བོད་ཀྱི་སྨན་རྩིས་མཁས་པ་བྱམས་པ་འཕྲིན་ལས་མཆོག་སྐུ་གཤེགས་པ།

            ཚན་རིག་ཞིབ་འཇུག་གི་ལས་ཀར་ཁོང་གིས་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་མཐོང་ཆེན་དང༌། རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བ་ཙམ་མ་ཟད་ཁོང་སྐུ་ངོ་མས་སྔ་རྗེས་སུ་རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པ་དང༌། ཞིང་ཆེན་རིམ་པའི་ཚན་རིག་ཞིབ་འཇུག་གི་རྣམ་གྲངས་བཞི་ཙམ་ལ་མཛུབ་འཁྲིད་དང་ཐད་ཀར་གྲོས་འགོ་སོགས་བཏོན་གནང་ཡོད། དཔེར་ན་བོད་སྨན་གྱི་སྨན་བཅོས་བྱས་པའི་ཕོ་རུབ་ཀྱི་ནད་གཞི་དང༌། མཆིན་ནད་ལྡེམ་བུ་（乙型肝炎）སོགས་ལ་ཞིབ་འཇུག་གནང་བར་བརྒྱ་ཆ96ཙམ་གྱི་ཕན་འབྲས་མངོན་གསལ་ཅན་ཐོན་པར་ནད་པ་མང་ཚོགས་ཀྱིས་ཡིད་ཆེས་དང་བསྔགས་བརྗོད་ཅི་ཆེ་ཐོབ་པ་དང་སྦྲགས་རྒྱལ་ཁབ་འཕྲོད་བསྟེན་པུའུ་ཡི་བྱ་དགའ་ཡང་གནང་ཡོད། བོད་སྨན་སྲོ་ལོ་དམར་པོ་དང་བདུད་རྩི་རྟགས་ཅན་གཉིས་ནི་བོད་ལྗོངས་ཀྱི་ས་གནས་མང་ཆེ་བར་ཐོན་ཁུངས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པོ་ཡོད་པོ་དང༌། ལྷག་ཏུ་དུས་རབས་བདུན་པ་དང་བརྒྱད་པའི་ནང་གི་བོད་ལུགས་སྨན་རྫས་རིག་པའི་ཡིག་ཆའི་ནང་དུ་འཁོད་ཡོད་ལ་མེས་པོ་རིམ་བྱོན་རྣམ་པས་ལག་ལེན་དངོས་ཀྱི་ནང་བེད་སྤྱོད་བྱས་པར་ཕན་འབྲས་བཟང་པོ་ཐོན་པར་དམིགས་ནས་ས་མཐོའི་དབུགས་མི་ལྡེང་བ་དང༌། རྒས་དཀའ་སྲ་བ། བཅུད་ལེན་བཅས་པར་ཕན་འབྲས་ཆེ་ཚུལ་གཞི་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་དེང་རབས་ཚན་རིག་གི་ཞིབ་འཇུག་བྱས་པའི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་རྒྱལ་ཁབ་རིམ་ པའི་སྨན་རྫས་གསར་གཏོད་ཀྱི་ཐོག་མའི་དཔེ་མཚོན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་ལ། ཐེངས་དང་པོ་རྒྱལ་ཁབ་རང་བྱུང་ཚན་རིག་ཐེབས་རྩའི་རོགས་དངུལ་ཐོབ་ཡོད། 
            ཁོང་གིས་ཚན་རིག་ཞིབ་འཇུག་ཐོག་སྒྲིག་འཛུགས་དང་མཛུབ་འཁྲིད་ཁོ་ན་གནང་བ་མ་ཡིན་པར། ད་དུང་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་དུ་རིག་གཞུང་སྤེལ་རེས་གནང་བ་དང༌། རིག་གཞུང་འབྲེལ་གཏུགས་བཙུགས་པའི་ནང་དུ་རིན་ཐང་བྲལ་བའི་མཛད་རྗེས་བཞག་ཡོད། སྔ་རྗེས་སུ་བལ་ཡུལ་དང༌།འཇར་པན། ཨ་རི་སོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཏུ་རིག་གཞུང་འཆད་འཁྲིད་ལ་བསྐྱོད་གནང་མཛད་པ་མ་ ཟད། འཇར་པན་རང་སྐྱོང་གསོ་རིག་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོ་དང་ཨ་རིའི་ཁ་རོས་ར་ཏོའི་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོ་གཉིས་སུ་ཕྱིས་འབྱུང་མཉམ་ལས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་བཟང་པོ་བཙུགས་གནང་ཡོད། ལྷག་པར་སྤྱི་ལོ1998ལོའི་ནང་བློ་མཐུན་ཅང་ཙེ་མིན་གྱིས་མཚོ་འགག་ཕར་ཚུར་བར་གྱི་རིག་གནས་སྤེལ་རེས་དར་རྒྱས་གཏོང་དགོས་པའི་དགོངས་དོན་ཇི་བཞིན་ལོ་དེའི་ཟླ་བ་དགུ་པའི་ནང་མཁས་དབང་བྱམས་པ་འ ཕྲིན་ལས་ཡོན་ཀྲང་མཆོག་ནས་ཀྲུང་གོའི་ཚོགས་གཙོ་གནང་བའི་འཐུས་མི་དྲུག་ཐའེ་ཝན་དུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཀྲུང་དབྱི་དང་བོད་ལུགས་གསོ་རིག་ཉམས་མྱོང་སྤེལ་རེས་ཚོགས་འདུར་ཞུགས་པ་དང༌། ཚོགས་འདུ་དེའི་དབུ་འཛིན་ལ་མཁས་དབང་བྱམས་པ་འཕྲིན་ལས་མཆོག་བསྐོ་བཞག་བསྩལ། ཁོང་གིས་སྨན་ཐང་བརྒྱད་ཅུའི་ལོ་རྒྱུས་དང་དེར་ཞིབ་འཇུག་བྱས་པའི་མྱོང་ཚོར་སོགས་ཆེད་རྩོམ་ངོ་གྲངས་བཞི་སྒྲོག་སྦྱངས་གནང་བར་ཀྲུང་གོའི་འཐུས་མི་དང་ཕྱི་རྒྱལ་ཀྱི་མཁས་དབང་རྣམ་པས་བསྔགས་བརྗོད་དང་གདེང་འཇོག་ཆེན་པོ་གནང་བ་མ་ཟད། མཁས་དབང་ཡོན་ཀྲང་མཆོག་ལ་མེ་ཏོག་གསོས་པ་དང་སྐུ་ཕྱག་འབུལ་བ་སོགས་བྱས་ནས་བོད་སྨན་ལ་དགའ་ཞེན་དང་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་རྣམ་པ་མཚོན་པར་གནང་གི་འདུག
            མཁས་དབང་བྱམས་པ་འཕྲིན་ལས་མཆོག་ནས་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་སྤྱི་དང་ལྷག་པར་སྨན་རྩིས་རིག་གནས་རྒྱུད་འཛིན་དང་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་རྒྱུའི་ཐད་ཐུགས་ནུས་ཡོད་ཚད་བཏོན་གནང་མཛད་པ་དང་འབྲེལ། ལོ་རབས་བརྒྱད་ཅུའི་ནང་བོད་ལྗོངས་སྨན་རྩིས་ཁང་དུ་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་དུ་སྐད་གྲགས་ཡོད་པའི་སྨན་རྩིས་མཁས་དབང་མཆོག་ཉིད་ནས་གཙོས་པའི་ཡོན་ཀྲང་སྐུ་གཞོན་ཀུན་དགའ་ཕུན་ཚོགས་དང༌། ཡོན་ཀྲང་སྐུ་གཞོན་ཆོས་གྲགས་མཆོག དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་ཐུབ་བསྟན་ཚེ་རིང་མཆོག དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་མི་ཕམ་ཡེ་ཤེས་མཆོག དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་ཡེ་ཤེས་རྒྱན་མཚན་མཆོག དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་ཀརྨ་ཆོས་འཕེལ་མཆོག དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་བསྟན་འཛིན་ཕུན་ཚོགས། དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་སྐུ་གཞོན་ཁྲང་ཀྲང་ཐུབ་བསྟན་སྐལ་བཟང༌། དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་སྐུ་གཞོན་ཡོན་ཀྲང་མཁྱེན་རབ་ནོར་བུའི་སྐུ་ཚ་ངག་དབང་ཕུན་ཚོགས་དང༌། དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་སྐུ་གཞོན་ཐབས་མཁས་ཕུན་ཚོགས་དང༌། དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་སྐུ་གཞོན་བསྟན་འཛིན་བཀྲ་ཤིས་དང་ལྷུན་གྲུབ་བསྟན་དར། མཐར་ཕྱིན། བློ་བཟང་དབྱིག་གཉེན་སོགས་གཞུང་དང་ལག་ལེན་གང་ཅིར་ཐོགས་པ་མེད་པའི་དགེ་རྒན་མང་དག་ཞུགས་ནས་གསོ་རིག་བསྟན་པའི་རྩ་བ་བོད་ལྗོངས་སྨན་རྩིས་ཁང་དུ་ཚུགས་ནས་སྡོང་པོར་མེ་ཏོག་འབྲས་བཟང་ཐོན་ནའང་མཁས་དབང་བྱམས་པ་འཕྲིན་ལས་མཆོག་ནི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ཆུ་ཡིས་མི་ངོམས་པའི་དཔེ་ལྟར་སྔ་རྗེས་སྤྱི་བདེ་ལས་ཁུངས་དང་ཞིང་རྭ་སོགས་ནས་འབྲེལ་ཡོད་གོང་རིམ་ལ་སྙན་གསེང་ཡང་ཡང་ཞུས་ནས་མཁས་དབང་དགེ་རྒན་བློ་བཟང་སྙན་གྲགས་ལགས་དང༌། མཁས་དབང་ཚེ་རྣམ་ལགས་དང༌།མཁས་དབང་དཔལ་ལྡན་བསྟན་འཛིན་ལགས། རྒན་པ་སངས་ཚེ་རིང་ལགས་སོགས་སྨན་རྩིས་ཁང་དུ་གདན་འདྲེན་ཞུས་པ་དང་སྦྲགས་ཁོང་རྣམ་པར་ལག་རྩལ་གོ་གནས་དང་འཚོ་བའི་ཆ་རྐྱེན་སོགས་གང་ཅིར་གཟིགས་སྐྱོང་བླ་ན་མེད་པ་གནང་ནས་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་རྩ་བ་ཚུགས་པའི་སྡོང་པོ་དེར་ཡལ་ག་གསར་པ་ཞིག་བསྒྲོན་གནང་མཛད། ཡང་སྒོས་ཁོང་རང་ཉིད་ཀྱི་སློབ་དཔོན་མཁྱེན་རབ་ནོར་བུའི་དགོངས་བཞེད་མུ་མཐུད་འགྲུབ་པའི་སླད་དུ་རིག་གནས་གཞན་དག་སུམ་རྟགས་དང༌། དག་ཡིག མངོན་བརྗོད། སྡེབ་སྦྱོར། སྒྲ་རིག་པ་བཅས་དང་དེ་བཞིན་སྐྱེ་བོ་གསོ་ཐིག་དང༌། བཤེས་སྤྲིངས། སྤྱོད་འཇུག མཁས་འཇུག