༄༅།།མཚོ་ལྷོ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་རང་སྐྱོང་སྲོལ་ཡིག

རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཁྲིམས་ལྟར་ཡུལ་སྐོར་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་གྱི་འཛུགས་སྐྲུན་དང་གཉེར་སྐྱོང་ལ་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ནས་ཡུལ་སྐོར་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་གྱི་མ་དངུལ་འཇོག་མཁན་དང་། གཉེར་སྐྱོང་མཁན། མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་གྱི་སྡོད་དམངས་བཅས་ཀྱི་ཁྲིམས་མཐུན་ཁེ་དབང་འགན་སྲུང་བྱེད་དགོས།
དོན་ཚན་ཉེར་བརྒྱད་པ། རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཁྲིམས་ལྟར་ཆུའི་ཐོན་ཁུངས་ལུགས་མཐུན་གྱིས་གསར་འབྱེད་དང་། བེད་སྤྱོད། གྲོན་ཆུང་། སྲུང་སྐྱོབ་བཅས་བྱེད་པ་དང་། བྱེད་ཐབས་ནུས་ལྡན་སྤྱད་དེ་ཉེན་པ་མེད་པར་ཆུ་སྤྱོད་པ་དང་སྐྱེ་ཁམས་དང་བསྟུན་ནས་ཆུ་སྤྱོད་པར་འགན་སྲུང་དང་། ས་ཆུ་ཤོར་བ་དང་ཆུ་རིགས་འབག་བཙོག་འགོག་བཅོས་བྱེད་དགོས། 
རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ནན་ཏན་གྱིས་ཆུ་གྲོན་ཆུང་བྱེད་པ་དང་། ཆུ་གྲོན་ཆུང་བྱེད་ཐབས་ཤུགས་ཆེན་པོས་ཁྱབ་སྤེལ་བྱེད་པ། ཆུ་གྲོན་ཆུང་བྱེད་པའི་ཐོན་ལས་སྐྱོང་བ་དང་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ། ཆུ་གྲོན་ཆུང་ཅན་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་འཛུགས་སྐྱོང་བཅས་བྱེད་དགོས། 
དོན་ཚན་ཉེར་དགུ་བ། རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཁོངས་ལྗང་སྒྱུར་བྱ་སྤྱོད་ལག་བསྟར་བྱེད་པ་དང་། ནགས་ཚལ་དང་། རྩྭ་ཐང་། བརླན་ས། ཐང་རྒོད་བཅས་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་མ་ལག་ཉམས་གསོ་དང་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ནས་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་འཚོ་སྡོད་ཁོར་ཡུག་ལེགས་བཅོས་བྱེད་དགོས།
རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་རི་ཆུ་ནགས་ཞིང་མཚེའུ་དང་རྩྭ་ས་བཅས་ཀྱི་མ་ལག་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་པར་གཅིག་གྱུར་འཆར་འགོད་ཀྱིས་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། དོལ་ཐང་དང་། ཆོས་རྗེ་ཐང་། མུ་གེ་ཐང་སོགས་བྱེ་འགྱུར་ས་ཁུལ་གཙོ་གནད་དུ་གྱུར་པའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོབ་དང་ཉམས་གསོའི་བཟོ་བཀོད་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ། སྐྱེ་ཁམས་བར་ཁྱམས་དང་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་ཡོལ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་དགོས།
དོན་ཚན་སུམ་ཅུ་བ། རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱིས་རྨ་ཆུའི་འབབ་ཡུལ་གྱི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ལས་གཞི་སྤུས་ཚད་མཐོན་པོའི་ངང་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འཐབ་ཇུས་ནང་ཧུར་ཐག་གིས་འདྲེས་པར་བྱེད་པ་དང་། མངའ་ཁོངས་ནང་གི་རྨ་ཆུའི་འབབ་ཡུལ་གྱི་ཆུའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོབ་དང་། བྱེ་སྟོངས་ཐང་རྒོད་དུ་གྱུར་པ་སླར་གསོ། སྦགས་བཙོག་གི་རྣམ་པ་བསྒྱུར་བ་བཅས་ཀྱི་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ། ཆུ་ཁུངས་བསྐྱིལ་གསོག་དང་། སྐྱེ་དངོས་ཀྱི་སྣ་མང་རང་བཞིན། ས་ཆུ་སྲུང་འཛིན་སོགས་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་ཀྱི་ནུས་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ཏེ། རྨ་ཆུའི་འབབ་ཡུལ་གྱི་སྐྱེ་ཁམས་བདེ་འཇགས་ཡོང་བར་འགན་ལེན་ཏན་ཏིག་བྱེད་དགོས།
དོན་ཚན་སོ་གཅིག་པ། རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་མཚོ་སྔོན་པོའི་ཆུ་རྒྱུན་འབབ་ཡུལ་གྱི་ཆུ་ལམ་དང་མཚེའུ་འགྲམ་གྱི་རང་བྱུང་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོབ་དང་། སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་དང་ཆུ་ཁུངས་བསྐྱིལ་གསོག་ས་ཁུལ་གྱི་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ནས་མཚོ་སྔོན་པོའི་སྐྱེ་ཁམས་བདེ་འཇགས་ལ་འགན་ལེན་ཏན་ཏིག་བྱེད་དགོས།
