༄༅།།སྨར་ཁམས་ཚྭ་ཁ་ལྷོའི་ཚྭ་སྐམ་ལག་རྩལ།

སྨར་ཁམས་ཚྭ་ཁ་ལྷོའི་གནས་ཡུལ་ནི་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཆབ་མདོ་ས་ཁུལ་སྨར་ཁམས་རྫོང་གི་ཁོངས་སུ་གནས་ཡོད་ཅིང་། ཚྭ་ཁ་ལྷོས་ཚྭ་སྐམ་ཐོན་ལས་བྱས་པ་ནས་ད་བར་ལོ་ངོ་ཆིག་སྟོང་ལྷག་གི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད་ཅིང་། དུས་ཡུན་དེའི་རིང་ཚྭ་ཁ་ལྷོའི་མི་དམངས་ཚོས་མི་རབས་ནས་མི་རབས་བར་རྒྱུད་འཛིན་གང་ལེགས་བྱས་པས་ད་བར་ཉམས་ཆག་སོགས་གཏན་ནས་བྱུང་མེད། ལོ་རྒྱུས་ཀྱིས་བདེན་དཔང་བྱས་པར་གཞིགས་ན། ཐང་རྒྱལ་རབས་ཀྱི་དུས་ནས་ཚྭ་སྐམ་པའི་ལག་རྩལ་དེ་དར་ཡོད་ཅིང་། མིག་སྔར་ནྰ་ཤི་ཤང་དང་ཆུ་རྩེ་ཁ་ཤང་གཉིས་ནས་ཚྭ་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་ཅིང་། ད་བར་ཚྭ་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་ཐབས་དེ་ཡང་གདོད་མའི་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་སྟངས་དེ་སྤྱད་ཅིང་ཐོན་སྐྱེད་ནུས་ཤུགས་ཀྱང་དམའ་པོ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་ཆེས་གདོད་མའི་ཚྭ་སྐམ་སྟངས་དང་ཚྭ་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་སྟངས་དེ་རིགས་ནི་རྒྱལ་ཡོངས་དང་ཐ་ན་འཛམ་གླིང་སྤྱིའི་ཐོག་ཕལ་ཆེར་ཚྭ་ཁ་ལྷོའི་ཙམ་ཡིན་ལ། དེ་ནི་ལོ་ངོ་ཆིག་སྟོང་གོང་གི་ཐང་རྒྱལ་རབས་ཀྱི་ཚྭ་སྐམ་ལག་རྩལ་དང་ཕལ་ཆེར་མཚུངས་ཤིང་། ཐོན་སྐྱེད་ལག་ཆ་དང་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་སྟངས་གཉིས་ཀ་ཆེས་གདོད་མའི་རྣམ་པ་ཡིན་ལ། རང་བྱུང་གི་ཚྭ་སྐམ་སྟངས་ཁོ་ན་ཡིན། ཁུལ་དེའི་མིས་ཟླ་ཆུའི་ནང་གི་ཚྭ་ཆུ་ཤིང་ཟོམ་ནང་དབོར་ཏེ་རྫིང་བུའི་ནང་བླུགས་ཐོག་རིམ་བཞིན་ལྷགས་སྐམ་གཏོང་བ་དང་། དེ་རྗེས་ཚྭ་ཞིང་ནང་སྐམ་བསྲེས་བཏང་སྟེ་གཞི་ནས་ཚྭ་གྲུབ་ཀྱི་ཡོད། སྨར་ཁམས་ཚྭ་ཁ་ལྷོའི་ཚྭ་སྐམ་ལག་རྩལ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འབྱུང་རྩའི་ངོས་ནས་བཤད་ན། དེ་ཡང་ཚྭ་ཁ་ལྷོ་ཞེས་པའི་མིང་ཐོག་དོན་ནི་ཟླ་ཆུའི་ནང་ནས་ཚྭ་དབོར་ཏེ་ཚྭ་ཐོན་སྐྱེད་བྱས་པས་ཡུལ་ཟོག་གི་མིང་ཡུལ་ལ་འཐོགས་པ་ཞིག་ཡིན། ཚྭ་ཁ་ལྷོའི་ཚྭའི་ཐོན་ལས་ལ་ལོ་རྒྱུས་ཡུན་རིང་ལྡན་ཞིང་། གེ་སར་རྒྱལ་པོའི་སྒྲུང་ནང་ཚྭ་ཁ་ལྷོའི་ཚྭའི་སྐོར་འཁོད་ཡོད་ལ། ལེའུ་ཙན་ཡན་གྱིས་བྲིས་པའི་ཚྭ་ཁ་ལྷོའི་རྣམ་བཤད་ཅེས་པའི་ནང་། ཚྭ་ཁ་ལྷོའི་ཚྭ་ཞིང་ལ་ལྟ་སྐོར་བྱེད་དུས་། དེ་ནི་ཟླ་ཆུའི་གཡས་གཡོན་གྱི་གཤམ་ངོགས་སུ་ཆགས་ཤིང། རྡོས་སྐྱ་རྩིག་པ། རི་ལྡེབས་སུ་ཤིང་ལས་རྣང་མ་བཟོས་པ། སྟེང་དུ་ས་སེར་བཏིང་བ། མིས་ཆུ་དབོར་ཏེ་རྣང་མར་འདྲེན་པ། ལྷགས་སྐམ་བཏང་བ་བཅས་ཀྱིས་ཚྭ་གྲུབ་པ་ཡིན། ཉིན་ལྟར་མི་གཅིག་གིས་ཚྭ་རྒྱ་མ་གསུམ་ཅུ་ལྷག་ཐོན་ལས་བྱེད་ཐུབ་ཅིང་། ཚྭའི་ཁ་དོག་ལ་དམར་སེར་གཉིས་མཆིས་ཤིང་ཟས་ལ་སྦྱོར་སྐབས་བྲོ་བ་ཆེན་པོ་ཐོན་པའི་ནུས་པ་ཡོད། ཁོ་ཚོས་ཐོན་སྐྱེད་བྱས་པའི་ཚྭ་དག་གི་འཚོང་ཡུལ་ནི་ཁམས་ལྷོ་དང་ཐོ་ཤི་སོགས་རྫོང་ཁག་བཅུ་ཙམ་ཡོད། དེས་མ་ཟད་ཚྭ་དེ་དག་ལ་འོས་བབ་ཀྱི་ཁྲལ་འཇལ་དགོས་ཏེ། དྲེལ་གཅིག་ལ་ཚྭ་རྒྱ་མ་བརྒྱ་དང་ཉི་ཤུ་བསྐྱལ་ཐུབ་པར་རྩིས་ན་དེ་ལ་ཁྲལ་དངུལ་སྒོར་བཅུ་ཟིན་པ་དང་། ལོ་གཅིག་ནང་ཁྱོན་དངུལ་སྒོར་ལྔ་བརྒྱ་ཟིན་གྱི་ཡོད་ཅེས་འཁོད་ཡོད། སྨར་ཁམས་ཚྭ་ཁ་ལྷོའི་ཚྭ་སྐམ་ལག་རྩལ་གྱི་ཞིབ་ཕྲའི་ནང་དོན་ངོས་ནས་བཤད་ན། ས་གཤིས་དང་ས་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་དང་ཡང་ན་ཟླ་ཆུས་བཅད་མཚམས་ལ་གཞིགས་ཏེ་ཁྱད་པར་གྱི་དབྱེ་བ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། གཙང་པོའི་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ནྰ་ཤི་ནི་ཆུ་འགོར་ཡོད་ཅིང་གཙོ་བོ་ཚྭ་སེར་པོ་ཐོན་ལས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ཅང་ཤིའི་བཅའ་མདའ་དང་། ཆུ་རྩེ་ཁ་སོགས་ཀྱིས་གཙོ་བོ་ཚྭ་དམར་པོ་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ཚྭ་ནི་ཁུལ་དེའི་མི་དམངས་ཀྱི་འཚོ་བའི་ཁྲོད་ཀྱི་ལས་ཞོར་ཡོང་འབབ་ཀྱི་འབྱུང་རྩ་གཙོ་བོ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད། སྨར་ཁམས་ཚྭ་ཁ་ལྷོའི་ཚྭ་སྐམ་ལག་རྩལ་གྱི་འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་ལག་ཆ་དང་རྒྱུན་འཛིན་མི་སྣའི་ངོས་ནས་བཤད་ན། སྨར་ཁམས་རྫོང་གི་ཚྭ་ཁ་ལྷོ་གྲོང་རྡལ་ནི་ཚྭའི་ཐོན་ལས་གཉེར་བས་མིང་གྲགས་གང་སར་ཁྱབ་ཡོད་ལ། ཚྭ་ལས་གཉེར་བའི་བརྒྱུད་རིམ་ནང་ཚྭ་ཆུ་འཁུར་བྱེད་ཀྱི་ཟོམ་དང་། ཚྭ་ཚགས། དེ་བཞིན་དུ་གཡང་གཟར་གྱི་རི་ལྡེབས་སུ་བསྐྲུན་པའི་ཚྭ་ཞིང་བཅས་དགོས་ཀྱི་ཡོད། ཚྭ་ཁ་ལྷོར་ཚྭ་ཐོན་ལས་བྱེད་མཁན་དུད་ཁྱིམ་གྲགས་ཆེ་བ་གཉིས་ཡོད་དེ། བློ་བཟང་ཚེ་རིང་གི་ཁྱིམ་དང་བསོད་ནམས་སྒྲོལ་མའི་ཁྱིམ་གཉིས་སོ། དེ་བཞིན་སྨར་ཁམས་ཚྭ་ཁ་ལྷོའི་ཚྭ་སྐམ་ལག་རྩལ་གྱི་དམིགས་བསལ་གྱི་ཁྱད་ཆོས་ངོས་ནས་བརྗོད་ན། ཁུལ་དེའི་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཚྭ་ཆུ་འཁུར་ནས་གྲུ་བཞིའི་དབྱིབས་ཀྱི་ཁང་པའི་སྟེང་སྐམ་གྱི་ཡོད་ཅིང་། ཁང་པ་དེ་དག་ནི་ཤིང་གི་ཀ་བས་བཏེགས་ཤིང་། དེའི་སྟེང་དུ་ཤིང་དང་། རྩྭ། ས་སེར་སོགས་བཏིང་ཞིང་། དེའི་ཐོག་གངས་ལྟར་དཀར་བའི་ཚྭ་སྐམ་གྱི་ཡོད་ཅིང་། ཚྭ་སྐམ་ཟིན་རྗེས་བེད་སྤྱོད་བཏང་ཆོག  ཞིབ་ཕྲའི་མཚོན་བྱེད་རྣམ་པའི་སྐོར་བརྗོད་ན། ཚྭ་ཞིང་གི་གནས་ཡུལ་ནི་གཡང་གཟར་བའི་ངོས་སུ་ཡིན་ཞིང་། བརྗིད་ཆགས་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཞིག་ཡོད། ཚྭ་ཞིང་ཡོད་སར་སླེབས་སྐབས་ཁང་ཐོག་ཏུ་དཀར་ཐིང་ངེར་སྐམ་པའི་ཚྭ་དང་ཁང་ནང་གི་ཚྭ་དག་མཐོང་ཐུབ། རུབ་རུབ་ཏུ་གནས་པའི་ཀ་བ་དག་བརྒྱུད་རིམ་བཞིན་དེ་ལྟ་བུའི་ཐུན་མིན་གྱི་ཡུལ་ལྗོངས་ལས་ཧ་ལས་ཧང་སང་གི་མྱོང་བ་ཞིག་ངམ་ཤུགས་སུ་སྟེར་ཐུབ། སྨར་ཁམས་ཚྭ་ཁ་ལྷོའི་ཚྭ་སྐམ་ལག་རྩལ་གྱི་གལ་ཆེའི་རིན་ཐང་ངོས་ནས་བཤད་ན། ཚྭ་ཁ་ལྷོའོ་ཚྭ་ཞིང་ནི་ཇ་རྟའི་གནའ་ལམ་ཐོག་གི་གཟི་འོད་འཕྲོ་བའི་ནོར་བུ་རྡོག་ཅིག་དང་མཚུངས་ཤིང་། ཇ་རྟའི་གནའ་ལམ་གྱིས་བོད་རྒྱ་མི་རིགས་དང་མཐའ་སྐོར་མི་རིགས་དབར་འབྲེལ་ལམ་བཙུགས་རྒྱུར་ནུས་པ་ཆེན་པོ་ཐོན་ཡོད་ལ། ཁུལ་དེ་གའི་མི་དམངས་ཀྱི་ཡོང་འབབ་མཐོར་འདེགས་དང་དབུལ་བཅོས་ཕྱུག་འགྱུར། འབྱོར་འབྲིང་གི་འཚོ་བའི་ལམ་བུའི་ཐོག་བསྐྱོད་རྒྱུར་གལ་ཆེའི་ནུས་པ་ཐོན་ཡོད། སྨར་ཁམས་ཚྭ་ཁ་ལྷོའི་ཚྭ་སྐམ་ལག་རྩལ་ཐད་འཕྲད་པའི་མིག་སྔའི་གནས་ཚུལ་འདི་ལྟར་ཏེ། ཁྲོམ་རའི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཤུགས་རྐྱེན་འོག་དེང་དུས་ཀྱི་ན་གཞོན་མང་ཆེ་བས་སྔར་གྱི་ཚྭའི་ཐོན་ལས་བྱེད་སྟངས་དེར་དད་མོས་མེད་ཅིང་། དེ་མིན་གྱི་གནས་གཞན་དུ་ཚོང་རྒྱག་པར་འགྲོ་བའམ་ཡང་ན་ཡོང་འབབ་གསོག་པ་བཅས་བྱས་ཏེ་དངུལ་དམར་ཡོང་འབབ་འཕར་སྣོན་ཡོང་བར་བྱེད་རྒྱུར་དགའ་བའི་རྐྱེན་གྱིས། མིག་སྔར་དུད་ཚང་རེ་གཉིས་ཀྱིས་མ་གཏོགས་ཚྭ་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་མེད་ཅིང་། ཚྭ་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་མཁན་ཉིན་རེ་བཞིན་ཇེ་ཉུང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཐ་ན་རྒྱུན་འཛིན་བྱེད་མཁན་སྟོང་ཉེན་མཚམས་སུ་སླེབས་ཡོད། ཚྭ་ཁ་ལྷོའི་གནའ་སྔ་མོའི་ཚྭ་ཞིང་དེ་དག་དེང་གི་དུས་སུའང་ཁུལ་དེའི་མི་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཞོར་ཡོང་འབབ་འཕར་སྣོན་ཡོང་བའི་འབྱུང་རྩར་གྱུར་ཡོད་པས། མིག་སྔར་གཙང་ཆུ་རྒྱས་པ་དང་། ཉི་མ་དང་ལྷགས་པ་སོགས་ཀྱིས་ཕྱི་རྐྱེན་དུ་མས་ཚྭ་ཁ་ལྷོའི་གནའ་བོའི་ཚྭ་ཞིང་གི་ཀ་བར་གནོད་སྐྱོན་ཐེབས་ཤིང་། ལོ་ལྟར་ཟླ་ཆུ་རྒྱས་སྐབས་ཆུས་འཁྱེར་ཉེན་ཆེན་པོ་ཡོད། དེ་མིན་གནས་ཡུལ་གྱི་ཆ་ནས་ཚྭ་ཁ་ལྷོའི་གནའ་བོའི་ཚྭ་ཞིང་ནི་གཡང་གཟར་གྱི་རི་ལྡེབས་སུ་གནས་ཡོད་པས་རི་ཉིལ་བ་དང་འདམ་རྡོའི་ཆུ་ལོག་སོགས་ཀྱིས་གནོད་འཚེ་ཡང་འཕྲད་ཉེན་ཆེན་པོ་ཡོད། མིག་སྔར་སྨར་ཁམས་རྫོང་གི་ཉེན་ཁའི་གནས་སུ་ལུས་པའི་ཚྭ་ཁ་ལྷོའི་གནའ་བོའི་ཚྭ་བཟོའི་ལག་རྩལ་དེ་ཉིད་མྱུར་སྐྱོབས་བྱ་ཕྱིར་༢༠༠༣ལོར་སྨར་ཁམས་རྫོང་གིས་ཚྭ་ཁ་ལྷོའི་གནའ་བོའི་ཚྭ་ཞིང་གི་རིག་དངོས་སྲུང་སྐྱོབ་ཚན་པ་བཙུགས་ཤིང་། དེས་མ་ཟད་ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རིག་དངོས་སྲུང་སྐྱོབ་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་གཏན་འབེབས་གཞིར་བཟུང་སྲུང་སྐྱོབ་གང་ལེགས་བྱས་ཡོད་ལ། ཚྭ་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་མཁན་གྱི་དུད་ཚང་ཁག་ལ་ཀ་བ་སྲ་བརྟན་གཏོང་རྒྱུ་སོགས་ཀྱི་ཐད་རོགས་སྐྱོར་བྱས་ཤིང་། ཆུ་སློག་གི་གནོད་འཚེ་ཆུང་བའི་ས་ཆར་གནས་སྤོས་བྱས་ཏེ་ཚྭ་སྐམ་གྱི་ཡོད། ཤང་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་རིག་དངོས་སྲུང་སྐྱོབ་ཚོགས་ཆུང་འཛུགས་པ་དང་། དུད་ཚང་རང་ངོས་ནས་ཀྱང་བདེ་འཇགས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་མཁན་གྱི་ཚོགས་ཆུང་སྒྲིག་འཛུགས་བྱས་ཡོད། སྨར་ཁམས་རྗོང་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་ནས་ནུབ་ཁུལ་ཡུལ་སྐོར་འཛུགས་རྒྱུའི་ཐད་འཆར་འགོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཅིང་། ཚྭ་ཁ་ལྷོའི་ཚྭ་ཞིང་ཡང་གལ་ཆེའི་ནང་དོན་ཁོངས་སུ་གཏོགས་ཡོད། དེ་མིན་འགྲུལ་ལམ་ཤར་གཏོང་ཡོང་རྒྱུའི་ཐད་བཀོད་འདོམས་བྱས་ཤིང་། ཚྭ་ཞིང་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་དང་། དཔར་བསྒྲིགས་དེབ་ཆུང་བཟོ་བ་དང་། རི་མོ་སོགས་དཔར་བསྐྲུན་བྱས་ཤིང་། རྒྱུན་འཛིན་བྱེད་མཁན་གྱི་མི་ཚོར་འོས་འཚམ་གྱི་འཚོ་བའི་གྲོན་དངུལ་ཁ་གསབ་བྱེད་པ་བཅས་བྱས་ཡོད། ཚྭ་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་སའི་ས་ཆ་དང་། ཚྭ་ཞིང་། ཚྭ་ཆུའི་ཁྲོན་པ། ཚྭ་ཆུའི་འཁུར་ལམ། ཚྭ་བཟོའི་ལག་ཆ། གདོད་མའི་ཐོན་ལས་བྱེད་སྟངས། ཚྭ་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་མཁན་གྱི་མི་སྣ། རྒྱུན་འཛིན་བྱེད་མཁན་གྱི་གལ་ཆེའི་མི་སྣ། ཚྭ་ཞིང་གི་བེད་སྤྱོད་བྱེད་སྟངས། དམངས་ཀྱི་ཡོང་འབབ་འཕར་སྣོན་ཡོང་ཐབས། ཁུལ་དེའི་མི་དམངས་ལ་ཕན་བདེ་བསྐྲུན་ཐབས་བཅས་ལ་མ་ཉམས་གོང་འཕེལ་དང་ཉམས་པ་སོར་ཆུད་བྱ་ཐབས་རབ་དང་རིམ་པ་ཁག་སྤེལ་ཡོད།