རྒྱལ་སྲས་ལག་ལེན། བློ་སྦྱོང་སོགས་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་དར་གཞོན་རྣམས་དང༌། རྒྱལ་ཁབ་ནས་ཡོང་བའི་ཟབ་སྦྱོང་སློབ་མ། ད་དུང་ལྷ་སའི་ཉེ་འཁོར་གྱི་ལས་ཁུངས་ཁག་གི་ན་གཞོན་དོན་གཉེར་ཅན། སློབ་གྲྭ་ཆེ་འབྲིང་གི་དགེ་སློབ་དུ་མར་སློབ་སྦྱོང་གི་ཆ་རྐྱེན་བསྐྲུན་ཏེ་ལྗོངས་ནང་ཁུལ་གྱི་མཁས་དབང་མང་པོ་གདན་ཞུ་གནང་ནས་ཁྲིད་རྒྱུན་སྤེལ་བ་དང་ལུང་གནང་བཅུག་པ་མ་ཟད། ཁོང་སྐུ་ངོ་མས་ཀྱང་ཁྲིད་རྒྱུན་ཆད་ལ་ཉེ་བའི་རབ་བྱུང་བཅུ་གཅིག་པའི་ནང་སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ནས་མཛད་པའི་གསོ་རིག་འཁོ་འབུགས་དྲང་སྲོང་དགྱེས་པའི་དགའ་སྟོན་དང༌། དེ་བཞིན་སློབ་དཔོན་དང་སློབ་མའི་རྣམ་གཞག་དད་པའི་མཇུག་ངོགས་སོགས་ལས་ཞོར་དང་དམིགས་ཀར་གྱིས་སློབ་འཁྲིད་ཐེངས་མང་གནང་ཡོད་ལ། ཉེ་བའི་ལོ་རབས་དགུ་བཅུའི་ནང་མུ་མཐུད་གངས་ལྗོངས་གསོ་རིག་བསྟན་པའི་ཉིན་བྱེད་རིམ་བྱོན་རྣམ་ཐར་དང༌། སྡོང་འགྲེམས་རྣམ་བཤད། ས་བཅད་སྟག་མོའི་རྔམས་ཐབས། དཔལ་ལྡན་གསོ་བ་རིག་པའི་རྩ་བའི་རྒྱུད་ཆ་ཚང་ཐེངས་གསུམ། བཤད་པའི་རྒྱུད་ཆ་ཚང་ཐེངས་གཅིག་དང་དེའི་ནང་ནས་གཙོ་གནད་འདེམས་པ་ཐེངས་གཉིས་གསུམ། དཔལ་ལྡན་ཕྱི་མ་རྒྱུད་ནས་རྩ་ཆུ་དང་གཏར་བསྲེག་སོགས་ཐེངས་ཁ་ཤས། ནད་མིང་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་དང༌། ཀོང་སྤྲུལ་ཟིན་ཏིག ནད་སྨན་སྤྲོད་པའི་ཉམས་ཡིག གསོ་རིག་བསྟན་པ་རྒྱས་པའི་སྨོན་ལམ་ཆ་ཚང་བཀའ་ཁྲིད་གནང་བ་མ་ཟད། ད་དུང་མུ་མཐུད་གཟའ་འཁོར་རེར་སློབ་འཁྲིད་གནང་རྒྱུ་ཐེངས་གསུམ་མ་ཆག་པར་མན་ངག་ལྷན་ཐབས་ལེའུ་དགུ་བཅུར་ཕེབས་པ་དང༌། མན་ངག་རྒྱུད་དབུ་ཚུགས་ནས་ད་ལྟ་ལེའུ་དྲུག་ཅུའི་ནང་ཕེབས། སྨན་སྦྱོར་ནུས་པ་ཕྱོགས་བསྡུས་ཕན་བདེའི་འབྱུང་གནས་སོགས་སློབ་འཁྲིད་གནང་བ་དང་དུས་མཚུངས་ནད་པ་གཟིགས་པ་དང་སྦྲགས་དེང་སྐབས་འཚོ་བྱེད་མི་ཉུང་བ་ཞིག་གིས་སྨན་ཐང་བརྒྱད་ཅུའི་ནང་དོན་རྟོགས་དཀའ་བར་དམིགས་ནས་ནང་དོན་རྣམས་བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་ཕྱིར་རྒྱུད་བཞིའི་སྨན་ཐང་གི་གོ་དོན་གསལ་བར་བཀྲོལ་བའི་རྣམ་བཤད་བེཌྱའི་འོད་སྣང་ཞེས་པ་ཁོང་སྐུ་ངོ་མས་རྩོམ་བསྒྲིགས་ཐུགས་འགན་བཞེས་ཏེ་དུས་ཚོད་དམ་བཟུང་གནང་ནས་ད་ལྟ་ཡིག་འབྲུ་ཁྲི་གསུམ་སྟོང་ཙམ་གྲུབ་ཟིན་ཡོད། ད་དུང་དེ་དག་གི་ཐུགས་ཡིད་ཚིམ་ནས་མ་བཞུགས་པར་མཚོ་སྔོན་དང༌། ཀན་སུའུ། རྔ་པ། པེ་ཅིང་སོགས་ནས་རྒྱ་བོད་མཁས་པ་ཁག་གཅིག་སྔ་རྗེས་སུ་གདན་འདྲེན་ཞུས་གནང་བའི་ནང་མཁས་དབང་ཚེ་བརྟན་ཞབས་དྲུང༌། མཁས་དབང་མུ་དམུ་དགེ་བསམ་བརྟན། མཁས་དབང་བསམ་གྲུབ་རྒྱ་མཚོ། མཁས་དབང་སྐལ་བཟང་རྒྱ་མཚོ། མཁས་དབང་ཤེས་རབ་ཆོས་འཕེལ། མཁས་དབང་བསྟན་འཛིན་དོན་གྲུབ། མཁས་དབང་ཀོ་ཀླུ་སྒྲུབ། མཁས་དབང་ཧོང་མིན་ཤིན། མཁས་དབང་ཀྱན་ཅིའུ་ཅིང༌། མཁས་དབང་ཚའེ་ཅིང་ཕུང་སོགས་སྔ་རྟིང་དུ་ལྷ་སར་ཞབས་སོར་འཁོད་དེ་རིག་གཞུང་སྤེལ་རེས་ཀྱིས་མཛད་འཕྲིན་བསྐྱངས་ནས་བཀའ་དྲིན་ཅི་ཆེ་བསྩལ། གཞན་ཡང་མཁས་དབང་དེས་དཔེ་མཛོད་ཁང་གསར་བསྐྲུན་ཐོག་རྙེད་པར་དཀའ་བའི་གཞུང་གི་ཕྱག་དཔེ་འཚོལ་བསྡུ་དང༌། སྨན་རྩིས་རིག་གཞུང་གིས་གཙོས་པའི་དཔེ་ཆའི་པར་ཁང་སོགས་སྨན་རྩིས་ཀྱི་སྒྲིག་གཞིའི་མ་ལག་ཆ་ཚང་གཏན་འབེབས་གནང་བ་དང་སྦྲགས་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་བྱོན་པའི་སྐད་གྲགས་ཡོད་པའི་སྨན་རྩིས་མཁས་དབང་བརྒྱ་དང་ལྔ་བཅུ་ལྷག་རྩམ་ཡོད་པའི་སྨན་རྩིས་མཁས་དབང་སྐུ་བརྙན་ཁང་ཞེས་པ་གསར་དུ་བཞེངས་གནང་མཛད་པ་དེ་ནི་བོད་ལུགས་གསོ་རིག་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ལུས་པའི་སྟོང་ཆ་ཁ་སྐོང་གནང་བ་ཞིག་རེད། ཁྱད་པར་དུ་མི་ལོ་བཅུ་ཕྲག་དུ་མའི་རིང་ལ་འཆད་ཉན་གནང་མཁན་མ་བྱུང་བས་དེང་སྐབས་སུ་བོད་དབུས་གཙང་ཁམས་གསུམ་དང༌། རྒྱ་བལ་སོགས་སུ་འཁྲིད་རྒྱུན་དཀོན་ཞིང་སྟོང་ལ་ཉེ་བའི་སྒྲ་མདོ་ཙན་དྲས་མཚོན། མཁས་དབང་ཙེ་རྣམ་མཆོག་ལ་ཁྲིད་རྒྱུན་བཞུགས་པ་དེ་ཉིད་མྱུར་སྐྱོབ་དར་སྤེལ་གནང་ཕྱིར། བློ་གསལ་དོན་གཉེར་ལྡན་པའི་སློབ་སྟོན་སྤེལ་དུ་འཇུག་པའི་གཙོ་འགན་བཞེས་ཏེ་གནད་དུ་སྨིན་པར་བྱས་ནས། ད་ཆ་སྨན་རྩིས་ཁང་འདིར་བོད་གངས་ཅན་ལྗོངས་ཀྱི་བཅུ་ཕྲག་རིག་གནས་ཚང་མ་ཡ་མ་བྲལ་བར་འཆད་ཉན་ལག་ལེན་གྱི་རྒྱུན་བཟང་སླར་གསོ་དང་ཤེས་ཡོན་ལྡན་ཞིང་ཀུན་སྤྱོད་ལེགས་པའི་མི་སྣ་མང་པོ་འཚར་ལོངས་བྱུང་ནས་ཁྱབ་སྤེལ་བྱུང་དང་འབྱུང་མོས་ཡིན་ལ་རྒྱལ་ཁབ་མི་དོན་པུའུ་དང༌།རྒྱལ་ཁབ་འཕྲོད་བསྟེན་པུའུ། རྒྱལ་ཁབ་ཀྲུང་དབྱི་དོ་དམ་ཅུས་ནས་ཐེངས་དང་པོར་སློབ་མ་བག་གྲོ་ལགས་རྩིས་སྤྲོད་གནང་བ་དང། ཁོང་དགེ་ཕྲུག་ཐོན་ནས་ད་ལྟ་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་ཡོན་ཀྲང་གཞོན་པ་དང༌། འབུམ་གཞོན་སྨན་པའི་གོ་མིང་ཐོབ་ཡོད། ཐེངས་གཉིས་པར་གསོ་རིག་ཞིབ་འཇུག་སོའོ་ཡི་སྨན་པ་ཚེ་བརྟན་འཇིགས་མེད་ལགས་ཁོང་གི་དགེ་ཕྲུག་ལ་གསོ་སྐྱོང་གནང་བཞིན་ཡོད།
             ཏང་གི་མི་རིགས་སྲིད་ཇུས་བཟང་པོའི་འོག་མཁས་དབང་བྱམས་པ་འཕྲིན་ལས་མཆོག་ནས་གོང་རིམ་ལ་སྙན་ཞུ་དང་སྙན་གསེང་ཞུས་ནས་སྔ་རྗེས་སུ་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་སྨན་རྩིས་ཁང་རྒྱ་བསྐྱེད་དང༌། བོད་སྨན་བཟོ་གྲྭ་གསར་བརྗེ་གནང་བ་དང༌། ད་ལྟ་ལྷ་ས་ཉང་བྲན་ལམ་དུ་ཡོད་པའི་སྨན་རྩིས་ཁང་ནད་སྡོད་པུའུ་གསར་རྒྱག་དེ་བཞིན་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་བོད་སྨན་འབྲིང་རིམ་སློབ་གྲྭ་བཙུགས་གནང་མཛད་པའི་རྗེས་སུ་ཡུན་རིང་མ་སོང་བར་བོད་སྨན་མཐོ་རིམ་གྱི་མི་སྣ་གསོ་སྐྱོང་གནང་ཆེད། སླར་ཡང་ཁོང་སྐུ་ངོ་མས་ཀྲུང་དབྱང་དབུ་ཁྲིད་དང་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཏང་ཨུད། མི་དམངས་སྲིད་གཞུང༌། རྒྱལ་ཁབ་འཕྲོད་བསྟེན་པུའུ་སོགས་འབྲེལ་ཡོད་ལས་ཁུངས་དང་དབུ་ཁྲིད་ལ་ཁོང་གི་བསམ་ཚུལ་རྣམས་ལྷུག་པོར་སྙན་གསེང་ཞུས་རྗེས་མཐར་དབུ་ཁྲིད་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དོན་འདི་གལ་ཆེར་བཟུང་ནས་ཐུགས་འཁུར་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་ཐོག་ཆོག་མཆན་དང་འབྲེལ་གྲོན་དངུལ་གསོལ་རས་བསྩལ་རྗེས། མཁས་དབང་བྱམས་པ་ཡོན་ཀྲང་མཆོག་ནས་དུས་ཚོད་དམ་འཛིན་གནང་སྟེ་ཉིན་མཚན་བལྟོས་མེད་ཀྱི་ཤར་རྒྱུགས་ནུབ་རྒྱུགས་ཐོག་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་སློབ་ཆེན་གྱི་ཨར་པོའི་ལས་གྲྭར་རྟོགས་ཞིབ་དང༌། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་སློབ་ཆེན་གྱི་སྤྱིའི་སྒྲིག་གཞི་དང༌། སློབ་ཆེན་གྱི་བཀོད་སྒྲིག དེ་བཞིན་དགེ་རྒན་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་གྱིས་བཀོད་སྒྲིག་གནང་རྒྱུ་སོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཁོང་གི་ཕྲག་པར་བབས་ཀྱང༌། ཁོང་གིས་དཀའ་ངལ་ཁྱད་བསད་ཀྱི་ལས་དོན་ཚང་མ་ལེགས་སྒྲུབ་ཐོག་སྤྱི་ལོ1989ལོའི་ཟླ་བ9པའི་ཚེས3ཉིན་དངོས་སུ་བོད་སྨན་སློབ་ཆེན་དབུ་བརྙེས་པ་དང་སྦྲགས་སློབ་ཆེན་འདིའི་དབུ་འཛིན་ཀྱང་ཁོང་བསྐོ་བཞག་གནང་བ་རེད།
            ད་དུང་ཁོང་གིས་གསོ་རིག་ཞིབ་འཇུག་སོའོ་དང༌། གནམ་རིག་སྐར་རྩིས་ཞིབ་འཇུག་སོའོ་སོགས་གསར་འཛུགས་གནང་བ་མ་ཟད། དེ་རྣམས་ལ་ཐུགས་རྒྱ་ཆེན་པོས་བོད་ལུགས་གསོ་རིག་གི་རྒྱུན་སྲོལ་བཟང་པོ་དང་དེང་རབས་ཚན་རིག་གཉིས་ཟུང་འབྲེལ་གྱིས་སྨན་ཁང་གི་དོ་དམ་ལམ་ལུགས་སྣེ་ཁྲིད་སྲོལ་གཏོད་གནང་བར་བརྟེན་བོད་ལྗོངས་སྨན་རྩིས་ཁང་སོགས་ཀྱི་དོ་དམ་ལམ་ལུགས་ལ་གོ་རིམ་ལྡན་པ་དང་དམིགས་བསལ་གྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་ཡོད་སྟབས། ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གི་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཅང་ཙེ་མིན་མཆོག་བོད་ལྗོངས་སྨན་རྩིས་ཁང་དུ་གཟིགས་བསྐོར་དང་རྟོགས་ཞིབ་ལ་ཕེབས་དུས་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་མཆོག་ནས་བྱམས་པ་འཕྲིན་ལས་ནི་དོ་དམ་མཁས་ཅན་གྱི་ཡོན་ཀྲང་ཞིག་རེད་འདུག་ཅེས་བསྔགས་བརྗོད་གནང་ཡོད། མདོར་ན་མཁས་དབང་བྱམས་པ་འཕྲིན་ལས་མཆོག་ནས་འདས་པའི་བགྲང་བྱ་བཅུ་ཕྲག་འགའི་ནང་འཕྲོད་བསྟེན་དང༌། ཚན་རིག་ཞིབ་འཇུག གནམ་རིག་སྐར་རྩིས། རིག་གཞུང་སློབ་ཚོགས། སྒྲིག་གཞི་དོ་དམ་བཅས་ལ་བསུབ་ཐབས་བྲལ་བའི་མཛད་རྗེས་བཟང་པོ་བཞག་གནང་ཡོད་ལ། རང་ལྗོངས་ཙམ་མ་ཟད་ཞིང་ཆེན་ཕྱི་ཡི་བོད་ལུགས་གསོ་རིག་བྱ་གཞག་གོང་འཕེལ་དར་རྒྱས་ཆེད་དུ་དངོས་ཤུགས་རྒྱུད་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་ཐུགས་འཁུར་སྐྱབས་འཇུག་ཅི་ཆེ་གནང་ཡོད། དགུང་ལོ་བདུན་ཅུར་ཕེབས་ཀྱང་ད་དུང་མུ་མཐུད་ཚན་རིག་ཞིབ་འཇུག་དང༌། སློབ་མ་གསོ་སྦྱོང༌། ནད་ཐོག་ལག་ལེན་སོགས་མཛད་ནས་འགྲོ་དོན་བཟང་པོས་དུས་འདའ་བར་སྣང༌། །
སླར་སྨྲས་པ།
དད་བརྩོན་བློ་ཡིས་མཁས་པའི་གོ་འཕང་བརྙེས།
བྱམས་པ་སྙིང་རྗེས་ཉམ་ཐག་འགྲོ་བ་སྐྱོབ།
སྨན་རྩིས་བསྟན་པའི་སྤེལ་བའི་འཕྲིན་ལས་ཅན།
གང་ཁྱེད་བསྟན་འཛིན་རྒྱུད་པའི་རྒྱན་དུ་མཛེས།
ཞེས་བོད་ལྗོངས་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་ཡོན་ཀྲང་མཁས་དབང་བྱམས་པ་འཕྲིན་ལས་མཆོག་གི་མཛད་རྗེས་རགས་ཙམ་ངོ་སྤྲོད་ཞུས་པ་ཡིན།