུབ་བོ། །)ཞེས་དང་། (ཀུན་བཏགས་དང་གཞན་དབང་གི་སྟོང་གཞི་ཆོས་ཉིད་ཡོངས་གྲུབ་ནི་འདུས་མ་བྱས་པ་ཡིན་པས་སྐྱེ་འཇིག་དང་འཕེལ་གྲིབ་མེད་ལ། རང་བཞིན་གྱིས་དག་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་རྣམ་པར་དག་པ་བྱ་དགོས་པ་ཡང་མེད་ཅིང་། དེ་ཐོབ་པ་ལ་གློ་བུར་དྲི་མ་རྣམ་པར་དག་དགོས་ཏེ།)ཞེས་མཚོན་བྱེད་ཙམ་གྱིས་འཐུས་པར་བྱས་སོ། །ཡང་སྙིང་གཅིག་དུ་བྲལ་སོགས་དོན་དམ་དཔྱོད་པའི་རིགས་པ་རྣམས་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་འོད་གསལ་བ་ལ་འཇུག་པའི་གནས་མེད་པས། གཤེགས་སྙིང་འོད་གསལ་བ་འདི་རིགས་པ་གང་གིས་ཀྱང་མི་ཁེགས་པར་ཡོངས་གཅོད་དུ་ངོ་བོའི་གྲུབ་པས་འདི་དགག་བྱར་མ་གྲུབ་ལ། དོན་དམ་རིགས་པའི་དགག་བྱ་ནི་ཀུན་རྫོབ་སྤྲོས་པ་མ་དག་པ་ཡིན་པ་ལས་འོད་གསལ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་འདི་དོན་དཔྱོད་རིགས་པས་འགོག་མི་ནུས་པར་ཀུན་རྫོབ་སྤྲོས་པ་གཞན་གྱིས་སྟོང་ཡང་རང་རང་གི་ངོ་བོས་མི་སྟོང་པའི་འོད་གསལ་བ་ནི་གནས་ལུགས་མཐར་ཐུག་ཏུ་བཞེད་པའོ། །  ༣ བོད་ཕྱི་རབས་དབུ་མ།
        བོད་ཕྱི་རབས་དབུ་མ་རིག་པ་ནི། རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་མེ་བྱ་ཕྱི་ལོ༡༣༥༧ལོར་འཁྲུངས་པའི་ཤར་མཉམ་མེད་ཙོང་ཁ་པས་གསར་གཏོད་མཛད་པ་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་ལྟར་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་རྟོག་པས་བཏགས་པ་ཙམ་གྱི་སྣང་བ་འདི་དག་དགག་བྱ་བདེན་གྲུབ་ཀྱིས་སྟོང་ཡང་དོན་དམ་རིགས་པས་མི་ཁེགས་པ་རང་གི་ངོ་བོ་རང་གིས་མི་སྟོང་བར་རང་སར་བཞག་པའི་རིང་ལུགས་ཏེ། སྔར་བོད་ཀྱི་དབུ་མའི་བཤད་པ་དང་ཅུང་མི་མཐུན་པའི་ལྟ་གྲུབ་ཉིད་ཐོག་མར་རྩལ་འདོན་མཛད་དེ་ཕྱི་རབས་དབུ་མའི་དགོངས་དོན་གསར་གཏོད་མཛད་དེ་བོད་ཀྱི་རང་སྟོང་དབུ་མའི་ལྟ་དགོངས་ལ་འགྲེལ་བཤད་གསར་པ་ཞིག་མཛད་པས། མཚན་ཉིད་དབུ་མ་ལ་རྩོད་སྒྲུབ་རིག་པའི་སྒོ་མོ་གཞན་ཞིག་ཕྱེས་པའོ། །བོད་དབུ་མ་སྨྲ་བ་གང་ཞིག །སྣང་ཙམ་པོ་རིགས་པས་མི་ཁེགས་པར་བདེན་གྲུབ་ཀྱིས་སྟོང་པའི་སྟོང་ཉིད་མེད་དགག་རྩལ་དུ་བཏོན་ནས་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་ལམ་ནས་ཐོག་མར་འཆད་མཁན་གྱི་སྐྱེས་བུ་དེ། བོད་ཕྱི་རབས་དབུ་མའི་ཤིང་རྟའི་སྲོལ་འབྱེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད། 
        ལུགས་འདིའི་ལྟ་གྲུབ་གཙོ་བོ་ནི།  