༄༅། །ཤིན་ཅང་ནས་རྙེད་པའི་བོད་བཙན་པོའི་དུས་ཀྱི་བོད་ཡིག་ཡིག་རྙིང་«ཚེ་མདོ་»ལ་དཔྱད་པ།

ནང་དོན་གནད་བསྡུས། ཤིན་ཅང་གི་མི་ལན་ས་ཆ་ནས་བོད་བཙན་པོའི་དུས་ཀྱི་བོད་ཡིག་གི་«ཚེ་མདོ་»ཡིག་ཆ་དྲུག་རྙེད་ཡོད། དེ་ལས་དབྱིན་ཇིའི་རྒྱལ་གཉེར་དཔེ་མཛོད་ཁང་དུ་ཉར་བའི་Or.15000/267དང་Or.15000/271གཉིས་ནི་«ཚེ་མདོ་»ཚར་ཞིག་གི་མཇུག་གི་ནང་དོན་ཡིན་ཞིང་། Or.15000/434—Or.15000/437བཞི་ནི་«ཚེ་མདོ་»ཚར་ཞིག་གི་སྟོད་ཕྱོགས་ཀྱི་ནང་དོན་ཡིན། ཀྲུང་གོའི་རྒྱལ་གཉེར་དཔེ་མཛོད་ཁང་དུ་ཤིན་ཅང་(ཕལ་ཆེར་ཧི་ཐེན་)ནས་རྙེད་པའི་བོད་ཡིག་ཡིག་རྙིང་«ཚེ་མདོ་»གསེར་བྲིས་BH2—1ཡིག་ཆ་གཅིག་ཉར་ཡོད་ཅིང་དེ་ནི་མདོ་དེའི་ཆེས་མཇུག་གི་ནང་དོན་ཡིན། དཔྱད་རྩོམ་འདིར་ཡིག་ཆ་དེ་དག་གི་གནས་ཚུལ་མཚམས་སྦྱོར་དང་མ་ཡིག་ཕབ་བཤུས་བྱས་པ་དང་། དེ་ནས་ཏུན་ཧོང་བོད་ཡིག་གི་«ཚེ་མདོ་»ཡིག་ཆ་རིགས་གསུམ་དང་བསྡུར་ནས་དཔྱད་པ་བཏང་ཡོད། 
གནད་ཚིག ཤིན་ཅང་། བོད་ཡིག་ཡིག་རྙིང་། «ཚེ་མདོ།»         «ཚེ་མདོ་»ནི་བོད་བཙན་པོའི་དུས་སུ་འཕྲིན་ལས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་ཆོས་གཞུང་ཞིག་ཡིན་ཏེ། ཏུན་ཧོང་ཡིག་རྙིང་ཁྲོད་བོད་ཡིག་གི་ཡིག་ཆ་༢༢༨༠[༡]དང་རྒྱ་ཡིག་༡༢༠༦[༢]བྱུང་ཡོད། མཚོ་སྔོན་ཡུལ་ཤུལ་གྱི་ལེབ་ཁོག་ཏུ་བོད་བཙན་པོའི་དུས་སུ་བྲག་ངོས་སུ་བརྐོ་བཞེངས་བྱས་པའི་བྲག་བརྐོས་མ་ཞིག་མཆིས།[༣] ཤིན་ཅང་ཕྱོགས་ནས་ཡིག་ཆ་བདུན་རྙེད་འདུག་ཅིང་དེ་ལས་གཅིག་གསེར་བྲིས་ཡིན། དེ་ཡང་། ཏུན་ཧོང་ཡིག་རྙིང་ཁྲོད་བྱུང་བའི་«ཚེ་མདོ་»ཡིག་ཆ་[༤]དང་ཡུལ་ཤུལ་ལེབ་ཁོག་གི་བྲག་བརྐོས་མའི་[༥]སྐོར་ལ་ཞིབ་འཇུག་གི་དཔྱད་འབྲས་ཅུང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འདུག འོན་ཀྱང་། ཤིན་ཅང་ཕྱོགས་ནས་རྙེད་པའི་«ཚེ་མདོ་»ཡིག་ཆའི་སྐོར་ལ་མིག་སྔར་ཡིག་ཆ་གཞན་མང་པོ་དང་མཉམ་དུ་དཀར་ཆག་འགོད་པ་དང་ཕབ་བཤུས་བྱས་པ་ཙམ་[༦]ལས་ཆེད་དུ་དཔྱད་པའི་རྩོམ་ཡིག་མཐོང་དཀོན་ལ། ཐ་ན་དེ་ལས་ཡིག་ཆ་ལྔ་ད་དུང་«ཚེ་མདོ་»ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་ཡང་བྱས་ཐུབ་མེད་པས། དཔྱད་རྩོམ་འདིར་ཤིན་ཅང་ཕྱོགས་ནས་རྙེད་པའི་དབྱིན་ཇིའི་རྒྱལ་གཉེར་དཔེ་མཛོད་ཁང་དུ་ཉར་བའི་ཡིག་ཆ་དྲུག་དང་ཀྲུང་གོའི་རྒྱལ་གཉེར་དཔེ་མཛོད་ཁང་དུ་ཉར་བའི་གསེར་བྲིས་ཡིག་ཆ་གཅིག་བཅས་བདུན་ལ་ཆེད་དུ་དཔྱད་པར་བྱའོ། །         དབྱིན་ཇིར་ཉར་བའི་ཤིན་ཅང་ནས་རྙེད་པའི་བོད་བཙན་པོའི་དུས་ཀྱི་ཡིག་རྙིང་ཁྲོད་«ཚེ་མདོ་»ཡིག་ཆ་༦ཡོད་ཅིང་། དེ་དག་སི་ཐེ་ཨིན་ཨེ་ཤ་ཡ་དཀྱིལ་ཁུག་ཏུ་གནའ་རྫས་རྟོག་ཞིབ་ཐེངས་གཉིས་པ་བསྐྱོད་པའི་སྐབས་སུ་ཤིན་ཅང་གི་མི་ལན་ས་ཆ་ནས་རྙེད་པ་རེད། གོང་ནས་བརྗོད་པའི་ཙུ་གྷུ་ཧི་ཐོ་ཐཱ་ཁེ་ཡོ་ཆི་ཡིས་དཔེ་དེབ་ཁྲོད་ཡིག་ཆ་དེ་དག་དག་བསྒྲིགས་བྱས་ཡོད། འོན་ཀྱང་། ཡིག་ཆ་དེ་དག་ཤོག་ཧྲུལ་ཁ་ཐོར་ཡིན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡིག་ཆ་གཅིག་མ་གཏོགས་གཞན་ལྔ་ནི་ཆོས་གཞུང་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ཙམ་ལས་གཞུང་དོན་ངོས་འཛིན་དང་མཚན་བྱང་གཏན་འཁེལ་བྱས་མ་ནུས་པར་ལུས་ཡོད་ཅིང་དབྱང་མེན་སོགས་ཀྱིས་བཞུགས་བྱང་དཀར་ཆག་ཁྲོད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཡིག་ཆ་དེ་དག་གི་སྔ་ཕྱིའི་ཨང་རྟགས་དང་མཚན་བྱང་གཏན་འཁེལ་གྱི་གནས་ཚུལ་གཤམ་གྱི་རེའུ་མིག་༡པོར་བཀོད་ཡོད། 
        ཡིག་ཆའི་ཨང་རྟགས་དང་མཚན་བྱང་གཏན་འཁེལ་གྱི་གནས་ཚུལ། རེའུ་མིག་༡པོ།

ཙུ་གྷུ་ཧི་ཐོ་ཐཱ་ཁེ་ཡོ་ཆི་ཡི་དེབ་ཏུ་བཀོད་པའི་ཨང་རྟགས།	སི་ཐེ་ཨིན་གྱིས་བཀོད་པའི་ཨང་རྟགས།	དབྱིན་ཇིའི་རྒྱལ་གཉེར་དཔེ་མཛོད་ཁང་གི་ཨང་རྟགས་གསར་བ།	མཚན་བྱང་གཏན་འཁེལ་གྱི་གནས་ཚུལ།
368	M.I.i.24.b.	Or.15000/267	ཆོས་གཞུང་ཡིག་ཆ།
372	M.I.i.25.c.+d.	Or.15000/271	«ཚེ་མདོ་»ཤོག་ཧྲུལ།
550	M.I.xiv.169.a.	Or.15000/434	ཆོས་གཞུང་ཁ་ཐོར།
551	M.I.xiv.169.b.	Or.15000/435	ཆོས་གཞུང་ཁ་ཐོར།
552	M.I.xiv.169.c.	Or.15000/436	ཆོས་གཞུང་ཁ་ཐོར།
553	M.I.xiv.169.d.	Or.15000/437	ཆོས་གཞུང་ཁ་ཐོར།

        གཞན་ཡང་། གསལ་བཤད་ཞུ་རྒྱུ་ཞིག་ལ་གཤམ་ནས་«ཚེ་མདོ་»ཡིག་ཆ་དྲུག་གི་གོང་གི་ཨང་རྟགས་དེ་དག་ལས་དབྱིན་ཇིའི་རྒྱལ་གཉེར་དཔེ་མཛོད་ཁང་གི་ཨང་རྟགས་གསར་བ་དེ་གཞིར་བཟུང་ནས་གླེང་རྒྱུ་ཡིན།          གཅིག མཚམས་སྦྱོར།
        ཡིག་ཆ་Or.15000/267དང་Or.15000/271གཉིས་ཀྱི་ཤོག་བུའི་ཁྱད་ཆོས་དང་ཡིག་གཟུགས་དང་ནང་དོན་བཅས་ལ་བརྟགས་ན་དེ་གཉིས་«ཚེ་མདོ་»གཞུང་ཚར་གཅིག་ལ་གཏོགས་པའི་ཡིག་ཆ་ཁ་ཐོར་གཉིས་ཡིན།  གོ་རིམ་གྱི་ཆ་ནས་ཡིག་ཆ་Or.15000/267རྗེས་སུ་Or.15000/271ཡིན་ཞིང་དེ་གཉིས་«ཚེ་མདོ་»ཚར་ཞིག་གི་མཇུག་གི་ནང་དོན་ཡིན་འདུག
        ཡིག་ཆ་Or.15000/267ནི་ཤོག་ཧྲུལ་ཁ་ཐོར་བ་ཆེ་ཆུང་ལ་༩.༥×༡༠cmཡོད་པ་ཅན་ཞིག་རེད། མདུན་ངོས་སུ་ཡིག་ཕྲེང་༦མཆིས། རྒྱབ་ངོས་སྟོང་བ་ཡིན། ཡིག་ཆ་Or.15000/271ནི་ཤོག་ཧྲུལ་ཁ་ཐོར་བ་ཆེ་ཆུང་ལ་༡༤×༢༡.༥cmཡོད་པ་ཅན་ཞིག་རེད། མདུན་ངོས་སུ་ཡིག་ཕྲེང་༡༡མཆིས། རྒྱབ་ངོས་སྟོང་བ་ཡིན། ཡིག་ཆ་དེ་གཉིས་ཀྱི་ཡིག་གཟུགས་དབུ་ཅན་ཡིན་ཞིང་གི་གུ་ཕྱིར་འཁོར་བ་དང་འཁོར་མེད་པ་གཉིས་ཀ་བྲིས་འདུག  
