༄༅། །གསོ་རིག་ལོ་རྒྱུས«ཁོག་དབུག་རྒྱལ་མཚན་རྩེ་འབར»སྐོར་གྱི་བརྗེད་ཐོ།

        སྤྱིར་བཏང་གསོ་བ་རིག་པའི་ཡིག་ཚང་སྐོར་ལ་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྡོམ་དང་དབྱེ་ཞིབ་ཆེར་མེད་ལ། ཁྱད་པར་དུ། གསོ་བ་རིག་པ་བྱུང་ཚུལ་གྱི་ཁོག་དབུག་གི་སྐོར་ལ་ལོ་ཚིགས་གུང་བསྒྲིགས་པའི་དཔྱད་ཞིབ་ཀྱི་འབྲས་བུའང་རྙེད་མི་ཐུབ། ཡིན་ནའང་། དཔལ་ལྡན་རྒྱུད་བཞིའི་ལུགས་ཀྱི་ཁོག་དབུག་སྔ་ཤོས་ནི«ཁོག་དབུག་ཁྱུང་ཆེན་ལྡིང་བ»དང་། ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ལུགས་ཀྱི་ཁོག་དབུག་སྔ་ཤོས་ནི«ཁོག་དབུག་རྒྱལ་མཚན་རྩེ་འབར»ཡིན་ཞེས་ཕལ་བའི་གཏམ་ལ་གྲགས་ཤིང་། འདིར་སྐབས་སུ་བབ་པ་དངོས་ནི། དེའི་ཡ་གྱལ་དུ་གྱུར་པ་ཆེར་རྗེ་ཞང་སྟོན་ཞིག་པོས་མཛད་པའི«ཁོག་དབུག་རྒྱལ་མཚན་རྩེ་འབར»གྱི་སྐོར་ལ་བརྗེད་ཐོ་ཞིག་བྲི་རྒྱུ་དེ་ཡིན།         དེའི་རྗེས་སུ། «ཁོག་དབུབ་རྒྱལ་མཚན་རྩེ་འབར»གྱི་མཛད་པ་པོ་ཆེར་རྗེ་ཞང་སྟོན་ཞིག་པོ་དང་དེའི་ཁོག་དབུག་འདི་ནམ་དུས་བརྩམས་པའི་སྐོར་ལ་ཅུང་ཟད་དཔྱད་པར། དམ་པ་འདི་ནི། ཞུས་ཆེན་ལོ་ཙཱ་བ་རིན་ཆེན་བཟང་པོ(༩༥༨-༡༠༥༥)ནས་བཟུང«ཡན་ལག་བརྒྱད་པ»ཡི་ཁྲིད་རྒྱུན་སོགས་རིང་བརྒྱུད་ཀྱི་བླ་མའི་གྲས་ཤིག་ཡིན་ལ། དེར«བྲག་དཀར་གསོ་རིག་ཁོག་དབུག་བསྡུས་དོན»ན་རིན་ཆེན་བཟང་པོའི་གསོ་རིག་སློབ་རྒྱུན་གྱིས་ས་སྟེང་ཁྱབ་ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། ལོ་ཆེན་རིན་ཆེན་བཟང་པོ་ནས་ཞང་སྟོན་ཞིག་པོའི་བར་སྨན་པའི་མི་རབས་དྲུག་ཙམ་ཟམ་མ་ཆད་པར་བརྒྱུད་པའི་སྟབས་ཀྱིས། ལོ་ཆེན་གྱི་འཁྲུངས་འདས་ལོ་ཚིགས་ཀྱི་ཧེ་བག་གིས་ཞང་སྟོན་ཞིག་པོའི་འཁྲུངས་འདས་ལོ་ཚིགས་ལ་དཔྱད་པར་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་མེད་སྙམ་ལ། མི་རབས་དྲུག་གི༼ཆོས་རྗེ་བླ་བརྒྱུད༽དེ་དག་གི་གྲས་སུའང་། གནས་སྐབས་སུ་འཁྲུངས་འདས་ལོ་ཚིགས་ཧ་ཅང་གསལ་བོ་ཤེས་ངེས་པའི་མཁས་པ་ཞིག་མེད་སྟབས། དེས་ཀྱང་ཞང་སྟོན་ཞིག་པོའི་འཁྲུངས་འདས་ལོ་ཚིགས་ལ་དཔྱད་པར་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་མེད་དོ།།         