ཆོས་གང་ཞིག་ཡོད་པར་གྲུབ་པའི་གྲུབ་ཚད་དུ་ཡུལ་རང་གི་གདགས་གཞི་ངོས་ནས་ཅུང་ཟད་གྲུབ་པ་མེད་ཀྱང་ད་ལྟའི་སྣང་བ་འདི་རྟོག་པས་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་ཡོད་པ་ནི་ཡོད་པར་གྲུབ་པའི་གྲུབ་ཚད་ཡིན། འདིར་རྟོག་བཏགས་ཅེས་པའི་དོན་ནི་བརྟག་དོན་བཙལ་ན་གང་ཡང་བརྙེད་དུ་མེད་པ། བློའི་བཞག་པ་ཙམ་ལས་ཡུལ་རང་གི་སྡོད་ལུགས་ཀྱི་ངོས་ནས་གྲུབ་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པའི་སྣང་བ་ལིང་ལིང་པོ་འདི་ལ་རྟོག་བཏགས་ཀྱི་སྣང་བ་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་མཛད་ནས། འདི་ཙམ་ཞིག་ཚད་མས་ངེས་པར་གྲུབ་དགོས་པས། འདི་རིགས་པ་གང་གིས་ཀྱང་མི་ཁེགས་པར་རང་སར་འཇོག་གོ། །གལ་ཏེ་སྣང་བ་འདི་ཙམ་ཡང་མེད་པར་གཞི་མེད་དུ་ཁེགས་ན་ཚེ་ལས་འབྲས་དང་དཀོན་མཆོག་མེད་པར་སྐུར་འདེབས་སུ་འགྱུར་བའི་ལྟ་ཚུལ་ལ་ཐུགས་རྩེ་གཏད་ནས། དགག་གཞི་དང་དགག་བྱ་ལ་ཁྱད་པར་ཞིབ་མོར་ཕྱེ་བ་སྟེ། དགག་གཞི་བུམ་པ་ལྟ་བུ་དགག་བྱ་བདེན་གྲུབ་ཀྱིས་སྟོང་ཡང་བུམ་པ་རང་རང་གིས་མི་སྟོང་པར་རང་སར་འཇོག་མཛད་པ་སྟེ། འཇུག་འགྲེལ་དགོངས་པ་རབ་གསལ་ལས། (བུམ་པ་བུམ་པས་སྟོང་ན་བུམ་པ་ལ་བུམ་པ་མེད་དགོས་ན། རང་ལ་རང་མེད་ན་གཞན་སུ་ལ་ཡང་མེད་པས་བུམ་པ་གཏན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །)ཞེས་དང་། ། (དེས་ན་དགག་གཞི་དེ་དགག་བྱའི་ངོ་བོར་མེད་པ་དང༌། གཞི་དེ་དགག་བྱས་སྟོང་ཚུལ་ཡང་ཡིན་པས་སྟོང་པར་འདྲ་བཞིན་དུ། ཆོས་རྣམས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པས་སྟོང་པ་ནི་རང་གི་ངོ་བོས་སྟོང་པའི་དོན་ཡིན་ལ།)ཞེས་པས་མཚོན་པར་བྱས་པའོ། །ཐལ་འགྱུར་བའི་གཞུང་རྣམས་སུ་ནན་གྱིས་དགག་པའི་དགག་བྱ་ནི་རྟོག་པས་བཏགས་པ་ཙམ་གྱི་སྣང་བ་འདི་མ་ཡིན་པར་ཡུལ་རང་གི་བསྡོད་ལུགས་ཀྱིས་གྲུབ་པའི་བདེན་གྲུབ་དགག་བྱར་བཞག་ཅིང་། དེས་སྟོང་པའི་སྟོང་ཉིད་མེད་དགག་གནས་ལུགས་མཐར་ཐུག་ཏུ་ངོས་བཟུང་། དོན་དམ་རིགས་པའི་དགག་བྱ་ཡང་སྣང་བའི་ཀ་བ་ལྟ་བུ་བརྟགས་དོན་བཙལ་ན་བརྙེད་དུ་ཡོད་པ་དེ་བདེན་གྲུབ་དང་དགག་བྱར་བཞག་ནས། ཀ་བ་ཡུལ་རང་ངོས་ནས་གྲུབ་པའམ་དེའི་བདེན་གྲུབ་ཁེགས་པ་ལས་བློའི་བཞག་པའི་རྟོག་བཏགས་ཀྱི་སྣང་བའི་ཀ་བ་ལྟ་བུ་མི་ཁེགས་པའི་ཞལ་བཞེས་གནང་ངོ་། །སྣང་བ་འདི་ཡང་བརྟགས་དོན་བཙལ་ན་བརྙེད་དུ་མེད་པ། རིག་ཤེས་རྗེས་དཔག་གིས་དཔྱད་ན་རིགས་ངོར་དཔྱད་གཟོད་མེད་པ་རིགས་ཤེས་རྗེས་དཔག་གི་ངོར་མ་གྲུབ་ཀྱང་དེའི་ངོར་མ་གྲུབ་པ་ཙམ་གྱིས་མེད་གོ་མི་ཆོད་པའི་ཚུལ་སྒྲ་མིག་ཤེས་ཀྱིས་མ་བརྙེད་ཀྱང་མེད་པར་མ་བརྙེད་པས་དེ་ཙམ་གྱིས་མེད་མི་དགོས་པའི་དཔེ་དང་སྦྱར་ཏེ། སྣང་བ་འདི་དག་ཐ་སྙད་དུ་ཚད་མས་གྲུབ་ལ། ཐ་སྙད་ཚད་མ་ཚད་མ་ཡིན་པས་དེའི་གྲུབ་ན་གྲུབ་གོ་ཆོད་པའི་དགོངས་ཕུག་ཐུགས་སུ་ཉལ་ནས་མེད་པར་བརྙེད་པ་དང་མ་བརྙེད་པའི་དོན་སོ་སོར་འཇོག་པར་མཛད་པ་སྟེ། ལམ་རིམ་ལྷག་མཐོང་ཆེན་མོ་ལས། (གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་འགག་རྣམས་ཀྱང་ཐ་སྙད་པའི་ཤེས་པས་གྲུབ་པ་ཡིན་གྱི། དེ་དག་ཡོད་ཀྱང་རིགས་ཤེས་ཀྱིས་མི་འགྲུབ་པས་དེས་མ་རྙེད་པས་དེ་དག་ཇི་ལྟར་ཁེགས་ཏེ། དཔེར་ན། མིག་ཤེས་ཀྱིས་སྒྲ་མ་རྙེད་ཀྱང་མ་བརྙེད་དེས་མི་ཁེགས་པ་བཞིན་ནོ། །)ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །