༄༅།།དཔྱད་བཅོས།

དཔྱད་དང་དེའི་ཆ་བྱད་བཤད་པ་གཉིས་ལས་དཔྱད་ནི་ཕྱི་ནས་ཐབས་དང་རིག་པའི་སྒོ་ནས་ནད་ཞི་ཞིང་འབྱིན་པ་སྟེ། ལུས་ཀྱི་ཕྱི་ནས་ནད་ཀུན་འབྱིན་པ་དང་། ཞི་བར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་དཔྱད་ཡིན་ཞེས་གསུངས་ཡོད་པ་ཡིན།དཔྱད་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་བཅུ་འབྱུང་ཞིང་དེ་ཡང་ནད་ཀྱི་དབྱེ་བས་ཟུག་རྔུ་འབྱིན་པ་སོགས་ཐོག་མ་ནས་དཔྱད་དུ་ཞུགས་པ། སྐྲན་འཇུ་འབྱིན་སོགས་བར་དུ་དཔྱད་བྱ་བ། རེངས་འཁུམས་འདོན་པ་སོགས་མཐའ་མར་དཔྱད་བཅོས་བྱ་ཞིང་། དེའི་ཆ་བྱད་ནི་དེ་དག་གང་ལ་གང་མཁོའི་ལག་ཆའི་དབྱིབས་བྱད་བསྟན་པ་ཡིན། མདོར་ན་ལུས་ཀྱི་ནད་གཏིང་མ་ལོན་པ་རྣམས་ལུས་ཀྱི་ཕྱིའི་པགས་པ་ནས་རིམ་བཞིན་ཤ་རུས་སོགས་ནང་དུ་ཚ་བསིལ་གྱི་སྨན་ནུས་རྒྱས་པར་བྱས་ཏེ། ནད་ཚ་གྲང་གི་འཕེལ་ཟད་ནད་རྐྱེན་དངོས་ལུས་ཀྱི་བ་སྤུ་དང་གསང་མིག་གི་གནས་ནས་ཕྱིར་འབྱིན་པར་བྱེད་པའི་དུགས་ལུམས་བྱུགས་གསུམ་དང་། ཆ་བྱད་ཀྱིས་ཤ་རུས་དོན་སྣོད་ཀྱི་གནས་སུ་གཞི་ཚུགས་པའི་ནད་རྐྱེན་དངོས་ཕྱིར་འདོན་པར་བྱེད་པ་གཏར་བསྲེག་སོགས་ལུས་ཀྱི་འབྱུང་བ་མ་བསྙོམས་པ་ལུས་ཀྱི་ཕྱི་ནས་བསྙོམ་པར་བྱེད་པའི་གནའ་བོའི་བོད་ཀྱི་སྨན་བཅོས་གཞུང་ལུགས་ཤིག་སྟེ། ཕྱི་ལུགས་སྨན་བཅོས་དང་རྒྱ་སྨན་གཞུང་ལུགས་སོགས་གང་ནའང་མེད་པའི་བོད་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་སྨན་བཅོས་བྱེད་ཐབས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་ཅིང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ཡིན། དཔྱད་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི། ནད་ཞི་བ་དང་འབྱིན་པའི་ཐབས་ལ་ལོངས་སྤྱད་པའམ་ལུས་ཀྱི་ཕྱི་ནས་ཇི་ལྟར་རིག་ན་དེ་ལྟར་དཔྱད་དེ་བསྟེན་པས་ནད་རྣམས་ཕྱིར་འབྱིན་པ་དང་། དཔྱད་བྱེད་དུས་ཟུག་རྔུ་མེད་པས་འཇམ་པ་དང་། ཟུག་རྔུ་དང་བཅས་པས་རྩུབ་པ། སྟོབས་ལྡན་མྱུར་བས་དྲག་པོ་བཅས་གསུམ་ཡོད་ལ། དེར་དབྱེ་ན་འཇམ་པའི་དཔྱད་ལ་དུགས། ལུམས། བྱུག་པ་བཅས་གསུམ། རྩུབ་པོའི་དཔྱད་ལ་གཏར། བསྲེག དབུག་པ་བཅས་གསུམ། དྲག་པོའི་དཔྱད་ལ། འདྲལ་བ། གཅོད་པ། འདྲུད་པ། འབྱིན་པ་བཅས་བཞི་སྟེ། བསྡོམས་པས་དཔྱད་ལ་རྣམ་པ་བཅུ་དང་། དེའང་བསྡུས་ན་རྩུབ་དཔྱད་དང་དྲག་དཔྱད་གཉིས་ལ་རྩུབ་དཔྱད་ཅེས་བྱ་ཞིང་། དུགས་ལུམས་བྱུག་གསུམ་ལ་འཇམ་དཔྱད་ཅེས་འཇམ་རྩུབ་ཀྱི་དཔྱད་གཉིས་སུ་འདུས་པ་ཡིན་ནོ།། 
ནད་ཐོག་བཀོལ་སྤྱོད་ཀྱི་ཐབས་ཚུལ་འདི་དང་དེ་དག་སོ་སོའི་ལག་ལེན། གཞི་རྩའི་ཤེས་བྱ། དངོས་སྤྱོད་ཀྱི་ནུས་རྩལ་སོགས་སྔོན་བྱོན་དམ་པའི་ཕྱག་ལེན་མ་ཉམས་གོང་འཕེལ་དང་རྒྱུད་འཛིན་ཡོང་བ་བྱེད་པ་འདིའང་བོད་གསོ་བ་རིག་པ་དར་སྤེལ་དུ་གཏོང་བར་ནུས་པ་ཆེན་པོ་ཐོབ་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཕྱི་ནས་ཐབས་དང་རིག་པར་བསྟེན་པའི་དཔྱད་བཅོས་ཀྱི་རིག་གཞུང་འདི་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་བཞིན་པའི་སྒང་ཡིན་པ་རེད། བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པ་ནི་རང་རྒྱལ་གྱི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་བང་མཛོད་ནང་གི་ནོར་བུ་ལྟ་བུ་དང་། ལོ་རྒྱུས་རིང་ཞིང་ཁྱད་དུ་འཕགས་པའི་གསོ་རིག་ཚད་ལྡན་ཡིག་ཆ་མང་པོ་ཡོད་པ་ཡིན། འདི་དག་ལ་རང་ཉིད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་ཞིང་། ནད་ཐོག་བཀོལ་སྤྱོད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་ཐོན་ཡོད་པས། མུ་མཐུད་འཛམ་གླིང་གསོ་བ་རིག་པའི་ཁྲོད། སྐར་ཚོགས་ཁྲོད་ཀྱི་ཟླ་བ་བཞིན་དུ་གསལ་ཞིང་། སྙན་གྲགས་དང་ཁྱབ་རྒྱ་ཇེ་ཆེ་ནས་ཇེ་ཆེར་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་ལ། མིའི་རིགས་ཀྱི་ལུས་སེམས་བདེ་ཐང་ལ་ཐོན་པའི་ནུས་པས་དཔྱད་བཅོས་རིག་གཞུང་འདི་ལ་སྔར་ལས་ལྷག་པའི་མཐོང་ཆེན་དང་མྱུར་སྐྱོབས་ཀྱི་ལས་དོན་མི་དམན་པ་བསྒྲུབ་བཞིན་ཡོད། དོན་ངོ་མས་ཀྱང་དཔྱད་བཅོས་རིག་གཞུང་འདི་མིའི་རིགས་ལ་མེད་དུ་མི་རུང་བའི་སྨན་བཅོས་བྱེད་ཐབས་བླ་ན་མཐོ་བ་ཞིག་རེད། ངོ་མ་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་ལྷག་གི་རིང་ལ་བོད་གསོ་རིག་མཁས་ཅན་རྣམ་པས་སྲོལ་རྒྱུན་དཔྱད་བཅོས་ལག་རྩལ་གྱི་ཉམས་མྱོང་བསྡུ་ལེན་དང་རྒྱུན་སྤེལ་བྱས་ཡོད་པ་རེད། སྤྱི་ལོ་སྔོན་གྱི་དུས་རབས་བདུན་པའི་དུས་ནས། གཡུ་ཐོག་ཡོན་ཏན་མགོན་པོས་《རྒྱུད་བཞི》འི་ནང་དུ་ཆ་བྱད་དཔྱད་ཀྱི་གཞུང་ལུགས་ཆ་ཚང་བཀོད་ཡོད་པ་ཡིན་ལ།  ད་ལྟའི་བར་ཏུ་གསོ་རིག་ལག་རྩལ་དེ་རྒྱུན་འཛིན་ཐུབ་པ་བྱུང་སྟེ། ད་ལྟའང་བཀོལ་སྤྱོད་ཀྱི་རིན་ཐང་ཧ་ཅང་ཆེ་ཞིང་། མིའི་རིགས་ཀྱི་ནད་ཡམས་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བའི་མགོན་དུ་གྱུར་ཡོད་པ་ཡིན། 
དེ་བས་སྔོན་བྱུང་གསོ་རིག་མཁས་ཅན་རྣམ་པའི་རིག་པའི་ཉིང་བཅུད་དང་། བོད་གསོ་བ་རིག་པའི་ཁྱད་དུ་འཕགས་པའི་སྨན་བཅོས་རིག་པའི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་གྲུབ་ཆ་གཙོ་བོ། ཚན་རིག་དང་མཐུན་ཞིང་བཀོལ་སྤྱོད་ཀྱི་རིན་ཐང་ལྡན་པའི་དཔྱད་བཅོས་འདི་ཡི་རིག་གཞུང་གི་རིན་ཐང་དང་། བཀོལ་སྤྱོད་ཀྱི་རིན་ཐང་ལས་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ལ་ཕན་བདེ་མི་དམན་པ་ཞིག་བསྐྲུན་གྱི་ཡོད་པ་རེད། རིག་པའི་གཞུང་ལུགས་ཆ་ཚང་ཞིང་ཁྱད་ཐོན་གྱི་དཔྱད་བཅོས་ཐབས་ལམ་འདི་ལ་བརྒྱུད་འཛིན་དང་དར་སྤེལ་གཏོང་རྒྱུ་ནི་དོན་སྙིང་ཆེན་པོ་ལྡན་པ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། འདི་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་དང་རྒྱུན་འཛིན་བྱེད་པར། དེང་རབས་བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་འཕེལ་རྒྱས་དང་བསྟུན་ནས་སྲོལ་རྒྱུན་དཔྱད་བཅོས་དང་མཉམ་འབྲེལ་ལག་ལེན་ལ་ཞུགས་དགོས་པ་དང་། གཙོ་བོ་སྲོལ་རྒྱུན་སྨན་བཅོས་བྱེད་ཐབས་དཔྱད་བཅོས་ཀྱི་མི་སྣ་མཁས་ཅན་དག་ལ་བསྟེན་ནས་གསོ་རིག་མཁས་ཅན་མི་སྣ་སྐྱེད་སྲིང་བྱེད་དགོས་ལ། གསོ་བྱེད་སྨན་གཞུང་གི་དཔེ་ཆ་བསྡུ་བསྒྲིག་སོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་ནས་ཀྱང་བྱ་བ་མི་དམན་པ་བསྒྲུབ་དགོས། དེ་དང་བསྟུན་ནས་གསོ་རིག་སློབ་ཆེན་སོགས་ནས་དཔྱད་བཅོས་རིག་གཞུང་ཕྱོགས་ལ་དགའ་བའི་རྒྱུན་འཛིན་མི་སྣ་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་རྒྱུ་ནི་དེ་ལས་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། གཞན་དེང་རབས་འཕྲུལ་ཆ་ལ་བསྟེན་ནས་བརྙན་ལེན་དང་། སྒྲ་ཕབ་སོགས་བྱས་ཏེ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་རྒྱུ་ཆ་ཉར་ཚགས་བྱེད་དགོས་ལ། དཔྱད་བཅོས་མཁས་ཅན་རྣམ་པས་ལག་རྩལ་དང་། སྨན་དཔྱད་ཡིག་ཆ་སོགས་ལ་བསྟེན་ནས་ཆ་བྱད་སླར་བཟོ་བྱས་ཏེ་དཔྱད་བཅོས་རིག་པའི་ཐབས་ལམ་དང་གཞུང་ལུགས་ལ་རྨང་གཞི་ལེགས་པོ་འཇོག་དགོས། དེ་དང་བསྟུན་ནས་བོད་ཁུལ་ཡོངས་ཀྱི་གསོ་རིག་མཁས་ཅན་དང་།དམངས་ཁྲོད་དཔྱད་བཅོས་མཁས་ཅན་སོགས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ་ཞིབ་འཇུག་དང་། དཔྱད་བསྡུར། ཕན་ཚུན་སློབ་སྦྱོང་བཅས་ཀྱི་ལམ་ནས་མུ་མཐུད་ཆ་ཚང་དང་འཐུས་སྒོ་ཚང་བའི་ལག་རྩལ་ཞིག་རྒྱུན་འཛིན་ཐུབ་པ་བྱེད་དགོས། འདི་ནི་བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་གི་ཕྱི་ཡི་སྨན་བཅོས་ཆ་བྱད་ཀྱི་བྱེད་ཐབས་དང་། ནང་གི་སྨན་བཅོས་བྱེད་ཐབས་འཐུང་སྨན་གྱི་རིགས་གཉིས་མཉམ་འབྲེལ་སྒོས་བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