དེའི་རྗེས་སུ། «ཁོག་དབུག་རྒྱལ་མཚན་རྩེ་འབར»གྱི་བརྩམས་ལོ་ནི། མར་ཐིན་གྱིས«རྒྱ་གར་གྱི་གསོ་བ་རིག་པའི་ལོ་རྒྱུས་བོད་སྔ་རབས་པས་མཛད་པ་ཞིག»ཅེས་པའི་དཔྱད་འབྲས་ན། ཤིང་མོ་བྱི་ལོའི་དཔྱིད་ཟླ་འབྲིང་བར་བརྩམས་པ་ཞེས་པ་ནི་ཁོག་དབུག་རང་གི་ལུང་ཡིན་མིན་མ་ཤེས་མོད། ཤིང་མོ་བྱི་ཞེས་པ་ནི་ནོར་བ་སྟེ། སྤོར་ཐང་གི་ལུགས་ཀྱི་ཤིང་ཕོ་བྱི་ཡིན་ལ། གོང་དུ་དྲངས་པའི«གཙང་སྟོད་ཟིན་ཏིག»བརྩམས་པའི་ལོ་དང་ལྷ་རྗེ་དགེ་བ་འབུམ་ཞང་སྟོན་ཞིག་པོར་མཇལ་བའི་རིགས་འདེད་ལས། ཤིང་ཕོ་བྱི་བའི་ལོ་འདི་ནི་ཕྱི་ལོ༡༢༠༤ལོར་ངོས་འཛིན་བྱས་ནའང་ལུང་རིགས་ཀྱི་གནོད་བྱེད་ཆེར་མི་འབབ་བསམ་ཡང་མུ་མཐུད་དུ་དཔྱད་པར་འཚལ་ལ། བོད་རིག་པ་བ་མར་ཐིན་ལགས་ཀྱིས་ཀྱང«ཁོག་དབུག་རྒྱལ་མཚན་རྩེ་འབར»གྱི་བརྩམས་ལོ༡༢༠༤ལོར་བཞག་ནས་ཚོད་དཔག་ཙམ་དུ་བརྩིས་ཆོག་པར་གསུངས་པ་ནི་རྣམ་དཔྱོད་ཅན་གྱི་གཏམ་སྟེ། ཀུན་གྱིས་མུ་མཐུད་དུ་ལུང་རིགས་བརྒྱ་ཕྲག་གིས་གཏན་ལ་འབེབ་པའི་ཞིབ་འཇུག་བྱས་ཆོག་པ་ཡིན། ང་ཡང་དེ་དེ་བཞིན་དུ་འཐད་དོ།།
        མདོར་ན། གངས་རིའི་ལྗོངས་ཀྱི་མཁྱེན་དཔྱོད་ཡངས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱན་ལམ་དུ་སོན་མ་ཐུབ་པ་ནི། དུས་རབས་བཅུ་གསུམ་པར་ཆེར་རྗེ་ཞང་སྟོན་ཞིག་པོས་མཛད་པའི«ཁོག་དབུག་རྒྱལ་མཚན་རྩེ་འབར»བྱ་བའི་བསྟན་བཅོས་འདི་ཡིན་ལ། ལོ་ངོ་བརྒྱད་བརྒྱ་ལྷག་འགོར་བའི་དེ་རིང་གི་དུས་ཚོད་འདིར། ཞང་སྟོན་ཞིག་པོ་ལ་རྒྱུས་ལོན་ཡོད་མཁན་ནི། གསོ་རིག་ཁོག་དབུག་དག་ཏུ་དྲངས་པའི་ལུང་ཚིག་དེ་དག་ཙམ་རེད། ཡིན་ནའང་། ནུབ་ཀྱི་བོད་རིག་པ་བ་གྲགས་ཆེན་ཐུའུ་ཆོ་ཡིས«ཁོག་དབུག་རྒྱལ་མཚན་རྩེ་འབར»གྱི་མ་ཕྱི་རིན་ཐང་བྲལ་བ་གཅེས་ཉར་གནང་ཡོད་ལ། བོད་རིག་པའི་མཁས་ཅན་མར་ཐིན་གྱིས«རྒྱ་གར་གྱི་གསོ་བ་རིག་པའི་ལོ་རྒྱུས་བོད་སྔ་རབས་པས་མཛད་པ་ཞིག»ཅེས་པའི་དཔྱད་འབྲས་སྤེལ་ནས་ཤུགས་རྐྱེན་ཆེན་པོ་བཞག་ཡོད། གུས་པས་དེ་དག་གི་ཁུངས་སྣེ་དེད་ནས་འབད་པས་གང་འགྲུབ་དང་རང་བློས་ཅི་ལྕོགས་ཀྱིས«ཁོག་དབུག་རྒྱལ་མཚན་རྩེ་འབར»གྱི་སྐོར་བརྗེད་ཐོར་བཀོད་ནས། བྱང་ཕྱོགས་གངས་རིའི་ལྗོངས་ཀྱི་མཆོག་དམན་བར་མ་ཀུན་གྱི་སྤྱན་ལམ་ལ་དགའ་སྟོན་དུ་ཕུལ་བ་ལགས་ན། ཤེས་ནས་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བླང་དོར་གྱི་མཛུབ་སྟོན་དང་མུ་མཐུད་དུ་དཔྱད་ཞིབ་རྒྱས་པར་གནང་བའི་རེ་བ་ཡོད།