        གཉིས། ཕབ་བཤུས། ༡.༝༝༝[ཉ]་ན་སུབྱྀ་ནི་ཤྕི་ཐ་ཏེ་ཛོ་ར་ཛ་ཡ་ཏ་ཐ་འག་ཐ་ཡ༝༝༝
༢.༝༝༝མ་ཧ་ན་ཡ་པ་རྀ་པ་རེ་སྭ་ཧཱ། །གཞིག་ཆོ༝༝༝
༣.༝༝༝དུ་ཆུབ་པར་མཆོད་པར་འགྱུར་རོ། [ན]༝༝༝
༤.༝༝༝[ཡ]། ཧ་ར་ཧ་ཏེ་སམ་མྱག་སམ་བུད་༝༝༝
༥.༝༝༝པ་བྱྀ་ཤུད་དེ་མ་ཧ་ན་ཡ་པ་རི་པ་རེ་སྭ༝༝༝
༦.༝༝༝[སེལ]་དང་གསེར་ཐུབ༝༝༝
        (གཉིས) ཡིག་ཆ་Or.15000/271  ༡.༝༝༝ལྡ༝༝༝
༢.༝༝༝[་ཡ]་ཧ་ར་ཧ་ཏེ་སམ་མྱག་སམ་བུ༝༝༝
༣.༝༝༝ག་ཏེ་སྭ་བ་བ་བྱྀ་ཤུད་དེ་དར་མ་ཏེ་ག་ག་ན་སམ་མུད་ག༝༝༝
༤.༝༝༝དུ་མྱེད་པའི་མདོ་སྡེ་འདི་འདྲིར་འཇུག་པ་དེ་ནི།
༥.༝༝༝[་ཅ]ད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཆད་ལ་མཆོད་ཅིང་ཕྱག་བྱ་བ
༦.༝༝༝[་ཡུ]་གཉ་ན། སུ་བྱྀ་ཅི་ཐ་ཏེ་ཛོ་ར་ཛ་ཡ་ཐ་ཐ་འག་ཐ་ཡ་ཧ་ར་ཧ་ཏེ་སམ་མྱག
༧.༝༝༝སྐ་ར་༝[་རི]་ཤུ་ད་དར་མ་ཏེ་ག་ག་ན་སམ་མུད་ག་ཏེ་སྭ་བ་བ་བྱྀ་ཤུ་དེ་མ་ཧ་ན་
༨.༝༝༝ཧཱ། །སྦྱིན་པའྀ་སྟོབས་ཀྱིས་སང་རྒྱས་ཡང་དག་འགྱུར་། སྦྱིན་བའི་སྟོབས་ཀྱིས
༩.༝༝༝སྦྱིན་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྒྲ་ཡང་གྲགས་པ་ཡིན། སྙེང་རྗེན་ལྡན་པའི་ཁྱེར་དུ་རབ་དུ
༡༠.༝༝༝སྟོབས་ཀྱིས་སྒྲ་ཡ[ང]་༝༝༝ཁྱེར་དུ་རབ་ཏུ་ཞུགས
༡༡.༝༝༝དུ་ཞུགས།
        གསུམ། ཞིབ་བསྡུར། 
        ཏུན་ཧོང་བོད་ཡིག་གི་«ཚེ་མདོ་»ཡིག་ཆའི་ཁྲོད་དུ་སྔགས་ཡིག་དང་གཞུང་ཚིག་ལ་ཁྱད་པར་མངོན་གསལ་མཆིས་པའི་«ཚེ་མདོ་»རིགས་མི་འདྲ་བ་P.T.98རིགས་དང་BD14292རིགས་དང་I.T.J.308རིགས་བཅས་གསུམ་བཞུགས་ཡོད། གཤམ་ནས་ཏུན་ཧོང་ནས་རྙེད་པའི་ཡིག་ཆ་རིགས་གསུམ་དང་ཤིན་ཅང་མི་ལན་ནས་རྙེད་པའི་ཡིག་ཆའི་བར་ཞིབ་བསྡུར་བྱས་ནས་དེ་དག་གི་འབྲེལ་བ་དང་ཁྱད་པར་གྱི་ཆར་བརྟག་པར་བྱའོ། ། 
        (གཅིག) སྔགས་ཡིག་ཞིབ་བསྡུར།
        «ཚེ་མདོ་»ཡིག་ཆ་Or.15000/267+Or.15000/271ཤོག་ཧྲུལ་ཡིན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྔགས་ཡིག་ཆ་ཚང་བ་ཞིག་མཐོང་དཀའ་མོད། འོན་ཀྱང་མཐོང་ཐུབ་པའི་སྔགས་ཡིག་གི་ཡིག་འབྲུ་དེ་དག་ཏུན་ཧོང་གི་«ཚེ་མདོ་»རིགས་གསུམ་དང་བསྡུར་ན་BD.14292རིགས་དང་མཚུངས། (གཤམ་གྱི་རེའུ་མིག་༢པ་ལ་གཟིགས།)   དེ་ཡང་Or.15000/267+Or.15000/271དང་BD.14292གཉིས་ཀྱི་སྔགས་ཡིག་ལས་“ཏེ་ཛོ་”དང་“ཨ་རྀ་ཧ་ཏེ། སམ་མྱག་སམ་བུ་དྷ་ཡ་།”ཞེས་པའི་ཡིག་འབྲུ་དེ་དག་P.T.98དང་I.T.J.308གཉིས་སུ་མེད་པས་སྔ་མ་གཉིས་ཀྱི་སྔགས་ཡིག་རིང་བོ་དང་ཕྱི་མ་གཉིས་ཀྱི་སྔགས་ཡིག་ཐུང་བོ་ཡིན། དེ་བས་སྔགས་ཡིག་གི་ཆ་ནས་«ཚེ་མདོ་»ཡིག་ཆ་Or.15000/267+Or.15000/271སྔགས་ཡིག་ནི་ཏུན་ཧོང་གི་«ཚེ་མདོ་»རིགས་གསུམ་ལས་BD.14292རིགས་དང་མཚུངས། 
        སྔགས་ཡིག་ཞིབ་བསྡུར་གྱི་རེའུ་མིག རེའུ་མིག་༢པ།

Or.15000/271	(ཐིག་ཕྲེང་༦—༨) [༡༦] ༝༝༝[་ཡུ]་གཉ་ན། སུ་བྱྀ་ཅི་ཐ་ཏེ་ཛོ་ར་ཛ་ཡ་ཐ་ཐ་འག་ཐ་ཡ་ཧ་ར་ཧ་ཏེ་སམ་མྱག༝༝༝སྐ་ར་༝[་རི]་ཤུ་ད་དར་མ་ཏེ་ག་ག་ན་སམ་མུད་ག་ཏེ་སྭ་བ་བ་བྱྀ་ཤུ་དེ་མ་ཧ་ན་༝༝༝ཧཱ། །
P.T.98	(༡༨—༢༠)ཏད་ཏྱ་ཐ།[༡༧] ན་མོ་བྷ་ག་བ་ཏེ། ཨ་པ་རྀ་མི་ཏ། ཨ་ཡུ་གཉཱ་ན། སུ་བྀ་ནི་ཤྕི་ཏ། ར་ཛ་ཡ། ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཡཱ། ཏད་ཏྱ་ཐ་ཨཱོཾ། ས་རྦ་སང་སྐ་ར། པ་རི་ཤུད་དྷེ། དྷར་མ་ཏེ།  ག་ག་ན། ས་མུད་ག་ཏེ། སྭཱ་བྷ་བ་བི་ཤུད་དྷེ། མ་ཧ་ན་ཡ་པ་རི་བ་རེ་སྭཱ་ཧཱ།  །
BD.14292	(༡༧—༡༩)ན་མོ་བྷ་ག་བ་ཏེ། ཨ་པ་རྀ་མི་ཏ།ཨ་ཡུ་གཉའ་ན། སུ་བྀ་ནི་ཥྕི་ཏ། ཏེ་ཛོ་ར་ཛ་ཡཱ། ཏ་ཐཱ་ག་ཏ་ཡ། ཨ་རྀ་ཧ་ཏེ། སམ་མྱག་སམ་བུ་དྷ་ཡ་། ཏད་ཡཱ་ཐཱ་ཨོམ་། ས་རྦ་སང་སྐ་ར། པ་རྀ་ཤུད་དྷ་། དྷ་རྨ་ཏེ། ག་ག་ན་ས་མུད་ག་ཏེ་། སྭཱ་བྷ་བ་བཱྀ་ཤུད་དྷེ་། མ་ཧ་ན་ཡ། པ་རྀ་བ་རེ་སྭཱ་ཧཱ། །
I.T.J.308	(༡༤—༡༦) ན:མོ:བྷ:ག:བྷ:ཏེའ། ཨ:པ:ར:མྱི:ཏའ། ཨ:ཡུའ༹:(གཉའ):ནའ༹:སུ:བི:ནིས:ཤྕི:ཏའ༹། ར:ཙ:ཡའ:ཏ:ཐ:འག:ཏའ:ཡའ།ཏཏྱ:ཐ:ཨོམ:ས:རྦ:སང:སྐ:རའ།པ:རི:ཤུའ:དྷའ།།དྷར:མ:ཏེ:འགའ:གྷནའ: ས:མུ:དགའ:ཏེ:སྭ:བྷ:བའ། བི:ཤུའ:ཏེའ:མ:ཧ:ནའ:ཡའ།པ:རིའ:བྷ:རེའ:སྭ:ཧའ། །

        (གཉིས) ཚིག་རིས་ཞིབ་བསྡུར། 
        «ཚེ་མདོ་»ཡིག་ཆ་Or.15000/267+Or.15000/271ཤོག་ཧྲུལ་ཡིན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་གཞུང་ཚིག་རྣམས་ཀྱང་མགོ་མཇུག་ཆ་ཚང་བ་ཞིག་མཐོང་དཀའ། འདིར་གཞུང་ཚིག་ཆ་ཚང་མིན་ན་ཡང་ལྟོས་བཅོས་ཀྱི་བསྡུར་བྱའི་བཟུང་ཆོག་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་སྦྱར་བའི་ཚིགས་བཅད་དེ་ཏུན་ཧོང་གི་«ཚེ་མདོ་»རིགས་གསུམ་དང་བསྡུར་བར་བྱ་སྟེ། (གཤམ་གྱི་རེའུ་མིག་༣པར་གཟིགས།) 
        ཚིག་རིས་ཞིབ་བསྡུར་གྱི་རེའུ་མིག རེའུ་མིག་༣པ།

Or.15000/271	(༨—༩)སྦྱིན་པའྀ་སྟོབས་ཀྱིས་སང་རྒྱས་ཡང་དག་འགྱུར་། སྦྱིན་བའི་སྟོབས་ཀྱིས༝༝༝། སྦྱིན་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྒྲ་ཡང་གྲགས་པ་ཡིན། སྙེང་རྗེན་ལྡན་པའི་ཁྱེར་དུ་རབ་དུ༝༝༝།
P.T.98	(༡༢༡—༡༢༣) སྦྱིན་བ་འྀ༹་སྟོབས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཡང་དག་འ༹ཕགས། མྱི་འྀ༹་སེང་འ༹གྶེ་སྦྱིན་བའི༹་སྟོབས་རྟོགས་ཏེ། །སྙིང་རྗེ་ཅན་གི་གྲོང་ཁྱེར་འ༹ཇུག་པ་ན། སྦྱིན་བའྀ༹་སྟོབས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་གྲགས་པར་འ༹གྱུར། །
BD.14292	(༡༡༩—༡༢༠) སྙིང་རྗེ་ལྡན་བ་གྲོང་ཁྱེར་འཇུག་པ་ན་། (སྦྱིན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཡང་དག་འཕགས།) [༡༨] སྦྱིན་བའྀ་སྟོབས་ཀྱིས།མྱིའི་སེང་འགེའ་རྣམས། ལྷག་པ་ཉྀད་ཅེས་སྦྱིན་བའྀ་སྟོབས་སྒྲ་གྲག།
I.T.J.308	(༢༧—༢༨)སྦྱིན:བའི:སྟོངས:གྱིས:བྱུང:བའི:སངས:རྒྱས:ཏེའ། སྦྱིན:བའི:སྟོབས གྱིས:། །རིག:པའི:སྐྱེས: བུའ:སེང:འགེ:ཡིན། །སྦྱིའན:བའི:སྟོབས:ཀྱིའས། །ཀུནད:དུའ༹:སྒྲའ:ཡང:ཐོས། །སྙིང:རྗེའི:རིམ:པྶ:རབ:དུ: འཇུག།།

        དེ་ཡང་ཡིག་ཆ་སོ་སོའི་སྦྱིན་པ་ལ་སྦྱར་བའི་ཚིགས་བཅད་ཀྱི་ཚིག་རིམ་ལ་བལྟས་ན། Or.15000/267+Or.15000/271ཚིག་རྐང་ཐོག་མ་གསུམ་གྱི་མགོར་“སྦྱིན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་”དང་བཞི་བར་“སྙིང་རྗེ་”བྲིས་འདུག་པས་དེ་ནི་I.T.J.308དང་མཚུངས་ཤིང་གཞན་གཉིས་དང་ཁྱད་པར་ཆེ། ཐ་སྙད་ཀྱི་ཆ་ནས་བརྟགས་ཚེ། Or.15000/267+Or.15000/271གི་“ཡང་དག་”ཅེས་པ་BD.14292དང་P.T.98གཉིས་དང་མཚུངས་ཤིང་I.T.J.308ཁྲོད་ཐ་སྙད་དེ་མེད་པས་ཁྱད་པར་ཡོད། ཡང་“སྒྲ་ཡང་གྲགས་”ཞེས་པ་P.T.98ཁྲོད་“སྒྲ་ནི་གྲགས།”དང་BD.14292ཁྲོད་“སྒྲ་གྲག།”ཅེས་སུ་བྲིས་པས་དེ་གཉིས་དང་ཉེ་བར་མཚུངས་ཤིང་I.T.J.308ཁྲོད་“སྒྲའ:ཡང:ཐོས།།”ཞེས་བྲིས་པས་དེ་དང་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཡོད། ཡང་“སྙེང་རྗེན་ལྡན་པ་”ནི་BD.14292ཁྲོད་ཀྱི་“སྙིང་རྗེ་ལྡན་བ་”དང་མཚུངས་ཤིང་P.T.98ཁྲོད་ཀྱི་“སྙིང་རྗེ་ཅན་”དང་I.T.J.308ཁྲོད་ཀྱི་“སྙིང:རྗེའི:རིམ:པ་”དང་ཅུང་ཟད་མི་འདྲ། “རབ་དུ་”ཞེས་པ་I.T.J.308ཁྲོད་ཀྱི་“རབ:དུ་”དང་མཚུངས་ཤིང་གཞན་གཉིས་སུ་དེ་མི་འདུག་པས་ཁྱད་པར་མཆིས། 
        མདོར་ན། Or.15000/267+Or.15000/271སྔགས་ཡིག་གི་ཆ་ནས་ཏུན་ཧོང་གི་«ཚེ་མདོ་»རིགས་གསུམ་ལས་BD.14292རིགས་དང་མཚུངས་ཤིང་། ཚིག་རིམ་གྱི་ཆ་ནས་ཏུན་ཧོང་གི་«ཚེ་མདོ་»ཡིག་ཆ་I.T.J.308རིགས་དང་མཚུངས་ཤིང་། ཐ་སྙད་ཀྱི་ཆ་ནས། ཏུན་ཧོང་གི་«ཚེ་མདོ་»རིགས་གསུམ་དང་འདྲ་བ་དང་མི་འདྲ་བའི་སྣང་ཚུལ་ཅི་རིགས་མཆིས་པས་དེ་དག་གི་འབྲེལ་བ་ཅུང་ཟད་རྙོག་འཛིང་དུ་གྲུབ་ཡོད།         གཅིག མཚམས་སྦྱོར།
        ཡིག་ཆ་Or.15000/434དང་Or.15000/435,Or.15000/436,Or.15000/437བཅས་བཞིའི་ཤོག་བུའི་ཁྱད་ཆོས་དང་ཡིག་གཟུགས་དང་ནང་དོན་བཅས་ལ་བརྟགས་ན་དེ་དག་«ཚེ་མདོ་»གཞུང་ཚར་གཅིག་ལས་ཁ་ཐོར་བའི་ཆ་ཤས་རྣམ་པ་བཞི་ཡིན། གོ་རིམ་གྱི་ཆ་ནས་ཡིག་ཆ་Or.15000/437ནི་Or.15000/434ཡི་སྟོད་ཀྱི་གཡས་ཕྱོགས་ལས་ཆད་པའི་ཆ་ཤས་ཤིག་ཡིན་པ་དང་། དེ་གཉིས་ཀྱི་འཕྲོ་ནས་Or.15000/435དང་དེའི་འཕྲོ་ནས་Or.15000/436བཅས་ཡིན་ཞིང་། དེ་དག་«ཚེ་མདོ་»ཚར་ཞིག་གི་སྟོད་ཕྱོགས་ཀྱི་ནང་དོན་ཡིན་འདུག 
        ཡིག་ཆ་Or.15000/434ནི་ཤོག་ཧྲུལ་ཁ་ཐོར་བ་ཆེ་ཆུང་ལ་༢༧×༢༢cmཡོད་པ་ཅན་ཞིག་རེད། མདུན་ངོས་སུ་ཡིག་ཕྲེང་༡༧མཆིས། རྒྱབ་ངོས་སུ་“མང་རྒྱལ་”ཞེས་ཡིག་འབྲུ་མི་གསལ་བ་གཉིས་འདུག ཡིག་ཆ་Or.15000/435ནི་ཤོག་ཧྲུལ་ཁ་ཐོར་བ་ཆེ་ཆུང་ལ་༢༤×༢༣cmཡོད་པ་ཅན་ཞིག་རེད། མདུན་ངོས་སུ་ཡིག་ཕྲེང་༡༧མཆིས་ཤིང་༡༧པའི་ཡི་གེ་ཤོག་བུའི་ཆད་སྐྱོན་དབང་གིས་བྲིས་ཡོད་པ་མཐོང་བ་མ་གཏོགས་གང་ཡིན་ངོས་འཛིན་དཀའ། རྒྱབ་ངོས་སུ་ཡིག་ཕྲེང་༣ཙམ་མཆིས་ཤིང་དེ་ལས་ཡིག་ཕྲེང་གཉིས་ནི་«འཕགས་པ་རིམས་ནད་ཐམས་ཅད་ཞི་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུངས་»ཀྱི་རྒྱ་བོད་ཤན་སྦྱར་གྱི་མཚན་བྱང་དང་འགྱུར་ཕྱག་ཙམ་རེད། གཞན་“ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་དགྲ་བཅོམ་བ་ལ་ལོ།”ཞེས་བསུབས་རྟགས་བརྒྱབ་ནས་བྲིས་པའི་ཡིག་འབྲུ་འགའ་ཡོད། ཡིག་ཆ་Or.15000/436ནི་ཤོག་ཧྲུལ་ཁ་ཐོར་བ་ཆེ་ཆུང་ལ་༢༤×༡༤cmཡོད་པ་ཅན་ཞིག་རེད། མདུན་ངོས་སུ་ཡིག་ཕྲེང་༡༧མཆིས་ཤིང་༡༧པའི་ཡི་གེ་ཤོག་བུའི་ཆད་སྐྱོན་དབང་གིས་བྲིས་ཡོད་པ་མཐོང་བ་མ་གཏོགས་གང་ཡིན་ངོས་འཛིན་དཀའ། རྒྱབ་ངོས་སྟོང་བ་ཡིན། ཡིག་ཆ་Or.15000/437ནི་ཤོག་ཧྲུལ་ཁ་ཐོར་བ་ཆེ་ཆུང་ལ་༡༠×༣.༥cmཡོད་པ་ཅན་ཞིག་རེད། མདུན་ངོས་སུ་ཡིག་ཕྲེང་༧མཆིས་ཤིང་༧པའི་ཡི་གེ་ཤོག་བུའི་ཆད་སྐྱོན་དབང་གིས་བྲིས་ཡོད་པ་མཐོང་བ་མ་གཏོགས་གང་ཡིན་ངོས་འཛིན་དཀའ། རྒྱབ་ངོས་སྟོང་བ་ཡིན། ཡིག་ཆ་དེ་དག་གི་ཡིག་གཟུགས་དབུ་ཅན་ཡིན་ཞིང་། འ་ཆུང་ལ་ཙ་ལག་སྦྱར་བ་དང་། གི་གུ་ཁ་ཕྱིར་འཁོར་དུ་བྲིས་ཡོད་པ།  མེད་ལ་མྱེད་ལྟར་བྲིས་སོགས་ཡིག་རྙིང་གི་ཁྱད་ཆོས་མངོན་གསལ་འདུག 
        གཉིས། ཕབ་བཤུས། ༡. ༝༝༝ [སྐ]ད་དུ་ཚེ་ ༝༝༝  ༡.༝༝༝བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི༹་མདོ་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཅུབ་སེམ༝༝༝
༢. [ད]པའ༹་ཐམས༝༝༝   ༢.༝༝༝། །འདྀ་སྐད་བདག་གྀས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ནའ༹། བཅོམ༝༝༝
༣. ༝༝༝[འ]དའ༹ས་མ[ཉན] ༝༝༝   ༣.༝༝༝མཛེ་ཏའྀ༹་མཚལ་མགོན་མྱེད་ན་ཟས་བྱྀན་ཀུན་དགའྀ་ར་༝༝༝
༤.ན་། དགེ་སློང་ ༝༝༝ ༤.༝༝༝[་པོ]། །དགེ་སློང་བརྒྱ་ཕྲག་ཕྱེ་དང། བཅུ་གསུམ་དང། བྱང་ཅུབ་༝༝༝
༥.སེམས་དཔ[འ] ༝༝༝ ༥.༝༝༝[་ཆེ]ན་པོ་རབ་དུ་མང་བ་དང། ཐབས་གཅིག་དུ་བཞུགས་སོ། །༝༝༝
༦.དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་ ༝༝༝ ༦. ༝༝༝[་འ]ཇམ་དཔལ་གཞོ་ནུར་གྱུར་[པ]་ལ་བཀའ༹་སྩལད་པའ། འཇ[མ་]༝༝༝
༧. ༝༝༝ ༝༝༝ ༧. ༝༝༝རྟེན་གྱི་ཁམས་ཡོན་ཏན་དཔག་དུ་མྱེད་པ་ལ་སྕོགས༝༝༝
༨. ༝༝༝[་བ]ཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོ[མ]་བ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་
༩.པའྀ་སངས་[རྒྱས་]༝༝༝[་ཤེ]ས་དཔག་དུ་མྱེད་པ་། ཤིན་དུ་[རྣམ་]པར་གདོན་མྱི་ཟ་བའི༹་རྒྱལ
༡༠.པོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུག[ས་] ༝༝༝། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱང་སྟོན་ཏོ། །འ༹ཇམ་དཔལ
༡༡.གཞོ་ནུར་གྱུར་པ་ཉོན་ཅིག། འ༹ཛམ་བུ་གླྀང་འ༹དྀ་སེམས་ཅད་རྣམས་ནི་ཚེ་ཐུང་བ་ཚེ་ལོ་
༡༢.བརྒྱ་པ་ཤ་སྟག་སྟེ། དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཚེ་དཔག་དུ་མྱེད་པ་དྀའི་ཡོན་ཏན་དང། །
༡༣.བསྩགས་པ་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བའྀ༹་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདྲྀ་འ༹མ་འ༹དྲྀར་འཇུག
༡༤.གམ། འ༹ཆང་ངམ་ཀློག་གམ། མེག་ཏོག་དང། བདུག་པ་དང། སྤོས་དང། འཕྲེང་བ་དང། 
༡༥.ཕྱེ་མ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་པར་འགྱུར་པ་དེ་དག་ནི། ཚེ་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་ལས་ཚེ་ལོ་༝༝༝
༡༦.བརྒྱའ༹་ཐུབ་བར་འ༹གྱུར་རོ། །འ༹ཇམ་དཔལ་སེམས་ཅན་གྱང་དེ་དག་[༡༩]དེ་བཞིན༝༝༝
༡༧.གཤེགས་པ་ཚེ་དཔག་དུ་མྱེད་པ་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་གདོན་མྱི་ཟ་པའྀ༹་རྒྱལ་པོ་དེའི་མ[ཚན་] ༡.༝༝༝དག༝༝༝ཡང་[འ]ཕེལ་༝༝༝
༢. ༝༝༝[་ཀྱི]་བུ་འ༹མ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོས་ཚེ་རིང་བར་འ༹དོད་པ༝༝༝[་གཤེ]གས་
༣. ༝༝༝དུ་མྱེད་པ་[དེ]འྀ༹་མཚན་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་ཉན་ཏམ། འ༹དྲི་འམ་འ༹དྲིར[་འཇུ]ག་ན། དེ་དག་
༤.༝༝༝[ད]ང་ལེགས་པ་ནི་འ༹དྀ་དག་གོ། །ཏད་ཐྱ་ཐ། ན་མོ་བ་ག་བ་ཏེ་ཨ་པ་རི་མི་ཏ་ཨ་ཡུ
༥.༝༝༝བྀ་ནི་ཤྕི་ཏ་ར་ཛ་ཡ། ཏད་ཐ་ག་ཐ་ཡ། ཨོམ་ས་རྦ་སང་སྐ་ར་པ་རི་ཤུད་དྷེ། 
༦. ༝༝༝ཧ་ན་ཡ་པ་རི་བ་རེ་སྭ་ཧཱ། །འ༹ཇམ་དཔལ་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་འ༹དྀ་དག། གང་
༧. ༝༝༝[འ]དྲྀ་འ༹མ་འ༹དྲིར་འ༹ཇུག་གམ། གླེགས་བམ་ལ་བྲིས་ཏེ། ཁྱིམ་ན། འ༹ཆང་བ་དེ་ཚེ་ཟད་
༨. ༝༝༝[ཀྱང་]ལོ་བརྒྱ་ཐུབ་བར་འ༹གྱུར་ཏེ། དེ་ནས་ཤྀ་འཕོས་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཚེ་དཔག་
༩. ༝༝༝པའྀ༹་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འ༹ཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཡོན་ཏན་དཔག་དུ་མྱེད་པ་ལ་སྕོགས་པ་སྐྱེ 
༡༠.[བར་]འགྱུར་རོ། །ན་མོ་བ་ག་བ་ཏེ་ཨ་པ་རི་མི་ཏ་ཨ་ཡུ་གཉ་ན་སུ་བྀ་ནི་ཤྕི་ཏ་། ར་ཛ་ཡ། ཏད་ཐ་ག་ཏ་ཡ། །
༡༡.ཨོམ་ས་རྦ་སང་སྐ་ར་པ་རི་ཤུད་དྷེ། དྷར་མ་ཏེ་མ་ཧ་ན་ཡ་པ་རི་བ་རེ་སྭ་ཧཱ། །ཡང་དེའི༹་ཚེ་
༡༢.སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཕྲག་དགུ་བཅུ་རྩ་དགུས་དགོངས་པ་གཅིག་དང། དབྱངས་གཅིག་གྀས་ཚེ་དཔག་དུ་
༡༣.མྱེད་པའྀ༹་མདོ་འདྀ་གསུང་སོ། །ན་མོ་བ་ག་བ་ཏེ་ཨ་པ་རི་མི་ཏ་ཨ་ཡུ་གཉ་ན་སུ་བྀ་ནི་ཤྕི་ཏ་ར་ཛ་ཡ
༡༤.ཏད་ཐ་ག་ཏ་ཡ། ཨོམ་ས་རྦ་སང་སྐར་པ་རི་ཤུད་དྷེ། དྷར་མ་ཏེ་མ་ཧ་ན་ཡ་པ་རི་པ་རེ་སྭ་ཧཱ། 
༡༥.ཡང་དེའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཕྲག་བཞི་བཅུ་རྩ་ལྔས་དགོངས་པ་གཅིག་དང། དབྱང[ས་]༝༝༝
༡༦.གྀས་ཚེ་དཔག་དུ་མྱེད་པའྀ༹་མདོ་འདྀ་གསུངས་སོ། །ན་མོ་༝༝༝
༡༧.༝༝༝ ༝༝༝ ༡.འ༹དྀ་གསུངས་སོ། །ན་མོ་བ་ག་བ་ཏེ༝༝༝
༢.ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཡ། ཨོམ་ས་རྦ་སང་སྐ་ར་པ་རི་[ཤུད་]༝༝༝
༣.ཡང་དེའྀ༹་ཚེ་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཕྲག་ཉྀ་ཤུ་༝༝༝
༤.གྀས་ཚེ་དཔག་དུ་མྱེད་པའི༹་མདོ་འ༹དྀ་གསུ[ངས་] ༝༝༝
༥.ཡུ་གཉ་ན་སུ་བྀ་ནི་ཤྕི་ཏ་ར་ཛ་ཡ། ཏད་ཐ་ག་ཏ་ ༝༝༝
༦.མ་ཧ་ན་ཡ་པ་རི་བ་རེ་སྭ་ཧཱ། །ཡང་དེའི་ཚེ་ས[ངས་] ༝༝༝
༧.སྙིད་ཀྱིས་དགོངས་པ་གཅིག་དང། དབྱངས་༝༝༝
༨.གསུངས་སོ། །ན་མོ་བ་ག་བ་ཏེ་ཨ་པ་རི་མི་ཏ་ ༝༝༝
༩.ག་ཏ་ཡ། ཨོམ་ས་རྦ་སང་སྐ་ར་པ་རི་ཤུ[ད་]༝༝༝
༡༠.ཧཱ། །གང་ལ་ལ་ཞིག་གྀ་ཚེ་དཔག་དུ་མྱེད་པའྀ༹་མ[དོ་]༝༝༝
༡༡.ཕུང་པོ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་ཅུ་རྩ་བཞི་འ༹དྲྀར་བཅུག་པར་ ༝༝༝
༡༢.མི་ཏ་ཨ་ཡུ་གཉ་ན་སུ་བྀ་ནི་ཤྕི་ཏ། ར་ཛ་ཡ། ཏད་ཐ་ག་ཏ་ཡ་ ༝༝༝
༡༣.དྷེ། དྷར་མ་ཏེ་མ་ཧ་ན་ཡ་པ་[རི་]༝༝༝
༡༤.འ༹དྲིར་བཅུག་ན། དེ་སེམ[ས་] ༝༝༝
༡༥.འ༹ཇིག་རྟེན་དུ་ནམ་དུ་ ༝༝༝
༡༦. འ༹གྱུར་ཏེ། གང་དང་ག[ང་]
༡༧. ༝༝༝ ༝༝༝
        གསུམ། ཞིབ་བསྡུར། 
        (གཅིག) སྔགས་ཡིག་ཞིབ་བསྡུར།
        Or.15000/434—Or.15000/437ཤོག་ཧྲུལ་ཡིན་པས་སྔགས་ཡིག་ཐམས་ཅད་རེ་རེ་བཞིན་ཏུན་ཧོང་གི་«ཚེ་མདོ་»རིགས་གསུམ་དང་བསྡུར་དཀའ། འདིར་དེ་ལས་ཆ་ཚང་བ་གང་དེ་ཁོལ་དུ་ཕྱུང་ནས་བསྡུར་ཚེ། (གཤམ་གྱི་རེའུ་མིག་༤པར་གཟིགས།) དེའི་ཁྲོད་དུ་P.T.98དང་I.T.J.308གཉིས་ཁྲོད་ཀྱི་“ཏད་ཏྱ་ཐ་”དང་“ག་ག་ན། ས་མུད་ག་ཏེ། སྭཱ་བྷ་བ་བི་ཤུད་དྷེ།”ཞེས་པ་མཐོང་དུ་མེད་པས་ཁྱད་པར་མཆིས་ཤིང་། ཡང་BD.14292ཁྲོད་ཀྱི་“ཏེ་ཛོ་”དང་“ཨ་རྀ་ཧ་ཏེ། སམ་མྱག་སམ་བུ་དྷ་ཡ་། ཏད་ཡཱ་ཐཱ་”དང་“ག་ག་ན་ས་མུད་ག་ཏེ་། སྭཱ་བྷ་བ་བཱྀ་ཤུད་དྷེ་།”བཅས་མེད་པས་ཁྱད་པར་མངོན་གསལ་ཡོད། དེ་བས་Or.15000/434—Or.15000/437སྔགས་ཡིག་ནི་ཏུན་ཧོང་གི་«ཚེ་མདོ་»རིགས་གསུམ་དང་བསྡུར་ན་སྔགས་ཡིག་ཐུང་བར་ཡོད། 
        སྔགས་ཡིག་ཞིབ་བསྡུར་གྱི་རེའུ་མིག རེའུ་མིག་༤པ།

Or.15000/435	(༡༠—༡༡)ན་མོ་བ་ག་བ་ཏེ་ཨ་པ་རི་མི་ཏ་ཨ་ཡུ་གཉ་ན་སུ་བྀ་ནི་ཤྕི་ཏ་། ར་ཛ་ཡ། ཏད་ཐ་ག་ཏ་ཡ། །ཨོམ་ས་རྦ་སང་སྐ་ར་པ་རི་ཤུད་དྷེ། དྷར་མ་ཏེ་མ་ཧ་ན་ཡ་པ་རི་བ་རེ་སྭ་ཧཱ། །
P.T.98	(༡༨—༢༠) ཏད་ཏྱ་ཐ།[༢༠] ན་མོ་བྷ་ག་བ་ཏེ། ཨ་པ་རྀ་མི་ཏ། ཨ་ཡུ་གཉཱ་ན། སུ་བྀ་ནི་ཤྕི་ཏ། ར་ཛ་ཡ། ཏ་ཐ་ག་ཏ་ཡཱ། ཏད་ཏྱ་ཐ་ཨཱོཾ། ས་རྦ་སང་སྐ་ར། པ་རི་ཤུད་དྷེ། དྷར་མ་ཏེ།  ག་ག་ན། ས་མུད་ག་ཏེ། སྭཱ་བྷ་བ་བི་ཤུད་དྷེ། མ་ཧ་ན་ཡ་པ་རི་བ་རེ་སྭཱ་ཧཱ།  །
BD.14292	(༡༧—༡༩)ན་མོ་བྷ་ག་བ་ཏེ། ཨ་པ་རྀ་མི་ཏ།ཨ་ཡུ་གཉའ་ན། སུ་བྀ་ནི་ཥྕི་ཏ། ཏེ་ཛོ་ར་ཛ་ཡཱ། ཏ་ཐཱ་ག་ཏ་ཡ། ཨ་རྀ་ཧ་ཏེ། སམ་མྱག་སམ་བུ་དྷ་ཡ་། ཏད་ཡཱ་ཐཱ་ཨོམ་། ས་རྦ་སང་སྐ་ར། པ་རྀ་ཤུད་དྷ་། དྷ་རྨ་ཏེ། ག་ག་ན་ས་མུད་ག་ཏེ་། སྭཱ་བྷ་བ་བཱྀ་ཤུད་དྷེ་། མ་ཧ་ན་ཡ། པ་རྀ་བ་རེ་སྭཱ་ཧཱ། །
I.T.J.308	(༡༤—༡༦) ན:མོ:བྷ:ག:བྷ:ཏེའ། ཨ:པ:ར:མྱི:ཏའ། ཨ:ཡུའ༹:(གཉའ):ནའ༹:སུ:བི:ནིས:ཤྕི:ཏའ༹། ར:ཙ:ཡའ:ཏ:ཐ:འག:ཏའ:ཡའ།ཏཏྱ:ཐ:ཨོམ:ས:རྦ:སང:སྐ:རའ།པ:རི:ཤུའ:དྷའ།།དྷར:མ:ཏེ:འགའ:གྷནའ: ས:མུ:དགའ:ཏེ:སྭ:བྷ:བའ། བི:ཤུའ:ཏེའ:མ:ཧ:ནའ:ཡའ།པ:རིའ:བྷ:རེའ:སྭ:ཧའ། །

        (གཉིས) ཚིག་རིས་ཞིབ་བསྡུར། 
        Or.15000/434—Or.15000/437ཤོག་ཧྲུལ་ཡིན་པས་གཞུང་ཚིག་ཆ་ཚང་རེ་རེ་བཞིན་ཏུན་ཧོང་གི་«ཚེ་མདོ་»རིགས་གསུམ་དང་བསྡུར་དཀའ་མོད། འོན་ཀྱང་མཐོང་ཐུབ་པའི་གཞུང་ཚིག་རྣམས་བསྡུར་ན། དེ་ནི་ཏུན་ཧོང་གི་«ཚེ་མདོ་»རིགས་གསུམ་ལས་P.T.98དང་གཅིག་མཚུངས་སུ་གནས། གཤམ་དུ་«ཚེ་མདོ་»ཡིག་ཆ་བཞི་སོ་སོའི་མགོའི་གླེང་གཞིའི་ཚན་པ་ཞིག་དཔེར་དྲངས་ནས་ཞིབ་བསྡུར་སྒོས་གནད་དོན་དེ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། (གཤམ་གྱི་རེའུ་མིག་༥པར་གཟིགས།)
        ཚིག་རིས་ཞིབ་བསྡུར་གྱི་རེའུ་མིགརེའུ་མིག་༥པ།

Or.15000/437+Or.15000/435	(༢—༥) འདྀ་སྐད་བདག་གྀས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ནའ༹། བཅོམ༝༝༝༝༝༝[འ]དའ༹ས་མ[ཉན] ༝༝༝མཛེ་ཏའྀ༹་མཚལ་མགོན་མྱེད་ན་ཟས་བྱྀན་ཀུན་དགའྀ་ར་༝༝༝ན་། དགེ་སློང་ ༝༝༝[་པོ]། །དགེ་སློང་བརྒྱ་ཕྲག་ཕྱེ་དང་བཅུ་གསུམ་དང། བྱང་ཅུབ་༝༝༝སེམས་དཔ[འ] ༝༝༝[་ཆེ]ན་པོ་རབ་དུ་མང་བ་དང། ཐབས་གཅིག་དུ་བཞུགས་སོ། །
P.T.98	(༢—༥) འ༹དི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པའི༹་དུས་གཅིག་ན། །བཅོམ་ལྡན་འ༹དས་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ན། །འ༹ཛེ་ཏ་འི༹་ཚལ་མགོན་མྱེད་ཟས་སྦྱིན་ཀུན་དགའ༹་འི༹་ར་བ་ན། །དགེ་སློང་གི་དགེ་འ༹དུན་ཆེན་པོ་དགེ་སློང་བརྒྱ་ཕྲག་ཕྱེ་དང་བཅུ་གསུམ་དང། །བྱང་ཅུབ་སེམས་དཔའ༹་སེམས་དཔའ༹་ཆེན་པོ་རབ་དུ་མང་པོ་དང། །ཐབས་གཅིག་དུ་བཞུགས་སོ། །
BD.14292	(༢—༥)འདྀ་སྐད་བདགྀས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ནའ། བཅོམ་ལྡན་འདའས། མཉན་དུ་ཡོད་པའ་ན་། རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ། མགོན་མྱེད་ཟས་སྦྱིན་གྱྀ་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན། དགེའ་སློང་སྟོང་ཉིས་བརྒྱའ་ལྔ་བཅུའྀ་དགེའ་སློང་གྱི་དགེའ་འདུན་ཆེན་པོ་དང་། བྱང་ཅུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ། རབ་ཏུ་མང་པོ་དང་ཐབས་གཅྀག་དུ་བཞུགསྟེ་།།
I.T.J.308	(༢—༣) འདྀ:སྐད:བདག:གིས:ཐོས:པའ:དུས:གཅིག:གི:ཚེ:ནའ།།བཅོམ:ལྡན:འདའས:མཉན:དུའ: ཡོད:པ:ནའ།། འཛི:ཏའི:ཚལ:བུའ:སྐྱབས:མྱེད:པ:ལའ༹། །ཟས:སྦྱིན:བའི:ཀུན:དགའ:ནའ། །དགེའ:སློང:དགེ: འདུན: མང:པོའ༹།།བརྒྱའ:ཕྲག:ཕྱེ:དང:བཅུ:གསུམ:དང།།བྱང:ཆུབ:སེམས:དཔའ༹:སེམས:དཔའ:ཆེན: པོའ:དང།།།ཐབས:གཅིག:དུའ:བཞུགས:སྟེའ། །

        དེ་ཡང་ཡིག་ཆ་སོ་སོའི་མགོའི་གླེང་གཞིའི་ཚན་པ་ཞིབ་བསྡུར་བྱས་ན། Or.15000/434—Or.15000/437དང་P.T.98གཉིས་གཅིག་མཚུངས་ཡིན། དེ་གཉིས་དང་BD.14292བར་ཚིག་རིམ་དང་ཐ་སྙད་སྤྱོད་སྟངས་ཕྱོགས་ལ་ཁྱད་པར་མཆིས་ཏེ། དཔེར་ན། སྔ་མ་གཉིས་ཀྱི་“དགེ་སློང་གི་དགེ་འ༹དུན་ཆེན་པོ་དགེ་སློང་བརྒྱ་ཕྲག་ཕྱེ་དང་བཅུ་གསུམ་དང། །”ཞེས་པ་ཕྱི་མ་BD.14292ཁྲོད་“དགེའ་སློང་སྟོང་ཉིས་བརྒྱའ་ལྔ་བཅུའྀ་དགེའ་སློང་གྱི་དགེའ་འདུན་ཆེན་པོ་དང་།”ཞེས་ཚིག་གི་སྔ་ཕྱིའི་གོ་རིམ་མི་གཅིག ཡང་སྔ་མ་གཉིས་ཀྱི་“འ༹ཛེ་ཏ་འི༹་ཚལ་”དང་“བརྒྱ་ཕྲག་ཕྱེ་དང་བཅུ་གསུམ་”ཞེས་པ་གཉིས་ཕྱི་མ་BD.14292ཁྲོད་“རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ།”དང་“སྟོང་ཉིས་བརྒྱའ་ལྔ་བཅུ་”ཞེས་བྲིས་པས་ཁྱད་པར་མཆིས། ཡང་Or.15000/434—Or.15000/437དང་P.T.98གཉིས་དང་I.T.J.308བར་ལའང་ཁྱད་པར་ཡོད་དེ། སྔ་མ་དེ་གཉིས་ཀྱི་“མགོན་མྱེད་ཟས་སྦྱིན་”ཞེས་པ་ཕྱི་མ་I.T.J.308ཁྲོད་“བུའ:སྐྱབས:མྱེད:པ་”ཞེས་བྲིས་པ་དང་། ཡང་“དགེ་སློང་གི་དགེ་འ༹དུན་ཆེན་པོ་”ཞེས་པ་“དགེའ:སློང:དགེ:འདུན:མང:པོའ༹།།”ལྟར་བྲིས་པ་དང་། ད་དུང་སྔ་མ་གཉིས་ཀྱི་“རབ་དུ་མང་པོ་”ཞེས་པ་I.T.J.308ཁྲོད་མཐོང་དུ་མེད་པས་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་གསལ་བོ་རེད། 
        མདོར་ན། Or.15000/434—Or.15000/437སྔགས་ཡིག་ནི་ཏུན་ཧོང་གི་«ཚེ་མདོ་»རིགས་གསུམ་དང་བསྡུར་ན་ཐུང་བར་ཡོད། ཚིག་རིས་ཀྱི་ཆ་ནས་ཏུན་ཧོང་གི་«ཚེ་མདོ་»རིགས་གསུམ་ལས་P.T.98དང་གཅིག་མཚུངས་ཡིན། གཞན་ཡང་། ཏུན་ཧོང་ཡིག་ཆའི་ཁྲོད་P.T.98རིགས་ལ་ནང་གསེས་སུ་གཞུང་ཚད་རྒྱས་པ་གཅིག་དང་བསྡུས་པ་རིགས་གསུམ་བྱུང་ཡོད་ཅིང་། Or.15000/434—Or.15000/437ནི་དེ་ལས་བསྡུས་པ་རིགས་གསུམ་པ་དང་འདྲ།[༢༡] དེ་བས་Or.15000/434—Or.15000/437ནི་ཏུན་ཧོང་གི་«ཚེ་མདོ་»P.T.98རིགས་སུ་གཏོགས་སོ། །         གཅིག མཚམས་སྦྱོར་དང་ཕབ་བཤུས།         དེ་དག་ནི་བོད་བཙན་པོས་ཤིན་ཅང་ཕྱོགས་སུ་དབང་བསྒྱུར་བ་དང་རིག་གནས་ཀྱི་ཤུགས་རྐྱེན་ཟབ་མོ་ཐེབས་པ་སོགས་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བའི་རྩ་ཆེ་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཤུལ་བཞག་རིག་གནས་རེད། ཡིག་ཆ་དེ་དག་དུས་ནམ་ཞིག་ལ་བྱུང་བའི་བྱེ་བྲག་གི་དུས་ཚོད་གསལ་བོར་གཏན་འཁེལ་བྱས་མི་ཐུབ་ཀྱང་། དེ་དག་གི་ཁྲོད་དུ་“གི་གུ་ཕྱིར་འཁོར་བ་དང་ཡང་འཇུག་ད་བྲིས་པ་སོགས་བོད་བཙན་པོའི་དུས་ཀྱི་ཡི་གེའི་འབྲི་སྟངས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པ་”[༢༣]ལ་བལྟས་ན་དེ་དག་བོད་བཙན་པོས་ས་ཆ་དེ་གར་དབང་བསྒྱུར་སྐབས་སུ་བྱུང་བ་ཡིན་པ་འདྲ་ལ། གང་ལྟར་ཏུན་ཧོང་ཡིག་ཆ་དང་འདྲ་བར་དུས་རབས་བཅུ་པའི་སྔོན་གྱི་ཡིག་ཆ་ཡིན་པར་གདོན་མི་ཟ། གཞན་ཡང་། ཡིག་ཆ་དེ་དག་ཤིན་ཅང་གི་ཧི་ཐེན་སོགས་ནས་རྙེད་པ་ཙམ་ལས་བྱེ་བྲག་གི་རྙེད་ཡུལ་དང་རྙེད་པའི་དུས་ཚོད་རྙེད་མཁན་གྱི་མི་སྣ་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་འབྲེལ་ཡོད་རྒྱུ་ཆ་དཀོན་པས་ཤེས་དཀའ་བར་གྱུར་ཡོད།   ༡.༝༝༝དཔལ་གཞོ་ནུར་གྱུརད་པ་དང་། ལྷ་དང་མྱི་དང་།
༢.ལྷ་མ་ཡིན་དང་། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡིད་རངས་སྟེ་བཅོཾ་
༣.ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་སྟོད་དོ། །ཚེ་དང་ཡེ་ཤེས་
༤.དཔག་ཏུ་མྱེད་པ་ཞེས་བྱ་པའི་གཟུངས་རྫོགས་སྷོ། །དགེའོ། དག་གོ། །
        གཉིས། ཞིབ་བསྡུར།
        «ཚེ་མདོ་»ཡིག་ཆ་BH2—1ཁྲོད་ཀྱི་ཡིག་ཕྲེང་༤དང་ཏུན་ཧོང་གི་«ཚེ་མདོ་»རིགས་གསུམ་གྱི་དེ་མཚུངས་ཀྱི་དོན་ཚན་བར་ཞིབ་བསྡུར་བྱས་ན། (གཤམ་གྱི་རེའུ་མིག་༦པར་གཟིགས།) ཁྱད་པར་ཆེ་ཤོས་ནི་BH2—1ཁྲོད་དུ་“ཚེ་དང་ཡེ་ཤེས་དཔག་ཏུ་མྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུངས་”ཞེས་གཟུངས་ལྟར་བྲིས་ཡོད་ཅིང་། P.T.98དང་I.T.J.308གཉིས་སུ་མདོ་ལྟར་བྲིས་འདུག BD.14292ཁྲོད་མཇུག་གི་རྫོགས་པར་བསྟན་པའི་མཚན་བྲིས་མེད་པ་མ་གཏོགས་དེ་ཡང་མདོ་ལྟར་ཡིན། ཚིག་རིམ་གྱི་ཆ་ནས་P.T.98དང་ཉེ་བར་ཡོད་ཅིང་གཞན་གཉིས་དང་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཡོད། “ཡིད་རངས་”དང་“སྟོད་དོ། །”ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཆ་ནས་BD.14292མཚུངས་བར་ཡོད་ལ་གཞན་གཉིས་དང་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཡོད། དེ་བས། ཞིབ་བསྡུར་ལས་མཐོང་བ་ལྟར་ན། BH2—1ནི་ཏུན་ཧོང་གི་«ཚེ་མདོ་»རིགས་གསུམ་དང་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཡོད་པའི་«ཚེ་མདོ་»ཡི་པར་གཞི་རིགས་ཤིག་ཡིན་ནོ། །
ཚིག་རིས་ཞིབ་བསྡུར་གྱི་རེའུ་མིག རེའུ་མིག་༦པ།

BH2—1	(༡—༤) ༝༝༝དཔལ་གཞོ་ནུར་གྱུརད་པ་དང་། ལྷ་དང་མྱི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡིད་རངས་སྟེ་བཅོཾ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་སྟོད་དོ། །ཚེ་དང་ཡེ་ཤེས་དཔག་ཏུ་མྱེད་པ་ཞེས་བྱ་པའི་གཟུངས་རྫོགས་སྷོ། །དགེའོ། དག་གོ། །
P.T.98	(༡༣༤—༡༣༧) བཅོམ་ལྡན་འ༹དས་དགྱེས་ཤིང་དེ་སྐད་ཅེས་བཀཱ་སྩལ་ཏོ། །འ༹ཇམ་དཔལ་གཞོ་ནུར་གྱུར་པ་དང། ལྷ་དང། མྱི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དང། དྲི་ཟར་བཅས་པའི༹་འ༹ཇིག་རྟེན་གི་འ༹ཁོར་དེ་དག་ཐམས་ཅད། །བཅོམ་ལྡན་འ༹དས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་བར་དགའ༹་འོ༹། །৩། །ཚེ་དཔག་དུ་མྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འི༹་མདོ་རྫོགས་སོ། །
BD.14292	(༡༢༨—༡༢༩) བཅོམ་ལྡན་འདའས་ཀྱིས། དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་བ་དང། ཐཾས་ཅད་དང་ལྡན་བའྀ་འཁོར་དེ་དང་། ལྷ་དང་མྱི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང། དྲི་ཟྼ་བཅས་པའྀ་འཇྀག་རྟེན་། བཅོམ་ལྡན་འདའས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ། ཡིད་རངསྟེ་མངོན་བར་བསྟོད་དོ། །