་གོང་ནས་གོང་དུ་སྤེལ་ཏེ་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་ལུས་སེམས་གཉིས་ཀ་བདེ་བའི་ཞིང་ལ་འགོད་པའི་རིག་གཞུང་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་ཞིག་གི་ཕྱོགས་ལ་ཤུགས་སྣོན་དགོས། དེའང་ཆ་བྱད་དཔྱད་ཀྱི་སྨན་གཞུང་དཔེ་ཆ་ཆ་ཚང་བ་ཞིག་སྒྲིག་རྩོམ་བྱས་ཏེ་མུ་མཐུད་ནས་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་ལྷག་གི་ཆ་བྱད་དཔྱད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ལྡན་པའི་ལག་རྩལ་དང་། རིག་གཞུང་འདི་ལ་རྒྱུན་འཛིན་དང་། དར་སྤེལ་གཏོང་རྒྱུ་ནི་ང་ཚོའི་ཕྲག་ཏུ་བབས་པའི་ལས་འགན་གཙོ་བོ་ཞིག་རེད། 
མདོར་ན་བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པ་ནི་རང་རེའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་གསོ་རིག་སྨན་རིག་གི་གྲུབ་ཆ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན། དེ་ཡང་ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་ཀྱི་ཕུལ་བྱུང་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་གོང་དུ་སྤེལ་བ་དང་། ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་བྱ་གཞག་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པ། བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་ནས་སློབ་མ་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་པའི་དོན་དངོས་ཀྱི་ལག་ལེན་ལ་བསྟེན་ནས། རང་རྒྱལ་གྱི་བོད་ལུགས་གསོ་རིག་རིག་གཞུང་འཕེལ་རྒྱས་དང་གྲུབ་འབྲས་གསར་བ་ལེན་ཆེད། དུས་རབས་ཀྱི་རྣམ་པ་གསར་བའི་འོག་གངས་ལྗོངས་གསོ་བ་རིག་པའི་འཕྲིན་ལས་རླབས་པོ་ཆེ་ཉིད་ཡུལ་གྲུ་ཀུན་ཏུ་དར་ཞིང་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་བདེ་ཐང་གི་གསོས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་ཆེད། ཆ་བྱད་དཔྱད་ཀྱི་རིག་གཞུང་འདི་ཞིང་ཆེན་རིམ་པ་དང་རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པའི་དངོས་མིན་རིག་གནས་ཀྱི་ཤུལ་བཞག་ཏུ་ངེས་བཟུང་སྟེ། སྲུང་སྐྱོབ་དང་རྒྱུན་འཛིན། དར་སྤེལ་གཏོང་དགོས་པ་ནི་ཀུན་ཕན་བསམ་བློར་ལྷད་མ་འདྲེས་པའི་ལས་གཞི་ཞིག་ཡིན་ལ། བེད་སྤྱོད་ཀྱི་རིན་ཐང་ཆེན་པོ་ལྡན་པ་བཅས་བོད་ལུགས་སྨན་གཞུང་དང་། སྨན་པ་ཞིག་ལ་ངེས་པར་ཚང་དགོས་པའི་གཞི་རྩའི་ནུས་རྩལ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན་ནོ།།