དོན་ཚན་སོ་གཉིས་པ། རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་སྐྱེ་དངོས་སྣ་མང་རང་བཞིན་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་དང་། སྲུང་སྐྱོབ་མ་ལག་དང་དྲ་རྒྱ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ། ཕྱི་ནས་ཡོང་བའི་སྐྱེ་དངོས་ ཀྱི་གནོད་པ་འགོག་བཅོས་བཅས་བྱས་ནས་སྐྱེ་ཁམས་བདེ་འཇགས་དང་སྐྱེ་ཁམས་དོ་མཉམ་ཡོང་བར་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་དགོས།
རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་རི་སྐྱེས་སྲོག་ཆགས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱ་བའི་ལམ་སྲོལ་བཙུགས་ནས་འཐུས་སྒོ་ཇེ་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། ཁྲིམས་འགལ་གྱིས་རི་སྐྱེས་སྲོག་ཆགས་རྔོན་པ་དང་ཉོ་ཚོང་བྱེད་པ་གཏན་འགོག རི་སྐྱེས་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་ཤ་གང་བྱུང་དུ་ཟ་བའི་སྲོལ་ངན་མེད་པར་བཟོས་ནས་རིགས་སོ་སོའི་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཚེ་སྲོག་བདེ་འཇགས་དང་གཟུགས་གཞི་བདེ་ཐང་འགན་ལེན་བྱེད་དགོས།
དོན་ཚན་སོ་གསུམ་པ། རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་འགན་འཁྲི་དངོས་འབེབས་བྱས་ནས་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་དཔྱད་ཞིབ་སྐོར་གྱི་གཟེངས་བསྟོད་ཆད་གཅོད་ལམ་ལུགས་འཛུགས་པ་དང་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས།
དོན་ཚན་སོ་བཞི་བ། རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཁྲིམས་ལྟར་ཉེན་མེད་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་པའི་འགན་འཁྲིའི་ལམ་ལུགས་ལག་བསྟར་བྱས་ནས་ཉེན་མེད་ཐོན་སྐྱེད་སྐོར་གྱི་དྲིལ་བསྒྲག་སློབ་གསོ་དང་ཉེན་མེད་ཐོན་སྐྱེད་ལ་ལྟ་སྐུལ་དང་དོ་དམ་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ་མི་དམངས་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཚེ་སྲོག་དང་རྒྱུ་ནོར་གྱི་བདེ་འཇགས་འགན་སྲུང་བྱེད་དགོས།
དོན་ཚན་སོ་ལྔ་བ། རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཁ་གཏད་རོགས་སྐྱོར་སྲིད་ཇུས་ལྟར་ཁ་གཏད་རོགས་སྐྱོར་ས་ཁུལ་དང་ཐོན་ལས་མཉམ་གཉེར་དང་། རྩོལ་ལས་རོགས་གཉེར། ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་ཕན་ཚུན་གཏོང་རེས་བཅས་བྱེད་པར་ཤུགས་བསྣན་ནས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་བྱ་གཞག་རྣམས་འཕེལ་རྒྱས་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།
ཁ་གཏད་རོགས་སྐྱོར་ས་ཁུལ་གྱི་རོགས་སྐྱོར་མ་དངུལ་དེ་གཙོ་བོ་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་དམངས་འཚོའི་ལས་དོན་འཕེལ་རྒྱས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པའི་ཕྱོགས་སུ་བཀོལ་དགོས། 
དོན་ཚན་སོ་དྲུག་པ། རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཁྲིམས་ལྟར་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་ནོར་སྲིད་ལ་དོ་དམ་དང་རང་བདག་གིས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་ལ་དབང་བའི་ནོར་སྲིད་ཡོང་སྒོ་བཀོད་སྒྲིག་དང་བེད་སྤྱོད་བྱེད་དགོས། ནོར་སྲིད་སྔོན་རྩིས་ལག་བསྟར་བྱེད་པའི་བརྒྱུད་རིམ་ཁྲོད་དུ་ཡོང་སྒོའི་ཚད་བརྒལ་དང་འགྲོ་སྒོའི་འཕྲོ་ལྷག་མ་དངུལ་རང་མཚམས་ཀྱིས་བཀོད་སྒྲིག་བྱས་ནས་བེད་སྤྱོད་བྱེད་དགོས།  
དོན་ཚན་སོ་བདུན་པ། རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཁབ་དང་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་གྱི་དཔྱ་ཁྲལ་ཆག་ཡང་དང་རྩ་ཆག་གི་གཟིགས་སྐྱོང་སྲིད་ཇུས་གཞིར་བཟུང་ནས། རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་ནོར་སྲིད་ཡོང་སྒོར་གཏོགས་པའི་ཁྲལ་བསྡུ་ཐད་ལྟ་སྐྱོང་དང་སྐུལ་ལྕག་བྱེད་དགོས་པའི་ལས་གཞིའི་རིགས་ཀྱི་དཔྱ་ཁྲལ་འཕྲི་གཅོག་བྱེད་ན། མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་ལ་ཞུས་ནས་ཆོག་མཆན་བཀོད་རྗེས་དཔྱ་ཁྲལ་འཕྲི་གཅོག་གི་བྱ་བ་ལག་ཏུ་བསྟར་དགོས། 
དོན་ཚན་སོ་བརྒྱད་པ། རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་དངུལ་རྩའི་སྒྲིག་གཞིས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་ལས་དོན་ཁག་གི་འཕེལ་རྒྱས་ཐད་ཀྱི་ཡིད་རྟོན་དངུལ་བུན་གཏོང་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བར་བསྔགས་སྐུལ་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་ཏེ། ས་གནས་དེ་གའི་ཁེ་ལས་ཀྱི་ལུགས་མཐུན་དགོས་མཁོ་སྐོང་རྒྱུར་རྒྱབ་སྐྱོར་ཧུར་ཐག་བྱེད་དགོས།  དོན་ཚན་སོ་དགུ་བ། རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་སློབ་གསོ་དམིགས་བཀར་སྔོན་སྤེལ་གྱི་འཐབ་ཇུས་རྒྱུན་འཁྱོངས་དང་། སློབ་སྔོན་སློབ་གསོ་ལེགས་པར་གཉེར་བ། འོས་འགན་སློབ་གསོ་སྲ་བརྟན་དུ་གཏོང་བ། མཐོ་རིམ་སློབ་འབྲིང་གི་སློབ་གསོ་ཁྱབ་གདལ་དུ་གཏོང་བ། མཐོ་རིམ་དང་འབྲིང་རིམ་ལས་རིགས་སློབ་གསོ་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་བ། དམིགས་བསལ་སློབ་གསོར་མཐོང་ཆེན་བྱེད་པ། རྒྱུན་མཐུད་སློབ་གསོ་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་བར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པ། སློབ་གསོ་དང་སློབ་ཁྲིད་བསྒྱུར་བཅོས་ཟབ་སྤེལ་བཅས་བྱེད་དགོས།
དོན་ཚན་བཞི་བཅུ་བ། རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སློབ་གསོའི་བྱེད་ཕྱོགས་དང་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་གཏན་ཁེལ་ལྟར། རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་སློབ་གསོའི་འཆར་འགོད་དང་རིམ་པ་དང་རིགས་སོ་སོའི་སློབ་གྲྭའི་འཛུགས་གཉེར། སློབ་ཡུན། སློབ་སྒྲུབ་རྣམ་པ། སློབ་ཁྲིད་ནང་དོན། སློབ་ཁྲིད་སྐད་རིགས་དང་སློབ་སྡུད་བྱེད་ཐབས་བཅས་ཐག་གཅོད་དགོས། 
དོན་ཚན་ཞེ་གཅིག་པ། རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་དགེ་རྒན་གྱི་བསམ་བློ་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སློབ་གསོ་དང་ལས་སྒོའི་གསོ་སྦྱོང་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། དགེ་རྒན་གྱི་ཁྲིམས་མཐུན་ཁེ་དབང་སྲུང་སྐྱོང་དང་འགན་སྲུང་། དགེ་རྒན་གྱི་ལས་སྒྲུབ་ཆ་རྐྱེན་དང་འཚོ་བའི་ཆ་རྐྱེན་ལེགས་བཅོས། དགེ་རྒན་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་གོ་གནས་མཐོ་རུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱེད་དགོས།
དོན་ཚན་ཞེ་གཉིས་པ། རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱིས་རང་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་དང་ཡི་གེ་བཀོལ་ནས་སློབ་གསོ་མྱོང་བའི་ཁེ་དབང་ལ་བརྩི་འཇོག་དང་འགན་སྲུང་བྱེད་དགོས།
རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་ཁྱབ་སྤྱོད་བྱེད་པའི་སྤྱི་སྐད་དང་ཚད་ལྡན་རྒྱ་ཡིག་ཁྱབ་གདལ་དང་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་དགོས། 
རང་སྐྱོང་ཁུལ་ནང་གི་རྒྱལ་ཁབ་ལས་ཁུངས་དང་ཁེ་ལས་དོན་ལས་སྡེ་ཚན་སོགས་གྱི་གཞུང་ཐམ་དང་། སྒོ་བྱང་། མཚོན་རྟགས་སོགས་སུ་རྒྱ་བོད་ཡིག་རིགས་གཉིས་སྤྱོད་དགོས།
དོན་ཚན་ཞེ་གསུམ་པ། རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཚན་རིག་ལག་རྩལ་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བའི་འཆར་འགོད་བཟོ་བ་དང་། ཚན་རིག་ལག་རྩལ་ལ་མ་དངུལ་འཇོག་པའི་ནང་རྐྱེན་འཐུས་སྒོ་ཇེ་ཚང་དུ་གཏོང་བ། ཚན་རིག་ཞིབ་འཇུག་དང་ལག་རྩལ་གསར་སྤེལ་བྱེད་པར་བསྔགས་སྐུལ་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པ། ཚན་རིག་ལག་རྩལ་གྱི་ཤེས་བྱ་ཁྱབ་གདལ་དུ་གཏོང་བ། ཚན་རིག་ལག་རྩལ་གྱི་མཉམ་ལས་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ནས་ཚན་རྩལ་གྱི་གྲུབ་འབྲས་འཕོ་འགྱུར་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།
རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཁེ་ལས་ཀྱི་ལག་རྩལ་གསར་གཏོད་དང་། ལག་རྩལ་བསྒྱུར་བཀོད། ལག་རྩལ་ཡར་ཐོན་བཅས་ཡོང་བར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས། 
རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཚན་རིག་ཞིབ་འཇུག་དང་། ཚན་རིག་ཤེས་བྱ་ཁྱབ་གདལ། ཉེར་སྤྱོད་ལག་རྩལ་ཁྱབ་གདལ་བེད་སྤྱོད་ཁྲོད་གྲུབ་འབྲས་མངོན་གསལ་བླངས་པའི་སྡེ་ཚན་དང་མི་སྒེར་ལ་གཟེངས་བསྟོད་དང་བྱ་དགའ་སྟེར་དགོས། 
དོན་ཚན་ཞེ་བཞི་བ། རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་མི་རིགས་ཀྱི་ཕུལ་བྱུང་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་སྲུང་སྐྱོབ་དང་རྒྱུན་འཛིན་དང་། མི་རིགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་རྩོམ་རིག་སྒྱུ་རྩལ་དང་། གསར་འགྱུར་དཔེ་སྐྲུན། རླུང་འཕྲིན་དང་གློག་བརྙན་བརྙན་འཕྲིན། ཆ་འཕྲིན་དྲ་བ། སྨྱན་སྦྱོར་གསར་བ་སོགས་རིག་གནས་ལས་དོན་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་དགོས། མི་རིགས་ཀྱི་རིག་གནས་ཐོན་ཁུངས་སྔོག་འདོན་དང་སྲུང་སྐྱོབ་བྱས་ནས་མི་རིགས་ཀྱི་རིག་གནས་ཐོན་ལས་གསོ་སྐྱོང་དང་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་དགོས།
རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། རིག་རྩལ་གསར་རྩོམ་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་དང་མི་རིགས་དང་དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་རིག་གནས་རྒྱུན་འཛིན་མི་སྣ་གསོ་སྐྱོང་། ཚབ་མཚོན་རང་བཞིན་གྱི་རྒྱུན་འཛིན་པས་རྒྱུན་འཛིན་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་བར་རྒྱབ་སྐྱོར་བཅས་བྱེད་དགོས།
དོན་ཚན་ཞེ་ལྔ་བ། རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ལུས་རྩལ་ལས་དོན་དང་ལུས་རྩལ་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ་དང་། མི་རིགས་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་ལུས་རྩལ་རྣམ་གྲངས་སྔོག་འདོན་དང་། སྲུང་སྐྱོབ། ཁྱབ་སྤེལ་བཅས་བྱེད་པ། དམངས་ཡོངས་ལུས་སྦྱོང་དང་མི་རིགས་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་ལུས་རྩལ་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་བ་བཅས་བྱས་ནས་རིགས་སོ་སོའི་མང་ཚོགས་ཀྱི་ལུས་ཕུང་རྒྱུ་ཟུངས་དང་བདེ་ཐང་གི་ཆུ་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་དགོས།
དོན་ཚན་ཞེ་དྲུག་པ། རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་སྨན་བཅོས་འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་ཐོན་ཁུངས་ལེགས་སྒྱུར་སྡེབ་སྒྲིག་དང་། སྨན་བཅོས་འཕྲོད་བསྟེན་ཞབས་ཞུའི་མ་ལག་དང་དེའི་ཚད་ལྡན་ཅན་གྱི་འཛུགས་སྐྲུན་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ། སྨན་བཅོས་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཞབས་ཞུའི་ཆུ་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ནས་རིགས་སོ་སོའི་མང་ཚོགས་ཀྱི་སྨན་བཅོས་འཕྲོད་བསྟེན་ཞབས་ཞུའི་དགོས་མཁོ་སྐོང་དགོས།
རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་འཕྲོད་བསྟེན་ནད་རིགས་སྔོན་འགོག་ཚོད་འཛིན་མ་ལག་འཛུགས་སྐྱོང་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ནས་འགོ་ནད་དང་། ས་གནས་ཀྱི་ནད་ཡམས། མཐོ་སྒང་གི་ནད་སོགས་ནད་རིགས་ཀྱི་འགོག་བཅོས་ནུས་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས།
རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་སྐྱེས་མ་དང་བྱིས་པའི་བདེ་སྲུང་གི་བྱ་བར་ཤུགས་བསྣན་ཏེ་སྐྱེས་མ་དང་བྱིས་པའི་བདེ་སྲུང་ཞབས་ཞུའི་ནུས་པ་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། 