I.T.J.308	(༣༥—༣༦) བཅོམ:ལྡན:འདས:གྱིས:། །དེ:སྐད:གསུངས:པ:དང:།ལྷ:དང:མྱི:དང:ལྷ:མ:ཡིན:དང:དྲི:ཟའ: དང:འཇིག:རྟེན:དེ:དག:གི:འཁོར:ཐམས:ཆད།བཅོམ:ལྡན:འདས:གྱིས:གསུངས:པ:བཞིན:དུ། །མྱུར:བའི:ཡིདུ: འཛིན:ཏོ། ། ། །ཚེ:ཚད:མྱེད:པ:ཞེས:བྱ:བའ:ཐེག:པ:ཆེན:པོའི:མདོའ། །རྫོགས:སོ། །

        མདོར་ན། ཤིན་ཅིང་གི་(ཕལ་ཆེར་ཧི་ཐེན་)ས་ཆ་ནས་རྙེད་པའི་ཡིག་རྙིང་གི་ཁྱད་ཆོས་མངོན་གསལ་ཡིན་པའི་དུས་རབས་བཅུ་པའི་སྔོན་དུ་གཏོགས་པའི་«ཚེ་མདོ་»གསེར་བྲིས་འདི་ནི། བོད་ཀྱི་ཡིག་རྙིང་ཆོས་གཞུང་ཁྲོད་གསེར་ལས་བྲིས་པའི་ཡིག་ཆ་གཅིག་པུ་དེ་ཡིན་པས་པར་གཞི་ཤིན་ཏུ་དཀོན་པོ་རྩ་ཆེ་བ་ཞིག་ཡིན་ལ། བོད་ཀྱི་དཔེ་རྙིང་ཞིབ་འཇུག་གི་ཕྱོགས་ལ་རྒྱུ་ཆ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བཏང་ཡོད། ཡང་ཤིན་ཅང་གི་ས་ཆ་ནས་རྙེད་པ་དེས་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ས་ཆ་དེ་གར་དར་ཁྱབ་བྱུང་བའམ་ཤུགས་རྐྱེན་ཆེན་པོ་ཐེབས་ཡོད་པ་རྟོགས་ཐུབ། ཚིག་རིས་ཀྱི་ཆ་ནས་ཏུན་ཧོང་གི་«ཚེ་མདོ་»རིགས་གསུམ་དང་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཡོད་པའི་པར་གཞི་རིགས་གཞན་ཞིག་ཡིན་པས། «ཚེ་མདོ་»ཡི་པར་གཞི་མི་འདྲ་བར་ཞིབ་འཇུག་བྱས་པའི་རྒྱུ་ཆ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །         དཔྱད་རྩོམ་འདིའི་ལྟ་ཚུལ་མདོར་དྲིལ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། དབྱིན་ཇིར་ཉར་བའི་ཤིན་ཅང་གི་མི་ལན་ས་ཆ་ནས་རྙེད་པའི་བོད་བཙན་པོའི་དུས་ཀྱི་བོད་ཡིག་ཡིག་རྙིང་ལས། Or.15000/267དང་Or.15000/271གཉིས་ནི་«ཚེ་མདོ་»ཚར་ཞིག་གི་མཇུག་གི་ནང་དོན་ཡིན་ལ། དེ་ཚིག་རིས་ཀྱི་ཆ་ནས་ཏུན་ཧོང་གི་«ཚེ་མདོ་»རིགས་གསུམ་དང་འདྲ་བ་དང་མི་འདྲ་བའི་སྣང་ཚུལ་ཅི་རིགས་མཆིས་པས་དེ་དག་གི་འབྲེལ་བ་ཅུང་ཟད་རྙོག་འཛིང་དུ་གྲུབ་ཡོད། Or.15000/434—Or.15000/437བཞི་ནི་«ཚེ་མདོ་»ཚར་ཞིག་གི་སྟོད་ཕྱོགས་ཀྱི་ནང་དོན་ཡིན་ཞིང་། དེ་ཏུན་ཧོང་གི་«ཚེ་མདོ་»P.T.98རིགས་ལ་ནང་གསེས་སུ་བྲིས་དཔེ་གཞུང་ཚད་རྒྱས་པ་གཅིག་དང་བསྡུས་པ་རིགས་གསུམ་བྱུང་བ་ལས་བསྡུས་པ་རིགས་གསུམ་པ་དང་འདྲ། ཀྲུང་གོའི་རྒྱལ་གཉེར་དཔེ་མཛོད་ཁང་དུ་ཉར་བའི་ཤིན་ཅིང་གི་(ཕལ་ཆེར་ཧི་ཐེན་)ས་ཆ་ནས་རྙེད་པའི་དུས་རབས་བཅུ་པའི་སྔོན་དུ་གཏོགས་པའི་ཡིག་རྙིང་«ཚེ་མདོ་»གསེར་བྲིས་BH2—1ནི། «ཚེ་མདོ་»ཚར་ཞིག་གི་ཆེས་མཇུག་གི་ནང་དོན་དེ་ཡིན་ཞིང་། བོད་ཀྱི་ཡིག་རྙིང་ཆོས་གཞུང་ཁྲོད་གསེར་ལས་བྲིས་པའི་ཡིག་ཆ་གཅིག་པུ་དེ་ཡིན། ཚིག་རིས་ཀྱི་ཆ་ནས་ཏུན་ཧོང་གི་«ཚེ་མདོ་»རིགས་གསུམ་དང་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཡོད་པས་«ཚེ་མདོ་»ཡི་པར་གཞི་རིགས་གཞན་ཞིག་ཡིན་ནོ། ། 
 
ལུང་ཁུངས་དང་ཟུར་མཆན།
[༡] ཏུན་ཧོང་བོད་ཡིག་གི་«ཚེ་མདོ་»ཡིག་ཆ་འཛམ་གླིང་གི་ས་ཆ་གང་དང་གང་དུ་ཁ་གྲངས་ག་ཚོད་ཉར་བའི་བྱེ་བྲག་གི་གནས་ཚུལ་གྱི་སྐོར་ཕྲན་གྱི་གཤམ་གྱི་དཔྱད་རྩོམ་དེར་གཟིགས་པར་འཚལ། གཞན་ཡང་། ཕྲན་གྱི་གཤམ་རྩོམ་དེ་རུ་ཡིག་ཆ་༢༢༨༡ཡོད་པར་བྲིས་ཡོད། དེའི་ནང་དུ་འབྲེལ་ཡོད་དཀར་ཆག་གཞིར་བཟུང་ནས་ཀྲུང་གོའི་རྒྱལ་གཉེར་དཔེ་མཛོད་ཁང་དུ་ཡིག་ཆ་༢༥༦ཡོད་པར་བྲིས་ཡོད། འོན་ཀྱང་ཡིག་ཆ་རེ་རེ་བཞིན་ཞིབ་ཏུ་བརྩིས་བླངས་ན་༢༥༥ལས་མེད། དེ་བས་མིག་སྔར་གྱི་བསྡོམས་བརྩིས་ལྟར་ན་«ཚེ་མདོ་»ཡིག་ཆ་༢༢༨༠ཡོད་པ་ཞོར་དུ་ཞུས་པའི་གསལ་བཤད་ཡིན། ཤ་བོ་འཚོ་དང་བསེ་ཆང་སངས་རྒྱས་དོན་གྲུབ་གཉིས་ཀྱིས་བརྩམས། «རྒྱལ་ནང་གི་པེ་ཅིང་དང་ཐེན་ཅིན། ཧྲང་ཧའེ་སོགས་སུ་ཉར་བའི་ཏུན་ཧོང་བོད་ཡིག་གི་‹ཚེ་མདོ་›ཡིག་ཆའི་སྐོར་གླེང་བ།»[J]. «མཚོ་སྔོན་སྤྱི་ཚོགས་ཚན་རིག་»༢༠༢༠ལོའི་དེབ་༤པ། ཤ༤༦—༥༧ 
[༢] 左丽萍《敦煌本〈大乘无量寿经〉写本考暨俗字汇辑》[D].硕士学位论文，金华:浙江师范大学，2014年6月，第2页
[༣] མཚོ་སྔོན་ཡུལ་ཤུལ་ལེབ་ཁོག་ཏུ་བྲག་བརྐོས་ཀྱི་«ཚེ་མདོ་»ཡོད་ཅིང་དེ་གཤམ་གྱི་དེབ་གསུམ་དུ་ཕབ་བཤུས་བྱས་ཡོད། གཉའ་གོང་དཀོན་མཆོག་ཚེ་བརྟན་གྱིས་བརྩམས། «བརྡ་རྙིང་ཡིག་ཆའི་ཚིག་དོན་ཀུན་ཁྲོལ།»[M]. ལན་གྲུ། ཀན་སུའུ་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། ༢༠༠༡ལོའི་ཟླ་༥པ། ཤ༡༨༧—༡༨༩ ཆབ་འགག་རྟ་མགྲིན་གྱིས་བརྩམས། «བོད་ཡིག་རྡོ་རིང་ཞིབ་འཇུག»[M]. ལྷ་ས། བོད་ལྗོངས་མི་དམངས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། ༢༠༡༢ལོའི་ཟླ་༤པ། ཤ༡༡༣ པ་ཚབ་པ་སངས་དབང་འདུས་ཀྱིས་བརྩམས། «སྤུ་རྒྱལ་བོད་ཀྱི་རྡོ་བརྐོས་ཡི་གེ་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་ཀྱི་མ་ཡིག་དག་བཤེར་དང་དེའི་ཚིག་འགྲེལ་དྭངས་སང་གངས་ཆུ།» [M].ལྷ་ས། བོད་ལྗོངས་མི་དམངས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། ༢༠༡༣ལོའི་ཟླ་༤པ། ཤ༡༢༢—༡༢༣ 
[༤] བསེ་ཆང་སངས་རྒྱས་དོན་གྲུབ་ཀྱིས་བརྩམས། «ཉེ་བའི་ལོ་ངོ་བརྒྱའི་རིང་གི་ཏུན་ཧོང་ཡིག་རྙིང་‹ཚེ་དཔག་ཏུ་མྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་›ཡི་ཞིབ་འཇུག་གི་གནས་ཚུལ་སྤྱི་བཤད།»[J].«མཚོ་སྔོན་མི་རིགས་སློབ་ཆེན་རིག་དེབ་»༢༠༡༨ལོའི་དེབ་༡པོ། ཤ༨༢—༩༧ བསེ་ཆང་སངས་རྒྱས་དོན་གྲུབ་ཀྱིས་བརྩམས། «ཐའེ་ཝན་ས་ཁུལ་གྱི་ཏུན་ཧོང་བོད་ཡིག་ཡིག་ཆའི་ཉར་ཚགས་དང་ཞིབ་འཇུག་སྐོར་གླེང་བ།—ཞོར་དུ་‹ཚེ་མདོ་›ཡིག་ཆར་རིགས་དབྱེ་བ།»[J].«ཀྲུང་གོའི་བོད་རིག་པ་»༢༠༢༠ལོའི་དེབ་༣པ། ཤ༡༡༩—༡༣༠ 
[༥] ཕྲན་གྱི་གཤམ་གྱི་དཔྱད་རྩོམ་དེར་ཏུན་ཧོང་གི་«ཚེ་མདོ་»ཡིག་ཆ་P.T.3595དང་I.T.J.308གཉིས་དང་མཚོ་སྔོན་ཡུལ་ཤུལ་ལེབ་ཁོག་གི་«ཚེ་མདོ་»བྲག་བརྐོས་མ་དང་«བཀའ་འགྱུར་»ཁྲོད་བཞུགས་པའི་«ཚེ་མདོ་»རིགས་གཉིས་ཀྱི་ཡིག་ཆ་བཅས་ཁྱོན་«ཚེ་མདོ་»པར་གཞི་རིགས་མི་འདྲ་བ་ལྔའི་ཐ་སྙད་དང་ཚིག་རིས་སོགས་ཞིབ་བསྡུར་བྱས་ནས་དཔྱད་པ་བཏང་ཡོད། བསེ་ཆང་སངས་རྒྱས་དོན་གྲུབ་ཀྱིས་བརྩམས། «ཏུན་ཧོང་བོད་ཡིག་གི་རྒྱུད་གཞུང་ཡིག་ཆ་‹ཚེ་དཔག་ཏུ་མྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་›ལ་དཔྱད་པ།»[J]. «མཚོ་སྔོན་མི་རིགས་སློབ་ཆེན་རིག་དེབ་»༢༠༡༦ལོའི་དེབ་༡པོ། ཤ༥༨—༧༣  
[༦] ཤིན་ཅང་ཕྱོགས་ནས་རྙེད་པའི་«ཚེ་མདོ་»ཡིག་ཆའི་སྐོར་གྱི་དག་སྒྲིག་དང་ཞིབ་འཇུག་གི་གནས་ཚུལ་གཤམ་དུ་གླེང་ཡོད་པས་དེར་གཟིགས་པར་འཚལ། 
[༧] ཐེངས་གསུམ་ལས་ཐེངས་དང་པོར་བསྐྱོད་པའི་དུས་ཚོད་ནི་སྤྱི་ལོ་༡༩༠༠ནས་༡༩༠༡བར་དང་གཉིས་པ་ནི་སྤྱི་ལོ་༡༩༠༦ནས་༡༩༠༨བར་དང་གསུམ་པ་ནི་སྤྱི་ལོ་༡༩༡༣ནས་༡༩༡༥བར་བཅས་ཡིན། 
[༨][༡༡] Tsuguhito Takeuchi,Old Tibetan Manuscripts from East Turkestan in The Stein Collection of the British Library,Volume II.Descriptive Catalogue, The Centre for East Asian Cultural Studies for Unesco, The Toyo Bunko-The British Library, 1998. Introduction,P.xxvi—xxvii. P. xxiv.
[༩] 武内绍人著；杨铭、杨公卫译《敦煌西域出土的古藏文契约文书》[M]. 乌鲁木齐：新疆人民出版社，2016年3月，第20页。
[༡༠] Frederick William Thomas, Tibetan Literary Texts and Documents concerning Chinese Turkestan,London, 1951.
[༡༢] ཤོག་དྲིལ་ཡིག་ཆ་༧༠༢ཁྲོད་དུ་ཤིན་ཅང་གི་ཧི་ཐེན་ནས་༣༨༣དང་མི་ལན་ནས་༣༠༤དང་ཐུའུ་ལུའུ་ཧྥན་ནས་༩རྙེད་པ་ཆ་ཚང་བསྡུས་འདུག་ཅིང་། དེ་ལས་གཞན་ནང་སོག་ཨེ་ཆི་ན་ཆི་ས་ཆའི་ཆུ་ནག་མཁར་ནས་རྙེད་པའི་ཡིག་ཆ་༡དང་རྙེད་ཡུལ་གང་ཡིན་མི་ཤེས་པའི་ཡིག་ཆ་༥བཅས་བཀོད་ཡོད། 
[༡༣] 1.Tsuguhito Takeuchi,Old Tibetan Manuscripts from East Turkestan in The Stein Collection of the British Library,Volume I.Plates,The Centre for East Asian Cultural Studies for Unesco, The Toyo Bunko-The British Library, 1997. 2. Tsuguhito Takeuchi,Old Tibetan Manuscripts from East Turkestan in The Stein Collection of the British Library,Volume II.Descriptive Catalogue, The Centre for East Asian Cultural Studies for Unesco, The Toyo Bunko-The British Library, 1998. 3.Tsuguhito Takeuchi,Old Tibetan Manuscripts from East Turkestan in The Stein Collection of the British Library,Supplement to Volume II.Syllabic Index, The Centre for East Asian Cultural Studies for Unesco, The Toyo Bunko-The British Library, 1998.
[༡༤] 杨铭、贡保扎西、索南才让编译《英国收藏新疆出土古藏文文书选译》[M].乌鲁木齐：新疆人民出版社，2013年10月。
[༡༥] 胡静、杨铭编著《英国收藏新疆出土古藏文文献叙录》[M].北京：社会科学文献出版社，2017年8月。
[༡༦] གཤམ་ནས་(ཐིག་ཕྲེང་༨—༩)ཞེས་པའི་ཐིག་ཕྲེང་བསྐྱས་བཟློས་སུ་མི་འབྲི་བར་ཐད་ཀར་ཐིག་ཕྲེང་དུ་ཡིན་པའི་ཨང་རྟགས་འབྲི་རྒྱུ་ཡིན། 
[༡༧] “ཏད་ཏྱ་ཐ་”ཞེས་པ་ཡིག་ཆ་ཨང་རྟགས་P.T.98ཆེས་ཐོག་མའི་སྔགས་ཡིག་ཁྲོད་མ་གཏོགས་བྱུང་མེད་ཅིང་གོང་གི་དཔེར་བརྗོད་དུ་དྲངས་པའི་སྔགས་ཡིག་གི་ཁྲོད་“ཏད་ཏྱ་ཐ་”ཡོད་མེད་དེ་སྔགས་ཡིག་གི་མ་གཞིའི་ཁྱད་པར་མིན་པས་“ཏད་ཏྱ་ཐ་”ནི་བསྡུར་བྱར་བཟུང་མེད་དོ། །
[༡༨] གོང་འོག་གི་ཚིག་དོན་ལ་བརྟགས་ན་འདིའི་བར་དུ་ཚིག་རྐང་“སྦྱིན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཡང་དག་འཕགས།།”ཞེས་པ་ཆད་ཡོད།
[༡༩] སྐབས་འདིའི་“དེ་དག་”ལ་བསུབས་རྟགས་ལྟ་བུ་ཞིག་བརྒྱབ་འདུག་མོད་དེ་ཡོད་ན་འགྲིག།
[༢༠] “ཏད་ཏྱ་ཐ་”ཞེས་པ་ཡིག་ཆ་ཨང་རྟགས་P.T.98ཆེས་ཐོག་མའི་སྔགས་ཡིག་ཁྲོད་མ་གཏོགས་བྱུང་མེད་ཅིང་གོང་གི་དཔེར་བརྗོད་དུ་དྲངས་པའི་སྔགས་ཡིག་གི་ཁྲོད་“ཏད་ཏྱ་ཐ་”ཡོད་མེད་དེ་སྔགས་ཡིག་གི་མ་གཞིའི་ཁྱད་པར་མིན་པས་“ཏད་ཏྱ་ཐ་”ནི་བསྡུར་བྱར་བཟུང་མེད་དོ། ། 
[༢༡] ཏུན་ཧོང་གི་«ཚེ་མདོ་»རིགས་གསུམ་ལས་P.T.98རིགས་ལ་ནང་གསེས་སུ་གཞུང་ཚད་རྒྱས་པ་གཅིག་དང་བསྡུས་པ་རིགས་གསུམ་བྱུང་ཡོད་པའི་སྐོར་ཕྲན་གྱི་གཤམ་གྱི་དཔྱད་རྩོམ་དེར་གཟིགས།  བསེ་ཆང་སངས་རྒྱས་དོན་གྲུབ་ཀྱིས་བརྩམས། «ཉི་ཧོང་ཁེའོ་དཔེ་ཁང་དུ་ཉར་བའི་ཏུན་ཧོང་བོད་ཡིག་གི་‹ཚེ་མདོ་›ཡིག་ཆར་དཔྱད་པ།—ཞོར་དུ་‹ཚེ་མདོ་›བྲིས་དཔེའི་རིགས་དབྱེ་གླེང་བ།»[J].«ནུབ་བྱང་མི་རིགས་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་རིག་གཞུང་རིག་དེབ་»༢༠༡༩ལོའི་དེབ་༢པ། ཤ༡༦—༢༦ 
[༢༢][༢༣] 萨尔吉、王建海、萨仁高娃编著《中国国家图书馆藏西域文书藏文卷》[M].北京：学苑出版社，2020年7月，前言第2页。
གསལ་བཤད། དཔྱད་རྩོམ་འདི་ནི2021ལོའི་«ཀན་ལྷོའི་མི་རིགས་རིག་གནས་ཞིབ་འཇུག»དེབ3པ་ལས་བདམས་ནས་བཀོད་པ་ཡིན། གལ་སྲིད་ཞིབ་འཇུག་སོགས་ཀྱི་དཔྱད་གཞི་ལ་དྲངས་ཚེ་དུས་དེབ་ཏུ་བཀོད་པའི་དཔྱད་རྩོམ་དངོས་ལ་ཟུར་བལྟ་མཛད་རོགས།