དོན་ཚན་ཞེ་བདུན་པ། རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཁྲིམས་ལྟར་ཐོལ་བྱུང་གི་སྤྱི་བའི་འཕྲོད་བསྟེན་དོན་རྐྱེན་གྱི་འཚུབ་བསྟུན་སྔོན་ཇུས་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པར་གཏན་འབེབས་དང་། ཐོལ་བྱུང་གི་སྤྱི་ཁྱབ་འཕྲོད་བསྟེན་དོན་རྐྱེན་གྱི་གནོད་འཚེ་སྔོན་འགོག་དང་། ཚོད་འཛིན། མེད་པར་བཟོ་བ་བཅས་བྱས་ཏེ། མང་ཚོགས་ཀྱི་ལུས་ཁམས་བདེ་ཐང་དང་ཚེ་སྲོག་བདེ་འཇགས་ལ་འགན་སྲུང་དང་། རྒྱུན་ལྡན་གྱི་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་སྒྲིག་ལམ་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་དགོས།
དོན་ཚན་ཞེ་བརྒྱད་པ། རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་བོད་ལུགས་གསོ་རིག་སྨན་རྫས་ལས་དོན་གོང་འཕེལ་གཏོང་བ་དང་། བོད་ལུགས་གསོ་རིག་སྨན་རྫས་ཀྱི་ཤེས་ལྡན་པ་གསོ་སྐྱོང་བྱས་ཏེ་བོད་ལུགས་གསོ་རིག་སྨན་རྫས་ཐོན་ལས་གོང་འཕེལ་གཏོང་རྒྱུར་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་དགོས།
དོན་ཚན་ཞེ་དགུ་བ། རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ལས་ཞུགས་ལས་གཏོད་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་སྐོར་གྱི་དངུལ་གཏོང་ནང་རྐྱེན་འཛུགས་པ་དང་། ལས་ཞུགས་ལས་གཏོད་ལ་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་པའི་སྲིད་ཇུས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས།
དོན་ཚན་ལྔ་བཅུ་བ། རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་སྤྱི་ཚོགས་འགན་བཅོལ་ལམ་ལུགས་དངོས་འབེབས་དང་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། མི་བཀོལ་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཁྲིམས་ལྟར་ངལ་རྩོལ་པར་རྒན་གསོའི་འགན་བཅོལ་དང་། སྨན་བཅོས་འགན་བཅོལ། ལས་ཤོར་འགན་བཅོལ། ལས་རྨས་འགན་བཅོལ། བུ་བཙའི་འགན་བཅོལ་སོགས་སྤྱི་ཚོགས་འགན་བཅོལ་དང་སྡོད་ཁང་སྤྱི་གསོག་མ་དངུལ་འཇལ་སྤྲོད་བྱེད་པར་ལྟ་སྐུལ་བྱེད་པ། ལས་བཟོ་བའི་གླ་ཕོགས་དམའ་ཤོས་ཀྱི་ཚད་གཞིའི་ལམ་ལུགས་ལག་བསྟར་བྱེད་པ་མ་ཟད། དཔལ་འབྱོར་གོང་དུ་འཕེལ་བ་དང་བསྟུན་ནས་འགན་སྲུང་ཆུ་ཚད་རིམ་བཞིན་མཐོ་རུ་གཏོང་དགོས།
དོན་ཚན་ང་གཅིག་པ། རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཤེས་ལྡན་མི་སྣར་བརྟེན་ནས་ཁུལ་སྟོབས་ལྡན་དུ་བསྒྱུར་བའི་འཐབ་ཇུས་ལག་བསྟར་དང་། ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་པར་མཐོང་ཆེན། ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་ནང་འདྲེན་དང་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་ཤུགས་ཆེར་གཏོང་། གསར་གཏོད་ཅན་དང་། མང་ནུས་ཅན། ལག་ལེན་ཅན་བཅས་ཀྱི་ཤེས་ལྡན་མི་སྣའི་དཔུང་ཁག་འཛུགས་སྐྱོང་བཅས་བྱས་ནས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་བར་ཤེས་ལྡན་མི་སྣའི་མཐུན་རྐྱེན་བསྒྲུབ་དགོས། 
རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཤེས་ལྡན་མི་སྣའི་འཁོར་རྒྱུག་ནང་རྐྱེན་བཙུགས་ནས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། ཤེས་ལྡན་མི་སྣས་དཀའ་ཚེགས་ཆེ་བའི་བས་མཐའི་ས་ཁུལ་དང་གཞི་རིམ་གྱི་ལས་ཡུལ་དང་བོར་ཞབས་འདེགས་ཞུ་བར་བསྔགས་སྐུལ་དང་ཁྲིད་སྟོན་བྱེད་དགོས།
དོན་ཚན་ང་གཉིས་པ། རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཤེས་ལྡན་མི་སྣའི་དཔུང་ཁག་ལ་སྐུལ་ལྕག་བྱེད་པའི་ནང་རྐྱེན་བཙུགས་ནས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། ཤེས་ལྡན་མི་སྣའི་གདེང་འཇོག་དང་ཞབས་ཞུའི་འགན་སྲུང་མ་ལག་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ། ཤེས་ལྡན་མི་སྣའི་ལས་སྒྲུབ་ཁོར་ཡུག་དང་འཚོ་བའི་ཆ་རྐྱེན་ལེགས་བཅོས་བཅས་བྱེད་དགོས།
རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་འཛུགས་སྐྲུན་ཁྲོད་བྱས་རྗེས་འབུར་ཐོན་བཞག་པའི་ཤེས་ལྡན་མི་སྣར་བྱ་དགའ་སྟེར་དགོས།
རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ལས་ཁུངས་དང་། ཁེ་ལས་དོན་ལས་སྡེ་ཚན། སྤྱི་ཚོགས་ཚོགས་པ། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རྩ་འཛུགས་གཞན་དག་བཅས་ཀྱིས་ལས་བྱེད་མི་སྣ་སྡུད་སྐབས་ཁྱིམ་ཐོ་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་ཁོངས་སུ་ཡོད་པའི་སྡོད་དམངས་དང་དེའི་བུ་ཕྲུག་ལ་ལྟ་རྟོག་འོས་འཚམ་བྱེད་དགོས།
དོན་ཚན་ང་གསུམ་པ། རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཁྲིམས་བཀོད་གུང་སེང་དང་ས་བབ་མཐོ་བའི་ས་ཁུལ་གྱི་གུང་སེང་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་ལས་བཟོ་བའི་ཕོགས་ལྡན་གུང་གསེང་ལམ་ལུགས་ལག་བསྟར་བྱེད་པ་དང་། ལས་བཟོ་བར་དུས་བཀག་ལྟར་གཟུགས་པོར་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་པའི་ལམ་ལུགས་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས། དོན་ཚན་ང་བཞི་བ། རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཏང་ཨུས་འགོ་ཁྲིད་པ་དང་། སྲིད་གཞུང་གིས་འགན་འཁུར་བ། དམངས་གཙོའི་གྲོས་མོལ། སྤྱི་ཚོགས་མཐུན་སྡེབ། སྤྱི་དམངས་ནང་དུ་ཞུགས་པ། ཁྲིམས་སྐྱོང་འགན་ལེན། ཚན་རྩལ་གྱིས་འདེགས་སྐྱོར་བཅས་བྱེད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་མ་ལག་རྒྱུན་འཁྱོངས་དང་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་མ་ལག་དང་བཅོས་སྐྱོང་ནུས་པ་དེང་རབས་ཅན་དུ་བསྒྱུར་བའི་བྱ་གཞག་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ། སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་སྤྱི་ཚོགས་ཅན་དང་། ཁྲིམས་སྐྱོང་ཅན། རིག་ནུས་ཅན། ཆེད་ལས་ཅན་བཅས་ཀྱི་ཆུ་ཚད་མཐོ་རུ་བཏང་སྟེ། མཉམ་སྐྲུན་མཉམ་བཅོས་མཉམ་སྤྱོད་བཅས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་གི་རྣམ་པ་བསྐྲུན་དགོས། 
རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་རང་སྐྱོང་དང་། ཁྲིམས་སྐྱོང་། སྤྱོད་སྐྱོང་བཅས་ཟུང་འབྲེལ་བྱེད་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་གཞི་རིམ་བཅོས་སྐྱོང་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། སྡོད་དམངས་སྤྱི་ཆིངས་དང་། སྡེ་སྲོལ་དམངས་ཆིངས། དགོན་སྡེའི་སྒྲིག་ལམ་སོགས་གཞི་རིམ་བཅོས་སྐྱོང་ལམ་ལུགས་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་ནས་གཞི་རིམ་མང་ཚོགས་ཀྱི་རང་ངོས་བཅོས་སྐྱོང་ནུས་པ་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས།
དོན་ཚན་ང་ལྔ་བ། རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ཡར་ཐོན་གྱི་སློབ་གསོ་གཏིང་ཟབ་ཏུ་སྤེལ་བ་དང་། རིགས་སོ་སོའི་མང་ཚོགས་དང་ལྷག་པར་དུ་གཞོན་ནུ་ལོ་ཆུང་ལ་ཡང་དག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལྟ་བ་དང་། མི་རིགས་ཀྱི་ལྟ་བ། ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ལྟ་བ། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ལྟ་བ། རིག་གནས་ཀྱི་ལྟ་བ་བཅས་བརྟན་པོ་འཛུགས་པར་སློབ་གསོ་དང་ཁྲིད་སྟོན་བྱས་ཏེ། མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ཡར་ཐོན་གྱི་བསམ་བློའི་རྨང་གཞི་བརྟན་པོ་འཛུགས་དགོས།
དོན་ཚན་ང་དྲུག་པ། རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་སྤྱི་ཚོགས་བརྟན་ལྷིང་སྲུང་སྐྱོང་གི་འགོ་ཁྲིད་སྒྲིག་སྲོལ་དང་བྱ་བའི་ལམ་སྲོལ་བཙུགས་ནས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་བརྟན་ལྷིང་སྲུང་སྐྱོང་གི་འགན་འཁྲིའི་ལམ་ལུགས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ། སྤྱི་ཚོགས་བརྟན་ལྷིང་སྲུང་སྐྱོང་གི་འགན་འཁྲི་ལྟ་སྐུལ་ལམ་ལུགས་དང་འགན་འཁྲི་བདའ་འདེད་ལམ་ལུགས་དངོས་འབེབས་བཅས་བྱེད་དགོས། 
དོན་ཚན་ང་བདུན་པ། རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཏང་གི་ཆོས་དད་རང་མོས་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལག་ལེན་མཐར་ཕྱིན་བྱས་ཏེ་སྤྱི་དམངས་ཀྱི་ཆོས་དད་རང་མོས་འགན་སྲུང་བྱེད་དགོས། རྩ་འཛུགས་དང་མི་སྒེར་སུས་ཀྱང་བཙན་ཤེད་ཀྱིས་སྤྱི་དམངས་ལ་ཆོས་དད་བྱེད་དུ་འཇུག་པའམ་ཆོས་དད་བྱེད་དུ་མི་འཇུག་པ་བྱེད་མི་ཆོག་པ་དང་། ཆོས་དད་ཡོད་པའི་སྤྱི་དམངས་སམ་ཆོས་དད་མེད་པའི་སྤྱི་དམངས་ལ་མཐོང་ཆུང་བྱེད་མི་ཆོག
རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཁྲིམས་ལྟར་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་ལ་དོ་དམ་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། ཆོས་ལུགས་ཀྲུང་གོ་ཅན་དང་ཁྲིམས་སྐྱོང་ཅན་གྱི་ཁ་ཕྱོགས་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། ཆོས་ལུགས་དེ་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་དང་མཐུན་པོ་ཡོང་བར་ཁྲིད་སྟོན་ཧུར་ཐག་བྱེད་དགོས། 
དོན་ཚན་ང་བརྒྱད་པ། རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཁ་ཕྲལ་ལ་ངོ་རྒོལ་དང་སིམ་འཛུལ་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱེད་པའི་འཐབ་རྩོད་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ་དང་། མཉམ་སྦྲེལ་དྲ་རྒྱ་དང་། དཔེ་དེབ། ཚགས་པར། དུས་དེབ། སྒྲ་བརྙན་ཐོན་རྫས། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འབྲེལ་འདྲིས་མཉེན་ཆས་སོགས་སྤེལ་གཞི་ལ་བརྟེན་ནས། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ལ་གནོད་འཚེ་གཏོང་བ་དང་། མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ལ་གཏོར་བཤིག་གཏོང་བ། ཆོས་ལུགས་འཚབ་སྐྱོད་ལ་ངན་སྐུལ་བྱེད་པ། ཐལ་སྤྱོད་བསམ་བློ་སྒྲོག་སྤེལ་བྱེད་པ། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྒྲིག་ལམ་དཀྲུག་པ་བཅས་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་གཏན་འགོག་བྱེད་དགོས།
རྩ་འཛུགས་གང་དང་མི་སྒེར་སུས་ཀྱང་ཆོས་ལུགས་ཐལ་སྐྱོད་རིང་ལུགས་འུད་སྒྲོག་དང་། རྒྱབ་སྐྱོར། རོགས་རམ་བཅས་བྱེད་མི་ཆོག་པ་དང་། ཆོས་ལུགས་བེད་སྤྱད་ནས་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ལ་གཏོར་བརླག་དང་། རྒྱལ་ཁབ་ཁ་ཕྲལ་གཏོང་བ་དང་། འཇིགས་སྐུལ་བྱ་འགུལ་སྤེལ་བ་བཅས་བྱེད་མི་ཆོག  
དོན་ཚན་ང་དགུ་བ། རྩ་འཛུགས་དང་མི་སྒེར་སུས་ཀྱང་ཆོས་ལུགས་བེད་སྤྱད་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྒྲིག་ལམ་ལ་གཏོར་བཤིག་གཏོང་བ་དང་། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ལ་གནོད་འཚེ་གཏོང་བ། སྤྱི་དམངས་ཀྱི་ལུས་ཁམས་བདེ་ཐང་ལ་གནོད་འཚེ་གཏོང་བ། སྤྱི་དམངས་ཀྱི་གཉེན་སྒྲིག་རང་དབང་ལ་ཐེ་གཏོགས་བྱེད་པ། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཁྲིམས་འཛིན་དང་སློབ་གསོའི་ལམ་ལུགས་ལ་བར་ཆད་གཏོང་བ། དེ་བཞིན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཁེ་ཕན་དང་། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་བའི་ཁེ་ཕན། སྤྱི་དམངས་ཀྱི་ཁྲིམས་མཐུན་ཁེ་དབང་བཅས་ལ་གནོད་འཚེ་གཏོང་བའི་བྱེད་སྒོ་གཞན་དག་སྤེལ་བ་གཏན་འགོག་བྱེད་དགོས།
ཆོག་མཆན་མ་ཐོབ་པར་རྩ་འཛུགས་གང་དང་མི་སྒེར་སུ་ཞིག་གིས་ཀྱང་དགོན་སྡེ་ལྷ་ཁང་སོགས་ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་གནས་སུ་སློབ་གྲྭ་དང་སློབ་གསོའི་ལས་ཁུངས་གཞན་དག་བཙུགས་མི་ཆོག
དོན་ཚན་དྲུག་ཅུ་བ། རང་སྐྱོང་ཁུལ་ནང་ཁུལ་གྱི་དགོན་སྡེ་དང་། ལྷ་ཁང་། ཆོས་ཁང་བཅས་ཀྱིས་ཁྲིམས་ལྟར་ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྒྱལ་དར་སྒྲེང་དགོས།
དོན་ཚན་རེ་གཅིག་པ། ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་གནས་སུ་རྩིག་དངོས་བསྐྱར་བཟོ་དང་བཞེང་སྐྲུན་བྱེད་ན། དེ་ཉིད་གནས་སའི་རྫོང་རིམ་པ་ཡན་གྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་གི་ཆོག་མཆན་ཐོབ་རྗེས། ཁྲིམས་ལྟར་འཆར་འགོད་དང་འཛུགས་སྐྲུན་སོགས་ཀྱི་འགྲོ་ལུགས་བསྒྲུབ་དགོས། 
ཆོས་ལུགས་རྩིག་བཟོ་ཐད་ནས་ངེས་པར་དུ་ཀྲུང་གོ་ཅན་གྱི་ཁྱད་ཆོས་རྒྱུན་འཁྱོངས་དང་མཚོན་པར་བྱེད་དགོས།
དོན་ཚན་རེ་གཉིས་པ། རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་གཅིག་གྱུར་འགོ་ཁྲིད་དང་། ཕྱོགས་བསྡུས་མཐུན་སྦྱོར། རིགས་དབྱེ་དོ་དམ། རིམ་དབྱེ་འགན་འཁུར། ཁོངས་གཏོགས་དོ་དམ་བཅས་ཀྱི་འཕྲལ་སྡོམ་དོ་དམ་སྒྲིག་སྲོལ་གྱི་འཐུས་སྒོ་ཇེ་ཚང་དུ་བཏང་ནས་ཐོལ་བྱུང་དོན་རྐྱེན་ལ་ཁ་གཏད་གཅོག་ནུས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་ཐོལ་བྱུང་དོན་རྐྱེན་སྔོན་འགོག་དང་ཉུང་དུ་གཏོང་དགོས།
རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་རང་བྱུང་གནོད་འཚེའི་སྔོན་བརྡ་དང་འཕྲལ་སྡོམ་ནང་རྐྱེན་བཙུགས་ནས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། ལྟ་ཞིབ་ཚད་ལེན་དང་སྔོན་ཟོན་ཆུ་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་བ། འཕྲལ་སྡོམ་ཐག་གཅོད་བྱེད་ནུས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ། རང་བྱུང་གནོད་འཚེའི་སྔོན་བརྡ་དང་འཕྲལ་སྡོམ་བྱ་བ་ཚན་རིག་ཅན་དང་ཚད་ལྡན་ཅན་དུ་འགྱུར་རྒྱུར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ནས་མི་དམངས་ཀྱི་ཚེ་སྲོག་དང་རྒྱུ་ནོར་གྱི་བདེ་འཇགས་འགན་ལེན་བྱེད་དགོས།
རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་འཕྲལ་སྡོམ་རོགས་སྐྱོར་དཔུང་ཁག་འཛུགས་སྐྱོང་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། མེ་གསོད་རོགས་སྐྱོབ་དཔུང་ཁག་དང་། ལས་རིགས་དང་ཁེ་ལས་ཀྱི་ཆེད་བསྐོས་རོགས་སྐྱོབ་དཔུང་ཁག དང་བླངས་པའི་དཔུང་ཁག་བཅས་མཉམ་དུ་སྦྱོང་བརྡར་དང་། རོགས་སྐྱོབ་མཉམ་ལས་བྱེད་པའི་ལམ་སྲོལ་བཙུགས་ཏེ་གནོད་འཚེ་དང་བྱུར་ཉེས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རོགས་སྐྱོབ་བྱེད་ནུས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། 
དོན་ཚན་རེ་གསུམ་པ། རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་རྒྱལ་སྲུང་སྐུལ་སློང་གི་ནུས་པ་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། དམག་ཞབས་ལམ་ལུགས་དངོས་འབེབས་ནན་པོ་བྱེད་པ། རྒྱལ་སྲུང་རྗེས་གྲབས་སྟོབས་ཤུགས་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ་བཅས་བྱས་ནས་དམག་དམངས་མཉམ་འདྲེས་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་ཧུར་ཐག་གཏོང་དགོས། དོན་ཚན་རེ་བཞི་བ། ལོ་རེའི་ཟླ8པའི་ཚེས1ཉིན་ནི་རང་སྐྱོང་ཁུལ་དབུ་བརྙེས་པའི་དྲན་གསོ་ཉིན་མོ་ཡིན་ཞིང་ཉིན་གཅིག་ལ་ངལ་གསོའི་གནང་བ་སྟེར་དགོས། 
བོད་ལུགས་ལོ་སར་དང་སྨྱུང་གྲོལ་དུས་ཆེན་སོགས་མི་རིགས་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་དུས་ཆེན་ལ་གནང་བ་སྟེར་བའི་བྱེ་བྲག་གི་དུས་ཡུན་ནི་རང་སྐྱོང་ཁུལ་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་ལོགས་སུ་གཏན་འབེབས་བྱེད་དགོས། 
དོན་ཚན་རེ་ལྔ་བ། སྲོལ་ཡིག་འདི་རང་སྐྱོང་ཁུལ་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གིས་འགན་ཁུར་ནས་འགྲེལ་བཤད་བྱེད་དགོས། 
དོན་ཚན་རེ་དྲུག་པ། སྲོལ་ཡིག་འདི2020ལོའི་ཟླ5བའི་ཚེས1ཉིན་ནས་བཟུང་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས། 
མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གིས《མཚོ་ལྷོ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་རང་སྐྱོང་སྲོལ་ཡིག(བཟོ་བཅོས)》ལ་ཆོག་མཆན་བཀོད་པའི་སྐོར་གྱི་གྲོས་ཆོད།
（2020ལོའི་ཟླ3པའི་ཚེས25ཉིན་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་བཅུ་གསུམ་པའི་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གི་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས་བཅོ་ལྔ་བའི་ཐོག་གྲོས་འཆམ་བྱུང་།）
མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་སྐབས་བཅུ་གསུམ་པའི་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གི་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས་བཅོ་ལྔ་བའི་སྟེང་ཐག་གཅོད་བྱས་དོན།《མཚོ་ལྷོ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་རང་སྐྱོང་སྲོལ་ཡིག(བཟོ་བཅོས)》ལ་ཆོག་མཆན་བཀོད་པ་ཡིན་ལ། མཚོ་ལྷོ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གིས་ཁྱབ་བསྒྲགས་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས།